پیشینه
نگهداری (retention)، مرحله درمانی اورتودنسی است که باعث میشود دندانها بعد از درمان با بریسهای اورتودنسی در موقعیت درستشان باقی بمانند. بدون مرحله نگهداری، ممکن است دندانها دوباره به وضعیت اولیه خود بازگردند (relapse). برای جلوگیری از ریلاپس، هر فردی که تحت درمان با سیمهای اورتودنسی قرار میگیرد، نیازمند نوعی نگهداری خواهد شد.
اهداف
ارزیابی اثرات استراتژیهای مختلف نگهداری برای ثابت نگه داشتن دندانها در موقعیت درستشان بعد از سیمهای اورتودنسی.
روش های جستجو
در این مطالعه مروری نظاممند، پایگاههای اطلاعاتی زیر را جستوجو کردیم: مرکز ثبت کارآزماییهای گروه سلامت دهان در کاکرین (Cochrane Oral Health Group's Trials Register) (تا ژانویه 2016)، پایگاه کارآزماییهای بالینی ثبت شده کاکرین (CENTRAL؛ Cochrane Central Register of Controlled Trials) (شماره 12، 2015)، MEDLINE via Ovid (از 1946 تا 26 ژانویه 2016) و EMBASE via Ovid (از 1980 تا 26 ژانویه 2016). برای کارآزماییهای در حال انجام، مرکز ثبت کارآزماییهای مؤسسه ملی سلامت ایالات متحده (US National Institutes of Health Trials Register) (در سایت ClinicalTrials.gov) و پلتفرم بینالمللی ثبت کارآزماییهای بالینی سازمان جهانی بهداشت (ICTRP؛ WHO International Clinical Trials Registry Platform) را بررسی کردیم. در این جستوجوهای پایگاههای اطلاعاتی الکترونیکی، هیچ محدودیت اطلاعاتی یا زبانی را اعمال نکردیم. برای شناسایی کارآزماییهای منتشر نشده با نویسندگان کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (RCT) ارتباط برقرار کردیم.
معیارهای انتخاب
RCTهایی انتخاب شدند که در برگیرنده کودکان و بزرگسالانی بود که نگهدارنده داشته یا روشهای اضافی برای جلوگیری از ریلاپس به دنبال درمان اورتودنسی با سیم انجام داده بودند.
گردآوری و تحلیل دادهها
دو نویسنده مطالعه مروری، مستقل از هم، مطالعات مناسب را غربالگری، خطر سوگیری (bias) در کارآزماییها را بررسی و دادهها را استخراج کردند. نتایج مورد نظر به صورت موارد زیر بود: کیفیت ثابتسازی دندانها، نقص در نگهدارندهها، عوارض جانبی در سلامت دهان و رضایت بیمار. میانگین تفاوت (MD) را با 95% فاصله اطمینان (CI) برای دادههای پیوسته و خطر نسبی (RR) را با 95 فاصله اطمینان (CI) برای نتایج دوتای محاسبه کردیم. زمانی که مطالعاتی با روشها و نتایج مشابه وجود داشت، متاآنالیز (meta-analysis) انجام دادیم. گزارش Little's Irregularity Index را برای ارزیابی ریلاپس، اولویتبندی کردیم.
نتایج اصلی
در این مطالعه مروری، 15 مطالعه (با 1722 شرکتکننده) را گرد آوردیم. همچنین 4 مطالعه در دست انجام و 4 مطالعه منتظر طبقهبندی شدن وجود داشت. این 15 مطالعه 4 مقایسه را ارزیابی کردند: نگهدارندههای متحرک در مقابل نگهدارندههای ثابت (3 مطالعه)، انواع مختلف نگهدارندههای ثابت (4 مطالعه)، انواع مختلف نگهدارندههای متحرک (8 مطالعه) و یک مطالعه که، ترکیب روشهای ترموپلاستک فک بالا (upper thermoplastic) و متصل شونده به فک پایین (lower bonded) را در مقابل روشهای ترومبوپلاستیک فک بالا با روشهای کمکی فک پایین (lower adjunctive) در مقابل نگهدارنده مقایسه میکرد. 4 مطالعه، خطر سوگیری پایین و 7 مطالعه خطر سوگیری بالایی و 4 مطالعه خطر سوگیری مشخصی نداشتند.
