جستجو در مقالات منتشر شده
دوره ۲۰۱۶، شماره ۰ - ( ۱۱-۱۳۹۵ )
این مرور شامل هشت RCT (۷۶۷ شرکت‌کننده در بازوهای صبح و عصر تحلیل شدند) است. در این کارآزمایی‌ها از رژیم‌های مختلف کاهنده چربی خون با استاتین‌ها استفاده شد (لوواستاتین: دو کارآزمایی؛ سیمواستاتین: سه کارآزمایی؛ فلوواستاتین: دو کارآزمایی؛ پراواستاتین: یک کارآزمایی). تمام کارآزمایی‌ها اثرات بین تجویز استاتین را در صبح و عصر مقایسه کردند. طول دوره کارآزمایی از چهار تا ۱۴ هفته متغیر بود. خطر سوگیری (bias) بالایی در حوزه گزارش‌دهی انتخابی در سه کارآزمایی و در حوزه داده‌های ناقص پیامد در یک کارآزمایی از هشت کارآزمایی وجود داشت. خطر سوگیری در هیچ یک از مطالعات وارد شده پائین نبود.
هیچ‌کدام از RCTهای وارد شده داده‌هایی را پیرامون مورتالیتی قلبی‌عروقی، موربیدیتی قلبی‌عروقی، بروز حوادث قلبی‌عروقی، یا مرگ‌ومیر ناشی از هر علتی گزارش نکردند. پس از ادغام نتایج، شواهدی را از تفاوت در کلسترول تام (MD: ۴,۳۳؛ ۹۵% CI؛ ۱.۳۶ تا ۱۰.۰۱؛ ۵۱۴ شرکت‌کننده؛ پنج کارآزمایی؛ متوسط دوره پیگیری: ۹ هفته؛ شواهد با کیفیت پائین)، سطوح کلسترول لیپوپروتئین با چگالی پائین (LDL‐C) (MD: ۴.۸۵؛ ۹۵% CI؛ ۰.۸۷ تا ۱۰.۵۷؛ ۴۷۳ شرکت‌کننده؛ پنج کارآزمایی؛ متوسط دوره پیگیری: ۹ هفته؛ شواهد با کیفیت پائین)، سطوح کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL‐C) (MD: ۰.۵۴؛ ۹۵% CI؛ ۱.۰۸ تا ۲.۱۷؛ ۵۱۴ شرکت‌کننده؛ پنج کارآزمایی؛ متوسط دوره پیگیری: ۹ هفته؛ شواهد با کیفیت پائین) یا تری‌گلیسیرید (MD: ‐۸.۹۱؛ ۹۵% CI؛ ۲۲‐ تا ۱۷.۴؛ ۵۱۰ شرکت‌کننده؛ پنج کارآزمایی؛ متوسط دوره پیگیری: ۹ هفته؛ شواهد با کیفیت پائین) میان تجویز صبح یا غروب استاتین مشاهده نکردیم.
در رابطه با پیامدهای بی‌خطری، پنج کارآزمایی (۵۵۶ شرکت‌کننده) عوارض جانبی را گزارش کردند. تجزیه‌و‌تحلیل تجمعی مشخص کرد که هیچ تفاوتی در عوارض جانبی استاتین‌ها بین مصرف دارو در صبح و عصر وجود ندارد (OR: ۰,۷۱؛ ۹۵% CI؛ ۰.۴۴ تا ۱.۱۵؛ ۵۵۶ شرکت‌کننده؛ پنج کارآزمایی؛ متوسط دوره پیگیری: ۹ هفته؛ شواهد با کیفیت پائین).
تاثیر زمان‌بندی تجویز استاتین بر هیپرلیپیدمی
پیشینه
بیماری قلبی‌عروقی (cardiovascular disease; CVD)، که شامل حملات قلبی (انفارکتوس میوکارد)، آنژین صدری، و سکته مغزی است، علت اصلی مرگ‌ومیر و یکی از دلایل عمده موربیدیتی در سراسر جهان به‌شمار می‌رود. سطح بالای کلسترول خون با حوادث CVD ارتباط دارد و یک عامل خطر مهم به حساب می‌آید. بنابراین، کاهش سطح بالای کلسترول خون یک راه مهم برای کم کردن شانس ابتلا به یک حادثه CVD است. کلسترول خون ممکن است از مواد غذایی با محتوای بالای چربی حاصل شده، و همچنین توسط برخی از اعضای بدن ما تولید می‌شود (بیشتر این پروسه تولید در شب (بین ۱۲:۰۰ am و ۶:۰۰ am) رخ می‌دهد).
زمانی که سطح کلسترول خون بالا است، استاتین‌ها، داروهای کاهنده کلسترول، (مانند سیمواستاتین، لوواستاتین، پراواستاتین، آتورواستاتین) نخستین درمان انتخابی برای پیشگیری از بروز CVD هستند. در طب بالین معمول، استاتین‌ها یک بار در روز تجویز می‌شوند، بدون مشخص شدن زمانی از روز که باید مصرف شوند. هدف از این مرور آن است که زمان‌بندی مصرف استاتین بر کاهش وقایع CVD اثر گذاشته، سطح کلسترول خون را اصلاح کرده، یا بی‌خطری (safety) درمان را تحت تاثیر قرار می‌دهد یا خیر.
ویژگی‌های مطالعه
هشت کارآزمایی تصادفی‌سازی و کنترل شده را پیدا کردیم که اثرات تجویز استاتین را در صبح و عصر در ۷۶۷ نفر مقایسه کردند. هر کارآزمایی انواع و دوزهای مختلف استاتین را مورد بررسی قرار داد. این کارآزمایی‌ها بین سال‌های ۱۹۹۰ و ۲۰۱۳ انتشار یافته و در ایالات متحده آمریکا، کانادا، آلمان، فنلاند، ژاپن، کره جنوبی و تایلند اجرا شدند. این مرور شامل شواهدی است که تا ماه نوامبر ۲۰۱۵ شناسایی شدند.
نتایج کلیدی
هیچ‌یک از کارآزمایی‌ها، وقوع حوادث بالینی CVD یا مرگ‌ومیرها را ارزیابی نکردند. ارزیابی شواهد موجود نشان داد که میان مصرف صبح یا غروب استاتین‌ها از نظر سطوح چربی خون (کلسترول تام، کلسترول لیپوپروتئین با چگالی پائین (LDL‐C)، کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL‐C)، تری‌گلیسیرید‌ها) تفاوتی وجود ندارد. علاوه بر این، میان نرخ عوارض جانبی مرتبط با استاتین‌ها در هر دو رژیم دارویی تفاوتی دیده نشد.
کیفیت شواهد
به علت محدودیت‌های مطالعه و عدم‐دقت، سطح کیفیت شواهد موجود در این مرور پائین بود. برای تایید این نتایج انجام مطالعات بزرگ‌تر ضروری است.
| صفحه ۱ از ۱ |
