پیشینه
سندرم هپاتورنال (Hepatorenal syndrome) یک نارسایی کبدی بالقوه برگشتپذیر است که با بیماری شدید کبد همراه است. این بیماری در میان افرادی که دارای سیروز پراکنده هستند، نسبتا رایج است. ترلیپرسین (Terlipressin) دارویی است که با منقبض کردن رگهای خونی، جریان خون را در کلیهها افزایش میدهد. نسخه قبلی این مرور نظاممند، اثر بالقوه مفید ترلیپرسین را بر مرگومیر و عملکرد کلیه در افراد مبتلا به سیروز و سندرم هپاتورنال نشان داد.
اهداف
ارزیابی اثرات مفید و آسیبرسان ترلیپرسین در مقایسه با دارونما / عدم مداخله در افراد مبتلا به سیروز و سندرم هپاتورنال.
روش های جستجو
ما کارآزماییهای واجد شرایط را از طریق جستوجو در پایگاه ثبت کارآزماییهای کنترلشده گروه هپاتوبیلیاری در کاکرین، پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL) در the Cochrane Library، MEDLINE، Embase و Science Citation Index Expanded و جستوجوهای دستی تا 21 نوامبر 2016 شناسایی کردیم.
معیارهای انتخاب
کارآزماییهای تصادفی و کنترل شده (RCT) شامل شرکتکنندگان مبتلا به سیروز و سندرم هپاتورنال نوع 1 یا 2 که به گروه درمانی با ترلیپرسین در مقایسه با دارونما یا عدم مداخله اختصاص یافته بودند. ما اجازه تجویز همزمان آلبومین (albumin) را برای هر دو گروه مقایسه دادیم.
گردآوری و تحلیل دادهها
دو نویسنده این مرور، بهطور مستقل دادهها را از گزارش کارآزماییها استخراج کرده و با نویسندگان ارتباط برقرار کردند. پیامدهای اولیه، مرگومیر، سندرم هپاتورنال و عوارض جانبی جدی بود. ما تحلیلهای حساسیت (sensitivity) را از RCTهایی به دست آوردیم که در آنها شرکتکنندگان، آلبومین دریافت کردند. تحلیلهای زیرگروهی را از افراد مبتلا به سندرم هپاتورنال نوع 1 یا نوع 2 به دست آورده و تحلیلهای متوالی کارآزمایی را برای کنترل خطاهای تصادفی انجام دادیم. ما متاآنالیزهای اثرات تصادفی را با نسبتهای خطر (RR) و فاصله اطمینان 95% (CI) گزارش کردیم. ما خطر سوگیری (Bias) را بر اساس حوزههای گروه هپاتوبیلیاری در کاکرین مورد بررسی قرار دادیم. ما کیفیت شواهد را با استفاده از رویکرد GRADE درجهبندی کردیم.
نتایج اصلی
ما 9 RCT را با مجموع 534 شرکتکننده مبتلا به سیروز و آسیت انتخاب کردیم. یک RCT، از نظر مرگومیر، دارای خطر پائین سوگیری و برای پیامدهای باقیمانده، دارای خطر بالای سوگیری بود. همه کارآزماییهای انتخاب شده، برای پیامدهایی غیر از مرگومیر، دارای خطر بالای سوگیری بودند. در مجموع 473 شرکتکننده، مبتلا به سندرم هپاتورنال نوع 1 بودند.
7 RCT بهطور خاص ترلیپرسین و آلبومین را ارزیابی کردند. هنگامی که تمام RCT ها را در نظر گرفتیم، ترلیپرسین با تأثیر مفیدی بر مرگومیر همراه بود (RR: 0.85؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.73 تا 0.98؛ 534 شرکتکننده، تعداد مورد نیاز درمانشده برای پیامد مفید اضافی (NNTB): 10.3 نفر؛ شواهد با کیفیت پائین). تحلیل متوالی کارآزمایی شامل تمام RCTها، همچنین به اثر مفید ترلیپرسین دست یافت. تحلیلهای دیگر، اثر مفید ترلیپرسین و آلبومین را در تغییر سندرم هپاتورنال نشان دادند (RR: 0.63؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.48 تا 0.82؛ 510 شرکتکننده، 8 RCT، NNTB: 4 نفر؛ شواهد با کیفیت پائین).
ترلیپرسین، خطر ابتلا به عوارض جانبی قلبیعروقی جدی را افزایش داد (RR: 7.26؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.70 تا 31.05؛ 234 شرکتکننده، 4 RCT)، اما هیچ تاثیری بر خطر عوارض جانبی جدی ناشی از آن به عنوان یک پیامد مرکب نداشت (RR: 0.91؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.68 تا 1.21؛ 534 شرکتکننده، 9 RCT، تعداد مورد نیاز درمانشده برای یک پیامد مضر بیشتر/دیگر: 24.5. نفر؛ شواهد با کیفیت پائین). عوارض جانبی غیرجدی عبارت بودند از: اسهال (RR: 5.76؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 2.19 تا 15.15؛ 240 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت پائین) و درد شکم (RR: 1.54؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.97 تا 2.43؛ 294 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت پائین).
