ما پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه فیبروز سیستیک و اختلالات ژنتیکی در کاکرین را جستوجو کردیم که شامل منابع شناساییشده از جستوجوهای جامع در بانکهای اطلاعاتی الکترونیکی و جستوجوهای دستی در مجلات مرتبط و کتابهای خلاصه مقالات از مجموعه مقالات کنفرانسها بود. تاریخ آخرین جستوجو: ۷ نوامبر ۲۰۱۹.
ما همچنین یک وبسایت کارآزماییهای در حال انجام و وبسایتهای شرکتهای دارویی را که تولید کننده جایگزینهای آنزیم پانکراس هستند، جستوجو کردیم تا کارآزماییهای اضافی را پیدا کنیم. تاریخ آخرین جستوجو: ۲۶ دسامبر ۲۰۱۹.
۱۴ کارآزمایی وارد مرور شدند (۶۴۱ کودک و بزرگسال مبتلا به CF)، دو مورد از آنها، با طراحی موازی و ۱۲ مورد کارآزماییهای متقاطع بودند. مداخلات شامل محصولات مختلف باز شونده یا غیر‐باز شونده در روده (enteric and non‐enteric‐coated) با فرمولاسیونهای متفاوت در مقایسه با یکدیگر بودند. تعداد شرکتکنندگان در هر کارآزمایی بین ۱۴ تا ۱۲۹ نفر متغیر بود. ۱۳ کارآزمایی به مدت چهار هفته و یک کارآزمایی هفت هفته به طول انجامیدند. اکثر کارآزماییها با خطر نامشخص سوگیری از روند تصادفیسازی بیماران روبهرو بودند، زیرا جزئیات این مورد ارائه نشد؛ آنها همچنین خطر بالای سوگیری ریزش نمونه (attrition bias) و سوگیری گزارشدهی داشتند. کیفیت شواهد از سطح متوسط تا بسیار پایین متغیر بود.
در اغلب موارد، نتوانستیم دادههای کارآزماییها را ترکیب کنیم، زیرا آنها فرمولاسیونهای مختلفی را با یکدیگر مقایسه کردند و یافتههای به دست آمده از کارآزماییهای مجزا، شواهد کافی را برای تعیین اندازه و دقت اثرات فرمولاسیونهای مختلف ارائه ندادند.
سوال مطالعه مروری
ما شواهد را در مورد میزان اثربخشی درمان جایگزینی آنزیم پانکراتیک (pancreatic enzyme replacement therapy; PERT) در غلبه بر کمبود آنزیم در افراد مبتلا به فیبروز سیستیک (CF) و وجود احتمالی عوارض جانبی ناشی از آن، بررسی کردیم.
پیشینه
بین ۸۰% و ۹۰% از مبتلایان به CF، از PERT استفاده میکنند زیرا پانکراس آنها نمیتواند آنزیمهای مورد نیاز را برای هضم مواد غذایی بسازد. در نتیجه، کودکان ممکن است در افزایش وزن و رشد ناکام بمانند؛ در حالی که بزرگسالان ممکن است وزن از دست بدهند و دچار سوء تغذیه شوند زیرا نمیتوانند ویتامینها را به درستی جذب کنند. در افراد مبتلا به CF، سوء تغذیه با سلامت عمومی ضعیفتر، بیماری شدیدتر ریوی و امید به زندگی کوتاهتر مرتبط است. اگر پانکراس آنها آنزیمها را به اندازه کافی تولید نکند، افراد مبتلا به CF همچنین میتوانند دچار حرکات دردناک، مکرر، حجیم و آزاردهنده رودهای شوند. PERT برای کمک به افزایش وزن، پیشگیری از سوء تغذیه و جلوگیری از کمبودهای برخی از ویتامینها، همچنین کنترل نشانههای رودهای، لازم است. این یک نسخه بهروزرسانی شده از مرور است.
تاریخ جستوجو
ما آخرین جستوجوی شواهد را در این تاریخ انجام دادیم: ۲۶ دسامبر ۲۰۱۹.
