پیشینه
پارگی رباط صلیبی قدامی (ACL) غالبا با بازسازی جراحی همراه با گرافت، غالبا تاندون پاتلا یا همسترینگ درمان میشود. اغلب اوقات از پیچ برای تثبیت گرافت در تونلهای ایجاد شده در استخوان فمور و تیبیا استفاده میشود. این مطالعه مروری، به این موضوع میپردازد که آیا استفاده از پیچهای زیستجذبپذیر (bioabsorbable) به نتایجی بهتر از پیچهای فلزی برای تثبیت گرافت در بازسازی ACL میانجامد یا خیر.
اهداف
بررسی تأثیرات (فواید و مضرات) پیچهای زیستجذبپذیر در برابر پیچهای فلزی برای تثبیت گرافت در بازسازی ACL.
روش های جستجو
ما منابع زیر را جستوجو کردیم: ثبت تخصصی گروه ترومای استخوان، مفصل و عضله در کاکرین (Cochrane Bone, Joint and Muscle Trauma Group Specialised Register)؛ CENTRAL (کتابخانه کاکرین (the Cochrane Library))؛ MEDLINE؛ Embase؛ LILACS؛ ثبت کارآزماییها و فهرست منابع مقالات. تاریخ جستوجو: ژانویه .2016
معیارهای انتخاب
ما کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده و کارآزماییهای شبهتصادفی را در نظر گرفتیم که در آنها به مقایسه بین پیچهای زیستجذبپذیر و پیچهای فلزی برای بازسازی ACL پرداخته شده بود. پیامدهای اصلی عبارت بودند از عملکرد زانو مبتنی بر ارزیابی ذهنی (subjective-rated knee function)، شکست درمان و سطح فعالیت.
گردآوری و تحلیل دادهها
دستکم دو نویسنده مطالعه مروری به گزینش کارآزماییهای مناسب پرداختند و به طور مستقل خطر سوگیری (Bias) و دادههای بررسیشده را ارزیابی کردند. هر زمان که مناسب و ممکن بود، دادهها با هم ادغام شدند. برای کسب اطلاعات بیشتر، درخواستنامههایی برای نویسندگان اصلی این مطالعه ارسال شد.
نتایج اصلی
ما 12 کارآزمایی (11 کارآزمایی تصادفیسازی و یک کارآزمایی شبهتصادفی) را شامل مجموعا 944 شرکتکننده در نظر گرفتیم که در آنها نتایج پیگیری برای 774 شرکتکننده گزارش شده بود. شرکتکنندگان در 12 کارآزمایی تحت عمل بازسازی ACL همراه با گرافت تاندون همسترینگ (پنج کارآزمایی) یا گرافت تاندون پاتلا (هفت کارآزمایی) قرار داشتند. شرکتکنندگان در این کارآزماییها به طور تصادفی تحت مداخله پیچهای زیستجذبپذیر یا فلزی برای تثبیت گرافت هم در فمور و هم در تیبیا (هفت کارآزمایی)، فقط فمور (سه کارآزمایی) و فقط تیبیا (یک کارآزمایی) قرار گرفتند. در کارآزمایی باقیمانده، به اندام تحت مداخله اشاره نشده بود. در ساخت پیچهای زیستجذب، مواد متنوعی بهکار رفته که پلی - ال - اسید لاکتیک (PLLA) رایجترین آنها بود. فلز بهکار رفته در پیچهای فلزی که در گزارش به آن اشاره شده، تیتانیوم بود.
خطر سوگیری در همه کارآزماییها در حد بالا بود که همواره شامل سوگیری عملکرد میشد. هفت کارآزمایی خطر سوگیری فرسایشی (attrition bias) و هشت کارآزمایی نیز خطر سوگیری در نحوه گزارشدهی داشتند. برای کارآزمایی شبهتصادفی خطر بالای سوگیری در نحوه گزینش تشخیص داده شد. بر اساس این محدودیتها و کمبود دادههای در دسترس، ما کیفیت شواهد را برای تمام پیامدها در حد بسیار پائین ارزیابی کردیم.
