سوال مطالعه مروری
منابع علمی پزشکی موجود را که به ارزیابی اثربخشی و بیخطری عوامل تحریک کننده کلونی گرانولوسیت (ماکروفاژ) (G(M)‐CSF) در مقایسه با آنتیبیوتیکها در پیشگیری از ابتلا به عفونت در بیماران سرطانی تحت شیمیدرمانی پرداخته بودند، مرور کردیم.
پیشینه
درمان سرطان با شیمیدرمانی (داروهای ضد‐سرطان) عملکرد سیستم ایمنی را مختل کرده و شمار گلبولهای سفید را کاهش میدهد. این مساله احتمال ابتلای فرد را به عفونت افزایش میدهد. G(M)‐CSF و آنتیبیوتیکها هر دو میتوانند خطر بروز عفونت ناشی از درمانهای ضد‐سرطان را کاهش دهند. این مرور به مقایسه اثربخشی آنتیبیوتیکها و G(M)‐CSF در پیشگیری از ایجاد عفونت پرداخته است.
ویژگیهای مطالعه
چندین بانک اطلاعاتی پزشکی را جستوجو و دو کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شده (randomised controlled trials; RCTs) را شناسایی کردیم که معیارهای ورود ما را داشتند، در این نسخه بهروز شده از مرور، هیچ کارآزمایی جدیدی پیدا نکردیم. یک کارآزمایی شامل 40 بیمار مبتلا به سرطان پستان میشد که تحت شیمیدرمانی با دوز بالا بودند. برای پیشگیری از عفونت، هجده بیمار G‐CSF و 22 بیمار آنتیبیوتیک دریافت کرده بودند (سیپروفلوکساسین (ciprofloxacin) و آمفوتریسین (amphotericin)). کارآزمایی دیگر به مقایسه GM‐CSF در برابر آنتیبیوتیکها در بیماران مبتلا به سرطان ریه سلول‐کوچک پرداخته بود، 78 بیمار در بازوی GM‐CSF و 77 بیمار در بازوی آنتیبیوتیک بودند.
نتایج کلیدی
مطالعهای که استفاده از G‐CSF در برابر آنتیبیوتیکها را آنالیز کرده بود، همه موارد مورتالیتی، عفونتهایی که از نظر میکروبیولوژی یا بالینی به ثبت رسیده باشند، عفونتهای شدید، کیفیت زندگی یا عوارض جانبی را گزارش نکرده بود. هیچ گونه شواهدی مبنی بر تفاوت در پیامدهای مورتالیتی ناشی از عفونت (هیچ بیماری به علت عفونت جان خود را از دست نداده بود) یا نوتروپنی تبدار بین دو گزینه پروفیلاکتیک پیدا نکردیم.
کارآزمایی که به ارزیابی GM‐CSF در برابر آنتیبیوتیکها پرداخته بود، هیچ شواهدی در رابطه با وجود تفاوت در تمام موارد مورتالیتی، مورتالیتی کارآزمایی، عفونتها یا عفونتهای شدید پیدا نکرده بود. تنها تفاوتی که بین دو بازوی درمان مشخص شد، عارضه جانبی ترومبوسیتوپنی (thrombocytopenia) بود که در بیمارانی که آنتیبیوتیک دریافت کرده بودند، نتایج مطلوبتر بود. در این کارآزمایی کیفیت زندگی گزارش نشده بود.
برای تعیین بهترین روش پیشگیری از عفونت در بیماران مبتلا به سرطان لازم است پژوهش بیشتری صورت گیرد.
کیفیت شواهد
کیفیت شواهد برای مورتالیتی ناشی از عفونت و فراوانی نوتروپنی تبدار در کارآزمایی G‐CSF بسیار پائین بود، چرا که شمار بیمارانی که ارزیابی شده بودند، اندک بوده و طراحی مطالعه مناسب نبود (خطر سوگیری (bias) بالا). کارآزمایی که به آنالیز GM‐CSF در برابر آنتیبیوتیکها پرداخته بود، نرخ بقای کلی، مرگومیرهای ناشی از سمّیت، عفونتها، عفونتهای شدید و عوارض جانبی را گزارش کرده بود. به دلیل تعداد بسیار کم شرکتکنندگان، کیفیت تمامی این پیامدها را پائین در نظر گرفتیم.
شواهد تا دسامبر 2015 بهروز است.