پیشینه
تولد زودرس هنوز یک عامل خطر برای بروز خونریزی داخل بطنی محسوب میشود و این اتفاق در 25% نوزادان با وزن تولد بسیار پائین رخ میدهد. تصور میشود منشا خونریزی داخل بطنی وریدی باشد و احتمالا ترومبوز داخلی (ذاتی) در ماتریکس ژرمینال نقش تحریک کننده را بازی کند. آنتیترومبین گلیکوپروتئینی است که در کبد ساخته میشود و مهارکننده اصلی ترومبین در پلاسما و بنابراین تعدیل کننده انعقاد خون است. نوزادانی که با وزن بسیار پائین متولد میشوند، سطح آنتیترومبین کمی دارند و به علت وجود شرایط افزایش انعقاد پذیری، خطر ایجاد خونریزی داخل بطنی در ساعات اولیه تولد بالاست. تجویز ضدانعقادهایی مثل آنتیترومبین میتواند از خطر بالای بروز خونریزی داخل بطنی بکاهد. ضد انعقادها همچنین خطر ایجاد انفارکت وریدی پارانشیم را، که مشخص شده خونریزی داخل بطنی را عارضهدار میکند، نیز کاهش میدهند.
اهداف
بررسی اینکه آیا تجویز پیشگیرانه آنتیترومبین (که در 24 ساعت اول پس از تولد آغاز شده باشد)، در مقایسه با دارونما، عدم درمان یا هپارین، خطر بروز خونریزی داخل بطنی-ماتریکس ژرمینال را در نوزادان بسیار نارس کاهش میدهد یا خیر.
روش های جستجو
ما در پایگاه کارآزماییهای بالینی ثبتشده کاکرین (Cochrane Central Register of Controlled Trials) (کتابحانه کاکرین (The Cochrane Library) 2015)، MEDLINE (از 1996 تا 22 نوامبر 2015)، EMBASE (از 1980 تا 22 نوامبر 2015) و CINAHL (از 1982 تا 22 نوامبر 2015) به جستوجو پرداختیم. هیچگونه محدودیتی از نظر زبان اعمال نکردیم. چکیدههای کنفرانسهای برگزار شده در این زمینه (انجمن پریناتال استرالیا و نیوزیلند و انجمنهای آکادمیک نوزادان) را از سال 2000 تا 2015 نیز بررسی کردیم.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده، شبهتصادفیسازی و کارآزماییهای خوشهای که به مقایسه تجویز زودهنگام (در 24 ساعت اول زندگی) آنتیترومبین در نوزادان بسیار نارس (سن بارداری کمتر از 32 هفته، با هر وزن تولد) پرداخته باشند.
گردآوری و تحلیل دادهها
برای هر کارآزمایی انتخابشده، دو نویسنده بهطور مستقل به کار استخراج دادهها پرداختند (مثل تعداد شرکتکنندگان، وزن تولد، سن بارداری، فورمولاسیون آنتیترومبین [مشتق از پلاسما یا نوترکیب]، نحوه تجویز، طول مدت درمان و غیره) و خطر وجود سوگیری (Bias) (مثل کافی بودن تصادفیسازی، کورسازی، کامل کردن دوره پیگیری) را بررسی کردند. پیامدهای اصلی که در این مطالعه مروری مدنظر قرار گرفتهاند، خونریزی داخل بطنی و خونریزی داخل بطنی شدید هستند.
