پیشینه
فشار خون، یک فاکتور خطر اندازهگیری شده شایع در عوارض جانبی قلبیعروقی کشنده و غیر‐کشنده نظیر حملات قلبی و سکتههای مغزی است. کارآزماییهای بالینی پیشنهاد کردهاند کوآنزیم Q۱۰، که یک مکمل غذایی بدون نیاز به تجویز پزشک است، به طور اثربخشی میتواند فشار خون (blood pressure; BP) را کاهش دهد. زمانی که این مرور به پایان رسید و در اکتبر ۲۰۰۹ منتشر شد، نتیجهگیری کرد که «به دلیل امکانپذیر بودن عدم اعتبار درونی (unreliability) در ۳ مطالعه وارد شده به این مرور، این امر که کوآنزیم Q۱۰ فشار خون را در کنترل طولانی‐مدت هیپرتانسیون اولیه کاهش میدهد یا خیر، نامطمئن است».
اهداف
تعیین تاثیر کوآنزیم Q۱۰ بر کاهش فشار خون در هیپرتانسیون اولیه.
روش های جستجو
ما پایگاه ثبت تخصصی گروه هیپرتانسیون در کاکرین (Hypertension Group Specialised Register) (از ۱۹۴۶ تا نوامبر ۲۰۱۵)، پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (کتابخانه کاکرین (The Cochrane Library)؛ شماره ۱۰؛ ۲۰۱۵)، MEDLINE (از ۱۹۴۶تا نوامبر ۲۰۱۵)؛ MEDLINE In‐Process (قابل دسترسی در ۱۰ نوامبر ۲۰۱۵)، EMBASE (از ۱۹۷۴ تا نوامبر ۲۰۱۵)، Web of Science (از ۱۸۹۹ تا نوامبر ۲۰۱۵)، CINAHL (از ۱۹۷۰ تا نوامبر ۲۰۱۵) و ClinicalTrials.gov (قابل دستیابی در ۱۰ نوامبر ۲۰۱۵) را جستوجو کردیم. همچنین فهرست منابع مقالات را در کارآزماییهای بالینی مرتبط به هر زبانی جستوجو کردیم.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای متقاطع دوسو‐کور، تصادفیسازی شده، کنترل شده با دارونما (placebo) با طراحی موازی یا متقاطع که اثربخشی کوآنزیم Q۱۰ را در کاهش فشار خون (BP) برای یک مدت معین حداقل سه هفتهای، در بیماران مبتلا به هیپرتانسیون اولیه ارزیابی میکنند.
گردآوری و تحلیل دادهها
نویسنده نخست، ورود کارآزماییها به مطالعه و استخراج دادهها را تعیین و خطر سوگیری (bias) را ارزیابی کرد. نویسنده دوم نیز بهطور جداگانه ورود کارآزمایی به مطالعه و استخراج دادهها را بررسی کرد.
نتایج اصلی
در این مرور بهروز شده، یک کارآزمایی متقاطع تصادفیسازی و کنترل شده جدید با ۳۰ شرکتکننده، اضافه و یک کارآزمایی که شامل مرور اولیه بود، از مطالعه خارج شد. فقط دو مورد از سه کارآزمایی وارد شده به مطالعه، در متاآنالیز (meta‐analysis) تجمیع شدند، به این دلیل که تشخیص داده شد یکی از کارآزماییها به طور غیر‐قابل قبولی دارای سوگیری پُر‐خطر بود. در متاآنالیزی از دو RCT (با ۵۰ شرکتکننده)، کوآنزیم Q۱۰ تغییر معناداری در فشار خون سیستولیک (۳,۶۸‐ میلیمتر جیوه؛ ۹۵% فاصله اطمینان (CI): ۸.۸۶‐ تا ۱.۴۹) یا فشار خون دیاستولیک (۲.۰۳‐ میلیمتر جیوه؛ ۹۵% CI؛ ۰.۸۱ تا ۴.۸۶‐) بر اساس دادههای بالینی ایجاد نکرد.
