کنتراسپتیوهایی که فقط پروژستین دارند (progestin‐only contraceptive; POC) برای بسیاری از زنانی که نمیتوانند یا نباید استروژن مصرف کنند، مناسب هستند. POCها شامل اشکال تزریقی، داخل‐رحمی، ایمپلنتها، و کنتراسپتیوهای خوراکی میشوند. بسیاری از POCها روشهای طولانی‐مدت و مقرونبهصرفه برای پیشگیری از بارداری هستند. با این حال، نگرانی در مورد افزایش وزن میتواند شروع مصرف آنها را متوقف کرده و باعث قطع مصرف آنها میان کاربران شود.
هدف اصلی این بود که ارتباط بین استفاده از پروژستین را بهتنهایی برای پیشگیری از بارداری با تغییرات در وزن بدن بررسی کنیم.
تا 4 آگوست 2016، در CENTRAL؛ MEDLINE؛ LILACS؛ POPLINE؛ ClinicalTrials.gov و ICTRP جستوجو کردیم. برای مرور اولیه، با محققان برای یافتن دیگر کارآزماییها تماس گرفتیم.
مطالعات مقایسهای را در نظر گرفتیم که یک POC را در مقابل یک روش پیشگیری از بارداری دیگر یا بدون استفاده از آنها بررسی کردند. پیامد اولیه عبارت بود از میانگین تغییر در وزن بدن یا میانگین تغییر در ترکیب بدن. همچنین پیامدهای دو‐حالتی را از کاهش یا افزایش مقدار مشخصی از وزن در نظر گرفتیم.
دو نویسنده مرور دادهها را استخراج کردند. مطالعات تصادفیسازی نشده (non‐randomized studies; NRS) نیاز به کنترل برای عوامل مخدوشکننده داشتند. از معیارهای تعدیلشده برای اثرات اولیه در NRS یا نتایج تجزیهوتحلیل همسان شده از نمونههای زوج استفاده کردیم. اگر گزارش، معیارهای تعدیلشده را برای تجزیهوتحلیل اولیه ارائه نمیکرد، از پیامدهای تعدیلنشده استفاده کردیم. برای RCT و NRS بدون معیارهای تعدیلشده، تفاوت میانگین (MD) را با فاصله اطمینان 95% (CI) برای متغیرهای پیوسته محاسبه کردیم. برای پیامدهای دو‐حالتی، نسبت شانس (OR) منتل‐هنزل (Mantel‐Haenszel) با 95% CI محاسبه شد.
ما 22 مطالعه واجد شرایط را پیدا کردیم که 11,450 شرکتکننده زن را در برمیگرفتند. با 6 NRS که به این بهروزرسانی اضافه شد، مرور شامل 17 NRS و 5 RCT شد. بر اساس روش پیشگیری از بارداری، این مرور 16 مطالعه مدروکسیپروژسترون استات (DMPA)، 4 مطالعه پیشگیری از بارداری داخل رحمی آزاد کننده لوونورژسترل (LNG‐IUC)، 5 مطالعه ایمپلنت، و 2 مطالعه قرصهای پروژستین تنها دارد.
گروههای مقایسه برای تغییر وزن یا دیگر معیارهای ترکیب بدن در 15 مطالعه تفاوت معنیداری نداشتند. پنج مطالعه با شواهدی با کیفیت متوسط یا پائین تفاوتهایی را بین بازوهای مطالعه نشان دادند. دو مطالعه از ایمپلنت شش‐میلهای نیز برخی تفاوتها را نشان دادند، اما شواهد با کیفیت پائین بودند.
سه مطالعه تفاوتهایی را برای کاربران DMPA در مقایسه با زنانی که از روش هورمونی استفاده نکردند، نشان داد. در یک مطالعه گذشتهنگر، افزایش وزن (کیلوگرم) در گروه DMPA در مقابل IUC مسی در سال اول (MD: 2.28؛ 95% CI؛ 1.79 تا 2.77)، سال دوم (MD: 2.71؛ 95% CI؛ 12.2 تا 3.30)، و سوم (MD: 3.17؛ 95% CI؛ 2.51 تا 3.83) بیشتر بود. یک مطالعه آیندهنگر نشان داد نوجوانانی که از DMPA استفاده کردند، در مقایسه با گروهی که از هورمونها استفاده نکردند، افزایش بیشتری را در چربی بدن (%) پیدا کردند (MD: 11.00؛ 95% CI؛ 2.64 تا 19.36). در گروه DMPA همچنین کاهش بیشتری در توده بدون چربی بدن (%) دیده شد (MD: ‐4.00؛ 95% CI؛ 6.93‐ تا 1.07‐). یک مطالعه گذشتهنگر اخیر افزایش بیشتری را در میانگین وزن بدن (کیلوگرم) با استفاده از DMPA در مقابل IUC مسی در سال 1 (1.3 در مقابل 0.2)، 4 (3.5 در مقابل 1.9)، و 10 (6.6 در مقابل 4.9) گزارش کرد.
دو مطالعه افزایش بیشتری را در میانگین توده چربی بدن (%) برای کاربران POC در مقایسه با زنانی که از روش هورمونی استفاده نمیکنند، گزارش کردند. روش در دو مطالعه عبارت بود از LNG‐IUC (میانگین گزارش شده 2.5 در مقابل 1.3‐؛ P = 0.029) (MD: 1.60؛ 95% CI؛ 0.45 تا 2.75). یک مطالعه قرص حاوی desogestrel را نیز مطالعه کرد (MD: 3.30؛ 95% CI؛ 2.08 تا 4.52). هر دو مطالعه کاهش بیشتری را در توده بدون چربی بدن میان استفادهکنندگان از POC نشان دادند.
کیفیت کلی شواهد را در سطح پائین برآورد کردیم؛ بیش از نیمی از مطالعات دارای شواهد با کیفیت پائین بودند. دلایل اصلی این میزان کاهش، تصادفی نبودن (NRS) و از دسترفتن زیاد شرکتکنندگان در دوره پیگیری یا قطع درمان در مراحل اولیه بودند.
این 22 مطالعه شواهد محدودی را از تغییرات وزن یا ترکیب بدن، در اثر استفاده از POCها ارائه کردند. میانگین افزایش وزن در 6 تا 12 ماه کمتر از 2 کیلوگرم (4.4 پوند) در اغلب مطالعات بود. مطالعات با دادههای چند ساله نشان دادند که میانگین تغییر وزن تقریبا در دو تا چهار سال پیگیری، دو برابر بیشتر از یک سال بود، اما گروههای مطالعه عموما تفاوت قابل توجهی با هم نداشتند. مشاوره مناسب در مورد افزایش وزن معمول ممکن است به کاهش عدم ادامه مصرف داروهای ضد‐بارداری به دلیل افزایش وزن کمک کند.