پیشینه
در افرادی که مبتلا به پانکراتیت حاد هستند، مشخص نیست که افزودن درمانهای دارویی به مراقبتهای حمایتی، مانند تعادل آب و الکترولیت و حمایت از ارگان، در افراد مبتلا به نارسایی اندام تا چه حد موثر است.
اهداف
ارزیابی اثرات مداخلات دارویی مختلف در افراد مبتلا به پانکراتیت حاد.
روش های جستجو
ما برای شناسایی کارآزمایی تصادفیسازی و کنترلشده (RCTها) در پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترلشده کاکرین (CENTRAL، 2016، شماره 9)، MEDLINE EMBASE ،Science Citation Index Expanded، و مراکز ثبت کارآزماییها تا اکتبر 2016 جستوجو کردیم. همچنین بهمنظور دستیابی کارآزماییهای بیشتر فهرست منابع کارآزماییهای انتخابشده را نیز مورد بررسی قرار دادیم.
معیارهای انتخاب
ما فقط RCTهایی را در نظر گرفتیم که در افراد مبتلا به پانکراتیت حاد انجام داده شده بودند؛ صرف نظر از اتیولوژی، شدت، وجود عفونت، زبان، کورسازی، یا وضعیت انتشار.
گردآوری و تحلیل دادهها
دو نویسنده مرور بهطور مستقل از هم به شناسایی کارآزماییها و استخراج دادهها پرداختند. بهدلیل فقدان اطلاعات در مورد تاثیر بالقوه تعدیلکنندهها و متفاوت بودن انواع شرکتکنندگان در مقایسههای مختلف در اطلاعات موجود، ما نتوانستیم طبق برنامهریزی انجامشده یک متا آنالیز شبکهای انجام دهیم. برای پیامدهای دوتایی نسبت شانس (OR) با 95٪ فاصله اطمینان (CI) و برای پیامدهای عددی نسبت نرخ (rate ratio) و فاصله اطمینان با استفاده از مدل اثرات ثابت و اثرات تصادفی محاسبه شد.
نتایج اصلی
ما در این مرور، 84 RCT را با 8234 شرکتکننده مورد بررسی قرار دادیم. شش کارآزمایی (658 شرکتکننده) هیچیک از پیامدهای مورد نظر را برای این مرور گزارش نکرده بودند. در 78 کارآزمایی باقیمانده، 210 نفر از شرکتکنندگان پس از تصادفیسازی کنار گذاشته شدند. بنابراین، در مجموع 7366 شرکتکننده در 78 کارآزمایی، به بررسی یک یا چند پیامد برای این مرور کمک کردند. درمانهای ارزیابی شده در این 78 کارآزمایی شامل آنتی بیوتیکها، آنتیاکسیدانها، آپروتینین، آتروپین، کلسیتونین، سایمتیدین، EDTA (اتیلن دیآمین تتراستیک اسید)، گابکسات (gabexate)، گلوکاگون، اینیپرول (iniprol)، لکسیپافانت (lexipafant)، NSAIDها (داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی)، اکترئوتاید، اکسیفنونیوم (oxyphenonium)، پروبیوتیکها، پروتئین C فعال، سوماتواستاتین، سوماتواستاتین همراه با امپرازول، سوماتواستاتین همرا با یولیناستاتین (ulinastatin)، تایموزین (thymosin)، یولیناستاتین، و کنترل غیر فعال بودند. جدا از مقایسه آنتیبیوتیکها با یک گروه کنترل، که شامل بخش بزرگی از شرکتکنندگان مبتلا به پانکراتیت نکروزان بود، مقایسههای باقیمانده فقط شامل درصد کمی از بیماران مبتلا به این بیماری میشدند. اکثر کارآزماییهای انتخابشده فقط شامل شرکتکنندگان مبتلا به پانکراتیت شدید حاد شدید یا شامل فرمهای خفیف و شدید پانکراتیت حاد (75 کارآزمایی) بودند. بهطور کلی، خطر سوگیری (bias) درهمه کارآزماییها، به جز یکی از آنها، نامشخص یا بالا بود.
منبع بودجه: هفت کارآزمایی تأمین مالی نشده بودند یا توسط آژانسهایی تامین میشدند که منافعی در پیامدها نداشتند. بیست و یک کارآزمایی به صورت جزئی یا بهطور کامل توسط شرکتهای داروسازی تامین شده بودند. شرکتهای دارویی تقریبا یا بهطور کامل 21 آزمایش را تأمین میکردند. منبع بودجه کارآزماییهای باقیمانده مشخص نبود.
