جلد ۲۰۱۶ -                   جلد ۲۰۱۶ - صفحات ۰-۰ | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 10.1002/14651858.CD009858.pub2

XML Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Yan Wang, Chunjie Li, He Yuan, May CM Wong, Jing Zou, Zongdao Shi et al . Rubber dam isolation for restorative treatment in dental patients. 3 2016; 2016
URL: http://cochrane.ir/article-1-824-fa.html
ایزولاسیون با رابردم در درمان ترمیمی در بیماران دندان‌پزشکی
Yan Wang* , Chunjie Li , He Yuan , May CM Wong , Jing Zou , Zongdao Shi , Xuedong Zhou
پیشینه
کنترل موثر رطوبت و میکروب‌ها برای موفقیت در مراحل ترمیم دندان ضروری است. رابردم (rubber dam) به عنوان یک روش ایزولاسیون، به‌طور گسترده‌ای در درمان‌های ترمیمی دندان استفاده می‌شود. اثرات استفاده از رابردم بر طول عمر و کیفیت ترمیم‌های دندانی هم‌چنان نیازمند بحث مبتنی بر شواهد است. در این مرور اثرات رابردم با سایر روش‌های ایزولاسیون در درمان‌های ترمیمی دندان مقایسه می‌شود. این یک به‌روزرسانی از مرور کاکرین است که نخستین‌بار در سال 2016 منتشر شد.
اهداف
ارزیابی تاثیرات استفاده از ایزولاسیون با رابردم در مقایسه با دیگر انواع ایزولاسیون مورد استفاده در درمان‌های ترمیمی مستقیم و غیر‐مستقیم در بیماران دندان‌پزشکی.
روش های جستجو
متخصص اطلاعات گروه سلامت دهان در کاکرین بانک‌های اطلاعاتی زیر را جست‌وجو کرد: پایگاه ثبت کارآزمایی‌های گروه سلامت دهان در کاکرین (13 ژانویه 2021)؛ پایگاه مرکزی ثبت کارآزمایی‌های کنترل شده کاکرین (CENTRAL؛ شماره 12، 2020) در کتابخانه کاکرین (13 ژانویه 2021)؛ MEDLINE Ovid (1946 تا 13 ژانویه 2021)؛ Embase Ovid (1980 تا 13 ژانویه 2021)؛ LILACS BIREME Virtual Health Library (پایگاه‌های اطلاعاتی علمی سلامت آمریکای لاتین و کارائیب؛ 1982 تا 13 ژانویه 2021)؛ و SciELO BIREME Virtual Health Library (1998 تا 13 ژانویه 2021). هم‌چنین Chinese BioMedical Literature Database (CBM؛ به زبان چینی) (1978 تا 13 ژانویه 2021)؛ بانک اطلاعاتی VIP (به زبان چینی) (1989 تا 13 ژانویه 2021)، و زیرساخت‌های دانش ملی چین (CNKI؛ به زبان چینی) (از 1994 تا 13ژانویه 2021) را بررسی کردیم. به‌منظور دستیابی به کارآزمایی‌های در حال انجام، در ClinicalTrials.gov و پلت‌فرم بین‌المللی ثبت کارآزمایی‌های بالینی سازمان جهانی بهداشت، OpenGrey، و Sciencepaper Online (به زبان چینی) نیز جست‌وجو را انجام دادیم. هنگام جست‌وجو در منابع الکترونیکی هیچگونه محدودیتی را از نظر زبان یا تاریخ انتشار مقاله اعمال نکردیم.
معیارهای انتخاب
کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی و کنترل‌ شده (شامل کارآزمایی‌های split‐mouth) را با طول دوره یک ماه وارد کردیم که به ارزیابی اثرات رابردم در مقایسه با روش‌های ایزولاسیون جایگزین برای درمان‌های ترمیمی دندان پرداختند.
گردآوری و تحلیل داده‌ها
دو نویسنده مرور به‌طور مستقل از هم به غربالگری نتایج حاصل از جست‌وجوهای الکترونیکی، استخراج داده‌ها، و ارزیابی خطر سوگیری (bias) در مطالعات وارد شده پرداختند. اختلافات با بحث و تبادل نظر حل‌و‌فصل شدند. از دستورالعمل های آماری کاکرین پیروی کامل کرده و قطعیت شواهد را با استفاده از درجه‌‏بندی توصیه‏، ارزیابی، توسعه و ارزشیابی (GRADE) ارزیابی کردیم.
نتایج اصلی

شش مطالعه در سراسر جهان بین سال‌های 2010 و 2015، شامل 1342 شرکت‌کننده (که 233 مورد در دوره پیگیری از دست رفتند) انجام شدند. در تمامی مطالعات وارد شده خطر سوگیری (bias) بالا بود.