نتایج اصلی
دو کارآزمایی تصادفیسازی و کنترلشده با مجموع 182 نوزاد معیارهای ورود را داشتند. هر دو کارآزمایی، آنتیترومبین را با دارونما مقایسه کرده بودند. ما هیچ تفاوت معناداری در میزان بروز خونریزی داخل بطنی (خطر نسبی (RR) معمولی: 1.30؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.87 تا 1.93؛ 18%= I2؛ خطر تفاوت (RD) معمولی: 0.09؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.05 تا 0.23؛ 2 مطالعه؛ 175 نوزاد؛ 42%= I2) و خونریزی شدید داخل بطنی (RR معمولی: 1.04؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.55 تا 1.94؛ 0%= I2؛ RD معمولی: 0.01؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.11 - تا 0.12؛ 2 مطالعه؛ 175 نوزاد؛ 0%= I2) پیدا نکردیم. برای پیامدهای ثانویه، هیچ تفاوت قابل ملاحظهای از نظر مرگومیر نوزادان (RR معمولی: 2.00؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.62 تا 6.45؛ 46%= I2؛ RD معمولی: 0.04؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.03 - تا 0.12؛ 2مطالعه؛ 182 نوزاد؛ 61%= I2) و دیگر پیامدهای تعیین شده مثل دیسپلازی برونکوپولمونر یافت نشد. کیفیت شواهدی که از این یافتهها حمایت میکردند، بهدلیل عدم دقت در برآورد و ارزیابی، محدود بود.
نتیجهگیریهای نویسندگان
بهنظر نمیرسد تجویز آنتیترومبین میزان بروز و شدت خونریزی داخل بطنی را در نوزادان بسیار نارس کاهش دهد. در رابطه با دیگر پیامدهای بالینی مرتبط شواهد محدودی در دسترس است. به دلیل بیدقتی در ارزیابی، نتایج این مطالعه مروری نظاممند دربردارنده منافع و مضرات آنتیترومبین بوده و هیچ پاسخ قطعی به سوال مطالعه مروری نمیدهد.
خلاصه به زبان ساده
استفاده از ضدانعقاد آنتیترومبین به منظور کاهش خطر خونریزی داخل بطنی (خونریزی در مغز) در نوزادان بسیار نارس
سوال مطالعه مروری
آیا آنتیترومبین خطر خونریزی داخل بطنی (یعنی خونریزی در مغز) و مرگومیر را در نوزادان بسیار نارس کاهش میدهد؟
پیشینه
آنتیترومبین دارویی است که در همراهی با عوامل دیگر، انعقاد خون را تعدیل میکند. در نوزادان تازه متولد شده با وزن بسیار پائین (نوزادان با هفته بارداری کمتر از 32) سطح آنتیترومبین خون کمتر است. بر اساس یک مطالعه مشاهدهای انجام شده در نوزادان بسیار نارس، پیشنهاد شده که تجویز داروهایی که از لخته شدن خون جلوگیری میکنند (ضدانعقادها)، مثل آنتیترومبین، ممکن است خطر بروز خونریزی داخل بطنی را که یک عارضه شایع در نوزادان نارس است، و نیز خطر پیشرفت آن را کاهش دهد. در این مطالعه مروری نظاممند شواهد در دسترس در رابطه با اثربخشی آنتیترومبین در پیشگیری از خونریزی داخل بطنی در نوزادان بسیار نارس را گردآوری کرده و در کنار هم قرار دادهایم.
ویژگیهای مطالعه
ما دو کارآزمایی را با مجموع 182 نوزاد انتخاب کردیم که آنتیترومبین را با دارونما (شکر یا محلول آلبومین) مقایسه کرده بودند.
نتایج
در مقایسه با دارونما، استفاده از آنتیترومبین خطرهای خونریزی مغزی، مرگومیر یا هرگونه پیامد مربوطه دیگری را در نوزادان بسیار نارس کاهش نمیدهد. بههرحال، اطلاعات گردآوری شده برای ارائه یک نتیجهگیری قطعی در مورد استفاده از آنتیترومبین جهت پیشگیری از خونریزی داخل بطنی (خونریزی مغزی) بسیار محدود هستند.
نتیجهگیری
نتایج این مطالعه مروری نظاممند، سود و زیان تاثیر آنتیترومبین را در کنار هم دارد و یک پاسخ قطعی به سوال مطالعه مروری نمیدهد.