پیشینه
سندرم هپاتورنال (Hepatorenal Syndrome) یک نارسایی شدید کلیوی است که در میان افراد مبتلا به سیروز (Cirrhosis) و آسیت (Ascites) رخ میدهد. مرورهای سیستماتیک، کارآزماییهای بالینی تصادفیسازی شدهای را یافتند که نشان دادند ترلیپرسین (Terlipressin) در مقایسه با دارونما مورتالیتی را کاهش داده و نارسایی کلیوی را در افراد مبتلا به سندرم هپاتورنال بهبود میبخشد، اما ما نیاز به شواهدی داریم که از مرورهای سیستماتیک مربوط به منافع و آسیبهای ترلیپرسین در مقابل سایر داروهای وازواکتیو به دست آمده باشند.
اهداف
ارزیابی اثرات سودمند و مضر ترلیپرسین در مقابل سایر داروهای وازواکتیو برای افراد مبتلا به سندرم هپاتورنال.
روش های جستجو
ما پایگاه ثبت کارآزماییهای کنترلشده گروه هپاتوبیلیاری در کاکرین (Cochrane Hepato-Biliary Group Controlled Trials Register)؛ CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase و Science Citation Index Expanded و جستوجوهای دستی منابع متون مرتبط را جستوجو کردیم و با متخصصین و شرکتهای دارویی مکاتبه کردیم (تاریخ آخرین جستوجو نوامبر 2016).
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای بالینی و تصادفیسازی شده (RCTs ؛randomised controlled trials) که به مقایسه ترلیپرسین در مقابل انواع دیگر داروهای وازواکتیو برای سندرم هپاتورنال پرداختند. ما اجازه تجویز همزمان آلبومین (albumin) و سایر مداخلات همزمان را، در صورت ارائه آنها بهطور مساوی، برای گروههای مقایسه دادیم.
گردآوری و تحلیل دادهها
3 نویسنده بهطور مستقل از هم دادهها را استخراج کردند. پیامدهای اولیه، مرگومیر، سندرم هپاتورنال (سندرم هپاتوژنال پایدار با وجود درمان) و عوارض جانبی جدی بود. ما متاآنالیز (Meta‐analyses) را انجام دادیم و نتایج را بصورت خطرات نسبی (RR) و 95% فاصله اطمینان (CI) ارائه کردیم. ما تجزیهوتحلیل دنبالهای کارآزمایی (Trial Sequential)، حساسیت و زیرگروه را انجام داده و کنترل سوگیری (Bias) را بر اساس حوزههای گروه هپاتوبیلیاری در کاکرین مورد بررسی قرار دادیم.
نتایج اصلی
ما 9 کارآزمایی بالینی تصادفیسازی شده را با 474 شرکتکننده انتخاب کردیم. این کارآزماییها به مقایسه ترلیپرسین در مقابل نورآدرنالین (Noradrenaline) (7 کارآزمایی)، اوکترئوتاید (Octreotide) (1 کارآزمایی)، میدودرین (Midodrine) و اوکترئوتاید (1 کارآزمایی)، یا دوپامین (Dopamine) (1 کارآزمایی) پرداختند. تمام شرکتکنندگان در هر دو گروه، آلبومین را به عنوان یک مداخله همزمان دریافت کردند. در ارزیابی انجام شده درباره مرگومیر، ما دو کارآزمایی را در معرض خطر پایین سوگیری و 8 کارآزمایی را در معرض خطر بالای سوگیری و تمام کارآزماییها را در معرض خطر بالای سوگیری برای پیامدهای باقیمانده طبقهبندی کردیم. در 5 کارآزمایی، محققان بهطور مشخص اظهار داشتند که آنها از سازمانهای سودآور حمایت مالی دریافت نکردند. ما در مورد منبع مالی پنج کارآزمایی باقی مانده اطلاعاتی نداریم.
در زمان انتخاب 2 کارآزمایی که در معرض خطر پایین سوگیری قرار داشتند (RR: 0.92؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.63 تا 1.36؛ 94 شرکتکننده، شواهد با کیفیت بسیار پایین) یا با انتخاب 10 کارآزمایی (RR: 0.96؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.88 تا 1.06؛ 474 شرکتکننده، 0% = I2؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین)، دریافتیم که ترلیپرسین در مقایسه با سایر داروهای وازواکتیو از لحاظ مورتالیتی برتر یا پایینتر نبود. یک متاآنالیز شامل 9 کارآزمایی اثر مثبت ترلیپرسین را بر سندرم هپاتورنال نشان دادند (RR: 0.79؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.63 تا 0.99؛ 394 شرکتکننده، 26% = I2؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین). با توجه به مرگومیر بالای سندرم هپاتورنال، ثبت سایر عوارض جانبی جدی نامشخص است، اما تفاوت معنیداری هنگام مقایسه ترلیپرسین و سایر داروهای وازواکتیو نیافتیم (RR: 0.96؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.88 تا 1.06؛ 474 شرکتکننده؛ % = I2؛ شواهد با کیفیت بسیار پایین).
