هم پشتیبانی رفتاری (مانند توصیه و مشاوره مختصر) و هم دارودرمانی (مانند درمان جایگزین نیکوتین (NRT)، وارنیکلین و بوپروپیون) در کمک به افراد برای ترک سیگار مؤثر هستند. هر زمان که امکان آن باشد، ترکیب هر دو روش درمانی توصیه میشود، اما میزان تأثیر درمان با ترکیبهای مختلف و در مراکز و جوامع مختلف نامشخص است.
بررسی تأثیر ترکیب پشتیبانی رفتاری و مصرف دارو برای کمک به ترک سیگار، در مقایسه با حداقل مداخله یا مراقبت معمول و تشخیص اینکه آیا تاثیرات متفاوت به ویژگیهای مرکز، موقعیت درمان، مداخله، جمعیت درمان شده یا پذیرش درمان وابسته است یا خیر.
در جولای 2015 اطلاعات موجود را در ثبت تخصصی گروه اعتیاد به دخانیات در کاکرین (Cochrane Tobacco Addiction Group Specialised Register) را جستوجو کردیم. این اطلاعات شامل سوابقی میشد که در آنها به دارودرمانی، مانند همه انواع NRT، بوپروپیون، نورتریپتیلین یا وارنیکلین اشاره شده بود.
کارآزماییهای تصادفیسازیسازی یا شبهتصادفی و کنترلشدهای که در آنها ترکیبی از دارودرمانی و پشتیبانی رفتاری برای ترک سیگار در مقایسه با کنترل دریافت مراقبتهای معمول یا مشاوره مختصر یا پشتیبانی رفتاری کمتر متمرکز ارزیابی شده بود. ما کارآزماییهایی را که در آنها فقط زنان باردار یا صرفا نوجوانان مشارکت داشتند و همچنین کارآزماییهایی که مدت پیگیری آنها کمتر از شش ماه بود، از مطالعه مروری خود کنار گذاشتیم.
یک نویسنده نتایج جستوجو را ارزیابی کرد و دو نویسنده نیز گنجاندن یا حذف کارآزماییهای بالقوه مرتبط با موضوع را بررسی کردند. یک نویسنده به استخراج دادهها و نویسنده دیگر به بازبینی دادهها پرداخت.
سنجش پیامد اصلی این مطالعه مروری، پرهیز از سیگار کشیدن بعد از حداقل شش ماه پیگیری عنوان شد. ما برای هر کارآزمایی، دقیقترین تعریف پرهیز از سیگار کشیدن را به کار بردیم و در صورت در دسترس بودن، آن را به لحاظ بیوشیمیایی تأیید کردیم. برای هر مطالعه، خطر نسبی (RR) و 95% فاصله اطمینان (CI) را محاسبه کردیم. هرجا که مناسب بود، با استفاده از مدل ثابت اثر Mantel-Haenszel؛ (Mantel-Haenszel fixed-effect) از متاآنالیز (meta-analysis) استفاده کردیم.
پنجاه و سه مطالعه با مجموع بیش از 25000 شرکتکننده معیارهای ورود به مطالعه را داشتند. در بخش بزرگی از مطالعات، افراد در مراکز مراقبتهای درمانی یا با نیازهای خاص سلامتی استخدام شده بودند. در اغلب مطالعات، NRT ارائه شده است. معمولا متخصصان مشاوره برای ترک مصرف سیگار طی چهار تا هشت جلسه تماس به ارائه پشتیبانی رفتاری میپرداختند. حداکثر مدتزمان برنامهریزی شده برای تماس به طور معمول بیش از 30 دقیقه و کمتر از 300 دقیقه بود. به طور کلی، خطر سوگیری (Bias) در این مطالعات کم یا نامشخص بود و یافتهها آنقدر مهم نبودند که به حذف هیچکدام از شش مطالعه در معرض خطر سوگیری در یک حوزه منجر شود. در یک مطالعه بزرگ (مطالعه درباره سلامت ریه) ناهمگونی ناشی از اثر درمانی، بسیار بزرگتر از آن بود که در مطالعات دیگر دیده شده بود (RR: 3.88؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 3.35 تا 4.50). ویژگیهای این مطالعه که در آن، به طرز خاصی از مداخله متمرکز و فشرده استفاده شده بود، عبارت بودند از: در دسترس بودن آدامس نیکوتیندار به صورت گسترده، برگزاری جلسات گروهی متعدد و نگهداری بلندمدت و تماسهای بازگردانی. بنابراین، نتایج به دست آمده ممکن است با مداخلات استفاده شده در مطالعات دیگر قابل مقایسه نباشد و به همین دلیل در سایر تجزیه و تحلیلها ادغام نشدند. براساس 52 مطالعه باقیمانده (19488 شرکتکننده) کیفیت شواهد (با استفاده از روش GRADE) برای بهرهمندی از ترکیب دارودرمانی و درمان رفتاری در مقایسه با مراقبت معمول، مشاوره مختصر یا پشتیبانی رفتاری کمتر متمرکز، در سطح بالایی بود (RR: 1.83؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.68 تا 1.98) و ناهمگونی آماری نیز در سطح متوسطی قرار داشت (36% = I2).
برآورد ادغام شده برای 43 کارآزمایی با حضور شرکتکنندگان ثبتنام شده در مراکز بهداشت و درمان (RR: 1.97؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.79 تا 2.18) بالاتر از هشت کارآزمایی انجام شده طبق مشارکت مبتنی بر جامعه بود (RR: 1.53؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.33 تا 1.76). شواهد ضعیف قبلی مبنی بر وجود تفاوت در تجزیه و تحلیل زیرگروه دیگر، در مقایسه با نخستین نسخه از این مطالعه مروری، از میان رفته بود. ما تفاوتی بین زیرگروهها طبق تعریفی که از انگیزه برای ترک سیگار، درمانگر، تعداد یا مدتزمان جلسات پشتیبانی یا پذیرش درمان شده وجود داشت، مشاهده نکردیم.
مداخلاتی که در آنها دارودرمانی با پشتیبانی رفتاری ترکیب میشود، میزان موفقیت در ترک سیگار را در مقایسه با حداقل مداخله یا مراقبتهای معمول افزایش میدهد. بهروز کردن این مطالعه مروری با 12 مطالعه دیگر (5000 شرکتکننده) موجب تغییر عمدهای در برآورد اثر نشد. با اینکه کارآزماییها در جزئیات مربوط به جمعیت و مداخلات مورد بررسیشان تفاوت داشتند، ما هیچ عاملی را که موجب تعدیل و اصلاح تأثیرات درمانی جدا از مراکز ثبتنام شرکتکنندگان میشد، تشخیص ندادیم. ما از مقایسههای غیرمستقیم، شواهدی را نیافتیم که ثابت کند پشتیبانی رفتاری متمرکزتر با عوارض درمانی بیشتری همراه باشد.