تولد زودرس هنوز یک عامل خطر برای بروز خونریزی داخل بطنی محسوب میشود و این اتفاق در 25% نوزادان با وزن تولد بسیار پائین رخ میدهد. تصور میشود منشا خونریزی داخل بطنی وریدی باشد و احتمالا ترومبوز داخلی (ذاتی) در ماتریکس ژرمینال نقش تحریک کننده را بازی کند. آنتیترومبین گلیکوپروتئینی است که در کبد ساخته میشود و مهارکننده اصلی ترومبین در پلاسما و بنابراین تعدیل کننده انعقاد خون است. نوزادانی که با وزن بسیار پائین متولد میشوند، سطح آنتیترومبین کمی دارند و به علت وجود شرایط افزایش انعقاد پذیری، خطر ایجاد خونریزی داخل بطنی در ساعات اولیه تولد بالاست. تجویز ضدانعقادهایی مثل آنتیترومبین میتواند از خطر بالای بروز خونریزی داخل بطنی بکاهد. ضد انعقادها همچنین خطر ایجاد انفارکت وریدی پارانشیم را، که مشخص شده خونریزی داخل بطنی را عارضهدار میکند، نیز کاهش میدهند.
بررسی اینکه آیا تجویز پیشگیرانه آنتیترومبین (که در 24 ساعت اول پس از تولد آغاز شده باشد)، در مقایسه با دارونما، عدم درمان یا هپارین، خطر بروز خونریزی داخل بطنی-ماتریکس ژرمینال را در نوزادان بسیار نارس کاهش میدهد یا خیر.
ما در پایگاه کارآزماییهای بالینی ثبتشده کاکرین (Cochrane Central Register of Controlled Trials) (کتابحانه کاکرین (The Cochrane Library) 2015)، MEDLINE (از 1996 تا 22 نوامبر 2015)، EMBASE (از 1980 تا 22 نوامبر 2015) و CINAHL (از 1982 تا 22 نوامبر 2015) به جستوجو پرداختیم. هیچگونه محدودیتی از نظر زبان اعمال نکردیم. چکیدههای کنفرانسهای برگزار شده در این زمینه (انجمن پریناتال استرالیا و نیوزیلند و انجمنهای آکادمیک نوزادان) را از سال 2000 تا 2015 نیز بررسی کردیم.
کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده، شبهتصادفیسازی و کارآزماییهای خوشهای که به مقایسه تجویز زودهنگام (در 24 ساعت اول زندگی) آنتیترومبین در نوزادان بسیار نارس (سن بارداری کمتر از 32 هفته، با هر وزن تولد) پرداخته باشند.
برای هر کارآزمایی انتخابشده، دو نویسنده بهطور مستقل به کار استخراج دادهها پرداختند (مثل تعداد شرکتکنندگان، وزن تولد، سن بارداری، فورمولاسیون آنتیترومبین [مشتق از پلاسما یا نوترکیب]، نحوه تجویز، طول مدت درمان و غیره) و خطر وجود سوگیری (Bias) (مثل کافی بودن تصادفیسازی، کورسازی، کامل کردن دوره پیگیری) را بررسی کردند. پیامدهای اصلی که در این مطالعه مروری مدنظر قرار گرفتهاند، خونریزی داخل بطنی و خونریزی داخل بطنی شدید هستند.
دو کارآزمایی تصادفیسازی و کنترلشده با مجموع 182 نوزاد معیارهای ورود را داشتند. هر دو کارآزمایی، آنتیترومبین را با دارونما مقایسه کرده بودند. ما هیچ تفاوت معناداری در میزان بروز خونریزی داخل بطنی (خطر نسبی (RR) معمولی: 1.30؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.87 تا 1.93؛ 18%= I2؛ خطر تفاوت (RD) معمولی: 0.09؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.05 تا 0.23؛ 2 مطالعه؛ 175 نوزاد؛ 42%= I2) و خونریزی شدید داخل بطنی (RR معمولی: 1.04؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.55 تا 1.94؛ 0%= I2؛ RD معمولی: 0.01؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.11 - تا 0.12؛ 2 مطالعه؛ 175 نوزاد؛ 0%= I2) پیدا نکردیم. برای پیامدهای ثانویه، هیچ تفاوت قابل ملاحظهای از نظر مرگومیر نوزادان (RR معمولی: 2.00؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.62 تا 6.45؛ 46%= I2؛ RD معمولی: 0.04؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.03 - تا 0.12؛ 2مطالعه؛ 182 نوزاد؛ 61%= I2) و دیگر پیامدهای تعیین شده مثل دیسپلازی برونکوپولمونر یافت نشد. کیفیت شواهدی که از این یافتهها حمایت میکردند، بهدلیل عدم دقت در برآورد و ارزیابی، محدود بود.
بهنظر نمیرسد تجویز آنتیترومبین میزان بروز و شدت خونریزی داخل بطنی را در نوزادان بسیار نارس کاهش دهد. در رابطه با دیگر پیامدهای بالینی مرتبط شواهد محدودی در دسترس است. به دلیل بیدقتی در ارزیابی، نتایج این مطالعه مروری نظاممند دربردارنده منافع و مضرات آنتیترومبین بوده و هیچ پاسخ قطعی به سوال مطالعه مروری نمیدهد.