کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) را وارد مطالعه کردیم که به ارزیابی تاثیرات مداخلات کوتاه مدت مدرسهمحور برای نوجوانان مصرف کننده مواد مخدر پرداخته بودند.
پیامدهای اولیه، کاهش یا توقف مصرف مواد مخدر بودند. پیامدهای ثانویه شامل مشارکت در فعالیتهای جنایی و مشارکت در ارتکاب تخلف یا رفتارهای مشکلدار مرتبط با مصرف مواد مخدر بودند.
سوال مطالعه مروری: شواهد مربوط به تاثیرات مداخلات کوتاه مدت مدرسهمحور را برای مصرف مواد مخدر و رفتارهای مسالهدار ناشی از مصرف مواد میان نوجوانان مرور کردیم. شش مطالعه را به دست آوردیم.
پیشینه: گفته میشود که نوجوانان در سراسر دنیا از مواد مخدر مجاز و غیر‐مجاز استفاده میکنند، که میتواند منجر به بروز مسائل دیگری شود. با توجه به اینکه اقدام زودهنگام به مصرف مواد مخدر یک عامل خطر برای ابتلا به اختلالات ناشی از استفاده از مواد مخدر در سالهای آتی زندگی بوده و میان استفاده از الکل و داروهای غیر‐مجاز و سالهای از دست رفته عمر به دلیل ناتوانی میان جوانان ۲۴‐۱۰ سال ارتباط وجود دارد، از اینرو نرخ استفاده از مواد مخدر نگران کننده هستند.
ما به دنبال آن هستیم تا بیاموزیم که مداخلات کوتاه مدت مدرسهمحور بر سوء مصرف مواد مخدر در نوجوانان تاثیری داشته یا خیر. مداخلات کوتاه مدت، برنامههای کوتاه‐مدتی هستند که با هدف کمک به کاهش یا توقف استفاده از مصرف مواد مخدر طراحی و به اجرا در میآیند. این مرور، نسخه بهروز شدهای از مرور پیشین است که در سال ۲۰۱۴ منتشر شده بود.
تاریخ جستوجو: شواهد تا فوریه ۲۰۱۵ بهروز است.
ویژگیهای مطالعه شش مطالعه را که دربرگیرنده مجموع ۱۱۷۶ نوجوان بود، وارد این مرور کردیم. میانگین سنی نوجوانان ۱۶,۹ سال بود. ما به دنبال مطالعاتی بودیم که هدف آنها بررسی این بود که تاثیرات مشاهده شده در دورههای پیگیری کوتاه‐مدت، میان‐مدت و طولانی‐مدت، ناشی از مداخلات کوتاه مدت هستند یا خیر. این مطالعات برنامههای مداخلهای کوتاه‐مدت را با دو نوع مهم از گروههای مقایسه یا کنترل مقایسه کرده بودند: ۱) گروه ارائه فقط اطلاعات (اطلاعات مربوط به ارتقای سلامت عمومی و کاهش مخاطرات) و ۲) گروه فقط ارزیابی، به نحوی که نوجوانان عدم‐مداخله داشتند، اما به لحاظ استفاده از مواد مخدر و سایر رفتارها در مقاطع مختلف زمانی از دوره پیگیری، بعد از اعمال مداخله ارزیابی شدند. سه مطالعه دربرگیرنده ۷۳۲ نوجوان به مقایسه مداخلات کوتاه مدت با ارائه صرفا اطلاعات پرداخته بودند، در حالی که سه مطالعه دیگر دربرگیرنده ۴۴۴ نوجوان، به مقایسه مداخلات کوتاه مدت با فقط اقدام به ارزیابی (assessment‐ only) پرداخته بودند.
کارآزماییها در ایالات متحده یا اتحادیه اروپا انجام شده بودند.
مداخلات به صورت فردی یا بازخوردهای گروهی رو‐در‐رو در دبیرستانها و سایر کالجهای آموزشی اعمال شدند. کلیه مداخلات تا حداکثر چهار جلسه به طول انجامیدند.
پیامد اولیه ما توقف یا کاهش رفتار مصرف مواد مخدر، و پیامدهای ثانویه ما مشارکت در فعالیتهای جنایی مرتبط با مصرف مواد مخدر و مشارکت در رفتارهای تخلفآمیز مرتبط با مصرف مواد مخدر بودند.
نتایج کلیدی: برای پیامدهای مربوط به مصرف مواد مخدر، مطالعات به ارزیابی استفاده از الکل و کانابیس پرداخته بودند. مداخلات کوتاه مدت در مقایسه با تدارک اطلاعات، در کاهش مصرف مواد مخدر یا رفتار تخلفآمیز احتمالا موثرتر نیستند. این مداخلات در مقایسه با گروههای کنترل فقط ارزیابی، ممکن است تا حدودی دارای تاثیرات قابل توجه بر رفتارها و مصرف مواد مخدر باشند. در یک مطالعه، مداخلات کوتاه مدت در دوره پیگیری کوتاه‐مدت، به طور معناداری فراوانی مصرف کانابیس را کاهش داده بود. در یک مطالعه مداخلات کوتاه مدت در دوره پیگیری میان‐مدت، به طور معناداری تناوب مصرف الکل، سوء مصرف الکل، نشانههای وابستگی به مواد و نشانههای سوء مصرف کانابیس را کاهش داده بود. در یک مطالعه مداخلات کوتاه مدت در دوره پیگیری طولانی‐مدت، به طور معناداری سوء مصرف الکل، فراوانی مصرف کانابیس، سوء مصرف کانابیس و نشانههای وابستگی را به مواد کاهش داده بودند.
