چرا این مطالعه مروری مهم است؟
اختلالات افسردگی که حداقل به مدت دو سال ادامه داشته باشند، منجر به مشکلات قابل توجهی میشوند. آنها حتی پس از درمان موفق، مکررا عود میکنند. درمانهای معمول عبارتند از داروهای ضد‐افسردگی و درمانهای روانشناختی (درمانهای مبتنی بر گفتوگو)، یا ترکیبی از هر دو. درمانهای طولانی‐مدت باید از عود نشانههای افسردگی پیشگیری کنند.
چه کسانی به این مطالعه مروری علاقهمند خواهند بود؟
‐ افراد مبتلا به افسردگی پایدار (بیش از دو سال)، دوستان، خانوادهها، و مراقبین آنها.
‐ پزشکان عمومی، روانپزشکان، روانشناسان بالینی، درمانگران روانشناختی و داروسازان.
هدف این مطالعه مروری پاسخ به کدام سوال است؟
در بزرگسالان مبتلا به افسردگی پایدار که با درمان حاد (کوتاه‐مدت) بهبود یافتند:
‐ آیا دریافت مداوم داروی ضد‐افسردگی، درمان روانشناختی یا ترکیبی از هر دو، در مقایسه با دارونما (placebo) (یک درمان ساختگی) یا مراقبت معمول، در پیشگیری از عود افسردگی موثرتر است؟
‐ آیا دریافت داروی ضد‐افسردگی مداوم، درمان روانشناختی، یا ترکیبی از هر دو به اندازه دریافت دارونما یا مراقبت معمول پذیرفته شده هستند؟
‐ آیا یک درمان موثرتر یا پذیرفتهشدهتر از درمان دیگر است؟
کدام مطالعات وارد این مطالعه مروری شدند؟
برای یافتن کلیه مطالعات مرتبط که تا سپتامبر 2018 به پایان رسیدند، به جستوجو در بانکهای اطلاعاتی پزشکی و منابع دیگر پرداختیم. این مطالعات باید درمان ضد‐افسردگی، درمان روانشناختی، یا ترکیبی از هر دو را، با یکدیگر، با دارونما یا با مراقبت معمول، به منظور پیشگیری از عود افسردگی در بزرگسالان مبتلا به افسردگی مداوم مقایسه کرده بودند. ما 10 مطالعه را با 840 شرکتکننده وارد کردیم. پنج مطالعه داروهای ضد‐افسردگی را با دارونما مقایسه کردند.
یک مطالعه به مقایسه درمانهای روانشناختی با کنترل توجه ساختگی/غیر‐اختصاصی پرداخت. یک مطالعه رواندرمانی را با دارو‐درمانی مقایسه کرد. سه مطالعه، درمانهای روانشناختی و دارویی ترکیب شده را با درمانهای دارویی بهتنهایی مقایسه کردند. یک مطالعه، درمانهای روانشناختی و دارویی ترکیب شده را با درمانهای وابسته به رواندرمانی بهتنهایی مقایسه کردند.
دو مطالعه، دو داروی متفاوت ضد‐افسردگی را با یکدیگر مقایسه کردند.
بهطور کلی، مطالعات وارد شده در معرض خطر پائین تا متوسط سوگیری قرار داشتند.
شواهد حاصل از این مرور به ما چه میگوید؟
بر اساس درجهبندی توصیه، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE)، شواهدی با کیفیت متوسط وجود داشت که نشان دادند شرکتکنندگان دریافت کننده درمان دارویی احتمالا عود/بازگشت مجدد کمتری داشته و نسبت به افرادی که دارونما مصرف کردند، احتمالا میزان خروج کمتری از مطالعه داشتند. خطر بازگشت افسردگی در شرکتکنندگان دریافت کننده دارونما (به جای داروی ضد‐افسردگی)، 34% بود. در مقایسه، شرکتکنندگانی که روی داروهای ضد‐افسردگی باقی ماندند، خطر عود کمتری معادل 13% داشتند. ادامه درمان بین چهار ماه و دو سال به طول انجامید. داروی ضد‐افسردگی به خوبی دارونما پذیرفته شد. با این حال، از آن جا که بسیاری از مطالعات وارد شده خطر سوگیری را نشان دادند و نتایج متناقضی بین مطالعات مختلف وجود داشت، نمیتوان با اطمینان نتیجهگیری کرد که دارو‐درمانی مداوم یا نگهدارنده (یا هر دو) درمان مناسبی برای افراد مبتلا به اختلال افسردگی پایدار است یا خیر. علاوه بر این، از آنجا که مطالعاتی در مورد اثرات طولانی‐مدت دارو وجود ندارد، توصیههای مربوط به مدت زمان لازم برای درمان دارویی ارائه نمیشوند.
به دلیل تعداد اندک مطالعات، منافع درمانهای روانشناختی یا درمان ترکیبی نامشخص باقی میماند.
در آینده چه اتفاقی باید بیافتد؟
این مرور نمیتواند شواهد روشن و مشخصی را در مورد اینکه دارودرمانی مداوم با ضد‐افسردگیها (در مقایسه با قرص دارونما) خطر عود افسردگی را در بزرگسالان مبتلا به افسردگی پایدار کاهش میدهد یا خیر، ارائه کند. با این حال، فقط چند مطالعه انجام شده است. مطالعات بعدی باید بهطور ویژه به درمانهای روانشناختی و ترکیب شده طولانی‐مدت بپردازند.