هیپرپرولاکتینمی (hyperprolactinemia)، میزان پرولاکتین بالا و غیر‐طبیعی در سرم خون است. عبارت هیپرپرولاکتینمی ایدیوپاتیک (idopathic) زمانی به کار می‌رود که نتوان علت ترشح بالای پرولاکتین را شناسایی کرد و به طور علیتی مرتبط با ایجاد سقط جنین در زنان باردار باشد، به خصوص زنانی که سابقه سقط مکرر دارند. یک مکانیسم محتمل این است که سطح بالای پرولاکتین، عملکرد تخمدان را تحت تاثیر قرار می‌دهد، و در نتیجه باعث نقص فاز لوتئال (luteal phase) و سقط جنین می‌شود. آگونیست دوپامین، ترکیبی با اثربخشی بالا در کاهش سطح پرولاکتین و بازگرداندن عملکرد غدد جنسی می‌باشد.

ارزیابی اثربخشی و بی‌خطری (safety) انواع مختلف آگونیست‌های دوپامین ارائه شده به زنان مبتلا به هیپرپرولاکتینمی ایدیوپاتیک و با سابقه سقط مکرر در پیشگیری از سقط جنین بعدی.

ما پایگاه ثبت کارآزمایی‌های گروه بارداری و زایمان در کاکرین (Cochrane Pregnancy and Childbirth Group's Trials Register)؛ (۳۰ جون ۲۰۱۶) و فهرست منابع مطالعات بازیابی شده را جست‌وجو کردیم.

کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) به تمام زبان‌ها که تاثیر آگونیست‌های دوپامین را در پیشگیری از سقط جنین بعدی بررسی ‌کنند. زنانی که هیپرپرولاکتینمی ایدیوپاتیک با سابقه سقط مکرر داشتند، واجد شرایط برای ورود به این مرور بودند. مقایسه‌های برنامه‌ریزی شده شامل: آگونیست‌های دوپامین به تنهایی در برابر دارونما (placebo)/عدم درمان؛ و آگونیست‌های دوپامین در ترکیب با درمان دیگر در برابر درمان دیگر به تنهایی بود.

دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم، یک کارآزمایی واحد را برای انتخاب در مرور ارزیابی، کیفیت کارآزمایی را بررسی و داده‌ها را استخراج کردند. دقت داده‌ها بررسی شد.

یک مطالعه (به کارگیری ۴۸ زن مبتلا به هیپرپرولاکتینمی ایدیوپاتیک) معیارهای ورود به مطالعه ما را داشت؛ ۴۶ زن (۴۲ مورد بارداری در ۴ مورد از ۴۶ زن، لقاح در دوره مطالعه رخ نداد) در تجزیه‌و‌تحلیل‌ها انتخاب شدند. این مطالعه، استفاده از آگونیست دوپامین (بروموکریپتین (bromocriptine)؛ ۲,۵ میلی‌گرم تا ۵.۰ میلی‌گرم/روز تا پایان هفته نهم حاملگی) را در برابر گروه کنترل عدم درمان مقایسه کرد. این مطالعه، در معرض سوگیری (bias) پُر‐خطر قرار داشت. با توجه به داده‌های ناکافی، انجام متاآنالیز‌ها (meta‐analysis) امکان‌پذیر نبود.

این مطالعه، پیامدهای اولیه مرور را هم درباره سقط جنین و هم درباره زنده‌زایی گزارش کرد. نتایج به دست آمده از این مطالعه واحد نشان می‌دهد که در مقایسه با عدم درمان، بروموکریپتین خوراکی در پیشگیری از سقط جنین بعدی (خطر نسبی (RR): ۰,۲۸؛ ۹۵% فاصله اطمینان (CI): ۰.۰۹ تا ۰.۸۷؛ ۴۶ شرکت‌کننده؛ (شواهد با کیفیت پائین)) در زنان مبتلا به هیپرپرولاکتینمی ایدیوپاتیک موثر بود. هیچ تفاوت روشنی با توجه به پیامد اولیه دیگر درباره زنده‌زایی وجود نداشت (RR: ۱,۵۰؛ ۹۵% CI؛ ۰.۹۳ تا ۲.۴۲؛ ۴۶ شرکت‌کننده؛ (شواهد با کیفیت بسیار پائین)).