الگوی نتایج نشان میدهد که نوجوانانی که مداخلات کوتاه مدت بر آنها اعمال شده بود، به طور کلی در کاهش مصرف الکل و کانابیس خود نسبت به نوجوانانی که عدم‐مداخله داشتند، عملکرد بهتری داشتند. با وجود این، نوجوانانی که مداخلات کوتاه مدت بر آنها اعمال شده بود، به نظر نمیرسید نسبت به نوجوانانی که تنها اطلاعات بهداشتی دریافت کرده بودند، عملکرد بهتری داشته باشند. بنابراین، برای اظهار نظر قطعی درباره اثربخشی مداخلات کوتاه مدت مدرسهمحور برای کاهش مصرف مواد مخدر در نوجوانان هنوز زود است و نمیتوان با قطعیت اظهار نظر نمود.
کیفیت شواهد: به طور کلی، شواهد با کیفیت متوسط یا پائین بودند، مشخص شد که دو پیامد دارای شواهد با کیفیت بسیار پائین بودند. سه موضوع عمده میان مطالعات وجود داشت: ۱) عدم کورسازی نوجوانان، ۲) عدم‐قطعیت در رابطه با اینکه تخصیص شرکتکنندگان به گروههای مطالعه به صورت پنهانی صورت گرفته بود یا خیر، و ۳) کم بودن تعداد کل نوجوانان و تعداد رویدادها. هیچ یک از مطالعات وارد شده به مرور، اطلاعاتی درباره منبع تامین مالی یا تضاد منافع گزارش نکرده بودند.
بیماری سلول داسیشکل شامل گروهی از اختلالات ژنتیکی است که با حضور حداقل یک آلل هموگلوبین S یا Hb S، و یک آلل غیرطبیعی دوم مشخص میشود که باعث پلیمریزاسیون غیرطبیعی هموگلوبین شده و اختلال علامتدار را ایجاد میکند.
اختلالات اتوزومال مغلوب (مانند بیماری سلول داسیشکل) گزینههای خوبی برای ژندرمانی هستند زیرا یک فنوتیپ طبیعی در سلولهای بیمار فقط با یک نسخه تکی طبیعی از ژن جهشیافته، قابل بازیابی است. این یک بهروزرسانی از مرور کاکرین است که قبلا منتشر شده است.
اهداف این مرور عبارت بودند از:
‐ تعیین اینکه ژندرمانی میتواند بقای بیماران را بهبود بخشد و از بروز نشانهها و عوارض مرتبط با بیماری سلول داسیشکل پیشگیری کند یا خیر.
‐ بررسی خطرات ژندرمانی در برابر منفعت احتمالی بلندمدت آن برای مبتلایان به بیماری سلول داسیشکل.
ما، پایگاه ثبت کارآزماییهای هموگلوبینوپاتیها را در گروه فیبروز سیستیک و اختلالات ژنتیکی در کاکرین جستوجو کردیم، که شامل منابع شناسایی شده از جستوجوهای جامع در بانک اطلاعاتی الکترونیکی و جستوجوهای دستی مجلات مرتبط و کتاب چکیده مجموعه مقالات کنفرانسها بودند. ما همچنین به جستوجو در پایگاههای ثبت کارآزماییهای آنلاین پرداختیم.
تاریخ آخرین جستوجو در پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه هموگلوبینوپاتیها: ۲۱ سپتامبر ۲۰۲۰.
سوال مطالعه مروری
ما شواهد مربوط به تأثیر و ایمنی ژندرمانی را بر بقای بیماران و بر پیشگیری از بروز نشانهها و عوارض مرتبط با بیماری سلول داسیشکل مرور کردیم.
پیشینه
بیماری سلول داسیشکل زمانی رخ میدهد که کودک بیمار ژنهای معیوب مسوول تولید هموگلوبین را از هر دو والد به ارث ببرد. این بیماریای است که از ابتدای زندگی با مریضی مکرر در ارتباط است و اغلب منجر به مرگومیر زودتر در بیمار نسبت به جمعیت عمومی میشود. ژندرمانی، ژنهای معیوب را با ژنهای طبیعی جایگزین میکند.
تاریخ جستوجو
شواهد تا این تاریخ بهروز هستند: ۲۱ سپتامبر ۲۰۲۰.
نتایج کلیدی
ما به دنبال کارآزماییهایی بودیم که از این رویکرد برای جایگزینی ژنهای معیوب مسوول تولید هموگلوبین با ژنهای طبیعی در درمان بیماری سلول داسیشکل استفاده کرده باشند. ما هیچ کارآزماییای را پیدا نکردیم که به ارائه شواهد قابل اطمینان در مورد خطرات یا مزایای ژندرمانی برای این وضعیت پرداخته باشند. نیاز به انجام کارآزماییهایی است که مزایا یا خطرات ژندرمانی را برای بیماری سلول داسی شکل ارزیابی کنند.
