جستجو در مقالات منتشر شده
دوره ۲۰۱۶، شماره ۰ - ( ۱۱-۱۳۹۵ )
این یک نسخه به‌روز شده از مروری است که برای نخستین‌بار در سال ۲۰۰۲ منتشر شد. عقیم‌سازی (sterilisation) زنان، رایج‌ترین شیوه پیشگیری از بارداری در سراسر جهان است. روش‌های متعددی برای بستن لوله‌های فالوپ وجود دارد، از جمله برش و گره زدن لوله‌ها، آسیب رساندن به لوله‌ها با استفاده از جریان الکتریکی، استفاده از گیره‌ها یا حلقه‌های سیلیکونی لاستیکی، و مسدود کردن لوله‌ها با قرار دادن مواد شیمیایی یا به صورت مکانیکی.
تعداد ۱۹ RCT را شامل ۱۳,۲۰۹ زن انتخاب کردیم. اغلب مطالعات پیرامون عقیم‌سازی پس از فاصله‌ای از زمان زایمان (interval sterilisation) بودند؛ سه RCT شامل ۱۶۳۲ زن، عقیم‌سازی پس از زایمان را بررسی کردند. مقایسه‌ها عبارت بودند از حلقه‌ها در برابر گیره‌های لوله (شش RCT؛ ۴۲۳۲ زن)، سالپنژکتومی پارشیال (partial salpingectomy) در برابر الکتروکوآگولاسیون (electrocoagulation) (سه RCT؛ ۲۰۱۹ زن)؛ حلقه‌های لوله در برابر الکتروکوآگولاسیون (دو RCT؛ ۵۹۹ زن)؛ سالپنژکتومی پارشیال در برابر گیره‌ها (چهار RCT؛ ۳۶۲۷ زن)؛ گیره‌ها در برابر الکتروکوآگولاسیون (دو RCT؛ ۲۰۶ زن)؛ و گیره‌های Hulka در برابر Filshie (دو RCT؛ ۲۳۲۶ زن). RCTهای انجام شده برای مقایسه گیره‌ها در برابر الکتروکوآگولاسیون، داده‌های مرتبط با این مرور را ارائه نکردند.
یک سال پس از عقیم‌سازی، نرخ شکست برای همه روش‌ها، پائین (کمتر از ۵/۱۰۰۰) بود. وقوع مرگ‌ومیر با هیچ یک از روش‌ها گزارش نشد و موربیدیتی شدید مرتبط با روش بستن لوله‌ها نادر بود.
موربیدیتی خفیف (Peto OR: ۲,۱۵؛ ۹۵% CI؛ ۱.۲۲ تا ۳.۷۸؛ ۸۴۲ شرکت‌کننده؛ ۲ مطالعه؛ I² = ۰%؛ شواهد با کیفیت بالا )، هم‌چنین خطاهای تکنیکی (Peto OR: ۳,۹۳؛ ۹۵% CI؛ ۲.۴۳ تا ۶.۳۵؛ ۳۴۷۶ شرکت‌کننده؛ ۳ مطالعه؛ I² = ۰%؛ شواهد با کیفیت بالا ) در حلقه لوله بیش از گیره لوله بود.
در روش پامروی (Pomeroy) اصلاح‌شده نسبت به الکتروکوآگولاسیون، موربیدیتی شدید (Peto OR: ۲,۸۷؛ ۹۵% CI؛ ۱.۱۳ تا ۷.۲۵؛ ۱۹۰۵ شرکت‌کننده؛ ۲ مطالعه؛ I² = ۰%؛ شواهد با کیفیت پائین ) و درد پس از جراحی (Peto OR: ۳,۸۵؛ ۹۵% CI؛ ۲.۹۱ تا ۵.۱۰؛ ۱۹۰۵ شرکت‌کننده؛ ۲ مطالعه؛ I² = ۰%؛ شواهد با کیفیت متوسط ) به میزان چشمگیری بیشتر بود.
در مقایسه حلقه‌های لوله با الکتروکوآگولاسیون، درد پس از جراحی به‌طور قابل‌توجهی با حلقه‌های لوله بیشتر گزارش شد (OR: ۳,۴۰؛ ۹۵% CI؛ ۱.۱۷ تا ۹.۸۴؛ ۵۹۶ شرکت‌کننده؛ ۲ مطالعه؛ I² = ۸۷%؛ شواهد با کیفیت پائین ).
هنگامی که سالپنژکتومی پارشیال با استفاده از گیره‌ها مقایسه شد، موربیدیتی شدیدی در هیچ‌کدام از گروه‌ها رخ نداد (۲۱۹۸ شرکت‌کننده؛ ۱ مطالعه). فراوانی موربیدیتی خفیف اندک بوده و به طرز معناداری میان گروه‌ها متفاوت نبود (Peto OR: ۷,۳۹؛ ۹۵% CI؛ ۰.۴۶ تا ۱۱۹.۰۱؛ ۱۹۳ شرکت‌کننده؛ ۱ مطالعه؛ شواهد با کیفیت پائین ). اگرچه خطای تکنیکی با گیره‌ها بیشتر رخ داد (Peto OR: ۰,۱۸؛ ۹۵% CI؛ ۰.۰۸ تا ۰.۴۰؛ ۲۱۹۸ شرکت‌کننده؛ ۱ مطالعه؛ شواهد با کیفیت متوسط)؛ طول دوره جراحی در گیره‌ها نسبت به سالپنژکتومی پارشیال کمتر بود (MD؛ ۴,۲۶ دقیقه؛ ۹۵% CI؛ ۳.۶۵ تا ۴.۸۶؛ ۲۲۲۳ شرکت‌کننده؛ ۲ مطالعه؛ I² = ۰%؛ شواهد با کیفیت بالا ).