ما 1 کارآزمایی در حال انجام را در مورد ترلیپرسین در مقایسه با دارونما در شرکتکنندگان مبتلا به سیروز، آسیت و سندرم هپاتورنال نوع 1 شناسایی کردیم.
3 RCT گزارش کردند که توسط یک شرکت دارویی، حمایت مالی شدند. کارآزماییهای باقیمانده، حمایت مالی خود را گزارش نکردند یا از شرکتهای داروسازی، حمایت مالی دریافت نکردند.
نتیجهگیریهای نویسندگان
این مرور نشان میدهد که ترلیپرسین ممکن است با اثرات مفیدی بر مرگومیر و عملکرد کلیه در افراد مبتلا به سیروز و سندرم هپاتورنال نوع 1 همراه باشد، اما با عوارض جانبی جدی نیز همراه است. ما قدرت شواهد را به دلیل مسائل متدولوژیکی از جمله سوگیری کنترل، ناهمگنی بالینی و نامشخص بودن کاهش دادیم. در نتیجه، شواهد بیشتری مورد نیاز است.
خلاصه به زبان ساده
ترلیپرسین در مقایسه با دارونما / عدم مداخله در درمان افراد مبتلا به سیروز و سندرم هپاتورنال
پیشینه
سیروز یک بیماری مزمن کبدی است که در آن بافت اسکار/آسیبدیده جایگزین بافت طبیعی کبد میشود. افراد مبتلا به سیروز ممکن است مبتلا به یک بیماری کلیوی به نام سندرم هپاتورنال شوند. این بیماری ممکن است زمانی ایجاد شود که جریان خون به کلیهها کافی نباشد. در نتیجه در افرادی که مبتلا به سندرم هپاتورنال هستند، افزایش جریان خون به کلیه ممکن است مفید باشد. دو نوع سندرم هپاتورنال وجود دارد: نوع 1 که بهسرعت رخ میدهد و نوع 2 که شروع کندتری دارد. ترلیپرسین دارویی است که با منقبض کردن رگهای خونی، جریان خون را در کلیهها افزایش میدهد. بنابراین این دارو ممکن است به افراد مبتلا به سیروز و سندرم هپاتورنال کمک کند.
سوال مطالعه مروری
آیا ترلیپرسین برای افراد مبتلا به سندرم هپاتورنال، بهتر از دارونمای غیرفعال یا عدم درمان عمل میکند؟
زمان انجام پژوهش
نوامبر .2016
ویژگیهای مطالعه
این مرور، 9 کارآزمایی تصادفی و کنترلشده (RCT) را با مجموع 534 شرکتکننده انتخاب کرد. کارآزماییها در 6 کشور آغاز شدند. 7 کارآزمایی، فقط شرکتکنندگان مبتلا به سندرم هپاتورنال نوع 1 را انتخاب کردند. 2 کارآزمایی، در مجموع، 96 شرکتکننده مبتلا به سندرم هپاتورنال نوع 1 یا نوع 2 را انتخاب کردند.
منابع مالی مطالعه
3 RCT حمایت مالی را از طرف شرکتهای دارویی گزارش کردند. کارآزماییهای باقیمانده، منابع مالی را گزارش نکردند یا از شرکتهای دارویی، حمایت مالی دریافت نکردند.
نتایج اصلی
افرادی که ترلیپرسین دریافت کردند، در مقایسه با افرادی که دارونمای غیرفعال دریافت کرده یا درمان دریافت نکردند، در معرض خطر پائین مرگ قرار داشتند. همچنین ترلیپرسین با تأثیر مثبت بر عملکرد کلیه همراه بود. ترلیپرسین خطر ابتلا به اختلالات قلبی و عروقی جدی (بهاصطلاح بیماریهای قلبی عروقی) را افزایش داد. سایر عوارض جانبی شامل اسهال و درد شکم بود.
تحلیلها بهطور عمده افراد مبتلا به سندرم هپاتورنال نوع 1 را انتخاب کردند. در هنگام تحلیل شرکتکنندگان مبتلا به سندرم هپاتورنال نوع 2 (به احتمال زیاد به دلیل تعداد کم شرکتکنندگان)، هیچ تاثیر مفید یا مضری از ترلیپرسین یافت نشد.
کیفیت شواهد
ما شواهد را با کیفیت پائین در نظر گرفتیم.