ما شش RCT (521 شرکتکننده) را وارد مرور کردیم که درناژ شکمی را با عدم انجام درناژ در بیمارانی که تحت عمل آپاندکتومی اورژانسی باز برای درمان آپاندیسیتهای عارضهدار قرار گرفته بودند، مقایسه کردند. مطالعات در آمریکای شمالی، آسیا و آفریقا انجام شدند. عمده شرکتکنندگان آپاندیس سوراخ شده (perforated appendiciti) با التهاب صفاق (peritonitis) موضعی یا کلی داشتند. تمام شرکتکنندگان رژیمهای آنتیبیوتیکی را پس از جراحی باز آپاندکتومی دریافت کردند. هیچ یک از کارآزماییها خطر پائین سوگیری نداشتند.
شواهد کافی برای تعیین تاثیر درناژ شکمی و عدم درناژ بر آبسههای داخل صفاقی در 14 روز (RR: 1.23؛ 95% CI؛ 0.47 تا 3.21؛ 5 RCT؛ 453 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین) یا برای عفونت زخم (wound infection) در 14 روز (RR: 2.01؛ 95% CI؛ 0.88 تا 4.56؛ 5 RCT؛ 478 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت بسیار پائین) وجود نداشت. افزایش خطر 30 روزه در نرخ عوارض کلی (موربیدیتی) در گروه درناژ با شواهد با کیفیت بسیار پائین ارزیابی شد (RR: 6.67؛ 95% CI؛ 2.13 تا 20.87؛ 1 RCT؛ 90 شرکتکننده). تعداد هفت مورد مرگومیر در گروه درناژ (تعداد: 183 نفر) در مقایسه با افرادی که در گروه عدم درناژ قرار داشتند (تعداد: 180 نفر) اتفاق افتاد، معادل افزایش خطر مرگومیر 30 روزه از 0.6% تا 2.7% (نسبت شانس (OR) پتو: 4.88؛ 95% CI؛ 1.18 تا 20.09؛ 4 RCT؛ 363 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت متوسط). شواهدی با کیفیت بسیار پائین وجود دارد که نشان میدهند درناژ در مقایسه با گروه عدم درناژ، مدت بستری را در بیمارستان تا 2.17 روز افزایش میدهد (95% CI؛ 1.76 تا 2.58؛ 3 RCT؛ 298 شرکتکننده).
سایر پیامدهای مشخص، هزینههای بیمارستانی، درد، و کیفیت زندگی، در هیچ کدام از مطالعات وارد شده، گزارش نشده بودند.
سوال ما
آیا درناژ میتواند بروز آبسههای داخل صفاقی (تجمع موضعی چرک در شکم یا لگن) را پس از جراحی باز آپاندکتومی (appendectomy) (برداشتن آپاندیس از طریق یک برش بزرگ در پائین شکم، معروف به لاپاروتومی) برای آپاندیسیتهای عارضهدار کاهش دهد.
پیشینه
آپاندیسیت (appendicitis) به التهاب آپاندیس برمیگردد. آپاندکتومی، جراحی برای برداشتن آپاندیس، اغلب در افرادی که آپاندیسیست حاد دارند انجام میشود. افرادی که تحت عمل آپاندکتومی برای آپاندیسیتهای عارضهدار قرار میگیرند، که تحت عنوان آپاندیسیت گانگرن (gangrenous) (بافت نرم مرده) یا سوراخ ده (ترکیده) شناخته میشود، بیشتر از عوارض پس از جراحی رنج میبرند. انجام روتین درناژ جراحی برای پیشگیری از تشکیل آبسههای داخل صفاقی پس از آپاندکتومی برای آپاندیسیتهای عارضهدار، موضوع بحثبرانگیزی است که مورد سوال قرار گرفته است.
ویژگیهای مطالعه
تمام مطالعات مرتبط را تا 30 جون 2017 جستوجو کردیم.
شش مطالعه بالینی را شامل مجموع 521 شرکتکننده شناسایی کردیم. تمام شش مطالعه استفاده از درناژ را در برابر عدم استفاده از آن در افرادی که عمل اورژانسی باز آپاندکتومی برای آپاندیسیت پیچیده داشتند، مقایسه کرده بود. مطالعات در امریکا، هند، کنیا، پاکستان و ترکیه انجام شده بودند. سن افراد در کارآزماییهای بین 0 تا 82 سال بود.
نتایج کلیدی
تجزیهوتحلیلها نتوانستند تفاوت را در تعداد افراد مبتلا به آبسههای داخل صفاقی یا عفونت زخم هنگام استفاده یا عدم استفاده از درناژ نشان دهند. نرخ مرگومیر در گروه درناژ بالاتر از گروه بدون درناژ بود. مدت زمان بستری در بیمارستان (تقریبا دو روز با 43.5% افزایش در «میانگین» زمان بستری) در گروه درناژ طولانیتر از گروه بدون درناژ بود. هیچ یک از مطالعات هزینهها، درد، و کیفیت زندگی را گزارش نکردند. بهطور کلی، هیج شواهدی برای هر گونه بهبود بالینی با استفاده از درناژ شکمی در افراد تحت عمل باز آپاندکتومی برای آپاندیسیتهای عارضهدار وجود ندارد.
کیفیت شواهد
تمام مطالعات وارد شده نواقصی را در زمینه کیفیت روششناسی یا گزارشدهی پیامدها داشتند. بهطور کلی، کیفیت شواهد موجود بسیار پائین است.