پیشینه
حداقل 100 میلیون نفر در سراسر جهان مبتلا به بیماری قلبیعروقی (CVD) شایع هستند. این جمعیت پنج برابر بیشتر از افراد بدون CVD، احتمال دارد که از عود عارضه قلبی و عروقی رنج ببرند. پیشگیری ثانویه از CVD به صورت اقدامی جهت کاهش احتمال عود چنین عوارضی تعریف شده است. نشان داده شده که مداخلات دارویی در کاهش این خطر مقرونبهصرفه بوده و در دستورالعملهای بینالمللی توصیه میشوند. با این حال، پایبندی به درمانهای توصیه شده هنوز به حد مطلوب نرسیده است. به منظور تاثیر بر عدم پایبندی، نیاز به توسعه مداخلات تغییرپذیر و مقرونبهصرفه تغییر رفتار افراد وجود دارد.
اهداف
ارزیابی اثرات پیامهای متنی تلفن همراه برای بیماران دارای عوارض انسداد شریان پایدار بر پایبندی به درمان، عوارض قلبیعروقی کشنده و غیرکشنده و اثرات جانبی.
روش های جستجو
ما CENTRAL؛ MEDLINE؛ Embase؛ نمایهنامه استنادی مقالات کنفرانسها (Conference Proceedings Citation Index) - Science on Web of Science را در 7 نوامبر 2016 و دو مرکز ثبت کارآزماییهای بالینی را در 12 نوامبر 2016 جستوجو کردیم. ما با نویسندگان مطالعات انتخاب شده برای اطلاعات گمشده تماس گرفتیم و فهرست منابع مقالات مرتبط را جستوجو کردیم. ما محدودیتهای زبانی یا تاریخی را اعمال نکردیم.
معیارهای انتخاب
ما کارآزماییهای تصادفیسازیشده را با حداقل 50% از شرکتکنندگان مبتلا به عوارض انسداد شریان انتخاب کردیم. ما کارآزماییهایی را انتخاب کردیم که به بررسی مداخلات استفاده کننده از سرویس پیام کوتاه (SMS) یا سرویس پیامرسانی چندرسانهای (MMS) با هدف بهبود پایبندی به دارو در پیشگیری ثانویه از عوارض قلبیعروقی پرداختند. مقایسه کنندههای مناسب شامل عدم مداخله یا سایر شیوههای ارتباطی بود.
گردآوری و تحلیل دادهها
ما از روشهای استاندارد روششناسی مورد انتظارکاکرین استفاده کردیم. علاوهبراین، ما تلاش کردیم تا با تمام نویسندگان در مورد اینکه SMSها چگونه توسعه یافتند، تماس بگیریم.
نتایج اصلی
ما 7 کارآزمایی (گزارش شده در 13 گزارش) را با 1310 شرکتکننده تصادفیسازیشده انتخاب کردیم. پیگیری از 1 تا 12 ماه متغیر بود. با توجه به ناهمگونی در روش ها، معیارهای جمعیت و پیامد، ما قادر به انجام متاآنالیز (Meta‐analysis) در این مطالعات نبودیم. تمام این هفت مطالعه پایبندی را گزارش کردند اما از روشها و مقیاسهای مختلف استفاده کردند. 6 مورد از این 7 کارآزمایی اثر سودمند پیامهای متنی تلفن همراه را برای پایبندی به مصرف دارو نشان دادند. Dale 2015a، نمره پایبندی دارویی بزرگ معناداری را در گروه مداخله در 6 ماه گزارش کرد (میانگین تفاوت (MD): 0.58؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.19 تا 0.97؛ 123 شرکتکننده تصادفیسازیشده).
Khonsari 2015 پایبندی کمتری را در گروه کنترل در 8 هفته گزارش کرد (خطر نسبی (RR): 4.09؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.82 تا 9.18؛ 62 شرکتکننده تصادفیسازیشده). Pandey 2014 (34 شرکتکننده تصادفیسازیشده) از طریق ثبتهای (لوگ) خودگزارشدهی، پایبندی را به مصرف درمان ارزیابی کرد که 90% در گروه مداخله، در مقایسه با 70% در گروه کنترل در 12 ماه، پایبندی دارویی داشتند. Park 2014a (90 شرکتکننده تصادفیسازیشده) افزایش بیشتری را در نمره پایبندی دارویی در گروه کنترل گزارش کرد اما پایبندی را با استفاده از مانیتورینگ عوارض برای تعدادی از داروها با سطوح پایبندی از 84.1% پیروی تا 86.2% در گروه مداخله و 79.7% تا 85.7% در گروه کنترل در 30 روز اندازهگیری کرد.
