پیشینه
دادههای غیرتصادفی نشان میدهد که ارتباطی بین هیپراورسمی (hyperuricaemia) و پیشرفت یا ایجاد نارسایی مزمن کلیه وجود دارد. اگر این دادهها درست باشند، درمان کاهنده اورات ممکن است بخش مهمی از مراقبت نارسایی مزمن کلیه باشد، و خطرات پیامدهای قلبی-عروقی و بیماری کلیه در مراحل پایانی را کاهش دهد.
اهداف
هدف این مطالعه مروری مطالعه منفعتها و ضررهای درمان کاهنده اسیداوریک بر پیشرفت CKD و دیگر عوارض قلبیعروقی است.
روش های جستجو
برای این مطالعه مروری، مرکز ثبت تخصصی کلیه و پیوند در کاکرین (Cochrane Kidney and Transplant Specialised Register) را با تماس با متخصص اطلاعات و با جستوجوی اصطلاحات مربوط به این مطالعه مروری جستوجو کردیم. مطالعات این مرکز تخصصی از طریق استراتژیهای جستوجو در CENTRAL، MEDLINE، و EMNBASE؛ جستوجوی دستی خلاصه مقالات کنفرانسها، و جستوجوی پورتال جستوجوی مرکز ثبت کارآزماییهای بالینی بینالمللی (ICTRP ؛International Clinical Trials Register) و ClinicalTrials.gov شناسایی شد.
معیارهای انتخاب
همه کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده که درمان اولیه کاهنده اورات را در بیماران با یا بدون CKD بررسی کردهاند.
گردآوری و تحلیل دادهها
دو نویسنده این مطالعه مروری بهطور مستقل کیفیت مطالعه را بررسی و دادهها را استخراج کردند. تحلیلهای آماری با استفاده از یک مدل اثر تصادفی انجام شد و نتایج به صورت خطر نسبی (RR) با 95% فاصله اطمینان (CI) برای نتایج دوتایی، یا میانگین تفاوت (MD) برای نتایج پیوسته، یا میانگین تفاوت استاندارد (SMD)، در صورت استفاده از مقیاسهای مختلف، بیان شدند.
نتایج اصلی
12 مطالعه (با 1187 شرکتکننده) در این مطالعه مروری گردآوری شدند. خطر سوگیری (bias) برای اکثر حیطههای این مطالعه نامشخص بود.
درمان کاهنده اسیداوریک ممکن است روی پیامد مرگ طی 6 ماه (2 مطالعه؛ 498 شرکتکننده: RR: 1.66؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.61 تا 4.48) یا 2 سال (2 مطالعه؛ 220 شرکتکننده؛ RR: 0.13؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.02 تا 1.06؛ شواهد با قطعیت پائین) تفاوت کمی ایجاد کند یا هیچ تفاوتی ایجاد نکند. درمان کاهنده اسیداوریک ممکن است در رخداد ESRD طی 1 یا 2 سال تفاوت کمی ایجاد کند یا هیچ تفاوتی ایجاد نکند (شواهد با قطعیت پائین). عملکرد کلیه ممکن است با درمان کاهنده اسیداوریک طی 1 سال با کاهش کراتینین سرم (2 مطالعه؛ 83 شرکتکننده؛ MD: 73.35 - میکرومول بر لیتر؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 107.28 - تا 39.41 - ) و افزایش eGFR (1 مطالعه؛ 113 شرکتکننده؛ MD: 5.50 mL/min/1.73 m2؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.59 تا 10.41) بهبود یابد. اما، احتمالا طی 2 سال تفاوت کم ایجاد میکند، یا هیچ تفاوتی در eGFR ایجاد نمیکند (2 مطالعه؛ 164 شرکتننده؛ MD: 4.00 میلیلیتر بر دقیقه؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 3.28 - تا 11.28). درمان کاهنده اسیداوریک؛ سطح اسیداوریک را در همه زمانها کاهش داد (3، 4، 6، 12 و 24 ماه؛ شواهد با قطعیت بالا)
شواهد کافی برای حمایت از اثر درمان کاهنده اسیداوریک بر فشارخون، پروتئینوری، یا دیگر شاخصهای قلبیعروقی وجود ندارد. یاید اشاره کرد که منفعتهای واضح درمانی در همه زمانها وجود نداشت، از اینرو احتمال سوگیری بالقوهای وجود دارد.