با توجه به پیامد ثانویه این مرور درباره لقاح (conception)؛ (RR: ۰,۹۲؛ ۹۵% CI؛ ۰.۷۷ تا ۱.۰۹؛ ۴۶ شرکت‌کننده؛ (شواهد با کیفیت بسیار پائین)) بین گروهی از زنان که دوپامین دریافت کردند (در ۲۱ زن از ۲۴ زن باردار شدند) و زنانی که در گروه عدم درمان قرار داشتند (۲۱ زن از ۲۲ زن باردار شدند) هیچ تفاوتی وجود نداشت. مطالعه وارد شده، فقط سطوح پرولاکتین سرمی (serum prolactin levels) را در زنان باردار گزارش کرد و در نتیجه داده‌ها در این مرور مورد تجزیه‌و‌تحلیل قرار نگرفتند. هیچ پیامد ثانویه دیگری مرتبط با این مرور گزارش نشد؛ عوارض جانبی در زنان (تهوع، استفراغ، سردرد، سرگیجه، خستگی، هیپوتانسیون، آریتمی و نشانه‌های روان‌پریشی) و نوزادان (نقائص هنگام تولد، وزن پائین، و ناتوانی‌های رشدی) گزارش نشد.

سطح کیفیت شواهد را به دلیل خطر سوگیری در داده‌های پیامد به دست آمده از یک کارآزمایی (بدون توضیح درباره پنهان‏‌سازی تخصیص‌، عدم کورسازی و سوگیری گزارش‌دهی احتمالی) و به دلیل عدم‐دقت (تمام تخمین‌های اثرگذاری بر اساس حجم نمونه کوچک بودند، سقط جنین بر اساس چند مورد بود، و ۹۵% CIهای مربوط به زنده‌زایی و لقاح، خط عدم تاثیر را قطع کردند) کاهش دادیم.

در حال حاضر، شواهد کافی (به دست آمده از یک کارآزمایی تصادفی‌سازی با حجم نمونه کوچک که در معرض خطر بالای سوگیری تشخیص داده شد) برای بررسی اثربخشی آگونیست‌های دوپامین در پیشگیری از سقط جنین بعدی در زنان مبتلا به هیپرپرولاکتینمی ایدیوپاتیک و سابقه سقط مکرر وجود ندارد. ما پیامدها را با استفاده از رویکرد درجه‌‏بندی توصیه‏، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) ارزیابی کردیم. سقط جنین، به دلیل نگرانی از وجود خطر سوگیری در داده‌های به دست آمده از یک کارآزمایی، (بدون توضیح درباره پنهان‏‌سازی تخصیص، عدم کورسازی و سوگیری گزارش‌دهی احتمالی) و به دلیل عدم‐دقت (تخمین‌های اثرگذاری بر اساس حجم کوچک نمونه و تعداد اندک رویدادها) با کیفیت پائین ارزیابی شد. زنده‌زایی و لقاح، به دلیل خطر سوگیری مشابه در طراحی مطالعه و عدم‐دقت (با ۹۵% CI گسترده و هم‌سو و سازگار چه برای مزیت و چه آسیب) و حجم کوچک نمونه، دارای کیفیت بسیار پائین ارزیابی شد. هیچ داده‌ای مربوط به عوارض جانبی مداخله برای مادر یا نوزاد وی وجود نداشت.

انجام پژوهش با کیفیت بالا در این زمینه ضروری است. انجام RCTهای بزرگ به خوبی طراحی شده‌ای برای تایید و بسط یافته‌های کارآزمایی مرور شده در این مطالعه مورد نیاز است. بسیاری از سوالات، بدون پاسخ باقی ماندند. برخی ملاحظات مهم برای پژوهش‌های آینده شامل نیاز به انجام RCTهای به خوبی طراحی شده با حجم نمونه‌های بزرگ، و مطالعاتی برای بررسی پیامدهای مهم (از جمله عوارض جانبی هم برای مادر و هم برای نوزاد او) می‌شود. مطالعات آینده باید اثربخشی و بی‌خطری (safety) آگونیست‌های دوپامین مختلف را از جمله بروموکریپتین، کابرگولین (cabergoline) و کوئیناگولید (quinagolide) بررسی کنند.

اندومتریوز (endometriosis) به‌ صورت وجود بافت اندومتر (غدد و استروما) در خارج از حفره رحم تعریف می‌شود. این وضعیت وابسته به استروژن است و بنابراین عمدتا در طول سال‌های باروری دیده می‌شود. از تعدیل کننده‌های گیرنده پروژسترون (progesterone receptor modulators; PRMs) با توجه به تاثیرات ضد‐تکثیر آنها در اندومتر، در درمان اندومتریوز حمایت شده است.

