نشان داده شده که سورفاکتانتها (surfactant) با منشاء حیوانی از منفعتهای متعددی نسبت به اولین نسل سورفاکتانتهای سنتتیک برخوردار بوده و از متداولترین روشهای آمادهسازی سورفاکتانت به شمار میآیند. سورفاکتانتها با منشاء حیوانی و کاربرد بالینی آنها، حاصل چرخ یا لاواژ کردن ریه گاوی یا خوکی هستند که اصلاح یا خالصسازی شدهاند. اینکه آیا میان عصارههای سورفاکتانت گاوی (چرخ یا لاواژشده اصلاحشده) و عصارههای سورفاکتانت خوکی (چرخ یا لاواژ شده) تفاوتهای قابلتوجهی به لحاظ نتایج بالینی وجود دارد، ابهام وجود دارد.
مقایسه اثر به کارگیری عصارههای مختلف سورفاکتانت با منشاء حیوانی بر خطر مرگ و میر، بیماری مزمن ریوی و دیگر عوارض مرتبط با تولد زودهنگام در نوزادان نارس در معرض خطر ابتلا به سندرم دیسترسی تنفسی (RDS) یا مبتلا به آن.
ما از استراتژی استاندارد جستوجوی گروه مطالعه مروری نظاممند نوزادان در کاکرین (Cochrane Neonatal Review group) برای جستوجو در پایگاه کارآزماییهای بالینی ثبت شده کاکرین (CENTRAL؛ Cochrane Central Register of Controlled Trials) (شماره 7، 2015)، از MEDLINE از طریق PubMed (از 1966 تا 31 جولای 2015)، EMBASE (از 1980 تا 31 جولای 2015) و CINAHL (از 1982 تا 31 جولای 2015) استفاده کردیم. ما همچنین برای یافتن کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده و شبهتصادفیسازی شده، در پایگاههای اطلاعاتی بالینی، خلاصه مقالات منتشرشده کنفرانسها و فهرستهای منابع مقالات بازیابیشده، به جستوجو پرداختیم.
کارآزماییهای تصادفی یا شبهتصادفیسازی و کنترلشده که به منظور پیشگیری از عوارض تولد زودهنگام و مرگ و میر، به مقایسه اثر درمان نوزادان نارس در معرض یا مبتلا به RDS، با عصاره سورفاکتانت با منشاء حیوانی پرداخته بودند.
دادهها با توجه به نتایج بالینی توسط نویسندگان مطالعه مروری نظاممند از میان گزارش کارآزماییهای بالینی برگزیده شدند. تجزیه و تحلیل زیرگروهها بر اساس سن حاملگی، دوز و برنامه زمانبندی دریافت سورفاکتانت، شدت درمان و استراتژی درمان صورت گرفتند. تحلیل دادهها بر اساس استانداردهای گروه مطالعه مروری نظاممند نوزادان کاکرین به اجرا درآمد.
شانزده کارآزمایی تصادفیسازی و کنترل شده، تحلیل شدند.
تفاوتهای معناداری میان نتایج بالینی مربوط به مقایسه کارآزماییهای عصاره سورفاکتانت حاصل از ریه چرخشده اصلاحشده (براکتانت (beractant)) و عصاره سورفاکتانت حاصل از ریه چرخشده خوکی (پروکتانت آلفا (poractant alfa)) گزارش شده بود. این تفاوتها عبارتند از: افزایش معنادار احتمال مرگ پیش از ترخیص از بیمارستان، مرگ یا نیاز به اکسیژن در سن 36 هفتگی از آخرین تاریخ قاعدگی، نیاز به درمان مجرای شریانی باز و دریافت کمتر از یک دوز سورفاکتانت در نوزادان درمان شده با عصاره سورفاکتانت حاصل از ریه چرخشده و اصلاحشده گاوی در مقایسه با نوزادان درمانشده با عصاره سورفاکتانت حاصل از ریه چرخشده خوکی. این تفاوتها در نتایج کارآزماییها محدود به مطالعاتی میشد که از دوز اولیه بالاتری از عصاره سورفاکتانت حاصل از ریه چرخشده خوکی استفاده کرده بودند. اینکه آیا تفاوتهای مشاهدهشده ناشی از تفاوتهای مربوط به دوز و یا منبع استخراجی (گاوی یا خوکی) هستند، به دلیل عدم رعایت شرایط یکسان در گروههای تحت مقایسه با اندازه نمونه مناسب، به طوری قطعی مشخص نیست. هیچ تفاوتی میان نتایج بالینی کارآزماییهای تطبیقی میان عصاره سورفاکتانت حاصل از لاواژ کردن ریه گاوی و عصاره سورفاکتانت حاصل از ریه چرخشده و اصلاحشده گاوی مشاهده نشد.