بررسی تاثیرات ازندرمانی بر درمان زخم پا در افراد مبتلا به DM.
صرفنظر از تاریخ یا زبان انتشار مطالعات، کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) را انتخاب کردیم که به مقایسه ازندرمانی با ازندرمانی ساختگی یا هرگونه مداخله دیگر در درمان زخم پا در افراد مبتلا به DM پرداخته باشند.
سه مطالعه (۲۱۲ شرکتکننده) در این مرور وارد شدند. خطر کلی سوگیری برای دو کارآزمایی بالا و برای یک کارآزمایی، نامشخص بود. یک کارآزمایی (۱۰۱ شرکتکننده) ازندرمانی را با آنتی بیوتیکها برای زخم پا در افراد مبتلا به DM مقایسه کرده بود. دوره پیگیری در این مطالعه ۲۰ روز بود. این مطالعه نشان داد که درمان با استفاده از ازن نسبت به درمان با آنتیبیوتیک، موجب کاهش بیشتری در منطقه زخم از شروع تا پایان مطالعه میشود (MD؛ ۲۰,۵۴‐ cm۲؛ %۹۵ CI؛ ۲۰,۶۱‐ تا ۲۰.۴۷‐) و مدت زمان بستری کوتاهتر بود (MD: ‐۸.۰۰ روز؛ ۹۵% CI؛ ۱۴.۱۷‐ تا ۱.۸۳‐)، اما به نظر نمیرسد بر تعداد زخمهای شفا یافته در مدت ۲۰ روز تاثیری داشته باشد (RR: ۱.۱۰؛ ۹۵% CI؛ ۰.۸۷ تا ۱.۴۰). عوارض جانبی در هیچ یک از دو گروه مشاهده نشد. در دو کارآزمایی دیگر (۱۱۱ شرکتکننده) درمان با ازن به همراه مراقبت معمول با درمان معمول برای زخم پا در افراد مبتلا به DM مقایسه شد. نتایج متاآنالیز شواهدی را مبنی بر تفاوت بین گروهها از نظر پیامدهای کاهش مساحت زخم (MD؛ ۲.۱۱‐ cm۲؛ ۹۵% CI؛ ۵,۲۹‐ تا ۱.۰۷)، تعداد زخم شفا یافته (RR: ۱.۶۹؛ ۹۵% CI؛ ۰.۹۰ تا ۳.۱۷)، عوارض جانبی (RR: ۲.۲۷؛ ۹۵% CI؛ ۰.۴۸ تا ۱۰.۷۹)، یا نرخ آمپوتاسیون (RR: ۲.۷۳؛ ۹۵% CI؛ ۰.۱۲ تا ۶۴.۴۲) نشان نمیدهد.
شواهد موجود شامل سه RCT در مقیاس کوچک با متدولوژی نامشخص بود، بنابراین ما قادر به اتخاذ نتیجهگیریهای قطعی در رابطه با اثربخشی ازندرمانی در زخم پا در افراد مبتلا به DM نیستیم.
دیابت و زخم پا چه هستند؟
دیابت ملیتوس (diabetes mellitus; DM) یک بیماری شایع است که منجر به غلظت بالای قند در خون میشود. افرادی که برای یک مدت طولانی مبتلا به دیابت بودهاند، اغلب از زخمهای پای رنج میبرند. نزدیک به ۳۵% از تمام موارد بستری در بیمارستانها از کلینیکهای دیابت به دلیل این زخمهاست، نزدیک به ۸۰% از تمام موارد آمپوتاسیون غیر‐تروماتیک در ناحیه پا هستند.
ازندرمانی (ozone therapy) چیست؟
ازن یک نوع گاز است و میتواند به عنوان یک درمان برای زخم در افراد مبتلا به دیابت به کار رود و با استفاده از روغنهای ازن (به عنوان مثال روغن آفتابگردان یا زیتون ازنه شده)، یا ترکیبی از اکسیژن و ازن، به طور مستقیم برای زخم استفاده شود، یا از طریق دمیدن به درون رکتال (به بخش نهایی روده از طریق مقعد دمیده میشود) به کار برده شود.
هدف از انجام این مرور چیست
این مرور، سعی در پی بردن به این موضوع دارد که برای درمان زخم پا در افراد مبتلا به DM، استفاده از ازنتراپی به تنهایی موثر است یا وقتی به عنوان بخشی از یک بسته مراقبت به کار برده میشود.