اکثر دادههای موجود برای عملکرد زانو طبق گزارش شخص بیمار در قالب نمرات لیشلم ارائه شدند (صفر تا 100؛ نمرات بالاتر = عملکرد بهتر). وجود شواهدی با کیفیت بسیار پائین اما سازگار، از عدم تفاوت بالینی مهم را بین این دو گروه در نمره لیشلم طی 12 ماه پیگیری ( میانگین تفاوت (MD): 0.08 - ؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.48 - تا 1.32؛ سه کارآزمایی؛ 168 شرکتکننده)؛ 24 ماه پیگیری (MD: 0.35؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.27 - تا 1.98؛ سه کارآزمایی؛ 113 شرکتکننده) و پنج یا بیش از پنج سال پیگیری (MD: 1.23؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 2.00 - تا 4.47؛ دو کارآزمایی؛ 71 شرکتکننده) حکایت داشت. این عدم تفاوت بین گروهها برای نمرات لیشلم در چندین کارآزمایی نیز گزارش شد که در آنها دادههای کافی برای ادغام ارائه نشده بود. این امر درخصوص سایر نمرات عملکرد زانو طبق گزارش شخص بیمار در چندین کارآزمایی نیز صدق میکرد.
دادههای خلاصهشده در خصوص شکستگی ایمپلنت طی عمل جراحی و عوارض عمده پس از عمل (شکستن ایمپلنت، پارگی گرافت، واکنشهای علامتدار به جسم خارجی، افیوژن و آرتروفیبروز درمانشده و بیماریهای مرتبط) از عدم توفیق در درمان حکایت دارند. این امر که معمولا در گزارشهای مربوط به کارآزماییها توصیف میشوند، بر لزوم درمان اساسیتر دلالت دارند. در خصوص موارد بیشتر شکست درمان در گروه تحت درمان با پیچهای زیستجذبپذیر شواهدی با کیفیت بسیار پائین در دست است (60/451 در برابر 29/434؛ خطر نسبی (RR): 1.94 به نفع تثبیت پیچهای فلزی؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.29 تا 2.93؛ 885 شرکتکننده؛ 11 مطالعه). هنگامی که در جمعیتی این خطر مفروض (مبتنی بر متوسط خطر گروه کنترل) وجود داشته باشد که از هر 1000 شرکتکننده، 56 مورد پس از تثبیت پیچهای فلزی با شکست درمان مواجه میشوند، میتوان گفت که از هر 1000 شرکتکننده، 53 مورد بیشتر ( 95% CI؛ 17 تا 108 مورد بیشتر) پس از تثبیت پیچهای زیستجذبپذیر توفیقی در درمان حاصل نمیکنند. در همه 16 عارضه حین عمل جراحی در گروه پیچهای زیستجذبپذیر، شکستن ایمپلنت هنگام کارگذاری پیچ دیده میشد. تعریف شکست درمان عبارت بود از بروز عوارض بعد از عمل که هرچند فقط به نفع گروه پیچهای فلزی است، اما فاصله اطمینان شامل احتمال بروز خطر شکست درمان پس از تثبیت پیچهای فلزی نیز میشد (44/451 در برابر 29/434؛ نسبت خطر: 1.44؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.93 تا 2.23). بر اساس این خطر مفروض که از هر 1000 شرکتکننده، تعداد 56 نفر با شکست درمان بعد از عمل و پس از تثبیت پیچهای فلزی روبهرو میشوند، که معادل است با 25 مورد بیشتر ( 95% CI؛ 4 مورد کمتر و 69 مورد بیشتر) در هر 1000 شرکتکننده پس از تثبیت پیچهای زیستجذبپذیر دچار این پیامد میشوند.
شواهدی با کیفیت بسیار پائین مربوط به سطوح فعالیت بسیار مشابه در دو گروه طی 12 و 24 ماه پیگیری وجود دارد که از طریق نمره تگنر اندازهگیری شدهاند (صفر تا 10؛ نمرات بالاتر = فعالیت بیشتر): 12 ماه (MD: 0.08؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.39 - تا 0.55؛ 122 شرکتکننده؛ دو مطالعه)؛ 24 ماه (MD: 0.01؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.54 - تا 0.57؛ 72 شرکتکننده؛ دو مطالعه).
