پیشینه
کلشیسین (colchicine) یک روش درمانی بسیار قدیمی و ارزانقیمت است. این دارو دارای اثرات قوی در برابر التهاب است و در درمان بیماریهای التهابی مانند نقرس کاربرد بسیاری دارد. مطالعات زیادی در مورد تاثیر کلشیسین بر بیماریهای التهابی وجود دارد. التهاب همچنین یک مؤلفه مهم برای پیشرفت حملات قلبی یا سکته مغزی به شمار میرود. برخی مطالعات اخیر نشان دادهاند که کلشیسین ممکن است اثرات مثبتی بر بیماریهای قلبی داشته باشد.
سوال مطالعه مروری
هدف ما، مرور کلیه مطالعات موجود در زمینه ارزیابی استفاده طولانیمدت از کلشیسین بود. ما میخواستیم مزایا و مضرات آن را برای افراد مبتلا به یا بدون بیماری کرونر قلبی شرح دهیم. ما تمام مطالعاتی را بررسی کردیم که حداقل شش ماه به طول انجامیدند، و شامل بزرگسالان بودند و این که اثرات سلامت مصرف کلشیسین را با استفاده از هر نوع درمان دیگری مقایسه کردند. ما نگاه دقیقتری به افراد با مشکلات قلبی قبلی داشتیم.
نتایج کلیدی
ما ۳۹ کارآزمایی را با ۴۹۹۲ شرکتکننده وارد آنالیز کردیم. چهار کارآزمایی در مجموع شامل ۱۲۳۰ شرکتکننده مبتلا به بیماری قلبی بودند. درمان با کلشیسین هیچ تاثیری بر مرگومیر ناشی از هر علتی نداشت. در مورد تأثیر کلشیسین بر مرگ قلبیعروقی (مرتبط با قلب) عدم اطمینان وجود دارد. نتایج نشان دادند که مرگومیر قلبیعروقی ممکن است کاهش یابد، اما این کاملا واضح نبود زیرا برخی از تجزیهوتحلیلهای ما نشانگر کاهش خطر بودند، در حالی که برخی دیگر چنین اثری را نشان ندادند. خطر ابتلا به انفارکتوس میوکارد (حملات قلبی) کاهش یافت، اما این یافته فقط بر نتایج دو مطالعه و ۲۲ واقعه در کل، بنا شد. کلشیسین به وضوح خطر آسیبهای کل را افزایش نداد اما خطر ابتلا به عدم تحمل دستگاه گوارش را افزایش داد، که به طور معمول به صورت خفیف و کوتاهمدت توصیف شد. ما اثرات واضحی را از آن بر سکتههای مغزی، نارسایی قلبی، بستری در بیمارستان به صورت اورژانس یا نیاز اورژانسی به درمانهای تهاجمی قلبی برنامهریزی نشده، مشاهده نکردیم.
چهار مورد از ۳۹ مطالعه گزارش کردند که آنها به طور منظم به دنبال عوارض جانبی جدی مرتبط با استفاده از کلشیسین بودند. عوارض جانبی جدی میتوانند تهدید کننده زندگی باشند یا نیاز به بستری شدن در بیمارستان پیدا کنند. هیچ شرکتکنندهای در این چهار مطالعه گزارش نکرد که دچار چنین عوارض جانبی جدی شده باشد. این بدان معناست که عوارض جانبی جدی احتمالی نسبتا نادر به نظر میرسند: به عنوان مثال، نتایج نشان میدهند که بین ۸۰۰ نفری که در یک سال تحت درمان قرار میگیرند، هیچ یک دچار این عوارض جانبی جدی نمیشوند. با این حال، ما درباره قطعیت این نتیجه نگرانیهایی داریم، زیرا گزارشدهی آسیبهای جدی در مطالعات ایدهآل نبود؛ به عنوان مثال، تعاریف عوارض جانبی جدی بین مطالعات متفاوت بود، و همیشه مشخص نبود که چه موردی حادثه جانبی جدی تلقی شده است. ما هیچ تفاوتی را در تاثیرات کلشیسین در افراد در معرض خطر بالای قلبیعروقی مشاهده نکردیم.
شواهد تا ژانویه ۲۰۱۵ بهروز است.
نتیجهگیریها
به طور کلی، ما دریافتیم که تحقیقات بعدی احتمالا ارزیابی ما را در مورد مزایا و مضرات کلشیسین تغییر میدهند. بنابراین یافتههای ما باید با احتیاط تفسیر شوند. با این حال، درمانهای جدید در بیماریهای قلبی به شدت مورد نیاز هستند. اگرچه در مورد فواید و مضرات کلشیسین، عدم اطمینان زیادی وجود دارد، ممکن است با مزایای قلبیعروقی، به خصوص روی انفارکتوس میوکارد همراه باشد. بنابراین ما فکر میکنیم که باید کارآزماییهای بالینی بزرگی با کیفیت بالا برای بررسی بیشتر کلشیسین در بیماریهای قلبی انجام شوند.
