پیشینه
در مطالعه مروری و متاآنالیز (meta-analysis) که در سال 1993 انجام شد، دریافتیم که آمادگی روانی برای طیفی از متغیرها شامل درد، بهبود رفتاری، مدت بستری و اثرات منفی، مفید است. از زمان این مطالعه مروری، امکان جستوجوی فهرستی با جزئیات بیشتری وجود دارد، مطالعات بیشتری که آمادگی روانی را برای جراحی بررسی میکنند، کامل شدهاند و روشهای بیمارستانی تغییر کرده است. این مطالعه مروری، تاثیر آمادگی روانی (اطلاعات عمل، اطلاعات حسی، مداخله شناختی، استراحت (relaxation)، هیپنوتیزم و مداخله متمرکز بر احساس) را بر نتایج درد بعد از عمل، بهبود رفتاری، مدت بستری و اثرات منفی بررسی میکند.
اهداف
مطالعه مروری اثرات آمادگی روانی بر نتایج بعد از عمل در بزرگسالانی که تحت بیهوشی عمومی، جراحی انتخابی میشوند.
روش های جستجو
برای این مطالعه مروری، پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL ؛(Cochrane Register of Controlled Trials)؛ شماره 5؛ 2014)؛ (MEDLINE (OVID SP (از 1950 تا می 2014)؛ (EMBASE (OVID SP (از 1982 تا می 2014)؛ (PsycINFO (OVID SP (از 1982 تا می 2014)؛ (CINAHL (EBESCOhost (از 1980 تا می 2014)؛ Dissertation Abstracts (تا می 2014) و Web of Science (از 1946 تا می 2014) را جستوجو کردیم. فهرست منابع مطالعات مربوطه را نیز جستوجو و برای شناسایی مطالعات منتشر نشده با نویسندگان تماس گرفتیم. جستوجوها را در جولای 2015 دوباره شروع کردیم و 38 مطالعه مورد نظر را در بخش «در انتظار طبقهبندی» (awaiting classification) این مطالعه مروری قرار دادیم.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده با شرکتکنندههای بزرگسال (16 سال و 16 به بالا) که تحت جراحی الکتیو با بیهوشی عمومی قرار گرفته بودند، گردآوری کردیم. مطالعاتی را که روی گروههای بیمار مبتلا به بیماری روانی متمرکز بودند، کنارگذاشتیم. این جستوجو را به دلیل زبان یا شرایط انتشار محدود نکردیم. مطالعاتی که یک مداخله روانی را قبل از عمل بررسی میکردند و شامل حداقل یکی از این 7 روش بودند، گردآوردیم. این 7 روش عبارتاند از: اطلاعات عمل، اطلاعات حسی، آموزش رفتاری، مداخله شناختی، روشهای استراحت، هیپنوتیزم و مداخله متمرکز بر احساس. مطالعاتی را گردآوری کردیم که یکی از مقیاسهای نتیجهای بعد از عمل ما (درد، بهبود رفتاری، مدت بستری، اثرات منفی) را طی 1 ماه پس از جراحی بررسی کردند.
گردآوری و تحلیل دادهها
یک نویسنده عنوانها و چکیدهها را برای کنارگذاشتن مطالعات نامربوط بررسی کرد. گزارش کامل مطالعات به ظاهر مربوط را به دست آوردیم؛ دو نویسنده همه گزارشها را کاملا غربالگری و مستقلا اطلاعات را استخراج کرد و اختلافها را با بحث حل کردند.
هرجا که ممکن بود از متاآنالیز اثرات تصادفی (random-effects) برای ترکیب نتایج حاصل از مطالعات جدا استفاده کردیم. برای مدت اقامت، میانگین تفاوت را باهم جمع کردیم. برای درد و اثرات منفی به جهت ترکیب اطلاعات حاصل از مقیاسهای نتیجهای مختلف از یک میزان تاثیر استاندارد (میانگین تفاوت استاندارد (SMD)، یا Hedges’g) استفاده کردیم. در مواردی که اطلاعات در شکل مناسبی برای متاآنالیز نبودند، مطالعه مروری نقلی (narrative review) انجام دادهایم.