نتیجهگیریهای نویسندگان
شواهدی با کیفیت بسیار پائین در دست است مبنی بر اینکه هیچ تفاوتی در عملکرد زانو طبق گزارش شخص بیمار و سطوح فعالیت بین مداخلات مبتنی بر پیچهای زیستجذبپذیر و فلزی برای تثبیت گرافت در بازسازی ACL وجود ندارد. شواهدی با کیفیت بسیار پائین وجود دارد در این خصوص که ممکن است پیچهای زیستجذبپذیر با تعداد بیشتری از موارد شکست درمان به طور کلی، مانند شکستگی ایمپلنت حین عمل جراحی در ارتباط باشد. به نظر نمیرسد که انجام تحقیقات بیشتر در اولویت باشد، اما اگر چنین تحقیقاتی انجام شوند، باید هزینهها را نیز در نظر گرفت.
خلاصه به زبان ساده
استفاده از پیچهای زیستجذبپذیر در برابر پیچهای فلزی برای تثبیت گرافت در درمان مبتنی بر جراحی صدمات رباط صلیبی قدامی.
پیشینه
رباط صلیبی قدامی (ACL) رباط زانو است که عملکرد آن، ایجاد ثبات در مفصل زانو است. آسیبهای ACL در ورزشکاران، مانند بازیکنان فوتبال، بسکتبال و هندبال شایعتر است. بسیاری از افراد با آسیبهای ACL به کمک عمل جراحی برای بازسازی این رباط درمان میشوند. در بازسازی ACL، رباط جایگزین (گرافت) به تونلهای حفرشده به انتهای استخوان فمور (استخوان ران) و تیبیا (استخوان ساق پا) متصل میشود. اغلب اوقات از پیچ برای اتصال گرافت به استخوان استفاده میشود و به طور معمول، پیچهای فلزی بهکار میروند. اگرچه استفاده از این پیچها به طور کلی موفقیتآمیز است، چنانچه انجام عمل جراحی دیگری ضرورت یابد، ممکن است برداشتن پیچ فلزی دشوار باشد. ضمن اینکه این پیچها در کار معاینه زانو با استفاده از تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) تداخل ایجاد میکنند. به منظور پرهیز از این معایب و در پاسخ به درخواست بیمار، پیچهایی عرضه شدهاند که جنس آنها از موادی است که در طول زمان جذب میشوند (پیچهای زیستجذبپذیر). با این حال، گزارش شده که این پیچها خطر بروز التهاب، عفونت و جراحی ناموفق را افزایش میدهند.
نتایج جستوجو
ما پایگاه اطلاعاتی پزشکی به ثبت رسیده تا ژانویه 2016 را به قصد یافتن مطالعات تصادفیسازی جستوجو کردیم که در آنها به مقایسه پیچهای زیستجذبپذیر با پیچهای فلزی برای تثبیت گرافت پرداخته شده بود. ما 12 مطالعه مربوط به موضوع را با حضور 944 شرکتکننده تحت عمل جراحی (بازسازی ACL ) بررسی کردیم.
نتایج اصلی
ما شواهدی را یافتیم مبنی بر اینکه ارزیابیهای گزارششده شخصی (self-reported measures) از عملکرد زانو در یک، دو و پنج سال یا بیشتر در کسانی که گرافت آنان با پیچهای زیستجذبپذیر تثبیت شده، با کسانی که گرافت آنان با پیچهای فلزی تثبیت شده، مشابه یکدیگر است. به همین ترتیب، تفاوتی بین این دو نوع پیچ در سطوح فعالیت طی یک و دو سال مشاهده نشد. با این حال، شواهدی وجود دارد در این خصوص که پیچهای زیستجذبپذیر ممکن است با موارد بیشتری از شکست درمان همراه باشند. این موارد عبارتند از: شکستگی پیچ حین عمل جراحی و موارد بیشتری از پارگی گرافت.
کیفیت شواهد
همه 12 مطالعه نقاط ضعفی داشتند که میتوانند بر قابلیت اطمینان از نتایج آنها تأثیر بگذارند. ما کیفیت شواهد موجود را در حد بسیار پائین در نظر گرفتیم. این امر بدان معنا است که ما به این نتایج اطمینان نداریم.
نتیجهگیری
شواهد محدود نشان نمیدهند که سطوح عملکرد و فعالیت زانو پس از کارگذاری پیچهای زیستجذبپذیر در مقایسه با پیچهای فلزی بهبود یافتهاند. با این حال، پیچها ممکن است در طول عمل جراحی بشکنند و در نتیجه، خطر ناموفق بودن درمان بیشتر شود. به نظر نمیرسد که تحقیقات بیشتر در اولویت باشد، اما اگر چنینی تحقیقاتی انجام شوند، باید هزینه را نیز مد نظر قرار داد.