از آنجایی که ما مرگومیر کوتاهمدت را بهعنوان مهمترین پیامد در نظر گرفته بودیم؛ در چکیده فقط اطلاعات مربوط به این پیامد را با جزئیات آوردهایم. شصت و هفت مطالعه با 6638 شرکتکننده، مرگومیرورتالیتی کوتاهمدت را گزارش کرده بودند. هیچ تفاوتی در میزان مرگومیر کوتاهمدت در هیچیک از مقایسهها وجود نداشت (شواهد با کیفیت بسیار پائین). در رابطه با دیگر پیامدهای اولیه، تعداد عوارض جانبی جدی در گروهی که داروهای زیر را دریافت کرده بودند کمتر از گروه کنترل بود: لکسیپافان (نسبت نرخ: 0.67؛ 95٪ فاصله اطمینان (CI): 0.46 تا 0.96؛ 290 نفر؛ 1 مطالعه؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین)، اکترئوتاید (نسبت نرخ: 0.74؛ 95٪ فاصله اطمینان (CI): 0.60 تا 0.89؛ 770 نفر؛ 5 مطالعه؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین)، سوماتواستاتین همراه با امپرازول (نسبت نرخ: 0.36؛ 95٪ فاصله اطمینان (CI): 0.19 تا 0.70؛ 140 نفر؛ 1 مطالعه؛ شواهد با کیفیت پائین) و سوماتواستاتین همراه با یولیناستاتین (نسبت نرخ: 0.30؛ 95٪ فاصله اطمینان (CI): 0.15 تا 0.60؛ 122 نفر؛ 1 مطالعه؛ شواهد با کیفیت پائین). نسبت افراد مبتلا به نارسایی اندام در گروهی که اکترئوتاید مصرف کرده بودند نسبت به گروه کنترل کمتر بود (OR: 0.51؛ 95٪ فاصله اطمینان (CI: 0.27 تا 0.97؛ 430 نفر؛ 3 مطالعه؛ شواهد با کیفیت پائین). نسبت افراد مبتلا به سپسیس در گروه لکسیپافان نسبت به کنترل کمتر بود (OR: 0.26؛ 95٪ فاصله اطمینان (CI): 0.08 تا 0.83؛ 290 نفر؛ 1 مطالعه؛ شواهد با کیفیت پائین). هیچ مدرکی دال بر تفاوت در هر یک از مقایسههای باقیمانده در رابطه با این پیامدها یا دیگر پیامدهای اولیه باقی مانده (نسبت شرکت کنندگانی که دچار حداقل یک عارضه جانبی جدی شدند و وقوع نکروز پانکراس عفونی) وجود نداشت. هیچیک از کارآزماییها کیفیت زندگی مرتبط با سلامت را گزارش نکرده بود.
نتیجهگیریهای نویسندگان
شواهد با کیفیت بسیار پائین نشان میدهد که هیچیک از درمان های دارویی مورد مطالعه مرگومیر کوتاهمدت را در افراد مبتلا به پانکراتیت حاد کاهش نمیدهند. با این حال، فواصل اطمینان گسترده بوده و با افزایش یا کاهش مرگومیر کوتاهمدت به دلیل مداخلات، ثابت بودند. ما هیچگونه فواید بالینی پایداری را در هیچیک از مداخلات پیدا نکردیم. با توجه به محدودیتهایی که در سیستم پیشبینیکننده پیشآگهی وجود داشت؛ و به علت اینکه ممکن است پیش از آنکه تظاهرات بالینی پانکراتیت حاد بروز کند، نارسایی عضو اتفاق بیفتد، کارآزماییهایی که در آینده انجام میشوند، علاوه بر اینکه باید پاکراتیت را با هر شدتی در نظر بگیرند، باید قدرت مطالعه روی تعیین تفاوتها در زیرگروههای افرادی که مبتلا به پانکراتیت شدید هستند متمرکز شود. بنا نهادن قدرت مطالعات بر مرگومیر امری دشوار است. کارآزماییهایی که در آینده روی افراد مبتلا به پانکراتیت حاد انجام میشوند باید پیامدهای دیگری را همچون عوارض یا کیفیت زندگی مرتبط با سلامت به عنوان پیامدهای اولیه در نظر بگیرند. در این کارآزماییها باید کیفیت زندگی مرتبط با سلامت، هزینهها و بازگشت به کار مورد بررسی قرار گیرد و بیماران به مدت حداقل سه ماه تحت پیگیری قرار گرفته شوند (ترجیحا برای حداقل یک سال).