Quilici 2013، کاهش شانس عدم پایبندی را در گروه مداخله در 30 روز گزارش کرد (نسبت شانس (OR): 0.43؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.22 تا 0.86؛ 521 شرکتکننده تصادفیسازیشده). Fang 2016 گزارش داد که شرکتکنندگان دریافت کننده پیام کوتاه به تنهایی شانس عدم پایبندی را در مقایسه با یادآورهای تلفنی کاهش دادند (RR: 0.40؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.18 تا 0.63؛ 280 بیمار تصادفیسازیشده). Kamal 2015 سطوح بالای پایبندی را در بازوی مداخله گزارش کردند (MD تعدیل شده: 0.54؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.22 تا 0.85؛ 200 بیمار تصادفیسازیشده).
Khonsari 2015 تنها مطالعهای بود که عوارض قلبی و عروقی کشنده را گزارش کرد و فقط دو عارضه را، هر دو در بازوی کنترل، گزارش کرد. هیچ مطالعهای سایر پیامدهای اولیه را گزارش نکرد. هیچ مطالعهای آسیب مجدد انگشت شست خود یا تصادفات جادهای ترافیکی یا سایر عوارض جانبی مرتبط با مداخله را گزارش نکرد.
4 نویسنده به پرسشنامه ما در مورد توسعه SMS پاسخ دادند. هیچ مطالعهای بررسی علل عدم پایبندی یا ارائه SMS متناسب با شخصیتهای فردی بیمار را گزارش نکرد.
مطالعات انتخاب شده کوچک و ناهمگون بوده و شرکتکنندگانی را انتخاب کردند که مستقیما پس از عوارض حاد به کار گرفته شدند. تمام مطالعات از نظر داشتن خطر بالای سوگیری در حداقل یک دامنه مورد ارزیابی قرار گرفتند. اکثر مطالعات در کشورهای با درآمد بالا انجام شدند، و دو مطالعه در کشور با درآمد متوسط بالا (چین، مالزی) و یک مطالعه در کشور با درآمد پایین (پاکستان) انجام گرفت. کیفیت شواهد بسیار پایین بود. تضادهای منافع آشکاری از نویسندگان وجود نداشت، اگرچه فقط دو مطالعه منبع مالی خود را اعلام کردند.
نتیجهگیریهای نویسندگان
در حالی که نتایج این مرور سیستماتیک امیدوار کننده است، شواهد کافی برای نتیجهگیری در مورد اثربخشی مداخلات مبتنی بر متن برای پایبندی به مصرف داروها برای پیشگیری ثانویه از CVD وجود ندارد. به خصوص در کشورهای با درآمد پایین و متوسط، کارآزماییهای تصادفیسازیشده با کیفیت بالا، و توان آزمون کافی مورد نیاز هستند.
خلاصه به زبان ساده
پیام متنی برای کمک به پایبندی مصرف داروی در افرادی که از بیماری قلبی رنج میبرند
سوال مطالعه مروری
ما شواهد مربوط به تأثیر پیام نوشتاری را بر پایبندی دارویی در افراد مبتلا به بیماری قلبی بررسی کردیم. ما هفت مطالعه را شامل 1310 شرکتکننده یافتیم.
پیشینه
در سراسر جهان، حداقل 100 میلیون نفر از بیماریهای قلبی رنج میبرند. درحالیکه درمانهای متعدد و مقرونبهصرفهای وجود دارد، اکثر این افراد داروهایی را که آنها را از مشکلات قلبی بیشتر حفظ میکنند، مصرف نمیکنند. یک روش احتمالی برای کمک به افراد مبتلا به بیماری قلبی برای مصرف داروهای خود، استفاده از یادآورهای مبتنی بر متن است.
ویژگیهای مطالعه
شواهد تا نوامبر 2016 موجود است. ما هفت مطالعه یافتیم که استفاده از پیامهای متنی را با عدم استفاده از پیامهای متنی، با پیگیری 1 تا 12 ماه مقایسه کردند.
نتایج اصلی
درحالیکه نتایج این مطالعات در مورد اینکه پیامهای متنی میتوانند به افراد در مصرف داروهای آنها کمک کنند، امیدوار کننده به نظر میرسد، این مطالعات کوچک بوده و از روشها و تعاریف بسیار متفاوتی استفاده کردند. به همین دلیل، ما توانستیم یافتههای این مطالعات را گردآوری کنیم. بیشتر مطالعات در کشورهای با درآمد بالا و عمدتا در بین مردان انجام شد. هیچ مطالعهای هیچ عارضه جانبی بد ناشی از استفاده از پیامهای متنی را گزارش نکرد. تضادهای آشکاری در منافع از نویسندگان وجود نداشت، اگرچه فقط دو مطالعه منبع مالی خود را اعلام کردند.
کیفیت شواهد
کیفیت شواهد به دست آمده از این مطالعات بسیار پایین بود. مطالعات با کیفیت بالای بیشتری در مورد استفاده از پیامهای متنی برای تشویق افراد مبتلا به بیماریهای قلبی برای مصرف مرتب داروهای خود، به ویژه در کشورهای با درآمد پایین و متوسط مورد نیاز هستند.