پیشینه
آب مروارید، علت اصلی نابینایی در جهان و جراحی آب مروارید، یکی از شایعترین عملهای جراحی انجامشده در دنیای غرب است. روشهای جراحی مطلوب به طور چشمگیری در نیمقرن گذشته همراه با بهبود پیامدها و ایمنی، تغییر کرده است. پلتفرمهای لیزر Femtosecond که میتوانند با دقت بالا و بهطور تجدیدپذیری (accurately and reproducibly)، مراحل کلیدی را در عمل جراحی آب مروارید از جمله برش قرنیه، کپسولوتومی و تکه کردن عدسی (lens fragmentation) اجرا کنند، در حال حاضر در دسترس هستند. مزایای بالقوه جراحی به کمک لیزر، گسترده و شامل ایمنی بیشتر و پیامدهای بینایی بهتر از طریق دقت و تکرارپذیری بیشتر است.
اهداف
مقایسه اثربخشی جراحی آب مروارید به کمک لیزر با جراحی آب مروارید استاندارد با روش اولتراسوند phacoemulsification از طریق گردآوری شواهد درباره ایمنی از کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده.
روش های جستجو
ما در CENTRAL (شامل مرکز ثبت کارآزماییهای گروه چشم و بینایی در کاکرین (Cochrane Eyes and Vision Trials Register)) (شماره 4؛ 2016)، MEDLINE Ovid؛ Ovid MEDLINE In-Process and Other Non-Indexed Citations؛ Ovid MEDLINE Daily؛ Ovid OLDMEDLINE (از ژانویه 1946 تا می 2016)، EMBASE (از ژانویه 1980 تا می 2016)، پایگاه اطلاعاتی منابع علمی سلامت آمریکای لاتین و کارائیب (LILACS ؛Latin American and Caribbean Health Sciences Literature Database) (از ژانویه 1982 تا می 2016)، مرکز ثبت ISRCTN؛ (www.isrctn.com/editAdvancedSearch)؛ ClinicalTrials.gov؛ (www.clinicaltrials.gov)، پلتفرم بینالمللی ثبت کارآزماییهای بالینی سازمان جهانی بهداشت (ICTRP ؛World Health Organization (WHO) International Clinical Trials Registry Platform)؛ (www.who.int/ictrp/search/en) و وبسایت سازمان غذا و داروی آمریکا (www.fda.gov) جستوجو کردیم. ما از هیچ محدودیت زمانی یا زبانی در جستوجوهای الکترونیکی برای کارآزماییها استفاده نکردیم. ما آخرین بار پایگاههای اطلاعاتی الکترونیکی را در 10 می 2016 جستوجو کردیم.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده که جراحی آب مروارید به کمک لیزر را با جراحی آب مروارید استاندارد به روش اولتراسوند phacoemulsification مقایسه کرده بودند، انتخاب کردیم. ما قطعیت شواهد را با استفاده از شیوه GRADE درجهبندی کردیم.
گردآوری و تحلیل دادهها
دو نویسنده مطالعه مروری به صورت مستقل نتایج جستوجو را غربالگری کرده، خطر سوگیری (Bias) را ارزیابی و دادهها را با استفاده از روشهای استاندارد روششناسی مورد انتظار کاکرین، استخراج کردند. پیامد اولیه برای این مطالعه مروری، عوارض حین جراحی (intraoperative) در چشم عملشده، یعنی پارگیهای کپسول قدامی و کپسول خلفی است. پیامدهای ثانویه شامل حدت بینایی (حدت بینایی دور اصلاحشده (CDVA) و اصلاحنشده (UDVA))، پیامدهای انکساری، کیفیت دید (که از طریق هر نمره عملکرد بینایی تأییدشدهای اندازهگیری شده بود)، عوارض بعد از جراحی و هزینه-اثربخشی بود.