خلاصه به زبان ساده
درمان دارویی برای افراد مبتلا به پانکراتیت حاد (التهاب ناگهانی پانکراس)
پیشینه
پانکراس یکی از اعضاء داخل شکم است که آنزیمهای گوارشی (موادی که واکنشهای شیمیایی را در بدن فعال کرده و به آنها سرعت میبخشند) مختلفی را به سیستم مجاری پانکراس، قبل از اینکه به روده کوچک تخلیه شود، ترشح میکند. پانکراس همچنین دارای جزایر لانگرهانس است که هورمونهای متعددی را از جمله انسولین (که به تنظیم قند خون کمک میکند) ترشح میکند. پانکراتیت حاد یک بیماری تهدیدکننده حیات است؛ که مشخصه آن التهاب ناگهانی پانکراس است و میتواند منجر به نارسایی سایر اعضای بدن مانند ریهها و کلیهها شود. تحقیقات زیادی در زمینه درمانهای مختلف پانکراتیت حاد وجود دارد؛ اما مشخص نیست که هرکدام تا چه حد سودمند هستند، یا درواقع آیا درمانهای دارویی به غیر از مراقبت حمایتی هم سودمند هستند؟ این مراقبتها شامل آبرسانی به بدن (هیدراسیون) و درمان مراقبتهای ویژه برای افراد مبتلا به نارسایی اندام (برای حمایت از ارگانهای دچار نارسایی) است. ما با جستوجوی مطالعات موجود در مورد این موضوع به دنبال حل این مسئله بودیم. ما تمامی کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده (مطالعات بالینی که افراد بهصورت تصادفی در دو یا چند گروه درمانی قرار داده میشوند) را پیدا کردیم که نتایج آن تا 7 اکتبر 2016 گزارش شده است.
ویژگیهای مطالعه
ما در این مرور، 84 RCT را با 8234 شرکتکننده مورد بررسی قرار دادیم. شش کارآزمایی (658 شرکتکننده) هیچیک از پیامدهای مورد نظر برای این مرور را گزارش نکرده بودند. در 78 کارآزمایی باقیمانده، 210 نفر از شرکتکنندگان پس از تصادفیسازی کنار گذاشته شدند. بنابراین، در مجموع 7366 شرکت کننده در 78 کارآزمایی، به بررسی یک یا چند پیامد برای این مرور کمک کردند. به غیر از مقایسهای که پیرامون اینکه آیا آنتیبیوتیکها باید استفاده شوند صورت گرفته بود، مقایسههای دیگر فقط شامل درصد کمی از افراد مبتلا به نکروز پانکراس (فرم بسیار شدید پانکراتیت، که منجر به تخریب پانکراس میشود) میشدند. اکثر مطالعات فقط شامل نوع شدید پانکراتیت حاد یا شامل فرمهای خفیف و شدید پانکراتیت بودند.
منبع تامین بودجه: هفت کارآزمایی تأمین مالی نشده یا توسط آژانسهایی تامین میشدند که منافعی در پیامدها نداشتند. بیست و یک کارآزمایی بهصورت جزئی یا بهطور کامل توسط شرکتهای داروسازی تامین شده بودند. منبع بودجه کارآزماییهای باقیمانده مشخص نبود.
کیفیت شواهد
کیفیت کلی شواهد برای تمام اندازهگیریهای انجام شده پائین بود؛ زیرا خطر سوگیری (یک خطای سیستماتیک یا انحراف از حقیقت که نتایج را به نفع یک درمان تحت تاثیر قرار میدهد) در کارآزماییها نامشخص یا بالا بود و کارآزماییها کوچک بودند. در نتیجه، مطالعات بیشتری در این زمینه مورد نیاز است.
نتایج اصلی
شصت و هفت مطالعه با 6638 شرکتکننده، مرگومیرهای کوتاهمدت را گزارش کرده بودند. بهطور کلی، بهطور متوسط 12٪ از افرادی که فقط مراقبتهای حمایتی دریافت کرده بودند، فوت کردند. شواهدی مبنی بر اینکه هیچیک از درمانها بتوانند مرگومیرهای کوتاهمدت را کاهش دهند، وجود نداشت. شواهدی وجود داشت که نشان میداد درمانهای مختلف ممکن است در تعدادی از پیامدها سودمند باشد؛ با این حال، این پیامدها باهم سازگاری نداشتند و ما نمیتوانیم نتیجهگیری کنیم که کدامیک از درمانها مفید هستند. هیچیک از این کارآزماییها کیفیت زندگی مرتبط با سلامت را گزارش نکرده بودند.
در نتیجه، بر اساس شواهد کم کیفیت، شواهدی وجود ندارد مبنی بر اینکه هیچیک از درمانهای دارویی اضافهشده به مراقبتهای حمایتی، بتوانند مرگومیرهای کوتاهمدت را کاهش دهد. در آینده، کارآزماییهای مربوط به مبتلایان به پانکراتیت حاد باید پیامدها را شامل کیفیت زندگی مرتبط با سلامت، هزینهها و بازگشت به کار مورد بررسی قرار دهند و بیماران به مدت حداقل سه ماه تحت پیگیری قرار گرفته شوند (ترجیحا برای حداقل یک سال).