سوال مطالعه مروری
فواید و مضرات استفاده از درمان فیبرات نسبت به دارونما یا مراقبت معمول در پیشگیری از وقوع بیماری قلبیعروقی در افراد در معرض خطر ابتلا به بیماریهای قلبیعروقی چیست؟
پیشینه
بیماریهای قلبیعروقی شایعترین علت مرگومیر، بیماری، ناتوانی، و کاهش کیفیت زندگی در کشورهای صنعتی به شمار میآید. یکی از عوامل خطر اصلی برای آن، افزایش کلسترول لیپوپروتئین با چگالی پائین (LDL‐C؛ کلسترول «بد») است. علاوه بر این، افرادی با سطوح بالای تریگلیسیرید سرم و سطوح پائین کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL‐C یا کلسترول «خوب») نیز در معرض خطر حوادث بیماریهای قلبیعروقی مانند حملات قلبی یا سکته مغزی قرار دارند. فیبراتها سطح سرمی تریگلیسرید را کاهش داده، HDL‐C را به میزان متوسطی افزایش داده، و LDL‐C را به میزان متوسطی کاهش میدهند. بنابراین، درمان طولانی‐مدت با فیبراتها ممکن است به پیشگیری از بروز حوادث بیماری قلبیعروقی، بهویژه در ترکیب با استاتینها، که نشان داده شده بهطور قابلملاحظهای LDL‐C را پائین آورده و خطر حمله قلبی، سکته مغزی و مورتالیتی کلی را کاهش میدهند، کمک کند.
ویژگیهای مطالعه
شواهد تا می سال ۲۰۱۶ بهروز است. شش کارآزمایی واجد شرایط را با محوریت پیشگیری اولیه شامل ۱۶,۱۳۵ فرد بدون بیماری قلبیعروقی تائید شده شناسایی کردیم که درمان با فیبرات را با دارونما یا مراقبتهای معمول مقایسه کردند. متوسط سن جمعیت کارآزماییها بین ۴۷,۳ و ۶۲.۳ سال بود؛ اکثر افراد مبتلا به دیابت ملیتوس نوع ۲ بودند. میانگین طول دوره درمان و پیگیری شرکتکنندگان در کارآزماییها ۴.۸ سال گزارش شد.
نتایج کلیدی و کیفیت شواهد
شواهدی با کیفیت متوسط نشان میدهد که درمان با استفاده از فیبرات خطر پیامد ترکیبی مرگومیر ناشی از بیماریهای قلبیعروقی، حمله قلبی، یا سکته مغزی را تا ۱۶% کاهش میدهد. از نظر معیارهای مطلق، خطر ابتلا به این پیامد ترکیبی در بیماران دارای عوامل خطر قلبیعروقی اما بدون بیماری قلبیعروقی تائید شده، بهطور متوسط از ۵,۰% تا ۴.۳% در طول پنج سال کاهش یافت. شواهدی با کیفیت متوسط نیز نشاندهنده کاهش خطر ابتلا به حملات قلبی کشنده و غیر‐کشنده در استفاده از فیبراتها است، اما شواهدی با کیفیت پائین برای عدم کاهش خطر مورتالیتی کلی یا مرگومیر ناشی از بیماریهای غیر‐CVD در استفاده از فیبراتها وجود دارد. شواهدی با کیفیت بسیار پائین نشان میدهد که افزایش خطر عوارض جانبی در رابطه با درمان فیبرات دیده نمیشود. ارائه گزارش از عوارض جانبی توسط کارآزماییهای شناسایی شده بسیار محدود بود. دادههایی درباره کیفیت زندگی از هیچ یک از مطالعات در دسترس نیست. کارآزماییهایی که فیبراتها را به همراه استاتینها مورد بررسی قرار دادند، هیچ مزیتی را از آنها در پیشگیری از بروز حوادث قلبیعروقی گزارش نکردند.
اسید نیکوتینیک (نیاسین (niacin)) برای کاهش کلسترول LDL و تریگلیسیریدها، و افزایش سطوح HDL کلسترول شناخته شده است. شواهدی از مزایای مونوتراپی نیاسین یا اضافه کردن آن به درمانهای مبتنی بر استاتین (statin‐based therapy) بحثبرانگیز است.
۲۳ RCT را که بین سالهای ۱۹۶۸ تا ۲۰۱۵ منتشر شدند و در کل شامل ۳۹,۱۹۵ شرکتکننده بودند وارد کردیم. میانگین سنی از ۳۳ تا ۷۱ سال متغیر بود. میانه طول درمان ۱۱,۵ ماه بود و میانه دوز تجویزی نیاسین ۲ گرم/روز بود. نسبت شرکتکنندگان با سابقه انفارکتوس میوکارد از ۰% (۴ کارآزمایی) تا ۱۰۰% (۲ کارآزمایی، میانه نسبت ۴۸%)؛ و نسبت شرکتکنندگان دریافت کننده استاتین از ۰% (۴ کارآزمایی) تا ۱۰۰% بود (۱۲ کارآزمایی؛ میانه نسبت ۱۰۰%) متغیر بود.