نگهدارندههای متحرک در مقابل نگهدارندههای ثابت
نگهدارندههای متحرک ترموپلاستیک در فک پایینی نسبت به نگهدارندههای ثابت چند رشتهای (multistrand) ثبات کمتری داشتند: MD (شاخص نامنظمی Little، صفر میلی متر ثابت است) 0.6 میلیمتر (95 فاصله اطمینان (CI): 0.17 تا 1.03). این نتیجه حاصل یک کارآزمایی با 84 شرکتکننده است که خطر سوگیری بالا و کیفیت پایین داشت. نتایجِ عدمِ کارایی نگهدارندهها متناقض بود. شواهدی از خونریزی لثهای کمتری با نگهدارندههای متحرک وجود داشت (RR: 0.53؛ 95 فاصله اطمینان (CI): 0.31 تا 0.88؛ یک کارآزمایی؛ 84 شرکتکننده؛ خطر سوگیری بالا؛ شواهد با کیفیت پایین)، اما شرکتکنندههها اذعان داشتند که گذاشتن نگهدارندههای ثابت، با میانگین تفاوت در یک مقیاس آنالوگ دیداری (VAS صفر تا 100؛ 100 یعنی بسیار رضایتمند) 12.84 - (95% فاصله اطمینان (CI): 7.09 - تا 18.60 - ) مقبولتر است.
نگهدارندههای ثابت در مقابل نگهدارندههای ثابت
این مطالعات هیچ دادههایی را از ثبات، عوارض جانبی یا رضایتمندی شرکتکنندگان گزارش نکردند. در مورد عدم کارایی نگهدارندهها از سه کارآزمایی که نگهدارنده پلیاتیلنی نواری (polyethylene ribbon bonded retainer) را با نگهدارنده چندرشتهای در قوس پایینی مقایسه میکرد، دادهای به دست آوردیم (RR: 1.10؛ 95 فاصله اطمینان (CI): 0.77 تا 1.57؛ ناهمگونی متوسط؛ سه کارآزمایی؛ 228 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت پایین). هیچ شواهدی از اختلاف در نرخهای ناکارآمدی وجود نداشت. همچنین از دو کارآزمایی، اطلاعاتی در مورد مقایسه انواع نگهدارندههای ثابت بالایی به دست آوردیم که یافتههای مشابهای داشت (RR: 1.25؛ 95 فاصله اطمیان (CI): 0.87 تا 1.78)؛ ناهمگونی کم؛ دو کارآزمایی؛ 174 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت پایین).
نگهدارندههای متحرک در مقابل نگهدارندههای متحرک
در مطالعهای با خطر سوگیری پایین که نگهدارنده ترموپلاستیک تماموقت را با نگهدارنده ترموپلاستی نیمهوقت بالایی و پایینی مقایسه میکرد، هیچ شواهدی از تفاوت در ریلاپس وجود نداشت (شواهد با کیفیت پایین). دو مطالعه با خطر سوگیری بالا نشان دادند که تثبیت در قوس پایینی برای نگهدارندههای ترموپلاستی در مقابل Hawley، و برای ترموپلاستیک تماموقت در مقابل Begg (تمام وقت) بهتر است (هر دو مطالعه شواهدی با کیفیت پایین داشتند).
یک مطالعه نشان داد شرکتکنندهههایی که از نگهدارندههای Howley استفاده میکنند، نسبت به کسانی که از نگهدارندههای ترموپلاستیک می کردند، بیشتر خجالت می کشیدند (RR: 2.42؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.30 تا 4.49)؛ یک کارآزمایی؛ 348 شرکتکننده؛ خطر سوگیری بالا؛ شواهد با کیفیت پایین). این مطالعه همچنین نشان داد گذاشتن نگهدارندههای Hawley مشکلتر است. شواهد متناقضی درباره نرخ عمر نگهدارندههای ترموپلاستی و Hawley وجود داشت.
