پیشینه
فیبریلاسیون دهلیزی (AF ؛Atrial fibrillation)، شایعترین آریتمی در عملکرد بالینی است که منجر به بیماری و مرگومیر میشود. غربالگری برای فیبریلاسیون دهلیزی در افراد بدون علامت بیماری به عنوان راهی که برای کاهش بار بیماری به نفع افرادی که از درمان ضدانعقادی و پیشگیریکننده قبل از شروع علائم استفاده میکنند، ارائه شده است. با این حال، برای اینکه غربالگری یک مداخله موثر باشد، باید تشخیص فیبریلاسیون دهلیزی را بهبود بخشد و مزایایی برای کسانی که در غربالگری زود شناسایی شدند، ارائه کند.
اهداف
این مطالعه مروری با هدف پاسخ به سوالات زیر انجام شد: آیا غربالگری نظاممند در مقایسه با روش معمول، تشخیص فیبریلاسیون دهلیزی را افزایش میدهد؟ کدام ترکیب از غربالگری جمعیت، استراتژی و آزمایش برای شناسایی فیبریلاسیون دهلیزی، در مقایسه با روش معمول، موثرتر است؟ کدام مسائل مربوط به ایمنی و عوارض جانبی ممکن است با برنامههای غربالگری فردی در ارتباط باشد؟ چگونه مداخله در جمعیت مورد نظر قابل قبول است؟ چه هزینههایی با غربالگری نظاممند برای فیبریلاسیون دهلیزی مرتبط است؟
روش های جستجو
ما پایگاه کارآزماییهای بالینی ثبت شده کاکرین (CENTRAL ؛Cochrane Central Register of Controlled Trials)؛ (MEDLINE (Ovid و (EMBASE (Ovid را تا 11 نوامبر 2015 جستوجو کردیم. ما پایگاههای اطلاعاتی مربوط به تحقیقات، ثبت کارآزماییها و وب سایتها را تا دسامبر 2015 جستوجو کردیم. ما همچنین فهرست منابعی را که بهطور بالقوه با مطالعات مشخص شده برای مطالعات مرتبط است، جستوجو کردیم، و برای کسب اطلاعاتی در مورد مطالعات بیشتر منتشرشده یا منتشرنشدهای که ممکن است مرتبط باشند، با نویسندگان مربوطه تماس گرفتیم. ما هیچ محدودیت زبانی اعمال نکردیم.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده، غربالگری برای فیبریلاسیون دهلیزی را با روش معمول در افراد 40 سال و بیشتر که واجد شرایط بودند، مقایسه کرد. دو نویسنده مطالعه مروری (PM و CT) بهطور جداگانه کارآزماییها را برای گنجاندن در مطالعه مروری انتخاب کردند.
گردآوری و تحلیل دادهها
دو نویسنده مطالعه مروری (PM و CT) بهطور جداگانه خطر سوگیری (Bias) را ارزیابی و اطلاعات را استخراج کردند. ما از نسبت شانس (OR) و 95% فاصله اطمینان (CI) برای ارائه نتایج برای پیامد اولیه، که یک متغیر دوتایی بود، استفاده کردیم. از آنجاییکه ما فقط یک مطالعه را برای گنجاندن شناسایی کردیم، هیچ متاآنالیزی (meta-analysis) انجام ندادیم. ما از روش درجهبندی توصیهها، ارزیابی، ارتقا و بررسی (GRADE ؛Grading of Recommendations Assessment, Development and Evaluation) برای ارزیابی کیفیت شواهد و از GRADEPro برای تهیه جدول خلاصه یافتهها استفاده کردیم.
نتایج اصلی
یک کارآزمایی تصادفیسازی و کنترلشده خوشهای، معیارهای ورود را به این مطالعه مروری داشت. این مطالعه، غربالگری نظاممند (با دعوت به انجام نوار قلب (ECG)) و غربالگری فرصتطلب یا opportunistic screening (روش لمس نبض در طول مشاوره پزشک عمومی(GP) به هر دلیل، که اگر نبض نامنظم بود، به دنبال آن یک نوار قلب انجام دهند) را در مقابل روش معمول (حالت عادی بر اساس تظاهرات بالینی) در افراد 65 سال یا بیشتر مقایسه کرد.
نتایج نشان میدهد که هم غربالگری نظاممند و هم غربالگری فرصتطلب در افراد بالای 65 سال موثرتر از روش معمول است (OR: 1.57؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.08 تا 2.26؛ و OR:1.58 ؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.10 تا 2.29؛ به ترتیب؛ هر دو با شواهدی با کیفیت متوسط). ما هیچ تفاوتی در تاثیر غربالگری نظاممند و غربالگری فرصتطلب (OR: 0.99؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.72 تا 1.37؛ شواهد با کیفیت پائین) مشاهده نکردیم.
یک تجزیه و تحلیل زیرگروهی نشان داد که غربالگری نظاممند و غربالگری فرصتطلب در مردان (OR: 2.68؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.51 تا 4.76؛ و OR:2.33؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.29 تا 4.19؛ به ترتیب) نسبت به زنان (OR:0.98 ؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.59 تا 1.62؛ و OR: 1.2؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.74 تا 1.93؛ به ترتیب) موثرتر بود. عوارض جانبی مرتبط با غربالگری گزارش نشده بود.
هزینه مازاد در هر مورد که با غربالگری فرصتطلب تشخیص داده شد برابر GBP 337 در مقایسه با GBP 1514 برای غربالگری نظاممند بود. همه هزینهها بر اساس دادههای حاصل از فقط یک کارآزمایی، که در بریتانیا بین سالهای 2001 و 2003 انجام شد، استوار بود.