چندین کارآزمایی بهطور سیستماتیک عوارض جانبی را گزارش نکردند اما به نظر میرسد که ترلیپرسین خطر ابتلا به اسهال یا درد شکمی را افزایش میدهد (RR: 3.50؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.19 تا 10.27؛ 221 شرکتکننده، 5 کارآزمایی؛ % = I2). با این حال، تجزیهوتحلیل دنبالهای کارآزمایی شواهد کافی برای پشتیبانی یا رد هر گونه تفاوت بین مداخلات برای همه پیامدها ارائه نکرد. با توجه به عود/ برگشت سندرم هپاتورنال، تجزیهوتحلیل زیر گروه انواع دیگر داروهای وازواکتیو نشان میدهد که ترلیپرسین در مقایسه با میدودرین (midodrine) و اوکترئوتاید (RR: 0.47؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.30 تا 0.72) یا اوکتروتاید به تنهایی (RR: 0.56؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.33 تا 0.96) برتر بود اما هر زیرگروه فقط شامل یک کارآزمایی کوچک بود. هیچ یک از تجزیهوتحلیلهای زیر گروه یا حساسیت باقیمانده، تفاوتی را بین ترلیپرسین و سایر داروهای وازواکتیو نشان ندادند. با توجه به خطر بالای سوگیری، عدم دقت و نتایج تجزیهوتحلیلهای دنبالهای کارآزمایی، ما کیفیت شواهد را به بسیار پایین کاهش دادیم.
نتیجهگیریهای نویسندگان
این مرور شواهد کافی را برای حمایت یا رد اثرات سودمند یا مضر ترلیپرسین و آلبومین در مقابل سایر داروهای وازواکتیو و آلبومین نیافت. برای ارزیابی اینکه آیا تفاوت بالینی معنیداری بین مداخلات وجود دارد یا خیر، تحقیق بیشتری مورد نیاز است.
خلاصه به زبان ساده
ترلیپرسین در مقابل سایر داروهای وازواکتیو برای سندرم هپاتورنال
پیشینه
سندرم هپاتورنال نوعی از نارسایی کلیوی (مربوط به کلیهها) است که در افراد مبتلا به بیماری شدید کبدی و تجمع مایع در شکم (آسیت) اتفاق میافتد. ما کاملا نمیدانیم که چرا برخی از افراد مبتلا به بیماری کبد به سندرم هپاتورنال مبتلا میشوند، اما معمولا اعتقاد بر این است که فشار خون پایین و کاهش خونرسانی به کلیهها یکی از دلایل اصلی است. از لحاظ تئوری، داروهایی که فشار خون را افزایش میدهند ممکن است سودمند باشند. داروی ترلیپرسین همراه با تزریق آلبومین (یک پروتئین) درمانی است که برای افراد مبتلا به سندرم هپاتورنال مطابق با دستورالعملها توصیه میشود. بعضی از کشورها (به عنوان مثال ایالات متحده آمریکا) استفاده از ترلیپرسین را تایید نکردهاند و محققان پیشنهاد کردهاند که سایر داروهای وازواکتیو میتواند به جای آن مورد استفاده قرار گیرند.
سوال مطالعه مروری
آیا ترلیپرسین در درمان سندرم هپاتورنال، سودمندتر یا ایمنتر از سایر داروهای وازواکتیو است؟
زمان انجام پژوهش
نوامبر 2016.
ویژگیهای مطالعه
ما 10 کارآزمایی بالینی را با 474 شرکتکننده انتخاب کردیم. 7 کارآزمایی، ترلیپرسین و آلبومین را در مقابل نورآدرنالین و آلبومین مقایسه کردند. 3 کارآزمایی باقی مانده ترلیپرسین و آلبومین را در مقابل میدودرین و اوکترئوتاید، یا اوکترئوتاید به تنهایی، یا دوپامین مقایسه کردند. در کل، 241 شرکتکننده ترلیپرسین دریافت کردند و 233 شرکتکننده سایر داروهای وازواکتیو (داروهایی که فشار خون را تغییر میدهند؛ نورآدرنالین، اوکتروتاید، میدودرین یا دوپامین) را دریافت کردند.
منابع مالی مطالعه
در پنج کارآزمایی، محققان بهطور مشخص اظهار داشتند که آنها از سازمانهایی که ممکن بود از نتایج کارآزمایی سود ببرند، حمایت مالی دریافت نکردند. ما اطلاعاتی در مورد منبع مالی 5 کارآزمایی باقی مانده نداشتیم.
نتایج اصلی
تجزیهوتحلیلهای ما شواهد نامشخصی برای حمایت یا رد ترلیپرسین در برابر سایر داروهای وازواکتیو در درمان سندرم هپاتورنال در هنگام ارزیابی مرگومیر یا عوارض جانبی جدی یافت. تجزیهوتحلیلهای ما نشان داد که درمان با ترلیپرسین ممکن است از طریق کاهش تعداد شرکتکنندگان مبتلا به سندرم هپاتورنال پایدار، اثر سودمندی بر سندرم هپاتورنال داشته باشد. تجزیهوتحلیلهای اضافی نشان داد که برای اطمینان درباره این موضوع، تعداد شرکتکنندگان در این کارآزماییها بسیار اندک بود. بر این اساس، ما دریافتیم که تفاوتهای مهم بین ترلیپرسین و سایر داروهای وازواکتیو ممکن است نادیده گرفته شود.
کیفیت شواهد
به دلیل خطر بالای سوگیری و تعداد کم شرکتکنندگان، ما دریافتیم که کیفیت شواهد بسیار پایین بود.
نتیجهگیریهای نویسندگان
برای ارزیابی اینکه آیا ترلیپرسین سودمندتر یا ایمنتر از سایر داروهای وازواکتیو است، ما نیاز به انجام کارآزماییهای بزرگ بیشتر با کیفیت بالا داریم.