سوال پژوهشی
تاثیر اشک مصنوعی بدون نیاز به نسخه پزشک (over the counter; OTC) بر سندرم چشم خشک (dry eye syndrome) چیست؟
پیشینه
سندرم چشم خشک یک بیماری طولانی‐مدت است که به عنوان علت ناراحتی چشم و اختلالات بینایی مانند تاری دید، شناخته شده است. این وضعیت، میلیونها نفر از افراد در سراسر جهان را تحت تاثیر قرار داده است، خط اول درمان برای خشکی چشم، به صورت تیپیکال استفاده از اشک مصنوعی بدون نیاز به نسخه (OTC) است. اشک مصنوعی OTC، وسیلهای برای جایگزین یا فراهم کردن اشک (مایع) است که به طور طبیعی سطح جلویی چشم (قرنیه و ملتحمه) را پوشش میدهد. تعداد زیادی از انواع اشکهای مصنوعی تجاری در دسترس هستند اما در حال حاضر هیچ توافقی در مورد اینکه در درمان خشکی چشم یک فرمول بهتر از دیگری عمل میکند، وجود ندارد. مرور حاضر تلاشی برای پر کردن این شکاف دانش است.
ویژگیهای مطالعه
در این مرور، 43 کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شده (3497 نفر با خشکی چشم) وارد شدند که به مقایسه اشک مصنوعی OTC با دیگر اشکهای مصنوعی OTC، با عدم درمان یا استفاده از دارونما (placebo) پرداخته بودند. نشانههای شرکتکنندگان به عنوان پیامد اولیه در این مرور بررسی شد. همچنین تستهای شایع دیگر را برای درمان خشکی چشم (به عنوان مثال بینایی، ثبات اشک) به عنوان پیامدهای ثانویه رکورد کردیم. پیامدهای اولیه و ثانویه را طی دو و چهار هفته اندازهگیری کردیم، اگر چه نقاط زمانی دیگر را نیز در این مرور، در نظر گرفتیم. در این مرور، جستوجو برای یافتن کارآزماییها تا دسامبر 2015 انجام شد.
نتایج کلیدی
مرور حاضر، بسیاری از فرمولاسیونهای اشک مصنوعی OTC را آنالیز کرد که اکثر منابع علمی منتشر نشده نشان دهنده عدم‐قطعیت درباره اثربخشی بهتر اشک مصنوعی OTC است. همچنین منابع علمی منتشر نشده نشان میدهند که ممکن است اشکهای مصنوعی OTC در درمان نشانههای خشکی چشم موثر باشند و عموما بیخطر هستند، اگر چه بدون عوارض جانبی هم نیستند.
همچنین 18 کارآزمایی بالقوه واجد شرایط دیگر را نیز شناسایی کردیم که ثبت شده بودند، اما هیچ کدام از آنها نتایج یا گزارشی را منتشر نکرده بودند. در این کارآزماییها در کل 2079 شرکتکننده وارد مطالعه شده بود که برای آنها هیچ دادهای وجود نداشت. بدون نتایج این کارآزماییها، تاثیرات اشک مصنوعی OTC که بررسی شده، ناشناخته میماند.
کیفیت شواهد
کیفیت کلی شواهد برای فرمولاسیون اشکهای مصنوعی مختلف OTC که در این مرور مقایسه شده بودند، پائین بود. این یافته نشان میدهد پژوهشهایی که در آینده منتشر خواهد شد، ممکن است تاثیر مهمی بر نتیجهگیریهای حاصل از مرور حاضر داشته باشند.