شب ادراری (nocturia) یک نشانه ناخوشایند است که در آن فرد مبتلا، یک یا چندین مرتبه در طول شب برای ادرار کردن از خواب بیدار می‌شود. دسموپرسین (desmopressin) یک داروی شایع است که برای درمان شب ادراری استفاده می‌شود.

ارزیابی تاثیرات دسموپرسین در مقایسه با سایر مداخلات در درمان شب ادراری در مردان.

منابع علمی پزشکی را بدون اعمال هیچ گونه محدودیتی به لحاظ زبان یا وضعیت انتشار به‌طور کامل جست‌وجو کردیم. تاریخ آخرین جست‌وجو در تمامی بانک‌های اطلاعاتی، آگوست 2017 بود.

کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی یا شبه‐تصادفی‌سازی شده‌ را وارد مرور کردیم. معیارهای ورود عبارت بودند از مردان مبتلا به شب ادراری که در طول شب یک بار یا بیشتر برای ادرار کردن از خواب بیدار شده بودند. کارآزمایی‌های انجام شده روی کودکان، بزرگسالان مبتلا به انوروزیس (enuresis) اولیه یا ثانویه یا مبتلا به اختلالات زمینه‌ای خاص (underlying distinct disorders) از مطالعه خارج شدند.

دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم به طبقه‌بندی مطالعات و استخراج داده‌ها از مطالعات وارد شده پرداختند. با استفاده از مدل اثرات‐تصادفی (random‐effects) تجزیه‌وتحلیل‌های آماری را انجام داده و داده‌ها را بر اساس کتابچه راهنمای کاکرین برای مرورهای سیستماتیک مداخلات تفسیر کردیم. ما دسموپرسین را با دارونما (placebo)، اصلاح رفتار، آلفا‐بلاکرها (alpha‐blockers)، در ترکیب با آلفا‐بلاکرها در برابر آلفا‐بلاکرها به تنهایی و در ترکیب با آلفا‐بلاکر در برابر آلفا‐بلاکر به علاوه آنتیکولینرژیک مقایسه کردیم. پیامدهای ما عبارت بودند از میانگین تعداد دفعات ادرار کردن، کیفیت زندگی، حوادث جانبی و اختلال خواب.

14 مطالعه را شامل 2966 مرد تصادفی‌سازی شده برای اختصاص به پنج گروه مقایسه، وارد مرور کردیم. این مطالعات از کلینیک‌های سرپایی اورولوژی استخراج شده و شب ادراری را به عنوان دو یا چند بار ادرار کردن در شب تعریف کرده‌اند. میانگین سنی شرکت‌کنندگان مطالعه بین 57 و 74 سال متغیر بود.

دسموپرسین در برابر دارونما (placebo):بر مبنای نتایچ به دست آمده از یک دوره پیگیری کوتاه‌‐مدت (تا حداکثر سه ماه)، دسموپرسین ممکن است منجر به تاثیر کوچک و احتمالا غیر‐مهم بر تعداد دفعات ادرارهای شبانه (nocturnal voids) شود (تفاوت میانگین (MD): 0.61‐؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.96‐ تا 0.27‐؛ شواهد با کیفیت پائین). درباره تاثیر دسموپرسین روی بروز حوادث جانبی جدی در یک دوره پیگیری کوتاه‌‐مدت نامطمئن هستیم (خطر نسبی (RR): 0.97؛ 95% CI؛ 0.10 تا 9.03؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین). بر مبنای یک دوره پیگیری میان‌مدت (سه تا 12 ماه)، دسموپرسین ممکن است تعداد دفعات ادرارهای شبانه را در تعداد قابل‌ توجهی از شرکت‌کنندگان کاهش دهد (MD: ‐0.85؛ 95% CI؛ 1.17‐ تا 0.53‐؛ شواهد با کیفیت پائین). یک حادثه جانبی ماژور در گروه دسموپرسین در دوره‌های پیگیری میان‌مدت در یک کارآزمایی با 115 مرد رخ داد (RR: 3.05؛ 95% CI؛ 0.13 تا 73.39؛ شواهد با کیفیت پائین). ما هیچ شواهدی درباره کیفیت زندگی نیافتیم. تجزیه‌وتحلیل زیر‐گروه نشان داد که فرمولاسیون‌هایی از دسموپرسین خوراکی با دوز بالاتر در مردان مبتلا به پلی‌اوری شبانه ثابت شده (documented nocturnal polyuria)، دارای تاثیر بزرگ‌تری بر ادرارهای شبانه است.