چرا این مطالعه مروری را انجام دادیم؟
HIV همچنان علت اصلی مرگ در سراسر جهان، به ویژه در آفریقا به حساب میآید. HIV در خون تکثیر یافته و به سیستم ایمنی بدن آسیب میرساند. بنابراین اگر فردی HIV‐مثبت باشد، بیشتر در معرض ابتلا به عفونت قرار میگیرد. درمان دارویی فعلی، درمان آنتیرتروویروسی (antiretroviral therapy; ART)، روند تکثیر ویروس را متوقف کرده و از این طریق فعالیت سیستم ایمنی بدن را بهبود میبخشد. اینترلوکین‐۲ (IL‐۲) نوعی پروتئین در بدن است که به روند تکثیر گلبولهای سفید خون، سلولهایی که با عفونت مبارزه میکنند، کمک میکند. اگرچه IL‐۲ تعداد گلبولهای سفید را افزایش میدهد، نمیدانیم که با افزایش آنها، میتوانیم مزایای بیشتری را به استفاده از ART بهتنهایی اضافه کنیم یا خیر. هدف این مطالعه مروری کاکرین آن بود که بدانیم استفاده از درمان کمکی به همراه درمان آنتیرتروویروسی (ART)، تحت عنوان IL‐۲، در مقایسه با ART بهتنهایی میتواند بیماری و مرگومیر را در بزرگسالان HIV‐مثبت کاهش دهد یا خیر.
پیامهای کلیدی
ما دریافتیم که IL‐۲ سبب افزایش سلولهای ایمنی CD۴ میشود (شواهد با قطعیت بالا). با این حال، تفاوتی در تاثیرات مهمی همچون مرگومیر و سایر عفونتها وجود ندارد (شواهد با قطعیت بالا). احتمالا افزایشی در عوارض جانبی در افرادی که از IL‐۲ استفاده میکنند، وجود داشته باشد (شواهد با قطعیت متوسط). یافتههای ما از استفاده بیشتر از IL‐۲ بهعنوان درمان کمکی به همراه ART در بزرگسالان HIV‐مثبت پشتیبانی نمیکند.
نتایج اصلی
پس از انجام جستوجوی جامع در ۲۶ می ۲۰۱۶، تعداد ۲۵ کارآزمایی واجد شرایط را در شش کشور وارد کردیم. تفاوتی در تعداد موارد مرگومیر بین گروه IL‐۲ و بیمارانی که فقط ART دریافت کردند (۶ کارآزمایی، ۶۶۵ شرکتکننده، شواهد با قطعیت بالا) دیده نشد. هفده مورد از ۲۱ کارآزمایی، افزایش تعداد سلولهای CD۴ را با استفاده از IL‐۲ در مقایسه با ART بهتنهایی با استفاده از معیارهای مختلف گزارش کردند. بهطور کلی، تفاوتی در نسبتی از شرکتکنندگان با بار ویروسی کمتر از ۵۰ سلول/میلیلیتر (۵ کارآزمایی، ۸۰۵ شرکتکننده، شواهد با قطعیت بالا) یا کمتر از ۵۰۰ سلول/میلیلیتر (۴ کارآزمایی، ۵۰۲۹ شرکتکننده، شواهد با قطعیت بالا) تا پایان کارآزماییها به دست نیامد. بهطور کلی ممکن است تفاوتی اندک یا عدم تفاوت در بروز عفونتهای فرصتطلب وجود داشته باشد (۷ کارآزمایی، ۶۱۴۱ شرکتکننده، شواهد با قطعیت پائین). احتمالا افزایشی در میزان عوارض جانبی درجه ۳ یا ۴ وجود داشته باشد (۶ کارآزمایی، ۶۲۹۱ شرکتکننده، شواهد با قطعیت متوسط). هیچ یک از کارآزماییهای وارد شده، پایبندی را به درمان گزارش نکردند.
سوال مطالعه مروری
تاثیر مکملیاری روی در درمان کودکان مبتلا به سرخک چیست؟
پیشینه
طی دهه گذشته، عفونت سرخک در سراسر جهان کاهش یافته، اما هنوز شیوعهای گسترده، بهویژه در کشورهای با سطح درآمد پائین، وجود دارد. روی یکی از ریز‐مغذیهای ضروری برای عملکرد مطلوب سیستم ایمنی است. کمبود روی در کودکان کشورهای با سطح درآمد پائین و متوسط شایع است. بنابراین مهم است که نقش بالقوه مکملیاری روی در کنترل نشانههای عفونت سرخک در کودکان بررسی شود.
هدف ما بررسی انتقادی شواهد موجود از مطالعات منتشر شده در مورد تاثیر مکملیاری روی در درمان سرخک در کودکان بود.
تاریخ جستوجو
تا تاریخ ۰۳ فوریه ۲۰۱۷ به جستوجوی شواهد پرداختیم. این یک نسخه بهروز از مروری است که برای اولین بار در سال ۲۰۱۵ منتشر شد. هیچ مطالعه جدیدی را برای بهروز کردن آن وارد نکردهایم.