ویژگیهای مطالعه
ما ۱۴ کارآزمایی (۶۴۱ بزرگسال و کودک مبتلا به CF) را ارزیابی کردیم؛ ۱۳ کارآزمایی درمان را به مدت چهار هفته و یک مطالعه به مدت هفت هفته ارائه کردند. کارآزماییها به مقایسه فرمولاسیونهای مختلف PERT پرداختند، برخی برای به تأخیر انداختن آزاد شدن دارو تا زمانی که از معده به داخل روده منتقل شوند، تحت درمان قرار گرفتند، در حالی که دیگران اینگونه نبودند. در ۱۲ کارآزمایی، شرکتکنندگان هر دو نوع مکمل را به مدت چهار هفته مصرف کردند، هرچند که ترتیب تجویز آنها به صورت تصادفی بود. این عوامل تجزیهوتحلیل نتایج کارآزمایی را دشوار کرد. اغلب کارآزماییها قدیمی بودند؛ جدیدترین مورد به سال ۲۰۱۷ باز میگشت، اما قدیمیترین آن مربوط به سال ۱۹۸۶ میشد.
نتایج کلیدی
ما مطمئن نیستیم که کدام فرمولاسیون PERT برتر از دیگری، از نظر بهبود هر یک از مهمترین پیامدهای ما (وزن، قد یا شاخص توده بدنی) است. در دو کارآزمایی (۴۱ شرکتکننده)، افرادی که با میکروسفرهای تأخیری در انتشار (delayed‐release microspheres) (کپسولهای دارویی مینیاتوری) تحت درمان قرار گرفتند، نسبت به کسانی که قرصهای تأخیری در انتشار (با اندازه طبیعی) مصرف کردند، چربی کمتری در مدفوع خود داشتند؛ آنها همچنین درد شکمی کمتری داشته و نیاز به مراجعه مکرر به توالت پیدا نکردند. در یک کارآزمایی متفاوت (۱۲ شرکتکننده)، افرادی که میکروسفرهای تأخیری در انتشار را مصرف کردند، نسبت به افرادی که مکملهای تأخیری در انتشار دریافت داشتند، چربی کمتری در مدفوع خود دفع کردند. ما همچنین دریافتیم که در یک کارآزمایی بزرگ (۱۲۸ شرکتکننده)، افرادی که PERT درست نشده را از آنزیمهای حیوانی مصرف کردند، نسبت به افرادی که PERT به دست آمده را از آنزیمهای خوکها دریافت کردند، چربی کمتری در مدفوع خود داشتند. ما هیچ تفاوتی را بین هر یک از فرمولاسیونهای مختلف PERT برای دیگر نشانههای رودهای (مانند درد شکمی، نفخ شکمی، یبوست)، کیفیت زندگی، عوارض جانبی یا برای معیارهای بیماری ریوی مشاهده نکردیم. هیچ یک از کارآزماییها تعداد روزهای بستری در بیمارستان یا بروز کمبود ویتامین را گزارش نکردند.
هیچ شواهدی را در مورد سطوح مختلف دوز PERT مورد نیاز برای افرادی که سطوح مختلف آنزیمهای پانکراتیک را تولید میکنند، در مورد بهترین زمان برای شروع درمان یا مقدار مکملها بر اساس تفاوتهای موجود در نوع غذای خوراکی و اندازه و حجم وعده غذایی، پیدا نکردیم. برای پاسخ به این سؤالات، به یک کارآزمایی با طراحی درست نیاز است.
کیفیت شواهد
ما دریافتیم که کیفیت شواهد برای پیامدهای مختلف در بهترین حالت، در حد متوسط، اما عمدتا بسیار پائین بودند. ما مطمئن نیستیم که شرکتکنندگان شانس مساوی برای حضور در گروههای مختلف درمانی داشتند، زیرا کارآزماییها جزئیاتی را در مورد نحوه تصمیمگیری در این مورد ارائه نکردند. در چندین کارآزمایی، تعداد زیادی از شرکتکنندگان از مطالعه خارج شدند و دلایل آن اغلب بیان نشدند. در اغلب کارآزماییها، افراد یک درمان را به مدت چهار هفته دریافت کرده و سپس به گروه درمان جایگزین منتقل شدند. این طراحی به این معنی است که نتایج ممکن است نسبت به زمانی که آنها را تجزیهوتحلیل میکنیم، سازگارتر از آنچه هستند، به نظر برسند. تنها نتایجی را که توانستیم با هم تجمیع کنیم، از دو کارآزمایی مشابه به دست آمدند. در نهایت، چندین کارآزمایی یافتههای خود را به روشی که بتوانیم در این مرور آنالیز کنیم، بهطور کامل گزارش نکردند. ما مطمئن نیستیم که این عوامل چگونه بر اعتماد ما به نتایجی که پیدا کردیم، تأثیر میگذارند.
