پیشینه
ترانسفیوژن خون زمانی اتفاق میافتد که خون از یک فرد گرفته میشود و به فرد دیگری داده میشود. ترانسفیوژنهای خون با هدف نجات زندگی و رفع شرایط پزشکی تهدید کننده سلامت در یک بازه زمانی کوتاه‐مدت صورت میگیرد. با وجود این، ترانسفیوژنهای خون با حوادث جانبی همراه است که برخی از آنها بهطور بالقوه با واکنش سیستم ایمنی ارتباط داشته یا ناشی از انتقال عوامل عفونی (مانند ویروس نقص ایمنی انسانی) هستند. لکوریداکشن فرآیندی است که طی آن سلولهای سفید با برنامهریزی قبلی و با هدف کاهش خطر بروز واکنشهای جانبی در افرادی که ترانسفیوژن خون دریافت میکنند، از خون اهدا شده برداشته میشود. مزایای برداشت سلولهای سفید خون با هدف کاهش عوارض عفونی و غیر‐عفونی در همه بیماران دریافت کننده خون کماکان دارای ابهام است. برداشت سلولهای سفید خون پرهزینه است. کشورهای آمریکا و انگلستان سالانه دهها میلیون صرف این پروسیجر میکنند. در آمریکا، هزینه آن تقریبا 30 دلار به ازای هر واحد خون است. ممکن است صرف این مقدار پول در صورتی که هیچ مزیت آشکاری برای بیماران نداشته باشد، بیفایده باشد.
سوال بالینی
مزایا و آسیبهای برداشت سلولهای سفید خون از خون اهدا شده برای افراد دریافت کننده ترانسفیوژن خون چیست؟
ویژگیهای مطالعه
به منظور یافتن گزارشهای مربوط به کارآزماییهای بالینی که به بررسی تاثیرات برداشت سلولهای سفید خون از خون اهدا شده پرداخته بودند، در مجلات پزشکی به جستوجو پرداختیم. ما علاقهمند بودیم که بدانیم برداشت سلولهای سفید خون از خون اهدا شده منجر به کاهش عوارضی چون صدمه حاد ریه ناشی از ترانسفیوژن خون، مرگومیر، عوارض عفونی و غیر‐عفونی و یا هر نوع دیگری از حوادث جانبی در فرد دریافت کننده خون میشود یا خیر. به این منظور افراد با هر سن یا جنسیتی را که به هر دلیلی ترانسفیوژن خون دریافت کرده بودند، به مطالعه وارد کردیم. شواهد از مطالعات بازیابی شده تا 05 دسامبر 2014 به دست آمدهاند.
نتایج اصلی
ما 13 مطالعه را یافتیم و شامل افرادی میشد که در طول اعمال جراحی قلب یا سرطان، یا به دلیل آسیب و صدمه، ابتلا به سرطان، ایدز (HIV) یا سپسیس (sepsis)، ترانسفیوژن خون دریافت کرده بودند.
هیچ شواهد آشکاری نیافتیم که نشان دهنده مزایا یا آسیبهای ناشی از برداشت سلولهای سفید خون از خون اهدا شده باشد. برای تمامی پیامدهایی که بررسی شدند (صدمه حاد ریه ناشی از ترانسفیوژن خون، مرگومیر به هر علتی، عفونت به هر دلیل، عارضه غیر‐عفونی یا هر نوع دیگری از حادثه جانبی) هیچ علامتی مبنی بر مزیت یا آسیب وجود نداشت.
کیفیت شواهد
سطح کیفیت کلی شواهد مطالعات وارد شده، بسیار پائین تا پائین بود. هیچ یک از مطالعات وارد شده تعداد کافی از افراد را برای ارائه پاسخ قطعی درباره فایده برداشت سلولهای سفید خون از خون اهدا شده، وارد مطالعه نکرده بودند. برای کسب اطمینان نسبت به مزایا و آسیبهای این پروسیجر به مطالعات جدید با سطح بالایی از کیفیت شامل چند هزار نفر نیاز است.