نتایج اصلی
جستوجوها 5116 مقاله واحد را شناسایی کردند؛ برای غربالگری کامل 827 مقاله به دست آوردیم. در این مطالعه مروری، 105 مطالعه از 115 مقاله با 10302 شرکتکننده تصادفی گردآوردیم. به طور کلی 38 مقاله حاصل از بهروزرسانی جولای 2015، در انتظار طبقهبندی هستند. 61 مطالعه از 105 مطالعه، درد، 14 مطالعه بهبود رفتاری، 58 مطالعه مدت بستری و 49 مطالعه اثر منفی را بررسی کردند. روی شرکتکنندهها روشهای جراحی بسیار مختلفی انجام شد، و طیفی از موارد روانی در مداخلات (بیشتر به صورت ترکیبی) استفاده شد. در 105 مطالعه، اطلاعات مناسبی برای فراتحلیل وجود داشت: 38 مطالعه که درد بعد از عمل را بررسی کردند (2713 شرکتکننده)، 36 مطالعه برای مدت بستری (3313 شرکتکننده) و 31 مطالعه برای اثرات منفی (2496 شرکتکننده). مطالعات باقیمانده را بهصورت نقلی مطالعه مروری کردیم (شامل 14 مطالعه با 1441 شرکتکننده در مورد بهبود رفتاری). وقتی نتایج همه انواع مداخله را جمع کردیم، شواهد با کیفیت پائینی وجود داشت که نشان میداد روشهای آمادهسازی روانی با درد کمتر بعد از عمل (SMD: 0.20 - ؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.35 - تا 0.06 - )، مدت اقامت کمتر (میانگین تفاوت (MD): 0.52 - روز؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.82 - تا 0.22 - ) و اثرات منفی کمتر (SMD: 0.35 - ؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.54 - تا 0.16 - ) در مقایسه با کنترلها همراه است. نتایج برای همه مداخلات مشابه بود، گرچه شواهدی درمورد کاهش درد حاصل از آموزش رفتاری وجود نداشت. اما، تفسیر نتایج باید به دلیل ناهمگونی نوع جراحی، نوع مداخلات و نوع نتایج به دقت تفسیر شود. شواهد مطالعه مرور شده بهصورت نقلی برای بهبود رفتاری، شواهد با کیفیت پائینی را فراهم آورد که نشان میداد آمادگی روانی، به ویژه آموزش رفتاری، ممکن است توانی برای بهبود نتایج بهبود رفتاری داشته باشد، اما هیچ نتیجهگیری واضحی نمیتوان گرفت.
به طور کلی، این شواهد گزارش ضعیفی داشتند، یعنی اینکه تعداد محدودی از مطالعات، خطر سوگیری (risk of bias) پائینی داشتند. در مجموع، کیفیت شواهد را به دلیل ناهمگونی زیاد در مطالعات فراتحلیل شده و خطر سوگیری نامشخص، برای هر نتیجه، پائین در نظر گرفتیم. به علاوه، برای بهبود رفتاری، مطالعات بسیار محدودی از مقیاسهای باثبات (robust measure) استفاده و اطلاعات مناسبی برای متاآنالیز گزارش کردند، بنابراین کیفیت شواهد را به صورت خیلی پائین در نظر گرفتیم.
نتیجهگیریهای نویسندگان
این شواهد نشان میدهد که آمادگی روانی ممکن است برای نتایجی مثل درد بعد از عمل، بهبود رفتاری، اثرات منفی و مدت بستری مفید باشد، و به احتمال کمی ممکن است باعث عوارض شود. اما، در حال حاضر، قدرت شواهد برای نتیجهگیری قطعی در مورد نقش آمادگی روانی برای جراحی کافی نیست. به تجزیه و تحلیلهای بیشتری برای آشکار کردن ناهمگونی اطلاعات، به جهت شناسایی اختصاصیتر روشهای مداخلهای مفید نیاز است. به دلیل اینکه کیفیت شواهد پائین یا خیلی پائین است، نیاز به جستوجوهای مناسب و واضحی وجود دارد.
خلاصه به زبان ساده
اثر آمادگی روانی بر درد، بهبود رفتاری، احساس منفی و مدت بستری بعد از جراحی
پیشینه
چیزی که افراد قبل از جراحی به آن فکر میکنند و احساس میکنند، میتواند آنچه را که بعد عمل احساس میکنند، تحت تاثیر قرار دهد. برای مثال، پژوهشها نشان میدهد افرادی که قبل از عمل احساس پرخاشگری دارند، بعد از عمل درد بیشتری را تحمل میکنند. یک مطالعه مروری در سال 1993، اثر آمادگی روانی را بر نتایج بعد از جراحی بررسی کرد. اصطلاح «آمادگی روانی» شامل مجموعهای از روشها است که به تغییر افکار افراد و چگونگی احساس آنها و آنچه که انجام میدهند، کمک میکند. این مطالعه مروری در سال 1993 نشان داد که روشهای آمادگی روانی درد بعد از جراحی را کم میکند، بهبود رفتاری (برگشت سریع بیماران به فعالیت) را بهبود میبخشد و مدت بستری در بیمارستان و احساس منفی (مثلا احساس عصبانیت یا افسردگی) را کاهش میدهد. تصمیم گرفتیم که با استفاده از روششناسی کاکرین، مطالعه مروری بهروزرسانی برای فهمیدن اثرات کمککننده (یا مضر) آمادگی روانی برای افرادی که جراحی میشوند و فهمیدن اینکه کدام نتایج (درد بعد از جراحی، بهبود رفتاری، احساس منفی یا مدت بستری) بهبود مییابند، انجام دهیم.