نتیجهگیریهای نویسندگان
شواهد نشان میدهد که غربالگری نظاممند و غربالگری فرصتطلب برای فیبریلاسیون دهلیزی، نرخ تشخیص موارد جدید را در مقایسه با روش معمول افزایش میدهد. اگرچه این روشها اثرات قابل مقایسهای بر میزان تشخیص فیبریلاسیون دهلیزی دارند، به طور کلی از دید ارائه دهنده خدمات سلامت، هزینههای غربالگری نظاممند بهطور قابل توجهی بیشتر از هزینه غربالگری فرصتطلب است. مطالعات کمی اثرات غربالگری را در سیستمهای بهداشتی و در گروههای سنی جوان مورد بررسی قرار دادهاند؛ بنابراین، در رابطه با انتقال این نتایج به مجموعه و جمعیتی فراتر از آنچه که مطالعه در آن انجام شده بود، باید احتیاط کرد.
برای بررسی اثربخشی غربالگری جایگزین و بررسی اثرات مداخله بر خطر سکته مغزی در جمعیت غربالگری شده در مقابل جمعیت غربالگری نشده، تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.
خلاصه به زبان ساده
غربالگری افراد بالای 65 سال برای فیبریلاسیون دهلیزی نرخ تشخیص را افزایش میدهد.
پیشینه
فیبریلاسیون دهلیزی، آریتمی رایج قلبی است که باعث میشود قلب به سرعت و به صورت نامنظم بتپد. این امر ممکن است به صورت کوتاهمدت یا مداوم رخ دهد، علائم این بیماری شامل تپش قلب، درد قفسه سینه، تنگی نفس، سرگیجه و خستگی است. این شرایط در افراد کمتر از 40 سال بسیار نادر است اما شیوع آن در افراد این سن شایعتر است.
تمام افرادی که تجربه فیبریلاسیون دهلیزی دارند این علائم را تجربه نمیکنند، بنابراین برخی از مردم از اینکه به این بیماری مبتلا باشند، بیاطلاع هستند. دیگران ممکن است علائم خفیفی را تجربه کرده باشند که نتوان آنها را به این بیماری نسبت داد. فیبریلاسیون دهلیزی مانع جریان کارآمد خون از قلب شده و خطر تشکیل لخته را افزایش میدهد. اگر این لختهها از قلب خارج شوند، ممکن است رگهای خونرسان را به مغز مسدود کرده و باعث سکته مغزی شوند. درمان با داروهای ضدانعقادی برای جلوگیری از تشکیل لخته خون طراحی شدهاند و میتوانند خطر سکته مغزی را تا 60% کاهش دهند.
سوال مطالعه مروری
یک برنامه غربالگری زمانی برای فیبریلاسیون دهلیزی ارزشمند خواهد بود که نرخ تشخیص را افزایش دهد و به نفع کسانی باشد که این مشکل را از طریق غربالگری شناسایی میکنند. هدف از این مطالعه مروری، بررسی بخش اول برای پاسخ به این سوال بود آیا غربالگری، تعداد تشخیصهای جدید فیبریلاسیون دهلیزی را در مقایسه با روش طبیعی (که در آن بیماری افراد هنگام مشورت با متخصص سلامت درباره علائم یا عوامل خطرسازی که منجر به آزمایش میشود، تشخیص داده میشود) افزایش میدهد یا نه. این مطالعه مروری همچنین ایمنی و نرخ جذب غربالگری، و همچنین هزینههای آن را مورد بررسی قرار داد.
نتایج
شواهد موجود تا نوامبر 2015 بهروز هستند. این مطالعه مروری یک مطالعه را شناسایی کرد که معیارهای ورود را به مطالعه داشت. این مطالعه، غربالگری نظاممند (که به موجب آن از هر فرد بالای 65 سال نوار قلب (electrocardiogram ؛ECG) گرفته شد) و غربالگری فرصت طلب (که در آن کسانی که بالای 65 سال بوده و تپش قلب داشتند، زمانی که به هر دلیلی با پزشک عمومی (GP) ملاقات میکردند و به دلیل ضربان نامنظم قلب از آنها نوار قلب گرفته شد) را بررسی کرد.
شواهدی با کیفیت متوسط نشان داد که هر دو برنامه غربالگری، نرخ تشخیص موارد جدید فیبریلاسیون دهلیزی را در مقایسه با روش طبیعی افزایش میدهند. بهنظر میرسد غربالگری در مردان مؤثرتر از زنان باشد، اما هیچ اطلاعاتی در مورد اثر آن در گروههای مختلف قومی یا اجتماعی و اقتصادی ارائه نشد. از آن جایی که فقط یک مطالعه یافت شد، مقایسه اثربخشی غربالگری در مجموعههای مختلف، ممکن نبود.
جذب غربالگری برای غربالگری نظاممند نسبت به غربالگری فرصتطلب بالاتر بود، و در هر دو مداخله، مردان و افراد 65 تا 74 سال نسبت به افراد بالای 75 سال، جذب بالاتری داشتند. هیچ مشکل ایمنی یا عوارضی گزارش نشده بودند. از نقطهنظر ارائهدهنده خدمات سلامت، غربالگری نظاممند پر هزینهتر از غربالگری فرصتطلب بود. با این حال، از آنجایی که همه نتایج براساس فقط یک مطالعه هستند، نیاز به دقت و توجه در استفاده از آن ها در خارج از مجموعه (مراقبتهای اولیه (UK) و جمعیت بیمار (بیش از 65 سال) که در این مطالعه انجام شد، وجود دارد.