یافتههای این مرور
نویسندگان این مرور، منابع علمی پزشکی را تا ۳ مارچ ۲۰۱۵ جستوجو و سه کارآزمایی بالینی مرتبط (۲۱۲ شرکتکننده) را شناسایی کردند که ازنتراپی را برای درمان زخم پا در افراد مبتلا به دیابت ارزیابی کرده بودند. کیفیت شواهد موجود در سطح پائین بود.
یک کارآزمایی، با ۱۰۱ شرکتکننده، درمان ازن را با آنتیبیوتیکها مقایسه و به مدت ۲۰ روز افراد را پیگیری کرده بود. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که در گروه تحت درمان با ازن، کاهش بیشتری در اندازه زخم وجود داشت و طول مدت بستری نیز کوتاهتر بود، اما هیچ مزیت آشکاری از نظر تعداد زخم پای شفا یافته وجود نداشت. عوارض جانبی (تاثیرات یا آسیبهای جانبی) در هیچ گروه درمانی مشاهده نشد.
دو کارآزمایی دیگر (با ۱۱۱ شرکتکننده) درمان با استفاده از ازن را به همراه مراقبت معمول با مراقبت معمول مقایسه کرده بودند. نتایج این دو مطالعه نشان داد که تفاوت آشکاری بین دو گروه در کاهش اندازه زخم، تعداد زخم پای شفا یافته، یا وقوع عوارض جانبی و نرخ آمپوتاسیون مشاهده نشد.
کیفیت زندگی بیماران در هیچ یک از کارآزماییها گزارش نشده بود.
نتیجهگیری
با توجه به دادههای محدود و با کیفیت ضعیف، نویسندگان این مرور قادر به نتیجهگیری کردن درباره اثربخشی ازندرمانی بر درمان زخمهای پا در افراد مبتلا به DM نبودند.
سوال مطالعه مروری
شواهد مربوط به تاثیرات مضر اکسید نیتروژن را بر افراد تحت بیهوشی عمومی مرور کردیم.
پیشینه
اکسید نیتروژن گاز مخصوص بیهوشی است که به مدت بیش از ۱۶۰ سال است برای القای بیهوشی و تداوم آن در بیماران در طول انجام جراحی استفاده میشود. آن را تحت عنوان «گاز خندهآور» نیز میشناسند. این گاز، بیرنگ و غیر‐قابل اشتعال است و بوی دلپذیر و طعم شیرین ملایمی دارد. هزینه و سمیّت پائین اکسید نیتروژن، آن را به پرکاربردترین داوری بیهوشی عمومی مبدل ساخته است. با این حال، در برخی از مطالعات گزارش شده که افزودن اکسید نیتروژن ممکن است تاثیرات مضری را در پی داشته باشد. این امر باعث شده تا بسیاری از متخصصان بیهوشی نسبت به ادامه استفاده معمول از آن در محیطهای مخصوص عمل جراحی ابراز تردید کنند.
قصد ما آن بود که بدانیم استفاده از اکسید نیتروژن در بیهوشی عمومی در مقایسه با استفاده نکردن از آن بهتر است یا بدتر.
ویژگیهای مطالعه
شواهد موجود را تا ۱۷ اکتبر سال ۲۰۱۴ مرور کردیم. تعداد ۳۵ کارآزمایی را با حضور ۱۳,۸۷۲ شرکتکننده بزرگسال در نظر گرفتیم که همه آنها به صورت تصادفی تحت یکی از دو روش استفاده یا عدم استفاده از اکسید نیتروژن قرار گرفتند. کارآزماییها موقعیتهای مختلفی را در طول بیهوشی عمومی پوشش دادند.
نتایج کلیدی
ما دریافتیم که بیهوشی عمومی با اکسید نیتروژن خطر آتلکتازی ریه (یعنی ناتوانی ریهها در انبساط کامل) را افزایش داد. وقتی نتایج را فقط به مطالعاتی با بالاترین کیفیت محدود کردیم، شواهدی را یافتیم که اکسید نیتروژن ممکن است بهطور بالقوه خطر ابتلا به پنومونی و حالت تهوع و استفراغ شدید را افزایش دهد. با این حال، اکسید نیتروژن هیچ تاثیری بر بقای بیماران، بروز حمله قلبی، سکته مغزی، عفونت زخم، وقوع لخته شدن خون در وریدها، طول مدت بستری در بیمارستان، یا در بخش مراقبتهای ویژه نداشت.