نتیجهگیریهای نویسندگان
دادههای محدودی وجود دارد که نشان میدهد درمان کاهنده اسیداوریک ممکن است از پیشرفت نارسایی مزمن کلیه جلوگیری کند؛ اما این نتیجهگیری بسیار نامطمئن است. مزایا در همه زمانها مشاهده نشد و کیفیت شواهد به طور کلی پائین بود. برای مطالعه اثر درمان کاهنده اسیداوریک بر پیشرفت CKD به مطالعات بزرگتری نیاز است. 3 مطالعه در حال انجام دادههای با کیفیت بالایی در آینده فراهم خواهند کرد.
خلاصه به زبان ساده
درمانهای کاهنده اسیداوریک برای پیشگیری یا تاخیر در پیشرفت نارسایی مزمن کلیه
موضوع چیست؟
شواهدی وجود دارد که نشان میدهد بیماران با سطح اسیداوریک بالاتر در خون ممکن است در معرض خطر بیشتر آسیب کلیه یا پیشرفت آسیب کلیه باشند. این مطالعه برای پاسخ به این سوال طراحی شدهاست: «اگر سطح اسیداوریک را در خون با درمانهای اختصاصی کاهش دهیم، از آسیب به کلیه و پیشرفت آسیب کلیه جلوگیری میکند یا خیر؟»
آسیب طولانیمدت به کلیه (نارسایی مزمن کلیه) یک مشکل روبه فزونی در سراسر دنیا است. با آسیب به کلیه، خطر بیماریهای قلبی افزایش مییابد، و نیز با نارسا شدن کلیه نیاز به دیالیز زیاد میشود. پژوهشهای زیادی با هدف کاهش رخداد آسیب کلیه و آسیب تدریجی کلیه انجام شدهاست. هدف این پژوهشها کاهش مرگ، بیماری قلبی و نیاز به دیالیز است.
اسیداوریک، یا اورات، محصول نهایی شکستن DNA است و در هر فردی وجود دارد. به نظر میرسد که افزایش سطح اورات به طور بالقوه به قلب و عروق خونی و نیز کلیه آسیب میزند. در بیماران کلیوی، به خوبی مشخص شده هرچه که آسیب کلیه بیشتر میشود، سطح اورات در خون بالا میرود. شک در مورد اینکه این افزایش اورات فقط توسط آسیب کلیه بالا نمیرود در حال افزایش است اما ممکن است واقعا وضعیت را بدتر کند.
چه کاری کردیم؟
همه مطالعاتی را گردآوری کردیم که بیماران را با داروهای کاهنده اورات بیش از 3 ماه درمان کرده و دادههای مرگومیر، فشارخون و عملکرد کلیه را گزارش کردند.
12 مطالعه شامل 1187 شرکتکننده در این مطالعه مروری گردآوری شدند. مدت این مطالعات بین 4 ماه و 2 سال بود. نوع بیماران مطالعات متفاوت بود و شامل افراد دیابتی، نارسایی قلبی، و نارسایی مزمن کلیه میشد.
چه چیزی پیدا کردیم؟
کیفیت مطالعات گردآوری شده به علت نبود اطلاعات، نامشخص ماند. بنابراین، شواهد با کیفیت بالایی وجود ندارد.
شواهد محدودی پیدا کردیم که کاهش سطح اسیداوریک ممکن است آسیب را به کلیه آهسته کند؛ اما هیچ شواهدی از بهبود فشارخون یا دیگر شاخصهای قلبی-عروقی وجود نداشت. تعداد بیماران نیازمند دیالیز برای نارسایی کامل کلیه به نظر تغییر نمیکند. دو معیار نارسایی کلیه (کراتینین سرم و نرخ فیلتراسیون گلومرولی) در 6 و 12 ماه بهبود یافت اما در 2 سال بهبودی نداشت. همچنین، میزان پروتئین در ادرار با این درمان کاهش یافت. هیچ اثر واضحی بر مرگ، فشارخون، نرخهای بستری شدن، یا عوارض جانبی درمان پیدا نکردیم.
نتیجهگیریها
شواهد محدودی وجود دارد که نشان میدهد درمان کاهنده اورات ممکن است آسیب را به کلیهها آهسته کند؛ اما این نتیجهگیری بسیار نامطمئن است. منفعتها در همه نقاط زمانی وجود نداشت و کیفیت مطالعات به طور کلی پائین بود. برای مطالعه اثر درمان کاهنده اسیداوریک بر پیشرفت CKD، به مطالعات بزرگتری نیاز است.