ارزیابی اثربخشی و ایمنی PRM‌ها در ابتدا از نظر تسکین درد در مقایسه با سایر درمان‌ها یا دارونما (placebo) یا عدم درمان در زنان سنین باروری مبتلا به اندومتریوز.

ما بانک‌های اطلاعاتی الکترونیکی، پایگاه‌های ثبت کارآزمایی، و وب‌سایت‌های زیر را جست‌وجو کردیم: پایگاه ثبت تخصصی کارآزمایی‌های کنترل شده گروه زنان و باروری در کاکرین (CGFG)؛ پایگاه ثبت مرکزی برای مطالعات آنلاین (CRSO)؛ MEDLINE؛ Embase؛ PsycINFO؛ clinicaltrials.gov و پلت فرم سازمان جهانی بهداشت (WHO)، از آغاز تا ۲۸ نوامبر ۲۰۱۶. فهرست منابع مقالات بازیابی شده توسط جست‌وجو را به صورت دستی جست‌وجو کردیم.

کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) منتشر شده را به همه زبان‌ها وارد کردیم که تاثیرات PRM‌ها را برای درمان اندومتریوز علامت‌دار آزموده بودند.

از پروسیجرهای استاندارد روش‌شناسی مورد نظر سازمان همکاری کاکرین استفاده کردیم. پیامدهای اولیه شامل اندازه‌گیری درد و عوارض جانبی بود.

ما ۱۰ کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) را با ۹۶۰ زن وارد کردیم. دو کارآزمایی میفپریستون (mifepristone) را در برابر دارونما یا در برابر یک دوز متفاوت میفپریستون مقایسه کردند، یک کارآزمایی آسوپریسنیل (asoprisnil) را در برابر دارونما، یک کارآزمایی اولیپریستال (ulipristal) را در برابر لوپرولاید استات (acetate leuprolide)، و چهار کارآزمایی ژسترینون (gestrinone) را در برابر دانازول (danazol)، آنالوگ‌های هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (gonadotropin‐releasing hormone; GnRH)، یا یک دوز متفاوت از ژسترینون (gestrinone) مقایسه کردند. کیفیت شواهد از بالا تا بسیار پائین متغیر بود. محدودیت‌های اصلی خطر سوگیری (bias) جدی (همراه با گزارش‌دهی ضعیف روش‌ها و نرخ‌های بالا یا نامعلوم ریزش نمونه (attrition) در اغلب مطالعات)، عدم دقت بسیار جدی (همراه با نرخ‌های کم رویدادها و فواصل اطمینان گسترده) و غیر‐مستقیم بودن (پیامد در یک زیرگروه انتخابی شرکت‌کنندگان ارزیابی شد) بودند.

میفپریستون در برابر دارونما

یک مطالعه این مقایسه را انجام داد و نرخ نشانه‌های دردناک زنانی را گزارش کرد که نشانه‌های پایه را گزارش داده بودند.

در سه ماه، گروه میفپریستون نرخ دیسمنوره (dysmenorrhoea) کمتری داشتند (نسبت شانس (OR): ۰,۰۸؛ ۹۵% فاصله اطمینان (CI): ۰.۰۴ تا ۰.۱۷؛ یک RCT؛ ۳۵۲ = n؛ شواهد با کیفیت متوسط)، در واقع، نشان می‌دهد که اگر ۴۰% زنان مصرف کننده دارونما دیسمنوره را تجربه کنند، پس بین ۳% تا ۱۰% زنان مصرف کننده میفپریستون این تجربه را خواهند داشت. هم‌چنین گروه میفپریستون نرخ کمتر دیسپارونی (dyspareunia) را داشتند (OR: ۰.۲۳؛ ۹۵% CI؛ ۰.۱۱ تا ۰.۵۱؛ یک RCT؛ n = ۲۲۳؛ شواهد با کیفیت پائین). با این حال، گروه میفپریستون نرخ عوارض جانبی بالایی داشت: تقریبا ۹۰% آمنوره (amenorrhoea) و ۲۴% گرگرفتگی (hot flushes) داشتند، هرچند گروه دارونما فقط یک مورد را از هر یک گزارش کرد (۱%) (شواهد با کیفیت بالا). شواهد برای نشان دادن تفاوت‌ها در نرخ تهوع، استفراغ، یا خستگی، در صورت وجود کافی نبود.

