پیشینه
سقط جنین در 10 تا 15 درصد از موارد بارداری رخ میدهد. درمان سنتی پس از سقط جنین، انجام عمل جراحی برای برداشتن هرگونه بافت جفتی در رحم (تخلیه رحم) بوده است. با این حال، استفاده از درمانهای دارویی یا مراقبتهای بیهوشی (بدون درمان) ممکن است روشهایی مؤثر، ایمن و قابل قبولی باشند.
اهداف
ارزیابی اثربخشی، ایمنی و پذیرش هرگونه درمان دارویی برای سقط ناقص جنین (قبل از 24 هفتگی).
روش های جستجو
ما مرکز ثبت کارآزماییهای گروه بارداری و زایمان در کاکرین (13 می 2016) و فهرست مقالات بازیابیشده را جستوجو کردیم.
معیارهای انتخاب
ما کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشدهای را بررسی کردیم که در آنها درمانهای پزشکی با مراقبتهای بارداری یا جراحی یا روشهای جایگزین درمان پزشکی مقایسه شده بود. ما کارآزماییهای شبهتصادفی را از دایره بررسی خود کنار گذاشتیم.
گردآوری و تحلیل دادهها
دو نویسنده این مطالعه مروری بهطور مستقل به ارزیابی و تعیین صلاحیت مطالعات برای بررسی، ارزیابی ریسک سوگیری (bias) در مطالعات و استخراج دادهها پرداختند. چگونگی ثبت دادهها بررسی شد. ما کیفیت شواهد را با استفاده از رویکرد GRADE (نظام درجهبندی کیفیت شواهد و قدرت توصیهها) ارزیابی کردیم.
نتایج اصلی
ما 24 مطالعه (5577 زن) را در نظر گرفتیم. هیچ کارآزماییای وجود نداشت که بهطور خاص به بررسی درمان سقط جنین پس از هفته سیزدهم بارداری پرداخته باشد.
در سه کارآزمایی شامل 335 زن، درمان با میزوپروستول (همگی بهصورت واژینال انجام شدند) با مراقبتهای بارداری مقایسه شده بود. هیچگونه تفاوتی در سقط جنین کامل (میانگین نسبت خطر (RR): 1.23؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.72 تا 10.2؛ 2 مطالعه؛ 150 زن؛ تأثیرات تصادفی؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین) یا نیاز به تخلیه رحم به کمک جراحی (میانگین RR: 0.62؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.17 تا 2.26؛ 2 مطالعه؛ 308 زن؛ تأثیرات تصادفی؛ شواهد با کیفیت پائین) مشاهده نشد. در خصوص میزان مرگومیر یا عوارض جدی، دادههای چندانی وجود نداشت. در خصوص انجام مداخله جراحی برنامهریزینشده، هیچ تفاوتی بین مصرف میزوپروستول و اعمال مراقبتهای بارداری تشخیص داده نشد (میانگین RR: 0.62؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.17 تا 2.26؛ 2 مطالعه؛ 308 زن؛ تأثیرات تصادفی؛ شواهد با کیفیت پائین).
در 16 کارآزمایی شامل 4044 زن به مقایسه استفاده از میزوپروستول با تخلیه رحم به کمک جراحی پرداخته شده بود. میزوپروستول در هفت مطالعه بهصورت خوراکی، در شش مطالعه بهصورت واژینال، در دو مطالعه بهصورت زیر زبانی و در یک مطالعه بهصورت ترکیبی واژینال و خوراکی استفاده شد. بهکارگیری میزوپروستول باعث شد تا میزان بروز سقط جنین کامل اندکی کاهش یابد (میانگین RR: 0.96؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.94 تا 0.98؛ 15 مطالعه؛ 3862 تعداد زنان؛ تأثیرات تصادفی؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین)، اما در هر دو روش میزان موفقیت بالا بود. در مجموع، موارد تخلیه رحم به کمک جراحی با میزوپروستول کمتر بود (میانگین RR: 0.05؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.02 تا 0.11؛ 13 مطالعه؛ 3070 زن؛ تأثیرات تصادفی؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین)، اما تعداد جراحیهای برنامهریزی نشده بیشتر شد (میانگین RR: 5.03؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 2.71 تا 9.35؛ 11 مطالعه؛ 2690 زن؛ تأثیرات تصادفی؛ شواهد با کیفیت پائین). در خصوص میزان مرگومیر یا عوارض جدی دادههای اندکی در دسترس است. بروز تهوع با مصرف مزیوپروستول رایجتر بود (میانگین RR: 2.50؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.53 تا 4.09؛ 11 مطالعه؛ 3015 زن؛ تأثیرات تصادفی؛ شواهد با کیفیت پائین). ما هیچ تفاوتی را در میزان رضایت زنان میان استفاده از میزپروستول و جراحی تشخیص ندادیم (میانگین RR: 1.00؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.99 تا 1.00؛ 9 مطالعه؛ 3349 زن؛ تأثیرات تصادفی؛ شواهد با کیفیت متوسط). با مصرف میزوپروستول در مقایسه با جراحی، زنان بیشتری دچار استفراغ و اسهال شدند (استفراغ: میانگین RR: 1.97؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.36 تا 2.85؛ 10 مطالعه؛ 2977 زن؛ تأثیرات تصادفی؛ شواهد با کیفیت متوسط؛ اسهال: میانگین RR: 4.82؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.09 تا 21.32؛ 4 مطالعه؛ 757 زن؛ تأثیرات تصادفی؛ شواهد با کیفیت متوسط).
