سوال مطالعه مروری
این مطالعه مروری بهمنظور ارزیابی اثرات خمیردندانها با قدرتهای متفاوت فلوراید در پیشگیری از پوسیدگی دندان در کودکان، نوجوانان و بزرگسالان ارائه شده است.
پیشینه
پوسیدگی دندان (پوسیدگی) یک بیماری شایع است، که میلیاردها نفر را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار میدهد. فلوراید مدتهاست از طریق طیفی از روشهای مختلف از جمله خمیردندان، آب، شیر، دهانشویهها، ژلهای دندان و وارنیش برای پیشگیری از پوسیدگی مورد استفاده قرار گرفته است. مسواکزدن منظم برای پیشگیری از پوسیدگی و سایر بیماریهای دهان توصیه میشود و بهطور کلی، مسواکزدن بهمدت 2 دقیقه دو بار در روز با خمیردندان حاوی فلوراید توصیه میشود. قدرت نرمال یک خمیردندان معمولی یا خانوادگی حدود 1000 تا 1500 قسمت در میلیون (ppm) از فلوراید است، اما خمیردندانهای موثر دیگری نیز در سراسر جهان در دسترس هستند. هیچ حداقلی برای غلظت فلوراید وجود ندارد، اما حداکثر غلظت فلوراید مجاز برای یک خمیردندان با توجه به سن و کشور متفاوت است. غلظتهای بالاتر بهندرت بدون نسخه در دسترس قرار دارند، و این خمیردندانها جزء داروهای فقط با نسخه طبقهبندی میشوند. خمیردندان حاوی فلوراید بیشتر ممکن است محافظت بیشتری در برابر پوسیدگی ایجاد کند اما خطر فلوروزیس (نقصهای مینای دندان) را در دندانهای در حال رشد افزایش میدهد. این یک بهروزرسانی از مطالعه مروری کاکرین است که برای اولین بار در سال 2010 منتشر شد.
ویژگیهای مطالعه
نویسندگان گروه سلامت دهان در کاکرین این مطالعه مروری را انجام دادند و شواهد تا 15 آگوست 2018 موجود است. این مرور 96 مطالعه منتشرشده را بین سالهای 1995 و 2014 وارد کرد: هفت مطالعه با 11,365 شرکتکننده تصادفیسازیشده اثرات خمیردندان حاوی فلوراید تا 1500 ppm را روی دندانهای شیری گزارش دادند؛ یک مطالعه با 2500 شرکتکننده تصادفیسازیشده اثرات خمیردندان با 1450 ppm فلوراید را روی دندانهای شیری و دائمی گزارش داد؛ 85 مطالعه با 48,804 شرکتکننده تصادفیسازیشده اثرات خمیردندان تا 2400 ppm فلوراید را روی دندانهای دائمی کودکان تا 18 سالگی گزارش دادند؛ و سه مطالعه با 2675 شرکتکننده تصادفیسازیشده اثرات خمیردندان تا 1100 ppm فلوراید را بر دندانهای دائمی بزرگسالان گزارش دادند. اکثر مطالعات، پوسیدگی را پس از استفاده شرکتکنندگان از خمیردندان به مدت 36 ماه ارزیابی کردند.
نتایج اصلی
ما در زیر یافتههایی را ارائه میکنیم که برای آنها شواهدی با قطعیت متوسط یا بالا وجود دارد.
در مورد دندانهای شیری کودکان خردسال، مسواکزدن با خمیردندان حاوی 1500 ppm فلوراید میزان پوسیدگی جدید را در مقایسه با خمیردندان بدون فلوراید کاهش داد؛ میزان پوسیدگی جدید با استفاده از خمیردندان حاوی 1055 ppm فلوراید در مقایسه با خمیردندان حاوی 550 ppm فلوراید مشابه بود؛ و کاهش اندکی در میزان پوسیدگی جدید با استفاده از خمیردندان حاوی 1450 ppm فلوراید در مقایسه با خمیردندان حاوی 440 ppm فلوراید وجود داشت.
هشتادویک مطالعه، اثرات قدرتهای مختلف خمیردندان فلوراید را در مقایسه با یکدیگر (هفت قدرت مختلف در 21 ترکیب) در دندانهای دائمی کودکان و نوجوانان ارزیابی کردند. ما دریافتیم که پوسیدگی جدید کمتری با مسواکزدن با خمیردندان حاوی 1000 تا 1250 ppm یا 1450 تا 1500 ppm فلوراید در مقایسه با خمیردندان بدون فلوراید بوجود میآید و مسواکزدن با خمیردندان حاوی 1450 تا 1500 ppm فلوراید، میزان پوسیدگی جدید را نسبت به خمیردندان حاوی 1000 تا 1250 ppm به میزان بیشتری کاهش داد. ما دریافتیم که میزان مشابهی از پوسیدگی هنگام استفاده کودکان و نوجوانان از خمیردندان حاوی 1700 تا 2200 ppm یا 2400 تا 2800 ppm فلوراید در مقایسه با خمیردندان حاوی 1450 تا 1500 ppm فلوراید بوجود میآید. شواهد برای اثرات دیگر قدرتهای خمیردندان قطعیت پایینی داشتند.
در دندانهای دائمی بزرگسالان در تمام سنین، خمیردندان حاوی 1000 یا 1100 ppm فلوراید، پوسیدگی را در مقایسه با خمیردندان بدون فلوراید کاهش داد.
اکثر مطالعات اثرات مضر استفاده از خمیردندان را ارزیابی نکردند، اما هنگامی که گزارش دادند، اثراتی مانند آسیب بافت نرم و رنگگیری دندان کم بود.
قطعیت شواهد
شواهدی با قطعیت بالا وجود دارد که خمیردندان حاوی 1000 تا 1250 ppm فلوراید از خمیردندان بدون فلوراید موثرتر است. برای سایر یافتههایی که در «نتایج اصلی» بالا گزارش شدند، شواهدی با قطعیت متوسط وجود دارد. برای سایر قدرتهای خمیردندان در مقایسه با یکدیگر یا در مقایسه با خمیردندان بدون فلوراید، مطالعات بسیار کمی با تعداد شرکتکنندگان بسیار کمی وجود دارد تا در مورد تاثیرات آن شفافیت نشان دهند.
نتیجهگیریهای نویسندگان
منفعتهایی در استفاده از خمیردندان حاوی فلوراید با قدرتهای خاص برای پیشگیری از پوسیدگی دندان در مقایسه با خمیر دندان بدون فلوراید وجود دارد. هرچه غلظت فلوراید بیشتر باشد، از پوسیدگی بیشتری جلوگیری میشود. برای بسیاری از مقایسهها میان قدرتهای مختلف خمیردندان، یافتهها نامشخص بوده و میتوانند با تحقیقات بعدی به چالش کشیده شوند. انتخاب خمیردندان حاوی فلوراید برای کودکان خردسال باید در برابر خطر فلوروزیس متعادل شود.