دسموپرسین در برابر اصلاحات رفتاری (behavior modification): هیچ داده‌ای درباره تاثیر این دارو بر تعداد دفعات ادرار شبانه، کیفیت زندگی یا بروز حوادث جانبی ماژور وجود نداشت.

دسموپرسین در برابر آلفا‐بلاکر: بر مبنای نتایج به دست آمده از یک دوره پیگیری کوتاه‌‐مدت، دسموپرسین احتمالا تاثیر مشابهی روی تعداد دفعات ادرار شبانه (MD: 0.30؛ 95% CI؛ 0.20‐ تا 0.80؛ شواهد با کیفیت متوسط) و کیفیت زندگی که بر مبنای مقیاس نمره بین‌المللی نشانه پروستات (International Prostate Symptom Score; IPSS) اندازه‌گیری شده (RR: 0.00؛ 95% CI؛ 0.35‐ تا 0.35؛ شواهد با کیفیت متوسط) دارد. بروز حوادث جانبی ماژور در هیچ یک از گروه‌های مطالعه مشاهده نشد.

دسموپرسین به علاوه آلفا‐بلاکر در برابر آلفا‐بلاکر به تنهایی: براساس نتایج به دست آمده از یک دوره پیگیری کوتاه‌‐مدت، درمان ترکیبی احتمالا منجر به کاهش جزئی و بدون اهمیت در تعداد دفعات ادرار شبانه (MD: ‐0.47؛ 95% CI؛ 0.73‐ تا 0.21‐؛ شواهد با کیفیت متوسط) و کیفیت زندگی (MD: ‐0.29؛ 95% CI؛ 0.51‐ تا 0.07‐؛ شواهد با کیفیت متوسط) می‌شود. خطر بروز حوادث جانبی ممکن است مشابه باشد ( 0.5% در برابر 0.3%؛ RR: 0.30؛ 95% CI؛ 0.01 تا 7.32؛ شواهد با کیفیت پائین).

دسموپرسین به علاوه آلفا‐بلاکر در برابر آلفا‐بلاکر به علاوه آنتیکولینرژیک (anticholinergic): بر اساس نتایج به دست آمده از یک دوره پیگیری کوتاه‌‐مدت، درمان ترکیبی احتمالا منجر به تفاوتی اندک یا عدم تفاوت در تعداد دفعات ادرار شبانه می‌شود (MD: ‐0.43؛ 95% CI؛ 0.97‐ تا 0.11؛ شواهد با کیفیت متوسط). ما هیچ شواهدی را درباره کیفیت زندگی یا مدت زمان خواب به دست نیاوردیم. بروز حوادث جانبی جدی در هیچ یک از گروه‌های مطالعه مشاهده نشد.

دسموپرسین در مقایسه با دارونما ممکن است تعداد دفعات ادرارهای شبانه را در تعداد قابل‌ توجهی از شرکت‌کنندگان، بدون افزایش احتمال بروز حوادث جانبی جدی، در یک دوره پیگیری میان‌مدت (سه تا 12 ماه) کاهش دهد. هیچ شواهدی برای مقایسه تاثیرات این دارو با تغییرات رفتاری به دست نیاوردیم. تاثیر این دارو بر تعداد دفعات ادرارهای شبانه احتمالا مشابه تاثیر آلفا‐بلاکرها توام با بروز حوادث جانبی ماژور بسیار نادر در یک دوره پیگیری کوتاه‌‐مدت است. به نظر می‌رسد که استفاده از دسموپرسین به صورت ترکیب شده با یک آلفا‐بلاکر هیچ مزیت افزوده‌ای (added benefit) ندارد. یافته‌های به دست آمده از این مرور به دلیل کوتاه‌‐مدت بودن دوره پیگیری، محدودیت‌های مربوط به مطالعه و عدم‐دقت محدود بودند.