پنج مطالعه رابردم را با ایزولاسیون با کمک رول‌های پنبه‌ای مرسوم مقایسه کردند. یک مطالعه را به‌ دلیل وجود تناقض در داده‌های ارائه شده از تجزیه‌و‌تحلیل کنار گذاشتیم. از چهار کارآزمایی باقی‌مانده، سه مورد نرخ بقای ترمیم‌ها را با حداقل دوره پیگیری شش ماه گزارش کردند. نتایج تجمعی از دو مطالعه با حضور 192 شرکت‌کننده نشان داد که استفاده از ایزولاسیون با رابردم ممکن است نرخ بقای ترمیم مستقیم کامپوزیت (composite) ضایعات غیر‐پوسیدگی سرویکال (non‐carious cervical lesions; NCCL) را در شش ماه افزایش دهد (نسبت شانس (OR): 2.29؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.05 تا 4.99؛ شواهد با قطعیت پائین). با این حال، استفاده از رابردم در ترمیم‌های کامپوزیت NCCL ممکن است تاثیری اندک تا عدم تاثیر بر نرخ بقای ترمیم‌ها نسبت به رول‌های پنبه‌ای در 12 ماه (OR: 1.38؛ 95% CI؛ 0.45 تا 4.28؛ 1 مطالعه، 30 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین) و در 18 ماه (OR: 1.00؛ 95% CI؛ 0.45 تا 2.25؛ 1 مطالعه، 30 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین) داشته باشد، اما شواهد بسیار نامشخص است. در 24 ماه، استفاده از رابردم ممکن است خطر عدم‐ترمیم را در کودکان تحت درمان ترمیمی پروگزیمال آتروماتیک در دندان‌های آسیای اولیه کاهش دهد اما شواهد بسیار نامشخص است (نسبت خطر (HR): 0.80؛ 95% CI؛ 0.66 تا 0.97؛ 1 مطالعه، 559 شرکت‌کننده؛ شواهد با قطعیت بسیار پائین).

هیچ یک از مطالعات وارد شده شامل عوارض جانبی نبوده و هزینه مستقیم درمان را گزارش نکردند.

نتیجه‌گیری‌های نویسندگان
این مرور برخی شواهد را با قطعیت پائین یافت که استفاده از رابردم در درمان‌های ترمیمی مستقیم دندان‌پزشکی ممکن است منجر به نرخ پائین‌تر شکست ترمیم در مقایسه با استفاده از رول پنبه‌ای پس از شش ماه شود. در مقاطع زمانی دیگر، شواهد بسیار نامشخص است. انجام تحقیقات بیشتر و با کیفیت بالا مورد نیاز است که به ارزیابی اثرات استفاده از رابردم بر انواع مختلف درمان‌های ترمیمی بپردازند.
خلاصه به زبان ساده

آیا استفاده از یک ورق نازک لاستیک (رابردم) برای جدا کردن دندان‌ها از یکدیگر طی یک پروسیجر دندانی، موفقیت ترمیم دندان را بهبود می بخشد؟

نتایج کلیدی

‐ زمانی که از رابردم به جای رول‌های پنبه‌ای برای جدا کردن دندان استفاده می‌شود، به احتمال زیاد ترمیم دندان پس از شش ماه در جای خود و در شرایط خوبی باقی می‌ماند.
‐ برای تقویت شواهد، باید مطالعات بیشتری را در این زمینه انجام دهیم. این مطالعات نیاز به استفاده از روش‌های قوی، پیگیری افراد بیش از شش ماه، و بررسی عوارض و هزینه‌ها دارند.