نتایج اصلی
ما 16 کارآزمایی تصادفیسازی و کنترلشده انجامشده در آلمان، مجارستان، ایتالیا، هند، چین و برزیل با مجموع 1638 چشم از 1245 شرکتکننده بزرگسال انتخاب کردیم. به طور کلی، مطالعات دارای خطر سوگیری نامشخص یا بالا بودند. نویسندگان در 11 مطالعه، ارتباطات مالی را با تولیدکننده پلتفرم لیزر ارزیابیشده در مطالعات خود گزارش کرده بودند. پنج مطالعه به صورت مطالعات درون شخصی (within-person) (جفت چشمی) با یک چشم که اختصاصیافته به یک روش و چشم دیگر به روش دیگری اختصاص یافته بود، انجام شده بود. این مطالعات، ماهیت زوج دادهها (paired nature of data) را نادیده گرفته بودند.
تعداد پارگیهای کپسول قدامی و کپسول خلفی گزارششده در مطالعات انتخابی برای هر دو جراحی آب مروارید با لیزر و به روش مرسوم phacoemulsification، کم بود. چهار پارگی کپسول قدامی و یک پارگی کپسول خلفی در 1076 چشم گزارششده در 10 مطالعه (2 پارگی کپسول قدامی در بازوهای لیزر، 2 پارگی کپسول قدامی و 1 پارگی کپسول خلفی در بازوهای استاندارد phacoemulsification) وجود داشت. ما نسبت به تأثیر جراحی به کمک لیزر در مقایسه با جراحی به روش phacoemulsification با توجه به این دو پیامد، بسیار مردد هستیم. همچنین شواهد برای ادم سیستوئید ماکولا پس از جراحی و افزایش فشارهای داخل چشمی بعد از جراحی، غیر قطعی بود (نسبت شانس (OR): 0.58؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.2 تا 1.68؛ 957 چشم؛ 9 مطالعه؛ شواهد با قطعیت پائین؛ و OR: 0.57؛ 95% فاصله اطمینان(CI): 0.11 تا 2.86؛ 903 چشم؛ 8 مطالعه؛ شواهد با قطعیت پائین).
ما شواهد اندکی از هرگونه اختلاف مهم در حدت بینایی بعد از جراحی میان بازوهای جراحی به کمک لیزر و روش phacoemulsification یافتیم. جراحی آب مروارید به کمک لیزر، برتری کمی طی شش ماه در CDVA داشت. با این حال، میانگین تفاوت (MD): 0.03 logMAR؛ (95% فاصله اطمینان (CI): 0.05 - تا 0.00 - ؛ 224 چشم؛ 3 مطالعه؛ شواهد با قطعیت پائین) بود که برابر با 1.5 logMAR و بنابراین از نظر بالینی ناچیز است. هیچ مطالعهای سنجش پیامدهای گزارششده توسط بیمار مانند عملکرد بینایی را گزارش نکرده بود.
هیچ دادهای درباره هزینهها یا استفاده از منابع گزارش نشده بود؛ اما سه مطالعه زمان طی شده را برای انجام جراحی گزارش کرده بودند. شواهد کمی از هرگونه اختلاف عمده بین دو روش در این رابطه وجود داشت (MD: 0.1 دقیقه؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.02 - تا 0.21؛ 274 چشم؛ شواهد با قطعیت پاSین).
نتیجهگیریهای نویسندگان
شواهد 16 کارآزمایی تصادفیسازی و کنترلشده انتخابشده در این مطالعه مروری به دلیل قطعیت پائین تا بسیار پائین شواهد موجود از این مطالعات، نمیتوانند همارزی یا برتری جراحی آب مروارید را به کمک لیزر در قیاس با روش phacoemulsification استاندارد برای پیامدهای انتخابی ما تعیین کنند. از آنجایی که عوارض به طور نادر رخ میدهند، کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده بزرگ، با قدرت کافی، طراحی خوب و مستقلی که ایمنی و اثربخشی جراحی آب مروارید را به کمک لیزر با جراحی آب مروارید به روش phacoemulsification استاندارد مقایسه کرده باشند، موردنیاز هستند. گزارش استانداردشده از عوارض و پیامدهای بینایی و انکساری برای جراحی آب مروارید، ترکیب آینده (future synthesis) را تسهیل خواهد کرد. نیاز است دادهها از پیامدهای گزارششده توسط بیمار و هزینه - اثربخشی وجود داشته باشند. مطالعات زوج چشم باید به صورت مناسب تجزیه و تحلیل و گزارش شوند.