با استفاده از موارد موجود، میتوان گفت نیاسین، مورتالیتی کلی (خطر نسبی (RR): ۱,۰۵؛ ۹۵% فاصله اطمینان (CI): ۰.۹۷ تا ۱.۱۲؛ ۳۵۵۴۳ شرکتکننده؛ ۱۲ مطالعه؛ I۲ = ۰%؛ شواهد با کیفیت بالا)، مورتالیتی قلبیعروقی (RR: ۱,۰۲؛ ۹۵% CI؛ ۰.۹۳ تا ۱.۱۲؛ ۳۲,۹۶۶ شرکتکننده؛ ۵ مطالعه؛ I۲ = ۰%؛ شواهد با کیفیت متوسط)، مورتالیتی غیر‐قلبیعروقی (RR: ۱,۱۲؛ ۹۵% CI؛ ۰.۹۸ تا ۱.۲۸؛ ۳۲,۹۶۶ شرکتکننده؛ ۵ مطالعه؛ I۲ = ۰%؛ شواهد با کیفیت بالا)، تعداد انفارکتوسهای میوکارد کشنده یا غیر‐کشنده (RR: ۰,۹۳؛ ۹۵% CI؛ ۰.۸۷ تا ۱.۰۰؛ ۳۴,۸۲۹ شرکتکننده؛ ۹ مطالعه؛ I۲ = ۰%؛ شواهد با کیفیت متوسط)، تعداد استروکهای کشنده یا غیر‐کشنده (RR: ۰,۹۵؛ ۹۵% CI؛ ۰.۷۴ تا ۱.۲۲؛ ۳۳۶۶۱ شرکتکننده؛ ۷ مطالعه؛ I۲ = ۴۲%؛ شواهد با کیفیت پائین) را کاهش نداد. شرکتکنندگان تصادفیسازی شده برای دریافت نیاسین نسبت به شرکتکنندگان تصادفیسازی شده برای گروه کنترل، بیشتر احتمال داشت که به دلیل عوارض جانبی درمان را متوقف کنند (RR: ۲,۱۷؛ ۹۵% CI؛ ۱.۷۰ تا ۲.۷۷؛ ۳۳,۵۳۹ شرکتکننده؛ ۱۷ مطالعه؛ I۲ = ۷۷%؛ شواهد با کیفیت متوسط). نتایج مربوط به تجزیهوتحلیل حساسیت با استفاده از فرضیههای مختلف برای دادههای ازدسترفته قوی بودند.
سوال مطالعه مروری
شواهد مربوط به تاثیرات نیاسین را برای پیشگیری از مرگومیر و بیماریهای قلبیعروقی مورد بررسی قرار دادیم.
پیشینه
حمله قلبی و استروک شایعترین علل مرگومیر، بیماری، ناتوانی و کاهش کیفیت زندگی در کشورهای صنعتی هستند.
نیاسین (اسید نیکوتینیک، ویتامین B۳) یک گزینه امیدوار کننده برای پیشگیری از بیماری قلبیعروقی بود زیرا کلسترول خون را که یکی از عوامل اصلی خطرساز است، کاهش میدهد. بنابراین فرض بر این است که درمان طولانیمدت با نیاسین، خطر حمله قلبی و استروک را کاهش میدهد. ما به بررسی این موضوع پرداختیم که مطالعات بالینی میتوانند مزیت مصرف نیاسین را نشان دهند یا خیر.
ویژگیهای مطالعه
۲۳ مطالعه را شامل ۳۹,۱۹۵ شرکتکننده پیدا کردیم که نیاسین را با دارونما (placebo) مقایسه کردند. شواهد تا آگوست ۲۰۱۶ بهروز است. اکثر شرکتکنندگان وارد شده بهطور میانگین ۶۵ ساله بودند و قبلا دچار انفارکتوس میوکارد شده بودند. شرکتکنندگان، نیاسین یا دارونما را به مدت شش ماه و پنج سال دریافت کردند. هفده مورد از ۲۳ مطالعه بهطور کامل یا بهطور جزئی توسط تولید کننده دارو که به دلایل تجاری به نتایج مطالعات علاقمند بودند، از نظر مالی حمایت شدند.
نتایج کلیدی
نیاسین تعداد مرگومیرها، حمله قلبی یا استروک را کاهش نداد. به دلیل عوارض جانبی، مصرف نیاسین در بسیاری از افراد (۱۸%) باید متوقف شود. نتایج به دست آمده بین شرکتکنندگانی که پیش از مصرف نیاسین دچار حمله قلبی شده بودند یا نشده بودند، تفاوتی نداشت. نتایج بین شرکتکنندگانی که استاتین (statin) (داروی دیگری که از حمله قلبی و استروک پیشگیری میکند) مصرف کرده یا نکرده بودند تفاوتی نداشت. کیفیت کلی شواهد متوسط تا بالا بود.
بهطور خلاصه، هیچ شواهدی را درباره مزایای درمان با نیاسین نیافتیم.
صفحه ۱ از ۱ |
کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مرکز همکار کاکرین ایران می باشد.
طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق
© 2025 CC BY-NC 4.0 | Cochrane Iran Associate Centre
Designed & Developed by : Yektaweb