حرف آخر
دیکلوفناک (diclofenac) موضعی و کتوپروفن (ketoprofen) موضعی میتوانند باعث ایجاد سطوح خوبی از تسکین درد در استئوآرتریت (osteoarthritis) شوند، اما فقط حدود 10% از افراد دریافتکننده دارونمای (placebo) موضعی به این نتیجه درمانی دست پیدا میکنند. هیچ شواهدی برای دیگر شرایط مزمن دردناک وجود ندارد.
پیشینه
درد مزمن عضلانیاسکلتی در شرایطی مثل استئوآرتریت رخ میدهد. شدت درد معمولا متوسط یا شدید است، و به مدت سه ماه یا بیشتر طول میکشد.
داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (nonsteroidal anti‐inflammatory drugs; NSAIDs) موضعی به شکل ژل، کرم، اسپری یا گچ روی پوست آسیب دیده مالیده میشوند. NSAIDهای موضعی به داخل پوست نفوذ پیدا کرده، وارد بافتها یا مفاصل شده و فرآیندهایی را که باعث درد در بافت میشوند، کاهش میدهند. سطوح دارویی که با NSAIDهای موضعی وارد خون میشوند، از سطوحی که از همان دارو به صورت خوراکی مصرف میشوند، بسیار کمتر است. این امر میتواند خطر تاثیرات مضر را به حداقل برساند.
ویژگیهای مطالعه
این مرور، نسخه بهروزرسانی شده مروری تحت عنوان «NSAIDهای موضعی در مدیریت درد عضلانیاسکلتی مزمن در بزرگسالان» است که نخستین بار در سال 2012 منتشر شد. در مجموع، 39 مطالعه را با کیفیت بالا با حضور 10,857 شرکتکننده پیدا کردیم که در آنها از NSAID موضعی حداقل به مدت یک روز استفاده شد. این مطالعات، تعدادی از داروهای موضعی مختلف را، اغلب در برابر دارونمای موضعی، آزمایش کردند. بیشتر به شرکتکنندگانی توجه داشتیم که با کاهش خوبی در درد (نزدیک به نصف) در طول 6 تا 12 هفته پس از آغاز درمان روبهرو شدند. مطالعاتی که طولانیتر بودند، بیشتر نمایانگر دنیای واقعی هستند، زیرا در این شرایط مزمن، دردی که درمان نشود، تقریبا هیچوقت از بین نمیرود. ما NSAIDها را به صورت مجزا بررسی کردیم تا ببینیم چقدر موثر هستند.
نتایج کلیدی
دیکلوفناک (diclofenac) و کتوپروفن (ketoprofen) تنها دو دارویی بودند که درباره آنها مطالعاتی با کیفیت خوب و طولانیمدت وجود داشت و عمدتا در افراد با سن بالای 40 سال و مبتلا به آرتریتهای دردناک زانو انجام شدند. مقایسه بین دیکلوفناک یا کتوپروفن موضعی به صورت محلول یا ژل، و محلول یا ژل حاوی هیچ نوع دارو (دارونمای موضعی) انجام شد. برای دیکلوفناک و کتوپروفن، حدود 6 نفر از هر 10 بیمار مبتلا به استئوآرتریت در مقایسه با 5 نفر از هر 10 بیمار مصرفکننده دارونمای موضعی، کاهش بیشتری را در درد خود پس از 6 تا 12 هفته گزارش کردند (شواهد با کیفیت متوسط).
واکنشهای پوستی (غالبا خفیف) با دیکلوفناک موضعی (20 مورد در هر 100 مورد) شایعتر از دارونمای موضعی (5 مورد در 100 مورد) رخ دادند؛ هیچ تفاوتی بین کتوپروفن موضعی و دارونمای موضعی وجود نداشت (شواهد با کیفیت متوسط). حوادث جانبی دیگر از جمله ناراحتی معده، در این مطالعات به ندرت گزارش شدند، اما هیچ تفاوتی بین دیکلوفناک یا کتوپروفن موضعی و دارونمای موضعی دیده نشد (شواهد با کیفیت بسیار پائین). بروز حوادث جانبی جدی، شایع نبودند.
کیفیت شواهد
کیفیت شواهد مربوط به دیکلوفناک موضعی و کتوپروفن موضعی را در مقایسه با دارونما برای اثربخشی، در سطح متوسط و برای تاثیرات مضر، در سطح بسیار پائین رتبهبندی کردیم. شواهد با کیفیت متوسط بدین معنی است که پژوهشهای بیشتر ممکن است تخمین ما را درباره این تاثیر تغییر دهند و شواهد با کیفیت بسیار پائین بدین معناست که در مورد دقت تخمین خود، بسیار نامطمئن هستیم.