در پنج کارآزمایی، به مقایسه راههای مختلف تجویز میزوپروستول یا دوز آن یا هر دو راهکار پرداخته شد. هیچگونه شواهد روشنی دال بر برتری یک روش نسبت به روش دیگر وجود نداشت.
شواهد محدود نشان میدهند که زنان بهطور کلی از مراقبتهای پزشکی خود راضی هستند. پیگیری بلندمدت یکی از مطالعات نشان داد که تفاوتی در باروری بعدی بین این سه روش وجود ندارد.
نتیجهگیریهای نویسندگان
شواهد موجود نشان میدهند که درمان دارویی با مزیوپروستول و مراقبتهای دوران بارداری، هر دو گزینه مقبولی برای تخلیه معمولی رحم به کمک جراحی هستند؛ به این دلیل که منابع خدمات سلامت برای حمایت از هر سه روش وجود دارد. روشن است که برای تأیید این یافتهها انجام مطالعات بیشتر، از جمله پیگیری طولانیمدت، ضرورت دارد. نیاز به مطالعه در خصوص زنانی که بعد از هفته سیزدهم بارداری دچار سقط جنین شدهاند، فوریت دارد.
خلاصه به زبان ساده
درمانهای دارویی برای سقط ناقص جنین.
موضوع چیست؟
سقط جنین زمانی رخ میدهد که زنی باردار نوزاد خود را پیش از اینکه بتواند در خارج از رحم زنده بماند، یعنی قبل از هفته بیست و چهارم بارداری، از دست بدهد. سقط جنین حدوداً در 10 تا 15 درصد از حاملگیها رخ میدهد. علائم آن خونریزی و معمولاً درد و کرامپ شکمی است. درمان سنتی سقط جنین جراحی بود، اما در این بررسی کاکرین پرسیده میشود که آیا درمانهای دارویی میتوانند گزینه دیگری برای درمان زنان باشند یا خیر.
چرا این موضوع اهمیت دارد؟
علت سقط جنین اغلب ناشناخته است، اما بهاحتمال زیاد این عارضه به دلیل ناهنجاریهای کروموزومی نوزاد رخ میدهد. زنان مبتلا به سقط جنین ممکن است کاملاً مضطرب شوند و احساس پوچی، گناه و قصور کنند. پدران نیز میتوانند از نظر احساسی تحت تأثیر قرار گیرند. بهطور سنتی، جراحی (کورتاژ یا آسپیراسیون خلأ)، روش درمانی سریعی بوده که برای برداشتن هرگونه بافت باقیمانده در رحم از آن استفاده میشود. در حال حاضر، پیشنهاد شده که احتمالاً درمانهای دارویی (معمولاً میزوپروستول) مؤثر هستند و ممکن است خطر ابتلا را به عفونت کمتر کنند.
چه شواهدی یافتیم؟
ما در 13 می سال 2016 به جستوجوی شواهد موجود پرداختیم و 24 مطالعه را شامل 5577 زن شناسایی کردیم. در همه این مطالعات زنان با بارداری کمتر از 13 هفته حضور داشتند. چند روش مختلف برای تجویز داروها وجود داشت؛ بنابراین، برای هر مقایسه دادههای محدودی وجود دارد.
بهطور کلی، این بررسی هیچ اختلاف واقعی را در میزان موفقیت بین مصرف میزوپروستول و انتظار برای سقط جنین خودبهخود (مراقبتهای دوران بارداری) و بین مصرف میزوپروستول و جراحی نشان نداد. میزان موفقیت کلی درمان (میزوپروستول و جراحی) بیش از 80٪ و گاهی تا 99٪ بود. در یک مطالعه هیچ تفاوتی در باروری بعدی بین روشهای مصرف دارو، عمل جراحی یا مدیریت بارداری مشاهده نشد. در یک مطالعه مصرف میوزوپروستول واژینال با میزپروستول خوراکی مقایسه شد که هیچ تفاوتی در میزان موفقیت ایجاد نکرد، اما میزان بروز اسهال با میزوپروستول خوراکی افزایش یافت. با این حال، ظاهراً زنان بهطور کلی از مراقبتهای پزشکیشان و هر درمانی که برای آنان تجویز شد، ابراز رضایت کردند.
این امر به چه معناست؟
این بررسی نشان میدهد که استفاده از میزوپروستول یا انتظار برای دفع خودبهخودی اجزای به جا مانده در رحم، جایگزینهای مهمی برای جراحی هستند، اما زنان باید انتخاب آگاهانه داشته باشند. برای تأیید این یافتهها بهوضوح به مطالعات بیشتری نیاز است که باید شامل پیگیری طولانیمدت باشند. نیاز به مطالعه در خصوص زنانی که بعد از هفته سیزدهم بارداری دچار سقط جنین شدهاند، فوریت دارد.