راهنماهای بالینی بینالمللی حامی استفاده از کورتیکواستروئیدهای استنشاقی روزانه (ICS ؛inhaled corticosteroids) در مدیریت کودکان و بزرگسالان مبتلا به آسم هستند. با این حال، در عملکرد بالینی و دنیای واقعی، این داروها غالبا با فواصل نامنظم توسط بیماران استفاده میشوند. شواهد اخیر نشان میدهد که استفاده متناوب از ICS، با شروع درمان در زمان بروز علائم اولیه، هم ممکن است منافعی برای کاهش شدت تشدید آسم داشته باشد.
مقایسه اثربخشی و ایمنی ICS متناوب در برابر پلاسبو در مدیریت درمان کودکان و بزرگسالان مبتلا، یا مشکوک به دارا بودن، علائم آسم خفیف مداوم پایدار.
ما ثبت کارآزماییهای گروه تخصصی راههای هوایی در کاکرین (CAGR ؛Cochrane Airways Group Specialised Register)، وبسایت ClinicalTrials.gov و پورتال کارآزماییهای سازمان جهانی بهداشت ( World Health Organization trials portal) را در مارچ 2015 جستوجو کردیم.
ما کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (RCT) را که مصرف متناوب ICS را در مقابل پلاسبو در کودکان و بزرگسالان با علائم آسم پایدار مقایسه کرده بودند، در مطالعه مروری گنجاندیم. هیچ مداخله همزمانی بهجز دوز رهاییبخش و کورتیکواستروئید خوراکی در حین تشدیدها پذیرفته نشد.
دو نویسنده مطالعه مروری بهطور مستقل کارآزماییها را برای گنجانده شدن، کیفیت شیوه انجام و استخراج دادهها ارزیابی کردند. نتیجه اثربخشی اولیه، احتمال تشدید آسم نیازمند به کورتیکواستروییدهای خوراکی و نتیجه ایمنی اولیه، عوارض جانبی جدی بود. نتایج ثانویه شامل تشدید حمله، آزمایشهای عملکرد ریه، کنترل آسم، عوارض جانبی، و میزان ترک مطالعات بود. کیفیت شواهد با استفاده از معیارهای GRADE انجام شد.
شش کارآزمایی (شامل 490 کودک در سنین پیشدبستانی، 145 کودک در سنین مدرسه و 240 فرد بزرگسال) معیارهای انتخاب را داشتند. طول دوره مطالعات 12 تا 52 هفته بود. نتایج برای کودکان پیشدبستانی در یک تجزیه و تحلیل جداگانه ارائه شد که این نشانه یک تمایز بالینی بود، نه لزوما وابسته به پیشرفت درازمدت آسم.
کاهشی در احتمال تجربه یک مورد یا موارد بیشتر از تشدید علائم که نیازمند کورتیکواستروئید خوراکی باشد، در کودکان بزرگتر (145 شرکت کننده؛ نسبت شانس (OR): 0.57؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.29 تا 1.12؛ شواهد با کیفیت پائین) و بزرگسالان مبتلا به آسم (240 شرکت کننده؛ OR: 0.10؛ 95% CI: 0.01 تا 1.95؛ شواهد با کیفیت پائین) دیده شد. این تجزیه و تحلیلها هرکدام بر یافتههای یک مطالعه منفرد متکی بودند. هیچ تفاوت گروهی در احتمال عوارض جانبی سلامتی دیده نشد (385 شرکت کننده؛ OR: 1.00؛ CI%95: 0.14 تا 7.25؛ کیفیت شواهد متوسط). در مقایسه با گروه پلاسبو، تعداد شرکت کنندگان گروه ICS با تجویز متناوب برای نتیجهگیری در مورد اینکه آیا کاهشی در نرخ بستری شدن، نمره علائم روزانه و شبانه، یا عوارض جانبی اتفاق میافتد، کافی نبود. آزمایشهای عملکرد ریوی گزارش شده توسط یک مطالعه منفرد به نفع استفاده از ICS بود. تفاوت مشهودی بین گروه در باب میزان رشد کودکان، یا آمار کلی رها کردن مطالعه وجود نداشت.
در کودکان گروه پیشدبستانی با اپیزودهای مکرر ویزینگ، استفاده از ICS با تجویز متناوب در دوره آغازین بروز علائم نیاز به دوز رهایی بخش خوراکی کورتیکواستروئید را به نصف کاهش داد (490 شرکت کننده؛ OR: 0.48؛ CI%95: 0.31 تا 0.73؛ کیفیت شواهد متوسط با ناهمگونی حداقلی). درمان متناوب با کمتر شدن عوارض جانبی جدی همراه بود (439 شرکت کننده؛ OR: 0.42؛ CI%95: 0.17 تا 1.02؛ کیفیت شواهد پائین). تفاوت معناداری در بستری شدن یا در یک مطالعه منفرد که کیفیت زندگی از نظر والدین ارزیابی شده بود، در این مورد دیده نشد.
با این حال، درمان متناوب با بهبود، هم در علائم روز و هم شب، همراه بود. هیچ افزایشی در نرخ مواد ترک مطالعه، و عوارض جانبی کلی و خاص درمان وجود نداشت.
در کودکان و بزرگسالان مبتلا به آسم پایدار خفیف، دو مطالعه نشان دادهاند که استفاده از ICS با تجویز متناوب در زمان تشدید احتمال نیاز به کورتیکواستروییدهای خوراکی را به نصف کاهش میدهد. اگر فرض کنیم که میزان تاثیر برای هر جامعه مورد مطالعه (مدل تاثیرات ثابت) یکسان است، این نتیجه از نظر آماری معنادار است، اما زمانی که از یک مدل تاثیرات تصادفی استفاده شود از لحاظ آماری معنیدار نیست. با این حال، کمبود شواهد منتشر شده نتیجهگیریهای ما را به سمت استفاده فقط در موارد «مورد نیاز» محدود کرد. تعداد کم مطالعات و شرکت کنندگان در مطالعات دلایل اصلی برای کاهش کیفیت کلی یافتهها بودند. نتیجه همراهیکنندهای در کودکان پیشدبستانی با خسخس به دست آمد. در این گروه سنی، بهبود در نمره علائم روز و شب آسم و کیفیت زندگی کودکان گزارش شده توسط والدین به نفع گروه ICS بود. با این حال، هیچ تفاوت آماری در تعداد بستری شدن در در گروهها وجود نداشت. این درمان با هیچ افزایش قابلتوجهی در عوارض جانبی همراه نبود. به هیچ سرکوبی در رشد با استفاده از ICS با تجویز متناوب در هر دو گروه پیشدبستانی یا سنین مدرسه اشاره نشده بود. با توجه به تعداد محدود مطالعات موجود، ما به نیاز به انجام مطالعات تصادفیسازی و کنترل شده بیشتر را به منظور تایید این یافتهها تاکید میکنیم.