مقایسه‌های دوز میفپریستون

دو مطالعه دوزهای میفپریستون را مقایسه کرد و شواهد کافی را برای نشان دادن تفاوت‌ بین دوزهای مختلف از لحاظ اثربخشی یا ایمنی، در صورت وجود، پیدا نکرد. با این حال، تجزیه‌وتحلیل زیرگروهی مقایسه‌ها بین میفپریستون و دارونما نشان می‌دهد که دوز ۲,۵ میلی‌گرم ممکن است کمتر از ۵ یا ۱۰ میلی‌گرم برای درمان دیسمنوره یا دیسپارونی موثر باشد.

مقایسه‌های ژسترینون

یک مطالعه ژسترینون را با دانازول و مطالعه دیگری ژسترینون را با لوپرولین (leuprolin) مقایسه کرد.

شواهد برای نشان دادن تفاوت‌ها، در صورت وجود، بین ژسترینون و دانازول در نرخ تسکین درد (کسانی که عدم وجود درد یا درد خفیف لگن را گزارش کردند) (OR: ۰,۷۱؛ ۹۵% CI؛ ۰.۳۳ تا ۱.۵۶؛ دو RCT؛ n = ۲۳۰؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین)، دیسمنوره (OR: ۰.۷۲؛ ۹۵% CI؛ ۰.۳۹ تا ۱.۳۳؛ دو RCT؛ n = ۲۱۴؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین)، یا دیسپارونی (OR: ۰.۸۳؛ ۹۵% CI؛ ۰.۳۷ تا ۱.۸۶؛ دو RCT؛ n = ۲۲۲؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین) کافی نبود. گروه ژسترینون نرخ بالاتر هیرسوتیسم (hirsutism) (OR: ۲.۶۳؛ ۹۵% CI؛ ۱.۶۰ تا ۴.۳۲؛ ۳۰۲ = n؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین) و نرخ پائین‌تر کاهش سایز پستان (OR: ۰.۶۲؛ ۹۵% CI؛ ۰.۳۸ تا ۰.۹۸؛ دو RCT؛ n = ۳۰۲؛ شواهد با کیفیت پائین) را داشتند. شواهد برای نشان دادن تفاوت بین گروه‌ها، در صورت وجود، در نرخ گرگرفتگی (OR: ۰.۷۹؛ ۹۵% CI؛ ۰.۵۰ تا ۱.۲۶؛ دو RCT؛ n = ۳۰۲؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین) یا آکنه (OR: ۱.۴۵؛ ۹۵% CI؛ ۰.۹۰ تا ۲.۳۳؛ دو RCT؛ n = ۳۰۲؛ شواهد با کیفیت پائین) کافی نبود.

هنگامی که محققان ژسترینون را در برابر لوپرولین از طریق اندازه‌گیری در مقیاس ۱ تا ۳ درجه‌بندی شفاهی (verbal rating) مقایسه کردند (نمره پائین‌تر به معنی مزیت بیش‌تر)، میانگین نمره دیسمنوره در گروه ژسترینون بالاتر بود (MD: ۰,۳۵ نقطه؛ ۹۵% CI؛ ۰.۱۲ تا ۰.۵۸؛ یک RCT؛ n = ۵۵؛ شواهد با کیفیت پائین)، اما میانگین نمره دیسپارونی در این گروه پائین‌تر بود (MD: ۰.۳۳ نقطه؛ ۹۵% CI؛ ۰.۶۲ تا ۰.۰۴؛ شواهد با کیفیت پائین). گروه ژسترینون نرخ پائین‌تر آمنوره (OR: ۰.۰۴؛ ۹۵% CI؛ ۰.۰۱ تا ۰.۳۸؛ یک RCT؛ n = ۴۹؛ شواهد با کیفیت پائین) و گرگرفتگی (OR: ۰.۲۰؛ ۹۵% CI؛ ۰.۰۶ تا ۰.۶۳؛ یک مطالعه؛ n = ۵۵؛ شواهد با کیفیت پائین) اما نرخ بالاتر لکه‌بینی یا خونریزی را داشتند (OR: ۲۲.۹۲؛ ۹۵% CI؛ ۲.۶۴ تا ۱۹۸.۶۶؛ یک RCT؛ n = ۴۹؛ شواهد با کیفیت پائین).