ویژگیهای مطالعه
مطالعاتی را گردآوردیم که شامل بزرگسالانی میشد که تحت بیهوشی عمومی، تحت جراحی از پیش برنامهریزیشده قرار میگرفتند. 7 روش آمادگی روانی را بررسی کردیم: اطلاعات عمل (اطلاعاتی درباره فرایندی که اتفاق میافتد، زمان و چگونگی آن)، اطلاعات احساسی (نوع تجربهای که احساس میشود و دیگر احساستی که بیمار ممکن است داشته باشد مثل مزه و بو)، آموزش رفتاری (روشهایی که کمک به تغییر افکار افراد میکند)، روشهای استراحت، هیپنوتیزم، و مداخلات متمرکز بر احساس (روشهایی که به مدیریت احساسات بیماران کمک میکند). در مطالعاتی که در این مطالعه مروری گردآوری شدهاست، آمادگی روانی باید قبل از جراحی صورت گیرد. مطالعاتی را گردآوردیم که اثر آمادگی روانی را بر درد، بهبود رفتاری، مدت بستری و اثرات منفی بعد از جراحی (به مدت 1 ماه) بررسی کردند. مطالعاتی که در این مطالعه مروری گردآوری شد، تا تاریخ 4 می 2014 بهروزرسانی شده بودند. جستوجو را در تاریخ 7 جولای 2015 بهروز کرده و 38 مطالعهای را که در این آخرین جستوجو پیدا کردیم وقتی مطالعه مروری بهروزرسانی شود، باهم ترکیب خواهیم کرد. برای این مطالعه مروری 105 مطالعه از 115 مقاله با 10302 شرکتکننده گردآوری کردیم. 61 مطالعه نتایج درد، 14 مطالعه نتایج بهبود رفتاری، 58 مطالعه مدت بستری و 49 مطالعه احساس منفی را بررسی کردند. طبق پروتکل مطالعه مروری، جزئیات منابع سرمایهگذاری را ثبت نکردیم.
نتایج اصلی
در این مطالعه مروری 105 مطالعه را که از 115 مقاله گزارش شدهبود، گردآوری کردیم. در مجموع 10302 شرکتکننده در این مطالعات تصادفیسازی شدند. یافتههای عددی حاصل از این مطالعات را برای درد، مدت بستری و احساس منفی باهم ترکیب کردیم. دریافتیم که آمادگی روانی قبل از جراحی به نظر میآید که درد و احساس منفی بعد از عمل را کاهش میدهد و مدت بستری در بیمارستان را حدود نصف روز کم میکند، اما کیفیت شواهد پائین بود. همچنین، این مطالعات از روشهای آمادگی روانی مختلفی استفاده کردند (اغلب در ترکیبهای مختلف) بنابراین مشخص کردن اینکه کدام روش بهتر است، ممکن نبود. به دلیل اینکه مطالعات محدودی، جزئیات مناسبی فراهم کردند و اینکه از روشهای مختلفی برای بررسی سرعت برگشت بیماران استفاده کردند، نتوانستیم یافتههای عددی را برای بهبود رفتاری به لحاظ آماری باهم ترکیب کنیم. در مطالعه مروری این مطالعات، دریافتیم که آمادگی روانی، به خصوص آموزش رفتاری، میتواند بهبود رفتاری را بهبود بخشد. اما، کیفیت این شواهد بسیار پائین بود. در این مطالعه مروری اثر آمادگی روانی بر درد، بهبود رفتاری، مدت بستری و احساس منفی را بررسی کردیم و هیچ شواهدی از ضرر آمادگی روانی بر این نتایج پیدا نکردیم. اما، به دلیل اینکه دیگر نتایج را بررسی نکردهایم، ممکن است ضررهای بالقوه دیگری را شناسایی نکرده باشیم.
کیفیت شواهد
بسیاری از مطالعات ضعیف گزارش شدهاند، از اینرو، نمیتوانیم از اعتبار این یافتهها مطمئن باشیم. به این دلیل و به دلیل تنوع زیاد در روشهای روانی، انواع جراحی و روشهای استفاده شده، کیفیت شواهد را برای نتایج درد، احساس منفی و مدت بستری «پائین» در نظر گرفتیم؛ همچنین نمیتوانیم با قطعیت بگوییم که این روشها به ریکاوی بیمار از جراحی کمک میکند. برای بهبود رفتاری، به دلیل مشکلات اندازهگیری و گزارش نتایج، کیفیت شواهد را «خیلی پائین» در نظر گرفتیم.