پایگاه ثبت کارآزماییهای گروه فیبروز سیستیک و اختلالات ژنتیکی در کاکرین (Cochrane Cystic Fibrosis and Genetic Disorders Group) را جستوجو کردیم که شامل جستوجو در منابع شناسایی شده از بانک اطلاعاتی جامع الکترونیکی و جستوجوی دستی در مجلات مرتبط و کتابچه خلاصه مقالات کنفرانسها بود.
تاریخ آخرین جستوجو: ۱۱ جون ۲۰۲۰.
جستوجوی دستی در Journal of Cystic Fibrosis و Pediatric Pulmonology، همراه با جستوجوی الکترونیکی در بانکهای اطلاعاتی آنلاین کارآزمایی انجام شد. تاریخ آخرین جستوجو: ۰۵ اکتبر ۲۰۲۰.
نویسندگان ۲۰ مطالعه را شناسایی کردند، که ۱۰ مطالعه با ۲۳۸ شرکتکننده معیارهای ورود را به مرور داشتند. تنوع گستردهای در کیفیت روششناسی و نوشتاری مطالعات وارد شده وجود داشت. چهار مطالعه از ۱۰ مطالعه وارد شده فقط بهصورت چکیده و بدون جزئیات مختصر منتشر شدند، بنابراین اطلاعات موجود را محدود کرد. هشت مطالعه دارای طراحی موازی و دو مطالعه با طراحی متقاطع بودند. مداخلات آموزش تمرنیات عضلات تنفسی بهطرز چشمگیری، از نظر فراوانی، شدت و مدت زمان آن از سه بار در هفته تا دو بار در روز، به ترتیب ۲۰% تا ۸۰% از حداکثر تلاش، و ۱۰ تا ۳۰ دقیقه متغیر بودند. تعداد شرکتکنندگان در مطالعات وارد شده از ۱۱ تا ۳۹ مورد متغیر بود؛ پنج مطالعه فقط بین بزرگسالان، یک مطالعه فقط در کودکان و چهار مطالعه بین ترکیبی از کودکان و بزرگسالان انجام شدند.
هیچ تفاوتی در پیامد اولیه عملکرد ریوی (حجم بازدمی اجباری در یک ثانیه و ظرفیت حیاتی اجباری) یا ثبات وضعیتی بین گروه درمان و کنترل گزارش نشد (شواهد با کیفیت بسیار پائین). اگرچه هیچ تغییری در ظرفیت ورزشی گزارش نشد که با حداکثر میزان استفاده از اکسیژن و مسافت طی شده در یک تست پیادهروی شش دقیقهای مورد ارزیابی قرار گرفت، ۱۰% بهبودی در طول مدت ورزش هنگام کار در ۶۰% از حداکثر تلاش در یک مطالعه به دست آمد (۲۰ = n) (شواهد با کیفیت بسیار پائین). در یک مطالعه دیگر (۱۸ = n)، هنگام کار در ۸۰% از حداکثر تلاش، کیفیت زندگی مرتبط با سلامت در حوزههای تعلیم (mastery) و احساسی بهبود یافت (شواهد با کیفیت بسیار پائین). با توجه به پیامدهای ثانویه مرور، یک مطالعه (۱۱ = n) تغییر را در فشار اینترامورال، ظرفیت باقیمانده عملکردی و حداکثر فشار دمی پس از تمرینات نشان داد. مطالعه دیگر (۳۶ = n) بهبودی را در حداکثر فشار دمی به دنبال انجام تمرینات گزارش کرد (۰,۰۰۱ > P) (شواهد با کیفیت بسیار پائین). مطالعه دیگر (۲۲ = n) گزارش داد که استقامت عضله تنفسی در گروه آموزش بیشتر بود (۰.۰۱ > P). هیچ مطالعهای به تفاوتهای قابل توجهی در پیامدهای ثانویه دیگر نرسید. به دلیل نبود سازگاری و جزئیات ناکافی در معیارهای پیامد گزارش شده، انجام متاآنالیز (meta‐analysis) ممکن نبود.
سوال مطالعه مروری
آموزش و تمرین دادن به عضلاتی که در نفس کشیدن (دم و بازدم) دخیل هستند، چه تاثیراتی برای افراد مبتلا به فیبروز سیستیک دارند؟
پیشینه
فیبروز سیستیک شایعترین بیماری ژنتیکی در جمعیت سفید‐پوست است و در بسیاری از افراد مبتلا منجر به مشکلات ریوی میشود. آموزش و تمرین عضلاتی که منجر به منبسط و منقبض شدن قفسهسینه میشوند میتوانند به بهبود عملکرد ریه و کیفیت زندگی افراد مبتلا به فیبروز سیستیک کمک کنند.