شواهد برای نشان دادن تفاوت‌ها در اثربخشی یا ایمنی بین دوزهای مختلف ژسترینون، در صورت وجود کافی نبود.

آسوپریسنیل در برابر دارونما

یک مطالعه (n = ۱۳۰) این مقایسه را انجام داد اما داده مناسبی را برای تجزیه‌وتحلیل گزارش نکرد.

اولیپریستال در برابر لوپرولید استات

یک مطالعه (n = ۳۸) این مقایسه را انجام داد اما داده مناسبی را برای تجزیه‌وتحلیل گزارش نکرد.

میان زنان مبتلا به اندومتریوز، شواهد با کیفیت متوسط نشان می‌دهد که میفپریستون دیسمنوره را تسکین می‌دهد و شواهد با کیفیت پائین نشان می‌دهد که این عامل دیسپارونی را تخفیف می‌دهد، هرچند آمنوره و گرگرفتگی عوارض جانبی شایع هستند. داده‌ها در مورد دوز غیر‐قطعی بودند، هرچند نشان می‌دهند که تاثیر دوز ۲,۵ میلی‌گرم میفپریستون ممکن است کم‌تر از دوزهای بالاتر باشد. شواهد کافی برای نتیجه‌گیری‌های محکم در مورد ایمنی و اثربخشی دیگر تعدیل کننده‌های گیرنده پروژسترون به دست نیاوردیم.

این یک نسخه به‌روز شده از مرور اصیل منتشر شده در بانک اطلاعاتی مرورهای سیستماتیک کاکرین در سال ۲۰۱۱، شماره ۱۱، و به‌روز شده در سال ۲۰۱۵، شماره ۴ است.

شیمی‌درمانی پیش‌آگهی را در زنان مبتلا به بیماری‌های بدخیم و برخی شرایط غیر‐بدخیم به‌طور قابل‌توجهی بهبود بخشیده است. با این وجود، این درمان تاثیر سمّی بر تخمدان دارد. استفاده از آنالوگ‌های هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (gonadotropin‐releasing hormone; GnRH)، هم آگونیست‌ها و هم آنتاگونیست‌ها، ممکن است تاثیر محافظتی روی تخمدان‌ها داشته باشد. مکانیسم اولیه عملکرد آنالوگ‌های GnRH، به این صورت است که سطوح گنادوتروپین را برای شبیه‌سازی محیط هورمونی پیش از بلوغ کاهش داده و متعاقب آن از بلوغ فولیکول‌های (follicles) اولیه پیشگیری کرده و به این ترتیب تعداد فولیکول‌هایی را که آسیب‌پذیری بیشتری با شیمی‌درمانی دارند، کاهش می‌دهد.

ارزیابی اثربخشی و بی‌خطری (safety) تجویز آنالوگ‌های GnRH، پیش از یا به موازات دریافت شیمی‌درمانی، برای پیشگیری از آسیب‌های تخمدانی ناشی از شیمی‌درمانی در زنان یائسه نشده مبتلا به بیماری‌های بدخیم یا غیر‐بدخیم.

جست‌وجو برای مرور اصیل در جولای ۲۰۱۱، و برای اولین نسخه به‌روز شده در جولای ۲۰۱۴ انجام شد. برای به‌روزرسانی، در نوامبر ۲۰۱۸ بانک‌های اطلاعاتی زیر را جست‌وجو کردیم: پایگاه مرکزی ثبت کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین (CENTRAL)؛ MEDLINE؛ Embase و بانک اطلاعاتی بیومدیکال چین (CBM).

کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs)، به تمام زبان‌ها، زمانی برای ورود به این مرور واجد شرایط بودند که تاثیر آنالوگ‌های GnRH را برای نارسایی تخمدان ناشی از شیمی‌درمانی در زنان یائسه نشده بررسی کردند.

دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم داده‌ها را استخراج و کیفیت کارآزمایی‌ها را با استفاده از ابزار «خطر سوگیری (bias)» کاکرین ارزیابی کردند. داده‌های دو‐حالتی را با استفاده از خطرات نسبی (RRs) با ۹۵% فاصله اطمینان (CI) تجزیه‌و‌تحلیل کرده، و برای داده‌های پیوسته، از تفاوت میانگین استاندارد شده (SMD) برای ترکیب کارآزمایی‌ها استفاده کردیم. در تجزیه‌و‌تحلیل‌های خود مدل اثرات‐تصادفی (random‐effects model) را اعمال کردیم. از رویکرد درجه‌‏بندی توصیه‏، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) برای تهیه جدول «خلاصه‌ یافته‌ها» برای پیامدهای اصلی مورد نظر خود استفاده کردیم.