کیفیت شواهد
شواهد مربوط به بقای شرکتکنندگان از کیفیت متوسطی برخوردار بود، زیرا دادههای کافی را در اختیار نداشتیم. شواهد مربوط به برخی اثرات مضر، مانند عدم انبساط کامل ریهها و حمله قلبی، کیفیت بالایی داشتند، در حالی که برای دیگر اثرات مضر مانند سکته مغزی و بروز لخته خون در وریدها، شواهد با کیفیت متوسط بودند. در خصوص دیگر تاثیرات، مانند پنومونی، تهوع و استفراغ شدید، و عفونت زخم، شواهد کیفیت پائینی داشتند. کیفیت شواهد مربوط به طول دوره بستری در بیمارستان در سطح متوسط بود.
نتیجهگیریهای نویسندگان
ممکن است عدم استفاده از اکسید نیتروژن در شرکتکنندگانی که از قبل عملکرد ضعیف ریوی داشته یا در معرض خطر بالای تهوع و استفراغ پس از جراحی هستند، منطقی باشد.
هیچ مطالعه جدیدی را از جستوجوهای بهروز شده شناسایی نکردیم. پس از ارزیابی مجدد، یک مطالعه را که قبلا خارج شده بود، وارد کردیم. پنج RCT با مجموع ۱۵۲ شرکتکننده وارد شدند. سطح قطعیت کلی شواهد از پائین تا بسیار پائین بود، که دلیل آن بازمیگشت به کیفیت پائین روششناسی کارآزماییهای وارد شده (روش نامشخص تولید تصادفی توالی و پنهانسازی تخصیص، و عدم کورسازی ارزیابیکنندگان پیامد)، حجم نمونه کوچک، تعداد اندک وقایع، ناهمگونی بالا و ناسازگاری بین کارآزماییهای وارد شده، عدم محاسبه توان و دوره پیگیری نسبتا کوتاه.
هیچ شواهدی از تفاوت بین دو رویکرد RP و TP در مورد مورتالیتی وجود نداشت (نسبت شانس (OR): ۰,۳۲؛ ۹۵% CI؛ ۰.۰۱ تا ۸.۲۵؛ ۳ مطالعه، ۱۱۰ شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین). بهطور مشابه، هیچ شواهدی از تفاوت در عوارضی مانند هماتوم (OR: ۰.۹۰؛ ۹۵% CI؛ ۰.۱۳ تا ۶.۴۸؛ ۲ مطالعه، ۷۵ شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین)، فتق دیواره شکمی (OR: ۱۰.۷۶؛ ۹۵% CI؛ ۰.۵۵ تا ۲۱۱.۷۸؛ ۱ مطالعه، ۴۸ شرکت کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین)، یا درد مزمن زخم (OR: ۲.۲۰؛ ۹۵% CI؛ ۰.۳۶ تا ۱۳.۳۴؛ ۱ مطالعه، ۴۸ شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین) بین رویکردهای RP و TP در شرکتکنندگان تحت ترمیم انتخابی AAA با جراحی باز دیده نشد. رویکرد RP ممکن است طول مدت بستری را در ICU (تفاوت میانگین (MD): ۱۹.۰۲‐ ساعت؛ ۹۵% CI؛ ۳۰.۸۳‐ تا ۷.۲۱‐؛ ۳ مطالعه، ۱۰۶ شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت پائین)؛ طول مدت بستری در بیمارستان (MD؛ ۳.۳۰‐ روز؛ ۹۵% CI؛ ۴.۸۵‐ تا ۱.۷۵‐؛ ۵ مطالعه، ۱۵۲ شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت پائین)؛ و از دست دادن خون (MD؛ ۵۰۴.۸۷‐ میلیلیتر؛ ۹۵% CI؛ ۷۷۹.۱۹‐ تا ۲۳۰.۵۶‐؛ ۴ مطالعه، ۱۲۹ شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین) کاهش دهد. هیچ شواهدی از تفاوت بین روش RP و TP در مورد زمان cross‐clamp آئورت (MD؛ ۰.۶۹ دقیقه؛ ۹۵% CI؛ ۷.۲۳‐ تا ۸.۶۰؛ ۴ مطالعه، ۱۲۹ شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین) یا کل زمان جراحی (MD؛ ۱۵.۹۴‐ دقیقه؛ ۹۵% CI؛ ۳۴.۷۶‐ تا ۲.۸۸؛ ۴ مطالعه، ۱۲۹ شرکتکننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین) وجود نداشت.