شواهد اندکی را درباره میزان رضایت زنان یا رضایت جراح یافتیم. هیچ RCTای، میکرواینسرت‌های لوله‌ای (عقیم‌سازی هیستروسکوپیک) یا اینسرت‌های شیمیایی (کیناکرین (quinacrine)) را با روش دیگری مقایسه نکرد.
مرور روش‌های عقیم‌سازی لوله‌ای (بستن لوله‌های فالوپ)
پیشینه
این یک نسخه به‌روز شده از مرور کاکرین است که برای نخستین‌بار در سال ۲۰۰۲ منتشر و پیش از این در سال ۲۰۱۱ به‌روز شد.
عقیم‌سازی لوله‌ای با ممانعت از عبور تخمک‌های بارور نشده زنان از میان لوله‌های فالوپ برای بارور شدن توسط اسپرم، از بارداری پیشگیری می‌کند. روش‌های بستن این لوله‌ها شامل بریدن و بستن آنها (سالپنژکتومی پارشیال (partial salpingectomy))، مسدود کردن آنها به روش‌های مکانیکی با استفاده از گیره یا حلقه‌ها، یا اعمال جریان الکتریکی (الکتروکوآگولاسیون (electrocoagulation)) برای تخریب و انسداد آنها، و بستن آنها با به‌کارگیری اینسرت‌های شیمیایی یا لوله‌ای (جاگذاری از طریق دهانه رحم) است که باعث زخم شدن لوله‌ها می‌شوند.
روش‌های انجام مطالعه
به‌عنوان پژوهشگران کاکرین، خواستیم روش‌های مختلف عقیم‌سازی لوله‌ای را از لحاظ موارد زیر مقایسه کنیم:
‐ میزان احساس ناخوشی کوتاه‌مدت و طولانی‌مدت در زنان، از جمله احساس درد (موربیدیتی شدید و خفیف)؛
‐ نرخ شکست (بارداری)؛
‐ خطاها و مشکلات تکنیکی حین پروسیجر عقیم‌سازی؛ و
‐ رضایت زنان و جراحان.
متون علمی پزشکی را تا ۲۳ جولای ۲۰۱۵، برای یافتن کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) مربوط به مقایسه هر یک از روش‌های بستن لوله‌های فالوپ جست‌وجو کردیم؛ RCTها قابل اطمینان‌ترین نتایج را فراهم می‌کنند.
یافته‌ها
تعداد ۱۹ RCT را شامل ۱۳,۲۰۹ زن در سنین باروری در این مرور گنجاندیم. کارآزمایی‌ها این موارد را مقایسه کردند:
‐ حلقه‌ها در برابر گیره‌های لوله (شش RCT؛ ۴۲۳۲ زن)؛
‐ سالپنژکتومی پارشیال در برابر الکتروکوآگولاسیون (سه RCT؛ ۲۰۱۹ زن)؛
‐ حلقه‌های لوله در برابر الکتروکوآگولاسیون (دو RCT؛ ۵۹۹ زن)؛
‐ سالپنژکتومی پارشیال در برابر گیره‌ها (چهار RCT؛ ۳۸۲۷ زن)؛
‐ گیره‌ها در برابر الکتروکوآگولاسیون (دو RCT؛ ۲۰۶ زن)؛ و
‐ دو نوع گیره، یعنی گیره‌های Hulka در برابر Filshie (دو RCT؛ ۲۳۲۶ زن).
هیچ RCTای را نیافتیم که عقیم‌سازی به‌وسیله اینسرت‌های شیمیایی یا لوله‌ای را مقایسه کرده باشد، بنابراین همه مطالعات وارد شده مشمول جراحی‌های شکمی بودند.
هیچ موردی از مرگ‌ومیر با هیچ یک از روش‌ها گزارش نشده و موربیدیتی شدید و خفیف نادر بودند. نرخ بارداری یک سال پس از جراحی، کمتر از ۵/۱۰۰۰ پروسیجر بود. نرخ عوارض (مشکلات پس از جراحی/موربیدیتی خفیف) برای تمام روش‌های مقایسه شده، بسیار پائین بود. بروز عوارض خفیف از جمله درد، و مشکلات تکنیکی با استفاده از حلقه‌ها شایع‌تر از گیره‌ها بودند. موربیدیتی عمده و درد پس از جراحی با سالپنژکتومی پارشیال نسبت به الکتروکوآگولاسیون شایع‌تر بود. درد پس از جراحی در زنان عقیم‌شده توسط حلقه‌های لوله دو برابر بیش از کسانی بود که به‌وسیله الکتروکوآگولاسیون عقیم شدند. خطاهای تکنیکی در گیره‌ها، شایع‌تر از روش‌های بریدن و بستن بوده، اما زمان جراحی با گیره‌ها کوتاه‌تر بود.
شواهد اندکی را درباره میزان رضایت زنان یا رضایت جراح یافتیم.
نتیجه‌گیری‌ها
عقیم‌سازی لوله‌ای به وسیله بریدن و بستن لوله‌ها، یا استفاده از جریان الکتریکی، گیره‌ها یا حلقه‌ها، روش موثری همراه با مشکلات اندک برای پیشگیری از بارداری است. انتخاب روش بستگی به تجربه جراح، دسترسی به تجهیزات، شرایط و هزینه خواهد داشت. نیاز به انجام پژوهش‌های بیشتری پیرامون روش‌های عقیم‌سازی لوله‌ای که مستلزم جراحی شکمی نباشند، وجود دارد.
| صفحه ۱ از ۱ |