تعداد ۱۲ RCT را شامل ۱۳۶۹ زن بین ۱۲ و ۵۱,۱ سال وارد کردیم. شرکت‌کنندگان مبتلا به بدخیمی پستان، بدخیمی تخمدان، یا لنفوم هوچکین تشخیص داده شده، و بیشتر آنها شیمی‌درمانی با پایه عوامل کمپلکس آلکیله کننده (alkylating)، یا پلاتینوم (platinum) دریافت کردند. مطالعات وارد شده توسط دانشگاه (n = ۱)، مراکز پژوهشی (n = ۴)، و شرکت‌های داروسازی (n = ۱) تامین مالی شدند. کارآزمایی‌ها در معرض خطر بالا یا نامشخص سوگیری بودند.

مقایسه ۱: آگونیست GnRH به همراه شیمی‌درمانی در برابر شیمی‌درمانی به‌تنهایی
بروز بهبود یا حفظ قاعدگی در گروه آگونیست GnRH معادل ۱۷۸ نفر از ۲۳۹ شرکت‌کننده (۷۴,۵%) و در گروه کنترل برابر با ۱۱۰ نفر از ۲۲۱ شرکت‌کننده (۵۰.۰%) طی یک دوره پیگیری حداکثر ۱۲ ماه (RR: ۱.۶۰؛ ۹۵% CI؛ ۱.۱۴ تا ۲.۲۴؛ ۵ مطالعه؛ ۴۶۰ شرکت‌کننده؛ I^۲ = ۷۹%؛ شواهد با قطعیت پائین)، با تاثیر کلی به نفع درمان با آگونیست GnRH؛ (P = ۰,۰۰۶) بود. با این وجود، طی یک دوره پیگیری بیش از ۱۲ ماه، بین این دو گروه تفاوت معنی‌داری مشاهده نشد (P = ۰.۲۴). در گروه آگونیست GnRH، تعداد ۳۲۶ نفر از ۴۴۷ شرکت‌کننده (%۷۲.۹)، در مقایسه با ۲۷۶ نفر از ۴۲۲ شرکت‌کننده در گروه کنترل، بهبود یا تداوم قاعدگی (۶۵.۴%) را طی یک دوره پیگیری بیش از ۱۲ ماه گزارش کردند (RR: ۱.۰۸؛ ۹۵% CI؛ ۰.۹۵ تا ۱.۲۲؛ ۸ مطالعه؛ ۸۶۹ شرکت‌کننده؛ I^۲ = ۵۶%؛ شواهد با قطعیت پائین).

بروز نارسایی زودرس تخمدان در گروه آگونیست GnRH در ۴۳ نفر از ۴۰۱ شرکت‌کننده (۱۰,۷%) و در گروه کنترل در ۹۶ نفر از ۳۷۹ شرکت‌کننده (۲۵.۳%) (RR: ۰.۴۴؛ ۹۵% CI؛ ۰.۳۱ تا ۰.۶۱؛ ۴ مطالعه؛ ۷۸۰ شرکت‌کننده؛ I^۲ = ۰%؛ شواهد با قطعیت متوسط)، همراه با یک تاثیر کلی به نفع درمان با آگونیست GnRH رخ داد (P < ۰,۰۰۰۰۱).

بروز بارداری در ۳۲ نفر از ۳۵۶ شرکت‌کننده (۹,۰%) گروه آگونیست GnRH و در ۲۲ نفر از ۳۴۷ شرکت‌کننده (۶.۳%) گروه کنترل (RR: ۱.۵۹؛ ۹۵% CI؛ ۰.۹۳ تا ۲.۷۰؛ ۷ مطالعه؛ ۷۰۳ شرکت‌کننده؛ I^۲ = ۰%؛ شواهد با قطعیت پائین)، بدون تفاوت بین گروه‌ها دیده شد (P = ۰,۰۹). با این حال، در مورد این نتیجه‌گیری محتاط هستیم، زیرا داده کافی در مورد اینکه شرکت‌کنندگان تمایل داشتند باردار شوند یا خیر، وجود نداشت.