تاریخ جستوجو
شواهد تا این تاریخ بهروز است: ۱۱ جون ۲۰۲۰.
ویژگیهای مطالعه
ما به دنبال مطالعاتی بودیم که در آنها افراد مبتلا به فیبروز سیستیک بهطور تصادفی در گروه آموزش تمرین عضلات تنفسی یا گروه کنترل قرار گرفتند. ده مطالعه را با ۲۳۸ بیمار وارد کردیم که از طیف گستردهای از روشها و سطوح آموزشی استفاده کردند. در هشت مطالعه، گروه درمان و گروه کنترل هر یک فقط تمرین عضلات تنفسی یا درمان کنترل را دریافت کردند (یک مطالعه در کل سه گروه داشت: یک گروه درمان کنترل و دو گروه تمرین در سطوح مختلف). در یک مطالعه شرکتکنندگان هر دو نوع درمان را، اما بهصورت تصادفی، دریافت کردند. در نهایت، یک مطالعه به مقایسه تمرین با مراقبت معمول پرداخت. این مطالعات حداکثر ۱۲ هفته طول کشیدند و همه آنها بسیار کوچک بودند؛ بزرگترین مطالعه فقط ۳۹ شرکتکننده داشت. مطالعات مذکور افراد بالای شش سال را انتخاب کردند، اما بیشتر به نظر میرسید بزرگسال هستند. آنها پیامدهای مختلفی را گزارش کردند. تمام گزارشها برخی از معیارهای قدرت عضلات تنفسی، و بیشتر آنها حداقل یک معیار عملکرد ریه را گزارش کردند، با این حال فقط سه مطالعه کیفیت زندگی را گزارش دادند.
نتایج کلیدی
برای پاسخ به سوال این مرور نتایج قابل ترکیب شدن نبودند، چرا که مطالعات یا جزئیات کافی را منتشر نکرده یا از معیارهای استاندارد مشابه استفاده نکردند. هیچ مطالعهای تفاوتی را در عملکرد ریه پس از آموزش نشان نداد، اما یکی از مطالعات بهبود مدت زمان ورزش را هنگام آموزش در ۶۰% از حداکثر تلاش گزارش کرد و مطالعه دیگر که شرکتکنندگان را در ۸۰% از حداکثر تلاش آموزش داد، به پیشرفتهایی در قضاوتهای مربوط به کیفیت زندگی رسید. شواهدی در مورد بهبود عملکرد عضلات تنفسی در دو مطالعه وجود داشت.
با توجه به کمبود اطلاعات، نمیتوان توصیهای به نفع یا علیه آموزش تمرین عضلات تنفسی ارائه داد. مطالعات آینده باید به دنبال بهبود روشهایی باشند که قبلا انجام میگرفتند، و باید استفاده از اندازهگیریهای استاندارد شده را گزارش کنند.
کیفیت شواهد
بهطور کلی مشخص نبود که افراد چگونه به گروههای مختلف برای درمان تقسیم شدند و اینکه این موضوع نتایج را تحت تاثیر قرار داد یا خیر. سه مطالعه اظهار داشتند که افراد ارزیابی کننده پیامدها نمیدانستند افراد شرکتکننده کدام یک از درمانها را دریافت کردهاند، اما این موضوع در دیگر مطالعات نامشخص بود. افراد به دلایلی که ممکن است مستقیما با درمان ارتباط داشته باشند، از سه مطالعه خارج شدند و بنابراین این موضوع ممکن است نشان دهنده خطر سوگیری (bias) در نتایج باشد. در یک مطالعه هیچ یک از شرکتکنندگان از مطالعه خارج نشد و شش مطالعه دیگر تعداد افرادی را که از مطالعات خارج شدند گزارش نکردند. کیفیت شواهد مربوط به عملکرد ریه، ظرفیت ورزش، ثبات و پایداری وضعیتی و کیفیت زندگی مرتبط با سلامت را در سطح بسیار پائین، و کیفیت شواهد مربوط به عملکرد عضلات تنفسی را در سطح پائین قضاوت کردیم.
صفحه ۱ از ۱ |
کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مرکز همکار کاکرین ایران می باشد.
طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق
© 2025 CC BY-NC 4.0 | Cochrane Iran Associate Centre
Designed & Developed by : Yektaweb