افراد مبتلا به بیماری شدید روانی نرخ بالای بیکاری و ناتوانی را در کار نشان میدهند؛ اما اغلب مایل به داشتن شغل هستند. افراد مبتلا به بیماری شدید روانی در شغلهای محافظت شده (sheltered employment) به کار گرفته میشوند یا در آموزشهای پیشگامی برای تسهیل انتقال به کارهای رقابتی ثبتنام میشوند. امروزه، مداخلههایی هم وجود دارد که بر جستوجوی سریع یک شغل رقابتی، با حمایت مستمر برای حفظ شغل متمرکز هستند، که با نام اشتغال حمایتشده شناخته میشوند. اخیرا، علاقه شدیدی به ترکیب اشتغال حمایتشده با سایر مداخلات پیشگیرانه یا روانپزشکی به وجود آمده است.
ارزیابی اثربخشی مقایسهای انواع مختلف مداخلات توانبخشی حرفهای و رتبهبندی این مداخلات براساس اثربخشی آنها بر تسهیل اشتغال رقابتی در بزرگسالان مبتلا به بیماریهای شدید روانی.
در نوامبر 2016، ما CENTRAL ،MEDLINE ،Embase ،PsychINFO و CINAHL و فهرست منابع را برای کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده و مطالعات مروری نظاممند جستوجو کردیم. ما مطالعات مروری نظاممند را برای استخراج کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده، شناسایی کردیم.
ما کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده و کارآزماییهای تصادفیسازی شده خوشهای و کنترلشدهای را انتخاب کردیم که به ارزیابی تأثیر مداخلات بر دستیابی به اشتغال رقابتی برای بزرگسالان مبتلا به بیماریهای شدید روانی پرداختند. ما کارآزماییهای مربوط به پیامدهای اشتغال رقابتی را انتخاب کردیم. گروههای اصلی مداخله عبارت بودند از برنامههای آموزش پیشحرفهای، مداخلات اشتغال انتقالی، اشتغال حمایت شده، اشتغال حمایتشده تقویتشده با سایر مداخلات خاص، و مراقبتهای روانپزشکی بهتنهایی.
دو نویسنده بهطور مستقل کارآزماییها را شناسایی کردند، استخراج دادهها را، از جمله دادههای مربوط به عوارض جانبی را انجام دادند و کیفیت کارآزمایی را ارزیابی کردند. ما متاآنالیز (meta-analyses) مستقیم و یک متاآنالیز شبکهای را انجام دادیم که شامل اندازهگیری سطح زیر منحنی رتبهبندی تجمعی (SUCRA) است. ما کیفیت شواهد را برای پیامدهای درون متاآنالیز شبکهای بر اساس GRADE (نظام درجهبندی کیفیت شواهد و قدرت توصیهها) ارزیابی کردیم.
ما 48 کارآزمایی تصادفیسازی و کنترلشده را شامل 8743 شرکتکننده انتخاب کردیم. از این تعداد، 30 کارآزمایی اشتغال حمایتشده، 13 کارآزمایی اشتغال حمایتشده تقویتشده، 17 کارآزمایی آموزش پیشحرفهای، و 6 کارآزمایی اشتغال انتقالی را مورد بررسی قرار دادند. مراقبتهای روانپزشکی فقط مربوط به شرایط کنترل شده در 13 مطالعه بود.
متاآنالیز مستقیم مقایسهای برای اکتساب اشتغال رقابتی
ما توانستیم 18 کارآزمایی را با پیگیری کوتاهمدت در یک متاآنالیز مستقیم (2291 = N) از مقایسههای زیر انتخاب کنیم. برای اکتساب اشتغال رقابتی، اشتغال حمایتشده موثرتر از آموزش پیشحرفهای (RR: 2.52؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.21 تا 5.24) و اشتغال انتقالی (RR: 3.49؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.77 تا 6.89) و آموزش پیشحرفهای موثرتر از مراقبتهای روانپزشکی بهتنهایی بود (RR: 8.96؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.77 تا 45.51).
برای متاآنالیز مستقیم پیگیری طولانیمدت، ما توانستیم 22 کارآزمایی (N = 5233) را انتخاب کنیم. اشتغال حمایت شده تقویت شده (RR: 4.32؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.49 تا 12.48)، اشتغال حمایتشده (RR: 1.51؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.36 تا 1.68)، و آموزش پیش حرفهای (RR: 2.19؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.07 تا 4.46)، موثرتر از مراقبتهای روانپزشکی بهتنهایی بودند. اشتغال حمایتشده تقویتشده موثرتر از اشتغال حمایت شده (RR: 1.94؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.03 تا 3.65)، اشتغال انتقالی (RR: 2.45؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.69 تا 3.55) و آموزش پیشحرفهای (RR: 5.42؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.08 تا 27.11) بود. اشتغال حمایتشده موثرتر از اشتغال انتقالی (RR: 3.28؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 2.13 تا 5.04)، و آموزش پیشحرفهای (RR: 2.31؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.85 تا 2.89) بود.