بروز تخمک‌گذاری در ۲۹ نفر از ۴۷ شرکت‌کننده (۶۱,۷%) گروه آگونیست GnRH و در ۱۲ نفر از ۴۸ شرکت‌کننده (۲۵.۰%) گروه کنترل (RR: ۲.۴۷؛ ۹۵% CI؛ ۱.۴۳ تا ۴.۲۶؛ ۲ مطالعه؛ ۹۵ شرکت‌کننده؛ I^۲ = ۰%؛ شواهد با قطعیت پائین) همراه با تاثیر کلی به نفع درمان با آگونیست GnRH رخ داد (P = ۰,۰۰۱).

شایع‌ترین عوارض جانبی آنالوگ‌های GnRH شامل گرگرفتگی (hot flushes)، خشکی واژن، نشانه‌های ادراری‌تناسلی و نوسانات خلق‌وخو است. تجزیه‌و‌تحلیل تجمعی داده‌های مربوط به بی‌خطری مداخله، تفاوتی را در بروز عوارض جانبی بین گروه آگونیست GnRH و گروه کنترل نشان نداد.

مقایسه ۲: درمان هم‌زمان آگونیست‐آنتاگونیست GnRH همراه با شیمی‌درمانی در برابر شیمی‌درمانی به‌تنهایی
فقط یک RCT درمان هم‌زمان آگونیست‐آنتاگونیست GnRH را مورد بحث قرار داد. شواهد محدودی نشان داد که بروز بهبود یا تداوم قاعدگی در ۲۰ از ۲۵ (۸۰%) شرکت‌کننده در هر دو گروه درمان هم‌زمان و گروه کنترل طی یک دوره پیگیری ۱۲ ماهه (RR: ۱,۰۰؛ ۹۵% CI؛ ۰.۷۶ تا ۱.۳۲؛ ۵۰ شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین)، بدون وجود تفاوت بین گروه‌ها (P = ۱.۰۰) گزارش شد. در گروه درمان هم‌زمان، ۱۳ نفر از ۲۵ شرکت‌کننده (۵۲.۰%) در مقایسه با ۱۴ نفر از ۲۵ شرکت‌کننده (۵۶.۰%) در گروه کنترل، طی دوره پیگیری بیش از ۱۲ ماه، بهبودی یا تداوم قاعدگی را (RR: ۰.۹۳؛ ۹۵% CI؛ ۰.۵۶ تا ۱.۵۵؛ ۵۰ شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین)، بدون وجود تفاوت بین گروه‌ها (P = ۰.۷۸) نشان دادند. بروز بارداری در ۱ از ۲۵ (۴.۰%) نفر در گروه درمان هم‌زمان و ۰ از ۲۵ (۰%) نفر در گروه کنترل (RR: ۳.۰۰؛ ۹۵% CI؛ ۰.۱۳ تا ۷۰.۳۰؛ ۵۰ شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین)، بدون وجود تفاوت بین گروه‌ها (P = ۰.۴۹) دیده شد.

به نظر می‌رسد آگونیست‌های GnRH در حفاظت از تخمدان‌ها طی دوره شیمی‌درمانی، از نظر تداوم و از ‌سرگیری قاعدگی، نارسایی زودرس تخمدان مرتبط با درمان و تخمک‌گذاری، موثر باشند. شواهد برای حمایت از باروری، ناکافی بوده و نیازمند بررسی بیشتر است. شواهد هم‌چنین برای ارزیابی تاثیر درمان هم‌زمان آگونیست GnRH و آنتاگونیست GnRH برای حفاظت از تخمدان در برابر شیمی‌درمانی کافی نبود. مطالعات وارد شده در برخی از جنبه‌های مهم طراحی، متفاوت بوده، و اکثر این مطالعات تجزیه‌و‌تحلیل زیر‐گروه سنی مشخص شده‌ای نداشتند. برای روشن شدن تاثیرات آنالوگ‌های GnRH در پیشگیری از نارسایی زودرس تخمدان ناشی از شیمی‌درمانی، به‌ویژه در گروه‌های سنی مختلف یا رژیم‌های مختلف شیمی‌درمانی، باید RCT‌های بزرگ و با طراحی خوب با دوره پیگیری طولانی‌‐مدت‌تر انجام شوند. علاوه بر ‌این، مطالعات باید تاثیرات مداخله را بر نرخ بارداری و درمان ضد‐تومور مورد توجه قرار دهند.