پیشینه
پلاسمای اتولوگ (تهیه شده از خون خود فرد) غنی از پلاکت (PRP)، درمانی شامل فیبرین (fibrin) است و غلظت بالایی از عوامل رشد، با پتانسیل بهبود زخمهای مزمن، دارد. این اولین بهروزرسانی از یک بررسی است که برای اولین بار در سال 2012 منتشر شده است.
اهداف
تعیین اینکه آیا PRP اتولوگ بهبود زخمهای مزمن را ارتقا میدهد یا نه.
روش های جستجو
در ماه جون سال 2015، برای اولین بهروزرسانی، ما ثبت تخصصی زخمها در کاکرین (Cochrane Wounds Specialised Register)، پایگاه کارآزماییهای بالینی ثبتشده کاکرین (CENTRAL ؛Cochrane Central Register of Controlled Trials) (کتابخانه کاکرین ؛The Cochrane Library)؛ Ovid MEDLINE؛ Ovid Medline (In-Process & Other Non-Indexed Citations)؛ Ovid EMBASE و EBSCO CINAHL را مورد جستوجو قرار دادیم. ما همچنین کارآزماییهای بالینی در حال انجام و منتشر نشده را در پلتفرم بینالمللی ثبت کارآزماییهای بالینی سازمان جهانی بهداشت (ICTRP ؛WHO International Clinical Trials Registry Platform) (جستجو شده در ژانویه 2015) جستوجو کردیم. هیچ محدودیتی از نظر زبان، تاریخ انتشار، یا تنظیم مطالعه اعمال نکردیم.
معیارهای انتخاب
ما کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شدهای (RCT ؛Randomised Controlled Trials) را که PRP اتولوگ را با دارونما یا دیگر درمانهای جایگزین برای درمان هر نوع زخم مزمن در بزرگسالان مقایسه کرده بودند، انتخاب کردیم. ما هیچ محدودیت تاریخی یا زبانی اعمال نکردیم.
گردآوری و تحلیل دادهها
ما از روش استاندارد کاکرین استفاده کردیم، از جمله این که دو نفر به طور جداگانه مطالعات را برای گنجاندن انتخاب کردند، دادهها را استخراج و خطر سوگیری (Bias) را ارزیابی نمودند.
نتایج اصلی
در جستجوها یک RCT جدید شناسایی شد، و در مجموع 10 RCT (442 شرکتکننده، 42% زن) انتخاب شد. میانه تعداد شرکتکنندگان 29 نفر به ازای هر RCT بود (محدوده 10 تا 117 نفر). در چهار RCT افراد با طیف وسیعی از زخمهای مزمن بهکار گرفته شدند، در سه RCT افراد با زخم وریدی پا بهکار گرفته شدند و سه RCT زخم پا را در افراد مبتلا به دیابت در نظر گرفتند. طول متوسط درمان 12 هفته (محدوده 8 تا 40 هفته) بود.
معلوم نیست که آیا PRP اتولوگ، التیام زخمهای مزمن را به طور کلی در مقایسه با درمان استاندارد (با یا بدون دارونما) بهبود میبخشد یا نه (خطر نسبی (RR): 1.19؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.95 تا 1.50؛ 27% = I2؛ شواهد با کیفیت پائین؛ 8 RCT؛ 391 شرکتکننده). ممکن است PRP اتولوگ، بهبودی زخم پا در افراد مبتلا به دیابت در مقایسه با درمان استاندارد (با یا بدون دارونما) را افزایش دهد (RR: 1.22؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.01 تا 1.49؛ 0% = I2؛، شواهد با کیفیت پائین؛ 2 RCT؛ 189 شرکتکننده). مشخص نیست که آیا PRP اتولوگ بهبود زخم وریدی پا را تحت تاثیر قرار میدهد یا خیر (RR: 1.02؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.81 تا 1.27؛ 0% = I2). مشخص نیست که در میزان خطر عوارض جانبی در افراد تحت درمان با PRP یا مراقبت استاندارد، تفاوت وجود دارد یا نه (RR: 1.05؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.29 تا 3.88؛ 0% = I2؛ شواهد با کیفیت پائین؛ 3 RCT؛ 102 شرکتکننده).