خلاصه به زبان ساده
جراحی آب مروارید به کمک لیزر در مقابل جراحی آب مروارید استاندارد با روش phacoemulsification
هدف این مطالعه مروری چیست؟
هدف این مطالعه مروری کاکرین، یافتن مزایا و مضرات جراحی آب مروارید به کمک لیزر در مقایسه با جراحی آب مروارید استاندارد به روش phacoemulsification بود. محققان کاکرین، تمام مطالعات مرتبط را گردآوری و تجزیه و تحلیل کردند تا به این پرسش پاسخ دهند و 16 مطالعه را پیدا کردند.
پیامهای کلیدی
در حال حاضر، شواهد کافی برای تعیین مزایا و مضرات جراحی آب مروارید به کمک لیزر در قیاس با جراحی آب مروارید استاندارد به روش phacoemulsification وجود ندارد. شواهد غیرقطعی هستند؛ زیرا مطالعات کنونی به اندازه کافی بزرگ نبودهاند تا پاسخی قابل اتکا به این سؤال ارائه دهند.
چه چیزهایی در این مطالعه مروری مطالعه شد؟
هر چه سن افراد بالاتر میرود، عدسی داخل چشم میتواند کدرتر شود. این اتفاق با عنوان آب مروارید شناخته میشود و علت اصلی نابینایی در جهان بهشمار میرود. جراحی آب مروارید، یکی از شایعترین عملهای جراحی انجامشده در کل دنیا است. در طول جراحی آب مروارید استاندارد، پزشک محتویات جسم عدسی کدر را خارج و یک عدسی مصنوعی را در کیسه یا کپسول باقیمانده قرار میدهند. هدف جراحی آب مروارید به کمک لیزر، ارائه کنترل دقیقتر بر مراحل دخیل در جراحی آب مروارید است. این موضوع میتواند انجام قابلاتکا و سریع عمل را نسبت به شیوه استاندارد آسانتر کرده و ممکن است منجر به عوارض کمتری مانند پارگیها در کپسول عدسی فرد شود که به نوبه خود میتواند به دید و کیفیت زندگی بهتر برای کسانی منجر شود که تحت جراحی آب مروارید قرار میگیرند.
نتایج اصلیاین مطالعه مروری چیست؟
نویسندگان این مطالعه مروری، 16 مطالعه مرتبط را یافتند. اغلب مطالعات (13 مورد) از اروپا و سه مطالعه از برزیل، هند و چین بودند. همه این مطالعات، جراحی آب مروارید به کمک لیزر را با جراحی آب مروارید استاندارد به روش phacoemulsification برای افراد مبتلا به آب مروارید مقایسه کرده بودند. تأمین مالی یازده مطالعه به وسیله تولیدکننده دستگاه لیزر انجام شده یا بررسیکنندگان، ارتباط مالی را با تولیدکننده گزارش کرده بودند.
نویسندگان این مطالعه مروری درباره اینکه آیا جراحی آب مروارید به کمک لیزر، تعداد پارگیهای کپسول را کاهش میدهند یا خیر، مردد بودند؛ زیرا موارد بسیار اندکی از پارگی کپسول در این مطالعات وجود داشت. آنها قطعیت شواهد را بسیار پائین ارزیابی کردند.
عوارض دیگر نیز در هر دو جراحی آب مروارید به کمک لیزر و استاندارد، کمیاب بودند. نویسندگان قطعیت این شواهد را پائین در نظر گرفتند.
ممکن است تفاوت اندکی در بینایی پس از جراحی آب مروارید به کمک لیزر در مقایسه با جراحی آب مروارید استاندارد وجود داشته باشد (شواهد با قطعیت پائین).
امکان دارد جراحی آب مروارید به کمک لیزر و جراحی استاندارد آب مروارید، نیازمند مقادیر یکسانی از زمان جراحی باشند (شواهد با قطعیت پائین).
هیچکدام از این مطالعات، تأثیر این اعمال جراحی را بر کیفیت زندگی افراد گزارش نکرده بودند.
چگونه این مطالعه مروری بهروزرسانی شده است؟
نویسندگان این مطالعه مروری مطالعاتی را که تا 16 می 2016 منتشر شدهاند، جستوجو کردند.