دو RCT را شامل ۴۲۵ شرکتکننده بزرگسال مبتلا به بیماری گریوز در این مطالعه مروری وارد کردیم. در مجموع، ۲۰۴ شرکتکننده بهطور تصادفی، با ید رادیواکتیو و ۲۲۱ شرکتکننده با متیمازول (methimazole) تحت درمان قرار گرفتند. یک دوز واحد از ید رادیواکتیو تجویز شد. طول دوره مصرف داروی متیمازول، ۱۸ ماه بود. طول دوره پیگیری، بسته به پیامد اندازهگیری شده، حداقل دو سال بود. برای بسیاری از پیامدهای اندازهگیری شده، خطر سوگیری پائین بود؛ برای پیامدهای کیفیت زندگی مرتبط با سلامت و پیشرفت و بدتر شدن افتالموپاتی گریوز (Graves' ophthalmopathy)، خطر سوگیری عملکرد و سوگیری تشخیص (detection bias) در حداقل یکی از دو RCT، در سطح بالا بود.
بهنظر میرسید پیامد کیفیت زندگی مرتبط با سلامت در دو گروه درمان با ید رادیواکتیو و درمان با متیمازول مشابه باشد، با این حال، دادههای غیر کمّی، گزارش شدند (۴۲۵ شرکتکننده؛ ۲ کارآزمایی؛ شواهد با کیفیت پائین). پیشرفت و بدتر شدن افتالموپاتی گریوز در ۷۶ مورد از ۲۰۲ شرکتکننده تحت درمان با ایزوتوپ ید رادیواکتیو (%۳۸)، و در ۴۰ مورد از ۲۱۵ شرکتکننده تحت درمان با متیمازول (%۱۹) مشاهده شد (خطر نسبی (RR): ۱,۹۴؛ ۹۵% CI؛ ۱.۴۰ تا ۲.۷۰؛ ۴۱۷ شرکتکننده؛ ۲ کارآزمایی؛ شواهد با کیفیت پائین). در مجموع ۳۵% تا ۵۶% از شرکتکنندگان تحت درمان با ید رادیواکتیو و ۴۲% از شرکتکنندگان تحت درمان با متیمازول افراد سیگاری بودند، که با خطر بدتر شدن یا پیشرفت افتالموپاتی گریوز در ارتباط است. هیچیک از شرکتکنندگانی که با ید رادیواکتیو تحت درمان قرار گرفتند، به وضعیت یوتیروئید (Euthyroidism) دست نیافتند، در حالی که ۶۴ نفر از ۶۸ شرکتکننده (۹۴%) پس از درمان با متیمازول به این وضعیت رسیدند (۱۱۲ شرکتکننده؛ ۱ کارآزمایی). در این کارآزمایی برای جلوگیری از کمکاری تیروئید (hypothyroidism)، تیروکسین درمانی در هیچیک از دو بازوی درمان زودهنگام وارد نشد. عود کمکاری تیروئید به نفع درمان با ید رادیواکتیو بود (RR: ۰.۲۰؛ ۹۵% CI؛ ۰.۰۱ تا ۲.۶۶؛ ۰.۲۲ = P‐value؛ ۴۱۷ شرکتکننده؛ ۲ کارآزمایی؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین). ناهمگونی (heterogeneity) بالا بود (۹۱% = I²) و RRها برابر با ۰.۶۱ یا ۰.۰۶ بوده و CI آنها همپوشانی نداشت. عوارض جانبی به جز پیشرفت و بدتر شدن افتالموپاتی گریوز، بروز کمکاری تیروئید در درمان با ید رادیواکتیو (۳۹ نفر از ۴۱ شرکتکننده (۹۵%)، در مقایسه با ۰% از شرکتکنندگانی بود که متیمازول دریافت کردند، با این حال درمان با تیروکسین برای اجتناب از کمکاری تیروئید، در گروه ید رادیواکتیو به صورت زودهنگام استفاده نشد (۱۰۴ شرکتکننده؛ ۱ کارآزمایی؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین) و عوارض جانبی مربوط به داروها برای درمان با متیمازول (۲۳ نفر از ۲۱۵ شرکتکننده (۱۱%))، عوارض جانبی احتمالی مرتبط با درمان با متیمازول را گزارش کردند (۲۱۵ شرکتکننده؛ ۲ کارآزمایی؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین). اندازههای مربوط به پیامدهای مورتالیتی به هر علتی (all‐cause mortality) و تراکم مواد معدنی استخوان در کارآزماییهای وارد شده، گزارش نشدند. یک کارآزمایی (۱۷۴ شرکتکننده) تاثیرات اجتماعی و اقتصادی را گزارش کرد: هزینهها بر اساس سیستم رسمی بازپرداخت بیمارستان در سوئد برای بیماران بدون عود تحت درمان با متیمازول ۱۱۲۶/۱۱۶۴ (گروه متیمازول جوان به مسن) دلار آمریکا و برای بیماران بدون عود تحت درمان با ید رادیواکتیو، ۱۸۶۲ دلار آمریکا بود. هزینهها برای بیماران دارای عود و تحت درمان با متیمازول ۲۲۸۴/۱۹۷۲ دلار آمریکا (گروه متیمازول جوان به مسن) و برای درمان با ید رادیواکتیو، ۲۷۶۰ دلار آمریکا بود.
