پیشینه
تبادل ترانسفیوژن خون (EBT ؛exchange blood transfusion) یک نوع ترانسفیوژن کامل خون است که در آن حجم کل خون طی چند ساعت جایگزین میشود. از بین داروهای پریناتال و نئوناتال، EBT اغلب برای مدیریت آنمی شدید یا هیپربیلیروبینمی شدید در هفته اول زندگی استفاده میشود. هیپوکلسیمی (hypocalcemia)، یکی از شایعترین موربیدیتیهای مرتبط با EBT است، که به نظر میرسد از اثرات شلاتینگ سیترات باشد که معمولا به عنوان یک داروی ضدانعقادی در خون فرد اهدا کننده استفاده میشود. این اختلال با تحریکپذیری عضلانی و عصبی و آریتمیهای قلبی ظاهر میشود.
اهداف
تعیین اینکه آیا استفاده پروفیلاکتیک از کلسیم خطر موربیدیتیها و مرگ وابسته به هیپوکلسیمی را در بین نوزادان تازه متولد شده دریافت کننده EBT کاهش میدهد.
روش های جستجو
ما از استراتژی جستوجوی استاندارد گروه مرور نوزادان در کاکرین برای جستوجو در پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL ؛Cochrane Central Register of Controlled Trails؛ شماره 5، 2016)؛ MEDLINE با PubMed (از 1966 تا 29 جون 2016)؛ Embase (از 1980 تا 29 جون 2016) و (CINAHL) Cumulative Index to Nursing and Allied Health Litrature (از 1982 تا 29 جون 2016) استفاده کردیم. ما پایگاههای اطلاعاتی کارآزماییهای بالینی، مجموعه مقالات کنفرانسها و فهرست منابع مقالات بازیابی شده را نیز برای یافتن کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده و کارآزماییهای شبهتصادفیسازی شده جستوجو کردیم.
معیارهای انتخاب
تمام کارآزماییهای تصادفیسازی و شبهتصادفیسازی شده درباره تجویز پروفیلاکتیک کلسیم داخل وریدی در EBT برای نوزادان تازه متولد شده.
گردآوری و تحلیل دادهها
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم دادههای مربوط به روشها، شرکتکنندگان، مداخلات، و پیامدها را ارزیابی و استخراج کردند (میانگین کلی و سرم کلسیم یونیزه شده قبل و بعد از EBT و وجود عوارض جانبی مانند هیپوگلیسمی، آپنه، ایست قلبی، و مرگ بلافاصله بعد از EBT). ما نتایج را با استفاده از میانگین تفاوت (MD) با 95% فاصله اطمینان (CI) برای پیامدهای پیوسته و خطر نسبی (RR) و خطر تفاوت (RD) و 95% فاصله اطمینان (CI) را برای پیامدهای دوتایی گزارش کردیم. ما کیفیت را با استفاده از ابزار ارزیابی «خطر سوگیری» (risk of bias) کاکرین و سیستم GRADE (نظام درجهبندی کیفیت شواهد و قدرت توصیهها) ارزیابی کردیم.
نتایج اصلی
ما فقط یک کارآزمایی شبهتصادفیسازی شده را با 30 شرکتکننده یافتیم که معیارهای ورود ما را داشتند. در یک کارآزمایی کوچک، سطوح کلی و سرم کلسیم یونیزه شده قبل و بلافاصله بعد از EBT اندازهگیری شد. تمام شرکتکنندگان در تجزیهوتحلیل نهایی گنجانده شده و تمام پیامدهای مهم گزارش شد.
پیامدهای اولیه
در هر گروه یک مورد مرگ وجود داشت (RR: 1.00؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.07 تا 14.55؛ RD: 0.00؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.18- تا 0.18؛ 30 شرکتکننده؛ 1 مطالعه). این مطالعه بروز آریتمیهای قلبی را طی یک هفته پس از EBT و تعداد نوزادان با سطوح سرم کلسیم (در کل کمتر از 8 میلیگرم در دسیلیتر (2 میلیمول در لیتر)) یا یونیزه شده کمتر از 44 میلیگرم در دسیلیتر (1.1 میلیمول در لیتر) را گزارش نکرد.
مقایسه دو به دوی EBT با 10% کلسیم گلوکونات داخل وریدی در مقابل EBT بدون کلسیم داخل وریدی (میزان تغییر از خط شروع) نشان داد که میانگین کل سرم کلسیم در گروه مداخله در مقایسه با گروه کنترل افزایش یافت (MD: 0.46-؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.81- تا 0.11-؛ 30 شرکتکننده؛ 1 مطالعه). همچنین شواهد با کیفیت بسیار پایین افزایش میانگین سطوح سرم کلسیم یونیزه شده را در گروه مداخله در مقایسه با گروه کنترل نشان داد (MD: 0.22-؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.33- تا 0.11-؛ 30 شرکتکننده؛ 1 مطالعه).
