سوال مطالعه مروری
فوتوتراپی یک روش درمانی بدون درد است که برای درمان بیماریهای مختلف از نور استفاده میکند. ما شواهد مربوط به فوتوتراپی را در درمان زخمهای پا در افراد مبتلا به دیابت بررسی کردیم. ما میخواستیم بدانیم که فوتوتراپی التیام زخم را سرعت میبخشد و کیفیت زندگی بیماران را بهبود میبخشد، و اینکه عوارض جانبی دارد یا خیر.
پیشینه
زخمهای پا عارضه ناتوان کننده دیابت هستند که 15% تا 25% از افراد مبتلا به دیابت را در دورههایی از زندگیشان تحت تاثیر قرار میدهند. زخمهای پای دیابتی دردناک و مستعد ابتلا به عفونت هستند. تمامی زخمهای پای دیابتی لزوما بهبود نمییابند، که در نهایت ممکن است منجر به قطع عضو از طریق جراحی میشود. فوتوتراپی شامل قرار دادن منطقه آسیب دیده در معرض نور ماوراء بنفش، و گاهی اوقات استفاده از لیزر است. به نظر میرسد این روش از طریق مکانیزمهای متعددی مانند افزایش رشد سلولی و فعالیت عروق خونی به التیام زخمها کمک میکند. این روش بهعنوان یک رویکرد جایگزین برای بهبود زخمهای پا در افراد مبتلا به دیابت مورد استفاده قرار گرفته است.
ویژگیهای مطالعه
در اکتبر 2016، برای یافتن کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شدهای جستوجو کردیم که به مقایسه فوتوتراپیهای مختلف، یا مقایسه فوتوتراپی با درمانهای دیگر یا دارونما (placebo) (درمان ساختگی)، برای زخمهای پا در بزرگسالان مبتلا به دیابت پرداختند. ما هشت کارآزمایی (316 شرکتکننده) را وارد کردیم. اکثر مطالعات در کلینیکها یا بیمارستانها انجام شده و تعداد اندکی شرکتکننده داشتند (14 تا 84). میانگین سنی در مطالعات انتخاب شده بین 53 تا 68 سال، و نسبت زنان به مردان 0.46 تا 1.88 بود. مطالعات وارد شده فوتوتراپی را با دارونما یا عدم استفاده از فوتوتراپی، در سطح بالای مراقبتهای معمول مقایسه کردند (مراقبتهای معمول شامل درمانهایی مانند پانسمانها، آنتیبیوتیکها، یا تمیز کردن زخم بود). دورههای درمان بین 15 روز تا 20 هفته متغیر بودند.
نتایج اصلی
نتایج نشان داد که فوتوتراپی، در مقایسه با عدم استفاده از فوتوتراپی یا دارونما، ممکن است نسبت زخمهای کاملا بهبود یافته را در طول پیگیری افزایش و اندازه زخم را کاهش دهد. با این حال، از آن جایی که مطالعات وارد شده شامل تعداد کمی شرکتکننده و دارای نقاط ضعف در روشهای مطالعه بودند، اطمینان ما به این نتایج محدود است. ما شواهد کافی را مبنی بر اینکه آسیبهای بالقوه یا بروز آمپوتاسیون (amputation) بین گروه فوتوتراپی و گروه بدون فوتوتراپی/دارونما تفاوت داشت یا خیر، نیافتیم.
کیفیت شواهد
سطح کیفیت شواهد را به دلیل فقدان اطلاعات و خطر اینکه نتایج مطالعه دارای سوگیری (bias) باشد، پائین قضاوت کردیم. برای تأیید منافع و آسیبهای فوتوتراپی، انجام مطالعات بیشتر با کیفیت بالا مورد نیاز هستند.
این خلاصه به زبان ساده تا 26 اکتبر 2016 بهروز است.