چرا در زمان ترمیم دندان‌ها، آن‌ها را از هم جدا می‌کنیم؟

زمانی که دندان‌پزشکان ترمیم دندان را انجام می‌دهند، اغلب آن را از بقیه دهان جدا می‌کنند تا:

‐ بزاق را دور نگه دارند تا از اختلال در اتصال مواد پیشگیری شود؛
‐ تولید آئروسل‌ها را در طول پروسیجر دندان‌پزشکی تا حد معینی کاهش دهند؛
‐ از بلع یا آسیب رساندن مواد، مایعات یا ابزار مورد استفاده برای ترمیم، به دهان جلوگیری کنند؛

دندان‌پزشکان برای جدا کردن دندان‌ها از چه استفاده می‌کنند؟

یک روش معمول برای جداسازی دندان‌ها از بقیه دهان استفاده از رول‌های پنبه‌ای و یک لوله نی‐مانند است که بزاق را می‌مکد. این روش از تجهیزات ساده و ارزان استفاده می‌کند، اما نیاز به تعویض مکرر رول‌های پنبه‌ای خیس‌شده دارد.

یک گزینه جایگزین، استفاده از یک ورق لاستیکی نازک (رابردم) است. در ابتدا، دندان‌پزشک یک سوراخ کوچک روی ورق ایجاد می‌کند. سپس آن را روی دندان قرار می‌دهند تا تحت درمان قرار گیرد و مانعی در اطراف آن ایجاد شود. این ورق را می‌توان با روش‌های مختلفی، مانند گره‌هایی که روی دندان قرار داده شده‌اند یا یک قطعه کوچک لاستیکی که بین دندان‌ها قرار دارد، در جای خود نگه داشت.

ما به دنبال چه یافته‌ای بودیم؟

ما می‌خواستیم دریابیم که رابردم در مقایسه با دیگر روش‌های جداسازی دندان‌ها، در بهبود ترمیم دندان‌ها موثر هستند یا خیر. هم‌چنین به دنبال آن بودیم که بدانیم با عوارض جانبی همراه هستند یا خیر.

چه کاری را انجام دادیم؟

به دنبال مطالعاتی بودیم که استفاده از رابردم را در مقایسه با روش دیگری برای جداسازی دندان‌ها مقایسه کردند. نتایج این مطالعات را مقایسه و خلاصه کرده و اطمینان خود را به این شواهد بر اساس عواملی مانند روش‌های انجام و حجم نمونه مطالعات رتبه‌بندی کردیم.

ما به چه نتایجی رسیدیم؟

شش مطالعه را با مجموع 1342 بیمار شناسایی کردیم که اکثر آن‌ها کودک بودند. دندان‌ها به دلایل مختلفی، از جمله پوسیدگی (سوراخ‌های ایجاد شده در دندان توسط باکتری‌ها) و از بین رفتن بافت سخت در پایه دندان‌ها، نیاز به ترمیم داشتند. در این مطالعات رابردم با موارد زیر مقایسه شدند:

‐ رول پنبه‌ای (پنج مطالعه)؛ و
‐ سیستم Isolite (روشی جدید که ترکیبی است از بلوک‌های پلاستیکی‌، سپر برای زبان و گونه‌ها، و لوله‌ای که بزاق و سایر محتوای دهان را می‌مکد) (یک مطالعه).

رابردم در مقایسه با رول‌های پنبه‌ای

شواهد نشان می‌دهد که با استفاده از رابردم به جای رول پنبه‌ای، ترمیم دندان احتمالا پس از شش ماه در جای خود و در وضعیت خوبی باقی می‌ماند (2 مطالعه). شواهد قوی و کافی برای تعیین اینکه این قضیه بیش از شش ماه دوام می‌آورد یا خیر، وجود ندارد.

رابردم در مقایسه با سیستم Isolite

شواهد به اندازه کافی قوی نیستند تا بتوانیم تشخیص دهیم که رابردم در مقایسه با سیستم Isolite، موفقیت را در ترمیم دندان بهبود می‌بخشد یا خیر.

عوارض جانبی

هیچ مطالعه‌ای عوارض جانبی را بررسی نکرد.

محدودیت‌های شواهد چه هستند؟

شواهد بر اساس تعداد کمی از مطالعات انجام شده به روش‌هایی است که ممکن است خطاهایی را در نتایج آنها ایجاد کرده باشد.

این شواهد تا چه تاریخی به‌روز است؟

شواهد تا ژانویه 2021 به‌روز است.


(۱۱۰۸ مشاهده)
متن کامل [PDF 4 kb]   (۶۹ دریافت)    

پذیرش: 1395/5/27 | انتشار: 1395/6/30