سوال مطالعه مروری
افراد مبتلا به لکوپلاکیای دهانی (oral leukoplakia) نسبت به افرادی با مخاط دهانی نرمال بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان دهان قرار دارند. این مرور، که توسط گروه سلامت دهان در کاکرین تهیه شده، در پی بررسی این سوال است که کدام یک از درمانهای جراحی و درمانهای پزشکی و تکمیلی به صورت موضعی یا سیستمیک برای افراد مبتلا به لکوپلاکیا میتواند مزیتی در پی داشته باشد. به طور خاص هدف ما از انجام این مرور، یافتن یک روش درمانی، در صورت وجود، است که از ابتلای افراد دارای لکوپلاکیای دهانی به سرطان دهان پیشگیری کند. این مرور، مرور قبلی ما را که در سال 2006 منتشر شده، بهروز میکند.
پیشینه
لکوپلاکیای دهانی یک لکه (ضایعه) سفید رنگ است که در مخاط دهان تشکیل شده و نمیتواند به راحتی از بین برود. اغلب آسیب نمیزند و ممکن است برای سالها پنهان باقی بماند. افراد دارای لکوپلاکیا نسبت به افراد سالم اغلب بیشتر در معرض ابتلا به سرطان دهان قرار دارند. پیشگیری در این موارد بسیار مهم است زیرا نرخ بقای فرد مبتلا به سرطان دهان پس از تشخیص پنج سال یا کمتر تخمین زده میشود. از این رو برای درمان لکوپلاکیای دهانی داروهای مختلف، روش جراحی و سایر روشهای درمانی مورد بررسی قرار گرفتهاند.
اهداف
هدف ما در این مرور بررسی اثربخشی درمانهای لکوپلاکیای دهانی و پیشگیری از ابتلا به سرطان دهان و ایمنی و مقبولیت آنها برای بیماران است.
ویژگیهای مطالعه
شواهدی که این مرور بر اساس آن انجام گرفته، در می 2016 بهروز شده است. ما 14 کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) را از درمانهای پزشکی و تکمیلی فراهم کردیم که در کل 909 شرکتکننده داشتند. درمانها عبارت بودند از عصارههای گیاهی، داروهای ضد‐التهابی، ویتامین A، داروهای تکمیلی بتا‐کاروتن و سایر روشها. در یک RCT، درمان جراحی با دارونما یا عدم درمان مقایسه نشده بود.
نتایج کلیدی
پیشرفت سرطان در مطالعات مربوط به سه نوع درمان، ویتامین A سیستمیک، بتا‐کاروتن سیستمیک و بلوئومایسین موضعی، اندازهگیری شد. پس از بیش از دو سال مطالعه روی ویتامین A و بتا‐کاروتن و هفت سال مطالعه روی بلوئومایسین، به این نتیجه رسیدیم که هیچ یک از این روشهای درمانی در پیشگیری از پیشرفت سرطان موثر واقع نشدند.
برخی مطالعات مجزا درباره ویتامین A و بتا‐کاروتن پیشنهاد میکند که این درمانها ممکن است برای بهبود یا درمان ضایعات دهانی موثر واقع شوند. با این حال بعضی از مطالعات نرخ بالایی از عود بیماری را میان شرکتکنندگانی که ضایعات آنها در ابتدا درمان شده بود، نشان دادند.
اغلب درمانها عوارض جانبی به شدت متفاوتی را در شمار بالایی از شرکتکنندگان نشان دادند.
به نظر میرسد که احتمالا مداخلات به خوبی توسط شرکتکنندگان پذیرفته شده؛ زیرا نرخ خروج از مطالعه بین گروههای درمان و کنترل مشابه بود.
کیفیت شواهد
شواهد موجود بسیار محدود است. اغلب مداخلات فقط در یک مطالعه کوچک مورد بررسی قرار گرفتند. بیشتر مطالعات در روش انجام مشکلاتی داشتند و نتایج حاصل غیر‐قابل اعتماد بودند. ما کیفیت شواهد مربوط به پیامد پیشرفت سرطان بسیار پائین ارزیابی میکنیم.
نتیجهگیریهای نویسندگان
مطالعات بزرگتر و بهتر با مدت زمان طولانیتر مورد نیاز است. همچنین مطالعات بیشتر روی درمان دارویی و روشهای درمانی جایگزین مانند ویتامینها، مطالعاتی برای ارزیابی اثربخشی و ایمنی جراحی و متوقف کردن عادتهای پُر‐خطر مانند سیگار کشیدن، مورد نیاز است.