نتیجهگیریهای نویسندگان
ممکن است PRP التیام زخم پای دیابت را بهبود بخشد، اما این نتیجهگیری بر اساس شواهد با کیفیت پائین از دو RCT کوچک به دست آمده است. معلوم نیست که آیا PRP بر بهبود زخمهای مزمن دیگر تاثیر میگذارد یا خیر. کیفیت کلی شواهد درباره تاثیر PRP اتولوگ در درمان زخمهای مزمن، پائین است. تعداد بسیار کمی RCT درباره ارزیابی PRP وجود دارد، آنها برای تشخیص عوارض درمان داریا توان کمی بودند و اگر این اثر وجود داشت، به طور کلی در معرض خطر بالا یا نامشخص سوگیری قرار داشت. انجام کارآزماییهای بالینی که به خوبی طراحی شده و دارای توان کافی باشند، مورد نیاز است.
خلاصه به زبان ساده
پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) اتولوگ برای زخمهای مزمن
سوال مطالعه مروری
پلاسمای غنی از پلاکت اتولوگ چیست و نفع آن برای درمان زخمهای مزمن کدام است؟
پیشینه
زخمهای مزمن (Ulcer یا زخم) بریدگیهایی در پوست هستند که بهبود نمییابد، یا نیاز به زمان طولانی برای التیام زخم دارند، و به طور مکرر عود میکنند. زخمهای مزمن عبارتند از زخم فشاری، زخم وریدی پا، زخم شریانی، زخمهای نوروتروفیک (neurotrophic)، و زخم پا در افراد مبتلا به دیابت. پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) اتولوگ، یک پتانسیل درمانی برای بهبود زخم است زیرا حاوی مولفههایی مانند فیبرین (یک ماده تولید شده در کبد که باعث لخته شدن خون میشود) و غلظت بالایی از عوامل رشد است که تصور میشود به التیام و بهبود زخم کمک میکند. ما شواهد مربوط به اثر PRP اتولوگ بر بهبود زخم در افراد 18 سال یا بالاتر با زخمهای مزمن به هر علت (مانند زخم فشار، زخم شریانی، زخم وریدی) را بررسی کردیم. ما همچنین بیماران مبتلا به زخم اتیولوژی (aetiology) مخلوط (به عنوان مثال، مخلوط زخمهای شریانی - وریدی) را نیز انتخاب کردیم.
آنچه ما یافتیم
ما 10 کارآزمایی تصادفیسازی و بالینی، با مجموع 442 شرکتکننده (متوسط سن 61 سال و 42 درصد زنان)، انتخاب کردیم. چهار مطالعه، افراد با طیف وسیعی از زخمهای مزمن را بهکار گرفتند، سه مطالعه افراد با زخم وریدی پا را بهکار گرفتند، و سه مطالعه دیگر شامل افراد مبتلا به دیابتی بود که دارای زخم پا بودند. طول متوسط درمان 12 هفته بود. همه به جز سه کارآزمایی محل تامین منابع مالی را گزارش داده بودند. چهار مورد از مطالعات، حمایت مالی خود را از شرکتهای تولید دستگاههای PRP دریافت کرده بودند.
نتایج درباره اینکه آیا PRP اتولوگ به طور کلی التیام زخمهای مزمن را در مقایسه با درمان استاندارد بهبود میبخشد، غیرقطعی بودند. ممکن استPRP اتولوگ، وضعیت بهبود زخم پا را در افراد مبتلا به دیابت، در مقایسه با درمان استاندارد، افزایش دهد، اما مشخص نیست که آیا PRP اتولوگ بر انواع دیگر زخمهای مزمن موثر است یا نه. سه مطالعه عوارضی مانند عفونت یا درماتیت (dermatitis) زخم را گزارش دادند، اما نتایج تفاوتی در خطر عوارض جانبی در افراد تحت درمان با PRP یا مراقبت استاندارد نشان نداد. این یافتهها، با توجه به تعداد کم مطالعات و بیماران انتخاب شده، و کیفیت ضعیف روش، مبتنی بر شواهد با کیفیت پائین است.
این خلاصه به زبان ساده تا 16 جون 2015 بهروز شده است.