سوال مطالعه مروری
برای درمان بیماری گریوز، درمان با ید رادیواکتیو بهتر است یا داروهای ضد تیروئید؟
پیشینه
بیماری گریوز (Graves' disease) یک اختلال خود ایمنی است، به این معنی که سیستم ایمنی بدن با استفاده از آنتیبادیها به خود بدن حمله میکند. این آنتیبادیها با تحریک غده تیروئید، باعث تولید و ترشح مقادیر بیش از حد هورمونهای تیروئید میشوند (پرکاری تیروئید (hyperthyroidism)). بیماری گریوز (Graves' disease) شایعترین علت هیپرتیروئیدی (hyperthyroidism) برشمرده میشود. از دیگر ویژگیهای بیماری گریوز، گواتر و بیماری چشمی (افتالموپاتی گریوز یا اوربیتوپاتی (orbitopathy)) است. در حال حاضر، داروهای ضد تیروئید مانند متیمازول یا پروپیلتیواوراسیل و ید رادیواکتیو (رادیو‐ید به صورت کپسول یا به صورت محلول بدون مزه در آب، تجویز میشود)، اغلب برای درمان بیماری گریوز استفاده میشوند. ید رادیواکتیو، بسیاری از سلولهای غده تیروئید را از بین میبرد، بهطوری که ترشح هورمونهای تیروئید به میزان زیادی کاهش مییابد. داروهای ضد تیروئید، با جلوگیری از تولید هورمونهای تیروئید، منجر به کاهش تولید این هورمونها نیز میشوند.
ویژگیهای مطالعه
دو کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) را شامل ۴۲۵ شرکتکننده بزرگسال با بیماری گریوز شناسایی کردیم. در مجموع ۲۰۴ شرکتکننده بهطور تصادفی با ید رادیواکتیو و ۲۲۱ شرکتکننده با متیمازول تحت درمان قرار گرفتند. در مطالعات وارد شده، مدت زمان پیگیری بسته به این که کدام پیامد بررسی شد، بین ۲ و ۲۱ سال بود.
نتایج کلیدی
نویسندگان این مطالعه، کیفیت زندگی مرتبط با سلامت را در گروههای درمان با ید رادیواکتیو و درمان با متیمازول، یکسان گزارش کردند، با این حال، دادههای دقیق منتشر نشدند.
پیشرفت و بدتر شدن افتالموپاتی گریوز، که یک بیماری خطرناک چشمی است و در برخی از افراد مبتلا به گریوز رخ میدهد، در ۱۸۶ مورد از ۱۰۰۰ نفری که با متیمازول درمان شده بودند و در ۳۶۱ مورد از ۱۰۰۰ نفری که با ید رادیواکتیو درمان شده بودند، مشاهده شد. درصد بالایی از شرکتکنندگان در مطالعه، افراد سیگاری بودند که این مساله با خطر بدتر شدن یا پیشرفت افتالموپاتی گریوز مرتبط است.
دستیابی به عملکرد نرمال غده تیروئید (euthyroidism)، در ۶۴ نفر از ۶۸ شرکتکننده (۹۴%) تحت درمان با متیمازول رخ داد، اما در هیچ یک از شرکتکنندگانی که با ید رادیواکتیو درمان شدند، دیده نشد. در این مطالعه، به منظور برقراری یوتیروئید، درمان با هورمون تیروئید (تیروکسین)، در هر دو بازوی درمان زودهنگام آغاز نشد.
عود پرکاری تیروئید در اغلب موارد، پس از درمان با متیمازول مشاهده شد، با این حال، به دلیل تفاوت فاحش میان دو مطالعه انتخاب شده، اندازه تاثیر مداخله نامشخص است.
عارضه جانبی مربوط به درمان با ید رادیواکتیو، فعالیت کم غده تیروئید بود (کمکاری تیروئید)، که در ۳۹ مورد از ۴۱ شرکتکننده (۹۵%) در مقایسه با ۰% از شرکتکنندگان تحت درمان با متیمازول مشاهده شد. باز هم، در این مطالعه، با هدف جلوگیری از بروز کمکاری تیروئید در گروه درمان با ید رادیواکتیو، تیروکسین درمانی در اوایل درمان ارائه نشد. عوارض جانبی مربوط به درمان با متیمازول در ۲۳ مورد از ۲۱۵ شرکتکننده (۱۱%) مشاهده شد. پیامدهای مرگومیر به هر علتی و تراکم مواد معدنی استخوان در مطالعات انتخاب شده، گزارش نشدند.
یک مطالعه، تاثیرات اجتماعی و اقتصادی درمان را گزارش کرد: هزینه بر اساس سیستم رسمی بازپرداخت بیمارستان در سوئد برای افراد بدون عود و درمان شده با متیمازول بین ۱۱۲۶ و ۱۱۶۴ دلار آمریکا و برای درمان با ید رادیواکتیو ۱۸۶۲ دلار آمریکا بود. هزینه برای افراد دارای عود و درمان شده با متیمازول میان ۱۹۷۲ و ۲۲۸۴ دلار آمریکا و برای درمان با ید رادیواکتیو ۲۷۶۰ دلار آمریکا بود.
کیفیت شواهد
کیفیت کلی شواهد، از پائین تا بسیار پائین ارزیابی شد، عمدتا به دلیل اینکه فقط یک یا دو مطالعه به ازای هر پیامد وجود داشته و تعداد شرکتکنندگان اندک بودند. محدودیت دیگر آن است که میان داروهای ضد تیروئید، فقط متیمازول بررسی شد، که ممکن است کاربرد یافتههای ما را با توجه به داروهای دیگر مانند پروپیلتیواوراسیل محدود کند.
بهروز بودن شواهد
این شواهد تا سپتامبر ۲۰۱۵ بهروز است.
صفحه ۱ از ۱ |
کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مرکز همکار کاکرین ایران می باشد.
طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق
© 2025 CC BY-NC 4.0 | Cochrane Iran Associate Centre
Designed & Developed by : Yektaweb