ویژگیهای مطالعه
یک کارآزمایی تصادفیسازی شده کوچک (شامل ۸۵ کودک) را یافتیم که مکمل روی را در برابر دارونما (placebo) برای کودکان مبتلا به سرخک و پنومونی مقایسه کرده بود. هر ۸۵ کودک مراقبتهای حمایتی و ویتامین A دریافت کرده بودند، این مطالعه در هند انجام شده و توسط صندوق سلامت کودکان ایالات متحده و Nestlé Foundation حمایت مالی شده بود.
نتایج کلیدی
مطالعه وارد شده کوچک بود و دادههای کافی را برای تعیین اینکه روی در مقایسه با دارونما بر میزان مرگومیر تاثیری خواهد داشت یا خیر، فراهم نمیکرد. اگرچه هیچ عوارض جانبی گزارش نشده بود، شواهد کافی برای نتیجهگیری در مورد استفاده از مکملهای روی برای بهبود نشانههای سرخک در کودکان وجود ندارد. برای روشن شدن هر گونه مزایا یا آسیبهای این درمان پژوهش بیشتری لازم است.
کیفیت شواهد
کیفیت شواهد را بسیار پائین ارزیابی کردیم.
۷۲۷۲ مرور سیستماتیک را شناسایی کرده و ۵۱ مرور را در این بررسی اجمالی گنجاندیم. بر اساس قضاوت ما ۶ مرور از این ۵۱ مرور محدودیتهای روششناسی مهم و ۴۵ مرور دیگر فقط محدودیتهای خفیفی داشتند. ارائه خدمات را در هشت طبقهبندی جای دادیم. برخی مرورها بیشتر از یک مقایسه را انجام داده بودند و در بیش از یک طبقهبندی قرار گرفتند. در راستای این طبقهبندیها، مداخلات زیر موثر بودند؛ یعنی این مداخلات تاثیرات مطلوب را بر حداقل یک پیامد با قطعیت متوسط یا بالا از شواهد دارا بودند و برای تاثیرات نامطلوب، قطعیت شواهد متوسط یا بالا نبود.
چه کسی و چه هنگام مراقبتها را دریافت میکند: استراتژیهای صفبندی و مراقبتهای پیش از زایمان برای گروههایی از مادران.
چه کسی ارائه دهنده مراقبت است: کارکنان غیر‐حرفهای بخش سلامت برای افرادی که هیپرتانسیون دارند، کارکنان غیر‐حرفهای بخش سلامت که خدمات مراقبتی را برای مادران و کودکان یا افراد مبتلا به بیماریهای عفونی ارائه میدهند، کارکنان غیر‐حرفهای بخش سلامت که بستههای مراقبتی جامعه‐محور (community‐based) نوزادان را ارائه میدهند، مراقبین حرفهای سلامت برای مراقبتهای مربوط به سقط جنین، حمایت اجتماعی برای زنان باردار در معرض خطر، مراقبتهای مامایی برای زنان باردار، ارائه دهندگان غیر‐متخصص بخش سلامت روان و نورولوژی و جایگزینی پزشک‐پرستار (physician‐nurse substitution).
هماهنگی مراقبت: مسیرهای (pathways) بالینی بیمارستان، مدیریت موردی (case management) برای افرادی که HIV و ایدز دارند، ارتباطات تعاملی بین پزشکان سطح مراقبتهای اولیه و متخصصین، برنامهریزی ترخیص از بیمارستان، اضافه کردن یک سرویس به خدماتی که از قبل موجود است و مدلهای یکپارچه ارائه دهنده خدمات، ارجاع از سطح مراقبتهای اولیه به مراقبتهای ثانویه، تریاژ با هدایت پزشک در برابر تریاژ با هدایت پرستار در بخشهای اورژانس و تیم مامایی.
مکانی که مراقبتها ارائه میشود: موسسات با حجم بالا (high‐volume institutions)، مراقبتهای منزل‐محور (با یا بدون تیم چند‐رشتهای) برای افرادی که HIV و ایدز دارند، مدیران منزل‐محور برای مالاریا، مراقبت در منزل برای کودکان مبتلا به وضعیتهای فیزیکی حاد، مداخلات جامعه‐محور برای اسهال کودکان و پنومونی، خدمات بهداشتی خارج از مرکز برای HIV و خدمات سلامت باروری برای جوانان و مراقبتهای HIV غیر‐متمرکز.
فناوری اطلاعات و ارتباطات: ارسال پیامک از طریق تلفن همراه برای بیماران مبتلا به ناخوشیهای طولانیمدت، یادآوری با پیامک برای حضور در مراسمها و مناسبات مراقبت سلامت، پیامک با تلفن همراه برای تشویق استفاده و پایبندی به درمان ضد‐ویروسی، زنانی که یادداشتهای موردی خودشان را در بارداری همراه دارند، مداخلات برای بهبود واکسیناسیون کودکان.
کیفیت و ایمنی سیستمهای سلامت: حمایت از تصمیمها با سیستمهای اطلاعات بالینی برای افرادی که HIV/AIDS دارند.
