میزان تولد چندقلویی در سراسر جهان افزایش یافته که با افزایش عوارض و مراقبتهای بیمارستانی بیشتر، اغلب بهدلیل نارس بودن نوزادان همراه است. در حالیکه شواهدی قوی درباره خطرات ندادن شیر مادر وجود دارد، با این حال میزان شیر دادن در خانمهایی که چند قلو داشتهاند کمتر از خانمهایی بوده که تکقلویی داشتهاند. شیر دادن به بیش از یک نوزاد به دلیل مشکلات ناشی از زایمان و نارس بودن نوزادان ممکن است چالشبرانگیز باشد. خواستههای اضافی مادر به دلیل شیر دادن مکرر، هماهنگ کردن نیازهای نوزادان یا بستری در بخش مراقبتهای ویژه نوزادان میتواند موجب شروع تاخیری شیر دادن یا حتی توقف زودرس شیر دادن شود. گزینههای جایگزین مانند استفاده از شیر کمکی (donor milk) مثلا استفاده از دایه یا شیر مادران دیگر (خارج کردن شیرتوسط خود مادر از پستانها (breast milk expression)) یا روشهای مختلف تغذیه تکمیلی (supplementary feeding) ممکن است مد نظر قرار بگیرد. حمایت و آموزش شیر دادن، مدت شیر دادن را برای نوزادان ترم و سالم و همچنین در مادرانشان بهبود میبخشد، با این حال درباره مداخلات موثر برای حمایت از زنانی که دوقلویی یا چند قلویی داشتهاند، شواهدی وجود ندارد.
ارزیابی اثربخشی آموزش و حمایت از شیر دادن در زنانی که دو قلو یا چند قلویی داشتهاند.
ما این پایگاههای اطلاعاتی را جستوجو کردیم: مرکز ثبت کارآزماییهای مربوط به گروه بارداری و زایمان در کاکرین (30 جون 2016)، ClinicalTrials.gov (30 جون 2016)، پلتفرم بینالمللی ثبت کارآزماییهای بالینی سازمان جهانی بهداشت (ICTRP) (1 جولای 2016)، فهرست مطالعات کنارگذاشتهشده از مرورهای تکقلویی مشابه کاکرین (equivalent Cochrane review of singletons) و فهرست منابع مطالعات بازیابیشده.
معیار انتخاب ما کارآزماییهای بالینی تصادفیسازی و کنترلشده (RCT) یا شبهتصادفی بود که در آنها آموزش اضافی و حمایت از شیر دادن را در زنانی که دو قلو یا چند قلو داشتند، مقایسه کرده بود.
دو نویسنده این مطالعه مروری مستقل از یکدیگر کارآزماییها را از نظر خطر سوگیری (bias) و شایستگی ورود برای این مرور ارزیابی کردند. آنها دادهها را استخراج و صحت و درستی آنها را کنترل کردند. ما کیفیت شواهد را با استفاده از رویکرد GRADE (نظام درجهبندی کیفیت شواهد و ققدرت توصیهها) ارزیابی کردیم. با این حال قادر نبودیم هیچ دادهای را تحلیل کنیم.
ما 10 کارآزمایی را یافتیم (23 گزارش) که در آنها آموزش و حمایت از شیر دادن در زنان با دو قلویی یا چند قلویی بررسی شده بود. کیفیت شواهد مخلوط بود. خطر سوگیری عمدتا بالا یا نامشخص بود. کورسازی زنان یا پرسنل در تخصیص گروه برای این مداخله مشکل است، بنابراین در همه مطالعات خطر بالای سوگیری اجرا (performance) و خطر بالا یا نامشخص سوگیری شناسایی (detection) وجود داشت. در این کارآزماییها 5787 زن ثبتنام کرده بودند ( شامل 512 زنی که به عنوان بخشی از یک کارآزمایی تصادفی وخوشهای مصاحبه شده بودند). از این تعداد، فقط دادههای دو مطالعه با 42 زن مد نظر قرار گرفت که دو قلویی یا چند قلویی داشتند. هیچیک از مطالعات بهطور خاص برای زنان با بیش از یک نوزاد طراحی نشده و پیامدها برای چند قلویی بهطور مجزا برای هر نوزاد گزارش نشده بود. به دلیل کمبود شواهد و فرمتی (قالب) که در آنها دادهها گزارش شده بود، یک توصیف روایی (narrative) از دادهها ارائه شد، هیچ تحلیلی در این مرور صورت نگرفت و ما قادر نبودیم شواهد را رتبهبندی کنیم ( با استفاده از رویکرد GRADE).
در دو کارآزمایی دادههایی درباره زنان چند قلو وجود داشت که این مقایسهها در آنها انجام شده بود: مقایسه ویزیت پرستار در خانه با مراقبتهای معمول (15 زن)، مقایسه مشاوره تلفنی با مراقبتهای معمول (27 زن). تعداد زنانی که شروع به شیر دادن کرده بودند گزارش شده بود ( همه 15 زن در یک مطالعه و 25 زن از 27 زن در مطالعه دیگر). توقف شیر مادر (نه انحصاری) قبل از 4 تا 6 هفته بعد از زایمان، توقف شیر مادر (تغذیه انحصاری با شیر مادر) قبل از 4 تا 6 هفته بعد از زایمان، توقف شیر مادر (نه انحصاری) قبل از 6 ماه بعد از زایمان و توقف شیر مادر (تغذیه انحصاری با شیر مادر) قبل از 6 ماه بعد از زایمان، بهطور صریح گزارش نشده بود. دادههای موجود برای استنتاج هر نتیجه معناداری ناکافی بودند.
توقف «گرفتن شیر توسط خود مادر» (breast milk expression) قبل از 4 تا 6 هفته بعد از زایمان و توقف گرفتن شیر توسط خود مادر قبل از 6 ماه بعد از زایمان گزارش نشده بود. سنجش رضایت مادر در یک مطالعه با 15 زن گزارش شده بود اما دادهها برای استنتاج نتایج معنادار ناکافی بودند. هیچ پیامد ثانویه دیگری برای زنان چند قلو در هر یک از مطالعات گزارش نشده بود. عوارض جانبی گزارش نشده بود.
ما شواهدی از کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده درباره اثر بخشی آموزش و حمایت از شیر دادن برای زنانی با دو قلویی یا چند قلویی یا روش موثری برای آموزش و حمایت آنها پیدا نکردیم. شواهد درباره بهترین شیوه برای انجام مداخلات، زمان مراقبت، یا بهترین شخص برای انجام مداخله وجود ندارد. انجام مطالعاتی به اندازه کافی قوی با طراحی مناسب و خوب برای بررسی مداخلات انجام شده برای زنان با دو قلویی یا چند قلویی لازم است تا مشخص شود که چه انواعی از آموزش و حمایت برای این مادران در شیر دادن به نوزادانشان موثر است.