متاآنالیز شبکهای برای به دست آوردن اشتغال رقابتی
ما توانستیم 22 کارآزمایی را با پیگیری طولانیمدت در یک متاآنالیز شبکهای انتخاب کنیم.
اشتغال حمایتشده تقویتشده در مقابل مراقبتهای روانپزشکی بهتنهایی در دستیابی به مشاغل رقابتی موثرترین مداخله (RR: 3.81؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.99 تا 7.31؛ SUCRA = 98.5؛ شواهد با کیفیت متوسط)، پس از اشتغال حمایت شده بود (RR: 2.72؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.55 تا 4.76؛ SUCRA = 76.5؛ شواهد با کیفیت پائین).
آموزش پیشحرفهای (RR: 2.72؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.55 تا 4.76؛ SUCRA = 76.5؛ شواهد با کیفیت پائین) و اشتغال انتقالی در دستیابی به اشتغال رقابتی بهطور قابل توجهی متفاوت از مراقبتهای روانپزشکی به تنهایی نبود (RR: 2.72؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.55 تا 4.76؛ SUCRA = 76.5؛ شواهد با کیفیت پائین)، اما آموزش پیشحرفهای خارج از مقدار و رتبه SUCRA قرار گرفت.
اشتغال حمایتشده تقویتشده کمی بهتر از اشتغال حمایت شده بود، اما قابلتوجه نبود (RR: 3.28؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 2.13 تا 5.04). ارزش SUCRA و میانگین رتبه برای اشتغال حمایتشده تقویت شده بالاتر بود.
نتایج متاآنالیز شبکهای زیرگروههای مداخله به نفع مداخلات اشتغال حمایت شده تقویت شده، و همچنین آموزش شناختی بود. با این وجود، اشتغال حمایتشده تقویتشده با آموزش مهارتهای مربوط به علائم در مقایسه با مراقبتهای روانپزشکی بهتنهایی، بهترین نتایج را نشان داد (RR در مقایسه با مراقبتهای روانپزشکی بهتنهایی: 3.61؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.03 تا 12.63؛ SUCRA = 80.3).
ما کیفیت شواهد رتبهبندی شبکهای را به دلیل خطر بالقوه سوگیری (Bias) در مطالعات انتخاب شده، تناقض و سوگیری انتشار بسیار پائین درجهبندی کردیم.
متاآنالیز مستقیم حفظ اشتغال رقابتی
بر اساس متاآنالیز مستقیم پیگیری کوتاهمدت حفظ اشتغال، اشتغال حمایتشده موثرتر از مراقبتهای روانپزشکی بهتنهایی، اشتغال انتقالی، آموزش پیشحرفهای، و اشتغال حمایتشده تقویتشده بود.
در متاآنالیز مستقیم پیامدهای طولانیمدت، اشتغال حمایت شده تقویت شده در حفظ اشتغال رقابتی موثرتر از آموزش پیشحرفهای (MD: 22.79 هفته؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 15.96 تا 29.62) و اشتغال حمایت شده (MD: 10.09؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.32 تا 19.85) بود. شرکتکنندگان دریافتکننده اشتغال حمایتشده نسبت به شرکتکنندگان دریافتکننده اشتغال انتقالی (MD: 17.36؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 11.53 تا 23.18) یا آموزش پیشحرفهای (MD: 11.56؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 5.99 تا 17.13) هفتههای بیشتری را کار کردند.
ما از نظر خطر انصراف از مطالعه یا پذیرش در بیمارستان تفاوتی را بین مداخلات نیافتیم.
بر اساس تجزیهوتحلیل مستقیم مقایسهای و متاآنالیز شبکهای، اشتغال حمایتشده و اشتغال حمایتشده تقویتشده، موثرترین مداخله برای افراد مبتلا به بیماری روانی شدید برای اکتساب و حفظ اشتغال بدون افزایش خطر عوارض جانبی بود. این نتایج بر اساس شواهد با کیفیت متوسط تا پائین هستند، به این معنی که مطالعات آینده با خطر پائینتر سوگیری میتوانند این نتایج را تغییر دهند. اشتغال حمایتشده تقویتشده ممکن است در مقایسه با اشتغال حمایتشده بهتنهایی کمی موثرتر باشد. با این وجود، بر اساس تجزیهوتحلیل مقایسهای مستقیم، این تفاوت کوچک بود، و با متاآنالیز شبکهای کاهش یافت، به این معنی که این تفاوت باید با احتیاط تفسیر شود. مطالعات بیشتر در مورد حفظ اشتغال رقابتی برای درک بهتر اینکه آیا هزینهها و تلاشها در درازمدت هم برای افراد و هم برای جامعه اهمیت دارد، مورد نیاز هستند.