مداخلات پیچیده (گنجاندن طبقهبندیهای ارائه شده و خدمات دیگر سیستمهای سلامت): مداخلات ارجاع اورژانس زایمانی
هدف این بررسی اجمالی چه بود؟
هدف این بررسی اجمالی کاکرین ارائه خلاصهای جامع از تاثیرات ارائه خدمات برای سیستمهای سلامت در کشورهای با سطح درآمد پائین بود.
این بررسی اجمالی مبتنی بر ۵۱ مرور سیستماتیک بود. این مرورهای سیستماتیک مطالعاتی را جستوجو کرده بودند که انواع متفاوتی را از ارائه خدمات ارزیابی کرده بودند. این مرورها شامل ۸۵۰ مطالعه بود.
این بررسی اجمالی یکی از چهار بررسی اجمالی کاکرین بود که ارائه خدمات را در سیستمهای سلامت بررسی کرده بودند.
در این بررسی اجمالی چه چیزی بررسی شده بود؟
ارائه خدمات در سیستمهای مراقبت سلامت شامل تغییراتی در این موارد است: چه کسی و چه وقت خدمات مراقبتی را دریافت کند، چه کسی ارائه دهنده مراقبت سلامت باشد، شرایط کاری ارائه دهندگان مراقبت سلامت چگونه است، هماهنگی مراقبتها میان ارائه دهندگان مختلف مراقبت سلامت، جایی که مراقبتها انجام میشود، استفاده از فناوریهای ارتباطی و اطلاعاتی برای ارائه مراقبت سلامت و در نهایت کیفیت و ایمنی سیستمهای سلامت. چگونگی ارائه خدمات میتواند بر اثربخشی، کارآیی و عدالت در سیستمهای سلامت تاثیر داشته باشد. این بررسی اجمالی از یافتههای مرورهای سیستماتیک میتواند به سیاستگذاران و سایر ذینفعان کمک کند تا استراتژیهای موثر را در شناخت مشکلات و بهبود آنها در ارائه خدمات سلامت تعیین کنند.
نتایج اصلی این بررسی اجمالی چه هستند؟
وقتی تمرکز ما در این بررسی اجمالی بر شواهدی بود که قطعیت متوسط تا بالا داشتند، مشخص شد که تعدادی از خدمات ارائه شده دستکم یک پیامد مطلوب داشتند و شواهدی از پیامدهای نامطلوب وجود نداشت. این موارد عبارتند از:
چه کسی و چه هنگام خدمات را دریافت میکند
‐ استراتژیهای صفبندی (Queuing strategies)
‐ مراقبتهای پیش از زایمان گروهی
چه کسانی مراقبتها را ارائه میدهند ‐ بسط و گسترش هر نقش یا تغییر وظیفه (role expansion or task shifting)
‐ کارکنان غیر‐حرفهای بخش سلامت و جامعه که مراقبت از افراد مبتلا به هیپرتانسیون را حمایت میکنند
‐ بستههای نوزادی جامعه‐محور که شامل آموزش اضافی به کارگران اجتماعی (outreach workers) است
‐ ارائه مراقبت توسط کارکنان غیر‐حرفهای بخش سلامت به مادران و کودکان یا به بیماران مبتلا به بیماریهای عفونی
‐ خدمات ارائه شده توسط افراد غیر‐پزشک که در سطح متوسط قرار دارند برای مراقبتهای سقط جنین
‐ ارائه حمایتهای اجتماعی در جریان بارداریهای پر‐خطر توسط کارکنان بخش سلامت
‐ مراقبت توسط ماماها برای زنان باردار و نوزادانشان
‐ کمک به افرادی که اختلالات روانی، نورولوژیکال یا سوءمصرف مواد دارند توسط کارکنان غیر‐متخصص بخش سلامت یا افراد حرفهای در این حوزهها
‐ جایگزینی پرستار به جای پزشک برای ارائه مراقبتها
هماهنگی مراقبت
‐ برنامههای مراقبتی ساختارمند چند‐رشتهای (مسیرهای مراقبت) که توسط ارائه دهندگان خدمات سلامت در بیمارستانها استفاده میشود تا مراحل ضروری و دقیق در مراقبت افراد مبتلا به مشکلات بالینی خاص مشخص شود.
‐ ارتباط تعاملی بین پزشکان خط اول مراقبتها و پزشکان متخصص در بیماران سرپایی
‐ برنامهریزی برای تسریع ترخیص بیمار از بیمارستان به منزل
‐ اضافه کردن یک خدمت سلامت جدید به خدمات قبلی و یکپارچه کردن خدمات در ارائه مراقبت سلامت
‐ واکسیناسیون یکپارچه همراه با خدمات مراقبت سلامت دیگر
‐ استفاده از پزشکان به جای پرستاران برای هدایت تریاژ در بخشهای اورژانس
‐ گروهها یا تیمهای مامایی که خدمات مراقبتی را برای گروهی از مادران طی بارداری و تولد نوزاد و بعد از تولد فراهم میکنند.
