مداخلات رسانههای جمعی میتواند بهعنوان راهی برای ارائه پیامهای پیشگیرانه بهداشتی مورد استفاده قرار گیرند. آنها توانایی رسیدن و تغییر دانش، نگرشها و رفتار بخش بزرگی را از جامعه دارند.
ارزیابی اثرات مداخلات رسانههای جمعی در جلوگیری از مصرف سیگار در جوانان، و اینکه آیا میتوان مصرف سیگار را در میان جوانان (زیر 25 سال) کاهش داد، آیا نگرشها، نیتها و دانش سیگاری را بهبود میبخشد، خودکارآمدی / عزت نفس، و ادراکات مربوط به سیگار کشیدن، از جمله انتخاب به دنبال مدلهای نقش مثبت را بهبود میبخشد یا خیر.
ما ثبت تخصصی گروه اعتیاد به دخانیات در کاکرین، را با جستوجوهای اضافی در MEDLINE و Embase در جون 2016 جستوجو کردیم. این یک بهروزرسانی از مطالعه مروری است که اولین بار در سال 1998 منتشر شد.
کارآزماییهای تصادفیسازی شده، کارآزماییهای کنترلشده بدون تصادفیسازی و مطالعات سری زمانی منقطع که تاثیر کمپینهای رسانههای جمعی را (به عنوان کانالهای ارتباطی نظیر تلویزیون، رادیو، روزنامهها، رسانههای اجتماعی، بیلبوردها، پوسترها، جزوات یا کتابچهها را برای دستیابی به تعداد زیادی از افراد و افرادی که وابسته به تماس فرد با فرد نیستند) بر تأثیر رفتار سیگار کشیدن (بهصورت عینی یا خود گزارشی) جوانان زیر 25 سال ارزیابی کردند. ما رفتار سیگار کشیدن را بهصورت مصرف یا عدم مصرف سیگار یا سایر دخانیات، یا هر دو، و تعداد دفعات مصرف دخانیات تعریف میکنیم. مقایسهکنندههای مناسب عبارت بودند از آموزش یا عدم مداخله.
دو نویسنده مطالعه مروری بهطور جداگانه اطلاعات مربوط به ویژگیها و محتوای مداخلات رسانهای، شرکتکنندگان، پیامدها، روشهای مطالعه و خطرات سوگیری (Bias) را استخراج کردند. ما مطالعات را با استفاده از ترکیب کیفی روایی ترکیب کردیم. ما خطر سوگیری هر مطالعه را با استفاده از ابزار «خطر سوگیری» کاکرین، در کنار حوزههای اضافی برای محاسبه ماهیت مداخله ارزیابی کردیم. ما کیفیت شواهدی را که در پیامدها مشارکت داشتند، با استفاده از GRADE (نظام درجهبندی کیفیت شواهد و قدرت توصیهها) ارزیابی کردیم.
ما هشت مطالعه مناسب را که اطلاعات مربوط به کمپین رسانههای جمعی سیگار را گزارش کردند؛ شناسایی کردیم. یکی از این مطالعات برای این بهروزرسانی جدید است. هفت مطالعه از این مطالعات، از طرح کارآزمایی کنترلشده و یک مطالعه از تجزیهوتحلیل سری زمانی منقطع استفاده کردند. خطرات سوگیری در تمام مطالعات انتخاب شده بالا بود و ناهمگونی قابل توجهی در طراحی مطالعه، مداخله و جمعیت مورد ارزیابی وجود داشت. از سه مطالعه (17385 = n)، یک مطالعه مداخله رسانه جمعی را با عدم مداخله مقایسه کرد و دو مطالعه مداخلات رسانه جمعی را به عنوان مکملی برای مداخلات مدرسه ارزیابی کردند، و دریافتند که مداخلات رسانه جمعی رفتار سیگار کشیدن جوانان را کاهش داد.
5 مطالعه باقی مانده (72740 = n) تأثیر قابل توجهی را بر رفتار سیگار کشیدن تشخیص ندادند. این مطالعات شامل سه مطالعه بودند که به مقایسه مداخله رسانههای جمعی با عدم مداخله پرداختند، یک مطالعه به ارزیابی مداخله رسانههای جمعی به عنوان مکمل مداخله مبتنی بر مدرسه پرداخت، و یک مطالعه سری زمانی منقطع مربوط به مداخله رسانههای اجتماعی بود. این سه کمپین که تاثیر قابل توجهی یافتند مبنای تئوریکی خود را توضیح دادند، از تحقیق شکلدهنده در طراحی پیامهای کمپین، و از انتشار پیام با شدت معقول در طول دورههای زمانی گسترده استفاده کردند. با این حال، برخی از کمپینهایی که تاثیری را شناسایی نکردند نیز این ویژگیها را نشان دادند. کمپینهای موثر مایل به مدت زمان طولانیتر (حداقل 3 سال) و شدت بیشتر (زمان تماس بیشتر) برای درسهای مبتنی بر مدرسه (حداقل هشت درس در هر کلاس) و فضای رسانهای (به مدت حداقل 4 هفته در کانالهای چندرسانهای بین 167 و 350 نقطه/موج تلویزیونی و رادیویی) بودند. به نظر میرسد اجرای/پیادهسازی مولفههای ترکیبی مبتنی بر مدرسه (بهعنوان مثال پوسترهای مدرسه) و استفاده از پیامهای رسانهای قابل تکرار که توسط کانالهای متعدد (مانند روزنامهها، رادیو، تلویزیون) ارائه شدند؛ به موفقیت کمپینها کمک میکند.
به دلیل تناقض بین مطالعات هم در طراحی و هم در نتایج، و به علت مشکلات روششناختی در میان مطالعات انتخاب شده، اطمینان در مورد تاثیرات کمپینهای رسانههای جمعی بر رفتار سیگار کشیدن در جوانان بسیار کم است. بدین ترتیب غیر ممکن است که براساس شواهد موجود در این مطالعه مروری، نتیجهگیریهای جدی ارائه شود. مطالعات دقیق روششناختی برای بررسی تاثیر رسانههای اجتماعی و اشکال جدید تکنولوژی به عنوان بخشی از کمپینهای مبارزه با دخانیات برای جوانان مورد نیاز هستند.