پیامدهای ثانویه
واکنشهای جانبی تزریق داخل وریدی کلسیم عبارت بود از ایست قلبی در یک نوزاد در بازوی مداخله (RR: 3.00؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.13 تا 68.26؛ RD: 0.07؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.10- تا 0.23؛ 30 شرکتکننده؛ 1 مطالعه). آپنه و هیپوگلیسمی (RR: 1.00؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.07 تا 14.55؛ RD: 0.00؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.18- تا 0.18؛ 30 شرکتکننده؛ 1 مطالعه) در دو نوزادی که فوت کردند گزارش شد. دادههای مربوط به سایر پیامدهای ثانویه اصلی مانند تعداد نوزادان با کاهش سطح سرم منیزیم، کاهش پاراتورمون (parathormone)، افزایش کلسیتونین، بروز تشنج، اسپاسم کارپوپدال (carpopedal)، تنش شدید روانی (jitteriness) و طولانی بودن فاصله QTc روی دستگاه الکتروکاردیوگرافی طی یک هفته EBT در دسترس نبود.
نتیجهگیریهای نویسندگان
دادههای با کیفیت بسیار پایین به دست آمده از یک کارآزمایی شبهتصادفیسازی و کنترل شده نشان داد که میانگین کلی و یونیزه شده سرم کلسیم در گروه مطالعه افزایش یافت اما در گروه کنترل بلافاصله پس از EBT کاهش داشت. با این حال، میانگین مقادیر کلی و یونیزه شده کلسیم در هر دو بازوی مطالعه در محدوده منابع بینالمللی باقی میماند. متاسفانه، دادهها برای ارزیابی روند کلی و یونیزه شده سرم کلسیم در پایان هفته اول پس از EBT در دسترس نبود. بنابراین، با توجه به کیفیت بسیار پایین شواهد موجود، حمایت یا رد استفاده مداوم از کلسیم پروفیلاکتیک داخل وریدی در نوزادان تازه متولد شده دریافت کننده EBT دشوار است. محققان به انجام کارآزماییهای طراحی شده قویتر با تعداد بیشتری از شرکتکنندگان، و به خصوص، با توجه به الگوی تفاوتهای مبتنی بر سن حاملگی شرکتکنندگان، نوع داروی ضدانعقادی استفاده شده، و حجم خون مورد استفاده تشویق شدند.
خلاصه به زبان ساده
استفاده از کلسیم در هنگام تبادل ترانسفیوژن خون برای نوزادان تازه متولد شده
سوال مطالعه مروری
آیا تجویز کلسیم در هنگام تبادل ترانسفیوژن خون (EBT) خطر کلسیم پایین خون و خطر مرگ ناشی از سطوح پایین کلسیم خون را در نوزادان دریافت کننده تبادل ترانسفیوژن خون کاهش میدهد؟
پیشینه
EBT یک نوع ترانسفیوژن خون عمده است (که در آن خون از یک فرد سالم گرفته و به جریان خون فرد بیمار تزریق میشود) که به علت اثرات پیوند (شلاتینگ (Chelating)) مواد شیمیایی ضدانعقادی که برای حفظ خون اهدا کننده استفاده شدند، زمینه را برای کلسیم پایین خون فراهم میکند. کلسیم پایین خون میتواند منجر به عملکرد غیرطبیعی عضلات (از جمله قلب) و اعصاب شود. در این مرور، ما منافع تجویز کلسیم را بر سطوح کلسیم خون و ایمنی تجویز کلسیم برای نوزادان تازه متولد شده دریافت کننده EBT، مورد بررسی قرار دادیم.
ما پایگاههای اطلاعاتی پزشکی را برای یافتن کارآزماییهای بالینی جستوجو کردیم که کلسیم یا عدم استفاده از کلسیم را برای نوزادان 28 روزه تازه متولد شده دریافت کننده EBT تجویز و طیفی از علائم از جمله مرگ و مشکلات قلبی را مانیتورینگ کردند.
ویژگیهای مطالعه
ما فقط یک مطالعه را با طراحی ضعیف برای ورود شناسایی کردیم.
نتایج
ما دریافتیم که تجویز کلسیم به نوزادان تازه متولد شده باعث افزایش سطوح کلسیم خون بلافاصله پس از EBT میشود در حالی که کلسیم خون در نوزادان تازه متولد شده که در حین EBT کلسیم دریافت نکردند، کاهش یافت. با این حال، با وجود روند مشاهده شده در مقادیر کلسیم خون در هر دو گروه مطالعه، میانگین مقادیر کلسیم خون در هر دو گروه در حد نرمال باقی ماند. علاوه بر این، اطلاعات موجود برای این مرور محدود بود، چرا که اثرات ارائه یا عدم ارائه کلسیم در حین EBT بعد از EBT مورد مطالعه قرار نگرفت.
نتیجهگیری
براساس یافتههای این مرور، شواهد با کیفیت خوب برای حمایت یا رد استفاده مداوم از کلسیم در حین EBT وجود ندارد. از آنجایی که شواهدی که ما یافتیم محدود بوده و دارای کیفیت بسیار پایین بودند و ممکن است در اثر بهدست آوردن نتایج با استفاده از مطالعات بزرگتر و بهتر طراحی شده تغییر کنند، ما قادر به نتیجهگیری نبودیم.