جایی که مراقبتها ارائه میشود ‐ محل ارائه خدمات
‐ کلینیک یا بیمارستانهایی که به جای بیمارستانهای کوچک، میتوانند حجم زیادی را از افراد مبتلا به ایدز مدیریت کنند
‐ مراقبتهای منزل‐محور شدید برای افراد مبتلا به ایدز و HIV
‐ مدیریت منزل‐محور بیماری مالاریا در کودکان
‐ ارائه مراقبتها در محلهای نزدیک به منزل برای کودکان مبتلا به مشکلات طولانیمدت سلامت
‐ مداخلات جامعه‐محور با استفاده از کارکنان غیر‐حرفهای بخش سلامت برای اسهال و پنومونی دوران کودکی
‐ ارائه خدمات سلامت برای بهداشت باروری و HIV برای جوانان در خارج از مراکز درمانی
‐ ارائه مراقبتهای خارج از مرکز برای شروع و ادامه درمانهای پزشکی ایدز و HIV برای مراکز سلامت محیطی و محلی و مراقبت سلامت درمانی سطح پائینتر
فناوریهای ارتباطی و اطلاعاتی
‐ ارسال پیامک از طریق تلفن همراه برای افراد مبتلا به بیماریهای طولانیمدت
‐ ارسال پیامک از طریق تلفن همراه برای یادآوری و حضور در مناسبتهای مراقبت سلامت
‐ ارسال پیامک از طریق تلفن همراه برای تشویق پایبندی و استفاده از درمانهای ضد‐ویروسی
‐ زنانی که یادداشتهای موردی خودشان را در بارداری همراه دارند
‐ مداخلات اطلاعاتی و ارتباطی برای بهبود پوشش واکسیناسیون در دوران کودکی
کیفیت و ایمنی سیستمهای سلامت
‐ تثبیت سیستمهای اطلاعات بالینی برای ساماندهی اطلاعات بیمار در افراد مبتلا به ایدز و HIV
بستههایی با مداخلات متعدد
‐ مداخلات برای بهبود ارجاع در مراقتهای اورژانسی در جریان بارداری و تولد نوزاد
این بررسی اجمالی تا چه زمانی بهروز است؟
نویسندگان این بررسی اجمالی، مرورهای سیستماتیک منتشر شده را تا ۱۷ دسامبر ۲۰۱۶ جستوجو کردند.
۷۲۷۲ مرور سیستماتیک را شناسایی کرده و ۲۱ مورد از آنها را در این بررسی اجمالی گنجاندیم (۱۹ مرور اولیه و ۲ مرور تکمیلی). بر نتایج ۱۹ مرور اولیه تمرکز کردیم که یکی از آنها دارای محدودیتهای روششناسی مهمی بود. ۱۸ مطالعه دیگر قابل اعتماد بودند (فقط محدودیتهای جزئی داشتند).
تمهیدات حاکمیتی ذکر شده در این مرورها را در پنج طبقهبندی قرار دادیم: اختیار و مسئولیت برای سیاستهای سلامت (سه مرور)؛ اختیار و مسئولیت برای سازمانها (دو مرور)؛ اختیار و مسئولیت برای محصولات تجاری (سه مرور)؛ اختیار و مسئولیت برای متخصصان سلامت (هفت مرور)؛ و مشارکت سهامداران (چهار مرور).
در مجموع اثرات مطلوبی برای مداخلات زیر در حداقل یک پیامد با شواهد دارای قطعیت متوسط یا بالا یافته و هیچ شواهدی با کیفیت متوسط یا بالا از اثرات نامطلوب نیافتیم.
تصمیمگیری در مورد اینکه چه چیزی تحت پوشش بیمه سلامت قرار گیرد
‐ اعمال محدودیتها بر داروهایی که توسط سیستمهای بیمه سلامت پوشش داده میشوند، احتمالا استفاده از و هزینه برای این داروها را کاهش میدهد (شواهد با قطعیت متوسط).
مشارکت افراد ذینفع در تصمیمات سیاستگذاری و سازمانی
‐ آموزش مشارکتی و گروههای اقدام برای زنان احتمالا بقای نوزادان را بهبود میبخشد (شواهد با قطعیت متوسط).
‐ مشارکت مصرف کننده در فراهم کردن اطلاعات بیمار احتمالا کیفیت اطلاعات و دانش بیمار را بهبود میبخشد (شواهد با قطعیت متوسط).
افشای اطلاعات عملکردی برای بیماران و عموم
‐ افشای دادههای عملکرد درباره کیفیت بیمارستان برای عموم احتمالا بیمارستانها را جهت اجرای فعالیتهای بهبود کیفیت تشویق میکند (شواهد با قطعیت متوسط).
‐ افشای دادههای عملکرد درباره ارائه دهندگان مراقبت سلامت برای عموم احتمالا افراد را جهت انتخاب متخصصانی که دارای رتبهبندیهای کیفیت بهتری هستند، راهنمایی میکند (شواهد با قطعیت متوسط).
هدف این بررسی اجمالی چیست؟
هدف این بررسی اجمالی کاکرین، ارائه خلاصه گستردهای است از آنچه درباره تاثیرات تمهیدات حاکمیتی برای سیستمهای سلامت در کشورهای با سطح درآمد پائین دانسته میشود.
این بررسی اجمالی بر مبنای ۱۹ مرور سیستماتیک مرتبط بنا شده است. این مرورها به جستوجوی مطالعاتی پرداختند که انواع متفاوت تمهیدات حاکمیتی را ارزیابی کرده باشند. آنها شامل مجموعا ۱۷۲ مطالعه بودند.