نتیجهگیریهای نویسندگان
این مرور، شواهد با کیفیت متوسطی را در این زمینه ارائه کرد که نشان داد کوآنزیم Q۱۰ تاثیر معنادار بالینی روی فشار خون ندارد. در یک مورد از سه کارآزمایی که عوارض جانبی را گزارش میکرد، کوآنزیم Q۱۰ به خوبی تحمل شد. به علت کم بودن تعداد افراد و مطالعات موجود برای آنالیز، کارآزماییهای که به خوبی انجام شوند، مورد نیاز است.
خلاصه به زبان ساده
کوآنزیم Q۱۰ برای فشار خون بالا
پیشینه
فشار خون بالا یک بیماری شایع است که میتواند خطر ابتلا به بیماریهای خاص مانند حملات قلبی، سکته مغزی، و بیماریهای کلیوی را افزایش دهد. کوآنزیم Q۱۰، که یک مکمل غذایی بدون نیاز به تجویز پزشک است، به عنوان یک داروی بالقوه برای کاهش فشار خون مطرح شده است. هنگامی که این مرور به پایان رسید و در اکتبر ۲۰۰۹ منتشر شد، اینگونه نتیجه گرفت که «به دلیل امکانپذیر بودن عدم اعتبار درونی در سه مطالعه وارد شده به این مرور، این امر که کوآنزیم Q۱۰ فشار خون را در کنترل طولانی‐مدت هیپرتانسیون اولیه کاهش میدهد یا خیر، نامطمئن است.»
سوال مطالعه مروری
ما جویای این مطلب بودیم که کوآنزیم Q۱۰ در مقایسه با دارونما (placebo) روی فشار خون در افراد مبتلا به فشار خون بالا تاثیرگذار است یا خیر.
ویژگیهای مطالعه
برای این نسخه بهروز، بانکهای اطلاعاتی مربوط به کارآزماییهای بالینی ثبت شده و گزارشهای کارآزمایی منتشر شده تا ۱۰ نوامبر ۲۰۱۵، برای هر مطالعهای که تاثیرات کوآنزیم Q۱۰ را روی فشار خون بیماران تست میکرد، جستوجو شد. یک کارآزمایی جدید پیدا شد و یک کارازمایی نیز، که در مرور اولیه حضور داشت، از مطالعه خارج شد. این مطالعات تاثیرات کوآنزیم Q۱۰ را روی فشار خون در مردان و زنان غیر‐بستری که داروها را به مدت ۸ تا ۱۲ ماه دریافت میکردند، اندازهگیری کردند. یک مورد از سه کارآزمایی در معرض خطر بالای غیر‐قابل قبولی از سوگیری (bias) تشخیص داده شد و در آنالیزهای تجمعی وارد نشد. تعداد کلی بیماران تحت مطالعه در دو کارآزمایی تجمعی ۵۰ نفر بود.
نتایج کلیدی
دادههای تجمیع شده حاصل از دو کارآزمایی نشان داد که کوآنزیم Q۱۰ در مقایسه با دارونما تاثیری روی فشار خون ندارد. تعداد بیمارانی که مصرف دارو را به خاطر عوارض جانبی آن قطع میکردند، نیز از پیامدهای مورد توجه این مرور بود. در یکی از سه کارآزمایی وارد شده به مطالعه، کوآنزیم Q۱۰ به خوبی تحمل شد و هیچ گونه عوارض جانبی گزارش نشد.
کیفیت شواهد
این مرور، شواهد با کیفیت متوسطی را در این زمینه که کوآنزیم Q۱۰ فشار خون را پائین نمیآورد، ارائه کرد. با این حال مطالعات بیشتری که به خوبی اجرا شدهاند، برای اطمینان مورد نیاز هستند.