مقایسههای دیگر نگهدارندهها
مطالعه دیگری با خطر سوگیری پایین، سه رویکرد مختلف به تثبیت را برای افراد مبتلا به نامرتبی دندان (crowding) بررسی کرد. این مطالعه نشان داد که هیچ شواهدی از تفاوت در ریلاپس بین ترکیب نگهدارنده ترموپلاستیک فک بالا و نگهدارنده کانین تا کانین فک پایین و ترکیب نگهدارنده ترموپلاستیک فک بالا و ساییدن اینترپروگزیمال (interproximal stripping) بدون نگهدارنده فک پایین وجود ندارد.
نتیجهگیریهای نویسندگان
هیچ شواهدی از اینکه گذاشتن نگهدارندههای ترموپلاستیک تمام وقت، تثبیت بیشتری نسبت به نیمهوقت گذاشتن نگهدارندهها ایجاد میکند، یافت نکردیم، اما این مورد تنها در تعداد معدودی از شرکتکنندهها بررسی شد.
به طور کلی، شواهد با کیفیت بالایی برای نظر دادن در مورد روشهای نگهداری برای تثبیت موقعیت دندان بعد از درمان با بریسهای اورتودنسی وجود ندارد. به RCTهای بیشتر و با کیفیت بالاتری نیاز است.
خلاصه به زبان ساده
بهترین روش برای نگهداری موقعیت درست دندانها بعد از درمان اورتودنسی چه روشی است؟
سوال مطالعه مروری
موثرترین رویکرد برای نگهداری دندان در موقعیت جدیدش بعد از پایان درمان با بریسهای اورتودنسی چیست؟
پیشینه
وقتی که دندانها با استفاده از بریسهای اورتودنسی مرتب میشوند، دندانها تمایل دارند که دوباره کج شوند. متخصصان اورتودنسی با استفاده از روشهای مختلف نگهداری از این برگشت جلوگیری میکنند. روشهای نگهداری شامل گذاشتن نگهدارنده، که رو یا دور دندان قرار میگیرد، یا چسباندن آن به پشت دندانها، یا استفاده از روشی به نام روش کمکی میشود. روشهای کمکی یا شکل ارتباطات دندانها را تغییر میدهد یا شامل روشهای محدودی است که ارتباط بین لثه و گردن دندان را قطع میکند.
ویژگیهای مطالعه
پایگاههای اطلاعاتی را برای یافتن شواهد جدید تا 26 ژانویه 2016 جستوجو کردیم. این مطالعه مروری بهروزرسانی شده نسخه قبلی است که در سال 2006 منتشر شد. 15 مطالعه را که انواع مختلف نگهدارندههای ثابت و متحرک و مدتهای زمانی مختلف گذاشتن نگهدارنده را بررسی میکرد، گرد آوردیم. 1722 شرکتکننده وجود داشت که شامل کودکان و بزرگسالان میشد. 9 مطالعه در در بیمارستان یا در مراکز داشنگاهی، 5 مطالعه در مطب متخصص و یک مطالعه در کلینیک خدمات بهداشت ملی انجام شد.
این مطالعات چهار مقایسه را بررسی کردند: نگهدارندههای ثابت در مقابل نگهدارندههای متحرک (سه مطالعه)، انواع مختلف نگهدارندههای ثابت (چهار نگهدارنده)، انواع مختلف نگهدارندههای متحرک (8 مطالعه) و مطالعهای که ترکیب نگهدارندههای ثابت و متحرک را با استفاده از یک روش کمکی و یک موقعیت دهنده (positioner) مقایسه میکرد. همچینن چهار مطالعه در دست انجام و چهار مطالعه در حال انتظار برای طبقهبندی یافتیم.
نتایج اصلی
اکثر مطالعات کیفیت پایینی داشتند. یک مطالعه کوچک اما خوب، که گذاشتن نگهدارندههای ترموپلاستیک تماموقت و نیمهوقت را بررسی کرد، هیچ شواهدی از تفاوت در تثبیت نشان نداد (شواهد با کیفیت متوسط).
کیفیت شواهد
شواهد با کیفیت بالا برای نظر دادن در مورد هر رویکرد به نگهداری وجود نداشت. به مطالعات بیشتر و با کیفیت بالاتری نیاز است.