این بررسی اجمالی، یکی از چهار بررسی اجمالی کاکرین است که تمهیدات سیستم سلامت را ارزیابی کردهاند.
نتایج اصلی
تاثیرات راههای متفاوت سازماندهی اختیار و مسئولیت برای سیاستهای سلامت چه هستند؟
سه مرور گردآوری شدند و یافتههای کلیدی از این قرار هستند:
‐ همکاری بین آژانسهای محلی سلامت و سایر ادارات آژانسهای محلی، ممکن است منجر به تفاوتی اندک یا عدم تفاوت در سلامت جسمانی یا کیفیت زندگی شود (شواهد با قطعیت پائین)؛
‐ اعمال محدودیتها بر داروهایی که توسط سیستمهای بیمه سلامت پوشش داده میشوند، احتمالا استفاده و هزینه را برای این داروها کاهش میدهد (شواهد با قطعیت متوسط)؛
‐ اینکه مداخلات مربوط به پیشگیری، تشخیص و پاسخ به تقلب باعث کاهش تقلب در بخش مراقبت سلامت و هزینههای مرتبط میشوند یا خیر، نامطمئن است (شواهد با قطعیت بسیار پائین).
تاثیرات راههای متفاوت سازماندهی اختیار و مسئولیت برای سازمانها چیست؟
دو مرور گردآوری شدند و یافتههای کلیدی از این قرار هستند:
‐ قرارداد با ارائه دهندگان غیر‐دولتی و غیر‐انتفاعی برای ارائه خدمات بهداشتی میتواند دسترسی به خدمات و استفاده از آنها را افزایش دهد، پیامدهای سلامت مردم را بهبود ببخشد و هزینه خانوار را در سلامت کاهش دهد (شواهد با قطعیت پائین). هیچ شواهدی در مورد اینکه قرارداد بستن موثرتر از استفاده از این بودجه در بخش دولتی بوده یا خیر، وجود نداشت.
تاثیرات راههای متفاوت سازماندهی اختیار و مسئولیت برای محصولات تجاری مانند داروها و تکنولوژیها چیست؟
سه مرور گردآوری شدند و یافتههای کلیدی از این قرار هستند:
‐ سیستمهایی که در آنها سازمان جهانی بهداشت (WHO)، تولید کنندگان دارو (prequalification) و ثبت دارو (که طی آن مراجع نظارتی دارویی، داروسازیها را برای اطمینان از اینکه آنها دارای استانداردهای بینالمللی هستند، ارزیابی میکنند) را گواهی میکند، ممکن است نسبت داروهایی را که زیر استاندارد یا تقلبی هستند، کاهش دهد (شواهد با قطعیت پائین)؛
‐ تثبیت بازپرداخت حداکثری برای داروخانههایی که داروهای مشابه تحت پوشش بیمه را عرضه میکنند، میتواند استفاده از داروهای ژنریک را افزایش داده و استفاده از داروهای برند (brand‐name) را کاهش دهد (شواهد با قطعیت پائین)، اما اینکه این روش تاثیری بر میزان کل هزینه صرف شده برای دارو دارد یا خیر، نامطمئن است (شواهد با قطعیت بسیار پائین)؛
‐ تبلیغات مستقیم برای مصرف کننده، درخواست مردم برای داروها و تعداد نسخههای آنها را افزایش میدهد (شواهد با قطعیت بالا).
تاثیرات راههای متفاوت سازماندهی اختیار و مسئولیت برای ارائه دهندگان مراقبت سلامت چیست؟
هفت مرور گردآوری شدند و یافتههای اصلی از این قرار هستند:
‐ برنامههای آموزشی برای مدیران سیستم سلامت ناحیه میتواند دانش آنان را از فرآیندهای برنامهریزی و پایش و مهارتهای ارزیابی آنها بالا ببرد (شواهد با قطعیت پائین)؛
‐ کاهش محدودیتهای مهاجرتی در کشورهای با سطح درآمد بالا احتمالا مهاجرت پرستارها را از کشورهای با سطح درآمد پائین و متوسط به این کشورها افزایش میدهد (شواهد با قطعیت متوسط)؛
‐ اینکه بازرسی از طریق یک عضو خارجی سازمان مراقبت سلامت پیرو استانداردهای کیفی، پایبندی، کیفیت مراقبت یا نرخهای عفونت ناشی از اقدامات سلامت (health‐acquired) را در بیمارستانها بهبود میبخشد یا خیر، نامطمئن است (شواهد با قطعیت بسیار پائین).