پیشینه
در منابع علمی جراحی بحثهای زیادی پیرامون بهترین روش جراحی دستیابی به آئورت شکمی اینفرارنال حین جراحی برای ترمیم آنوریسم آئورت شکمی (abdominal aortic aneurysm; AAA: بالونی شدن شریان (رگ خونی) که در شریان اصلی شکم (آئورت) رخ میدهد) وجود دارد. بدین منظور، اغلب از دو رویکرد استفاده میشود: رویکرد رتروپریتونئال (retroperitoneal; RP) و ترانسپریتونئال (transperitoneal; TP). به نظر میرسد هر دو رویکرد مزایا و معایبی دارند. بسیاری از کارآزماییهای مقایسه کننده جراحی آئورت با رویکردهای RP و TP با نتایج متناقضی منتشر شدهاند. هدف از این مرور کاکرین ارزیابی اثربخشی و ایمنی رویکرد RP در مقابل TP برای ترمیم برنامهریزی شده AAA با جراحی باز، از نظر مرگومیر، عوارض، بستری در بیمارستان و از دست دادن خون است. این یک بهروزرسانی از مروری است که ابتدا در سال ۲۰۱۶ منتشر شد.
نتایج کلیدی
هیچ مطالعه جدیدی را از جستوجوهای بهروز شده پیدا نکردیم. پس از ارزیابی مجدد، یک مطالعه را که قبلا خارج شده بود، وارد کردیم. بنابراین، مرور شامل پنج کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs)، شامل ۱۵۲ شرکتکننده است. شواهد ارائه شده در این مرور کاکرین، تا ۳۰ نوامبر ۲۰۲۰ بهروز است. هیچ تفاوت واضحی بین RP و TP برای پیامد مرگومیر وجود نداشت. به همین ترتیب، هیچ شواهد روشنی به دست نیامد که RP در مقایسه با TP ممکن است عوارضی را مانند هماتوم (تورم خون لخته شده)، درد مزمن زخم و فتق دیواره شکمی افزایش دهد، اما تفاوتهایی بین کارآزماییهای وارد شده وجود داشت. ما دریافتیم که RP در مقایسه با TP ممکن است منجر به بستری کوتاه‐مدتتر در بیمارستان و بخش مراقبتهای ویژه (intensive care unit; ICU) و از دست دادن خون کمتر شود. هیچ تفاوت واضحی بین دو رویکرد از نظر طول مدت جراحی و زمان cross‐clamp (مدت زمانی که یک ابزار جراحی، مورد استفاده برای بستن آئورت و جدا کردن گردش خون از جریان قلب، به کار میرود) وجود نداشت.
قابلیت اطمینان شواهد
چهار مورد از این پنج کارآزمایی وارد شده ضعفهای روششناسی ‐ مانند روشهای نامشخص تصادفیسازی، و عدم گزارشدهی از کورسازی افراد ارزیابی کننده پیامد ‐ داشتند که ارزش نتایج آنها را به خطر انداخت. علاوه بر این، کارآزماییهای وارد شده فقط تعداد اندکی را از افراد وارد کرد، پیامدهای کمی گزارش شدند، شرکتکنندگان برای مدت زمان نسبتا کوتاهی پیگیری شدند، و ناهمگونی بین کارآزماییهای وارد شده وجود داشت، در نتیجه سطح قطعیت شواهد بسیار پائین تا پائین بود. انجام RCTهای بزرگتری از مقایسه رویکرد RP در مقابل رویکرد TP برای ترمیم برنامهریزی شده AAA با جراحی باز مورد نیاز است.
صفحه ۱ از ۱ |
کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مرکز همکار کاکرین ایران می باشد.
طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق
© 2025 CC BY-NC 4.0 | Cochrane Iran Associate Centre
Designed & Developed by : Yektaweb