تاثیرات راههای متفاوت سازماندهی مشارکت سهامداران در کنترل خدمات سلامت چیست؟
چهار مرور وارد شدند و یافتههای اصلی از این قرار هستند:
‐ آموزش مشارکتی و گروههای اقدام برای زنان احتمالا بقای نوزادان را بهبود میدهد (شواهد با قطعیت متوسط) و ممکن است بقای مادر را بهبود ببخشد (شواهد با قطعیت پائین)؛
‐ افشای دادههای عملکرد درباره کیفیت طرح بیمه سلامت برای عموم میتواند افراد را به سوی انتخاب برنامههای سلامت با رتبهبندیهای کیفی بهتر یا اجتناب از آنها که رتبهبندی بدتری دارند، هدایت میکند و ممکن است منجر به پیشرفتهای اندکی در پیامدهای بالینی برای طرحهای بیمه سلامت شود (شواهد با قطعیت پائین)؛
‐ افشای دادههای عملکرد درباره کیفیت بیمارستان میتواند منجر به تفاوتی اندک یا عدم تفاوت در انتخاب بیمارستانهای فرد شود (شواهد با قطعیت پائین)، احتمالا بیمارستانها را به اجرای فعالیتهای بهبود کیفیت تشویق کند (شواهد با قطعیت متوسط) و ممکن است منتهی به پیشرفتهای کمی در پیامدهای بالینی بیمارستان شود (شواهد با قطعیت پائین)؛
‐ افشای عملکرد در مورد ارائه دهندگان مراقبت سلامت برای عموم احتمالا سبب میشود افراد ارائه دهندگانی را انتخاب کنند که دارای ردهبندیهای کیفی بالاتری هستند (شواهد با قطعیت متوسط).
هیچ مطالعهای تاثیرات مشارکت سهامدار در تصمیمات سیاستگذاری و سازمانی را ارزیابی نکرده بود.
این بررسی اجمالی تا چه زمانی بهروز است؟
نویسندگان بررسی اجمالی مرورهای سیستماتیکی را جستوجو کردند که تا ۱۷ دسامبر ۲۰۱۶ منتشر شده باشند.
بیماری سلول داسیشکل شامل گروهی از اختلالات ژنتیکی است که با حضور حداقل یک آلل هموگلوبین S یا Hb S، و یک آلل غیرطبیعی دوم مشخص میشود که باعث پلیمریزاسیون غیرطبیعی هموگلوبین شده و اختلال علامتدار را ایجاد میکند.
اختلالات اتوزومال مغلوب (مانند بیماری سلول داسیشکل) گزینههای خوبی برای ژندرمانی هستند زیرا یک فنوتیپ طبیعی در سلولهای بیمار فقط با یک نسخه تکی طبیعی از ژن جهشیافته، قابل بازیابی است. این یک بهروزرسانی از مرور کاکرین است که قبلا منتشر شده است.
اهداف این مرور عبارت بودند از:
‐ تعیین اینکه ژندرمانی میتواند بقای بیماران را بهبود بخشد و از بروز نشانهها و عوارض مرتبط با بیماری سلول داسیشکل پیشگیری کند یا خیر.
‐ بررسی خطرات ژندرمانی در برابر منفعت احتمالی بلندمدت آن برای مبتلایان به بیماری سلول داسیشکل.
ما، پایگاه ثبت کارآزماییهای هموگلوبینوپاتیها را در گروه فیبروز سیستیک و اختلالات ژنتیکی در کاکرین جستوجو کردیم، که شامل منابع شناسایی شده از جستوجوهای جامع در بانک اطلاعاتی الکترونیکی و جستوجوهای دستی مجلات مرتبط و کتاب چکیده مجموعه مقالات کنفرانسها بودند. ما همچنین به جستوجو در پایگاههای ثبت کارآزماییهای آنلاین پرداختیم.
تاریخ آخرین جستوجو در پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه هموگلوبینوپاتیها: ۲۱ سپتامبر ۲۰۲۰.
سوال مطالعه مروری
ما شواهد مربوط به تأثیر و ایمنی ژندرمانی را بر بقای بیماران و بر پیشگیری از بروز نشانهها و عوارض مرتبط با بیماری سلول داسیشکل مرور کردیم.
پیشینه
بیماری سلول داسیشکل زمانی رخ میدهد که کودک بیمار ژنهای معیوب مسوول تولید هموگلوبین را از هر دو والد به ارث ببرد. این بیماریای است که از ابتدای زندگی با مریضی مکرر در ارتباط است و اغلب منجر به مرگومیر زودتر در بیمار نسبت به جمعیت عمومی میشود. ژندرمانی، ژنهای معیوب را با ژنهای طبیعی جایگزین میکند.
تاریخ جستوجو
شواهد تا این تاریخ بهروز هستند: ۲۱ سپتامبر ۲۰۲۰.
نتایج کلیدی
ما به دنبال کارآزماییهایی بودیم که از این رویکرد برای جایگزینی ژنهای معیوب مسوول تولید هموگلوبین با ژنهای طبیعی در درمان بیماری سلول داسیشکل استفاده کرده باشند. ما هیچ کارآزماییای را پیدا نکردیم که به ارائه شواهد قابل اطمینان در مورد خطرات یا مزایای ژندرمانی برای این وضعیت پرداخته باشند. نیاز به انجام کارآزماییهایی است که مزایا یا خطرات ژندرمانی را برای بیماری سلول داسی شکل ارزیابی کنند.
صفحه ۱ از ۱ |
کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مرکز همکار کاکرین ایران می باشد.
طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق
© 2025 CC BY-NC 4.0 | Cochrane Iran Associate Centre
Designed & Developed by : Yektaweb