آزمون کوتاه وضعیت ذهنی (MMSE؛ Mini-Mental State Examination) یک آزمون شناختی است که معمولا به عنوان بخشی از ارزیابی برای دمانس (Dementia) احتمالی استفاده میشود.
تعیین دقت تشخیصی آزمون کوتاه وضعیت ذهنی (MMSE) در نقاط برش (cut points) مختلف برای دمانس در افراد 65 سال و بالاتر در اجتماع و وضعیتهای نیازمند مراقبتهای اولیه که قبلا آزمایشی برای بررسی دمانس انجام ندادهاند.
ما جستوجوی خود را در منابع زیر انجام دادیم: ثبت تخصصی گروه دمانس و بهبود شناختی در کاکرین (Cochrane Dementia and Cognitive Improvement Group)؛ (MEDLINE (OvidSP؛ (EMBASE (OvidSP؛ (Psychinfo (OvidSP؛ (LILACS (BIREME؛ ALOIS؛ (BIOSIS previews (Thomson Reuters Web of Science و Web of Science Core Collection، از جمله Science Citation Index و نمایه استنادی مجموعه مقالات کنفرانسها (Thomson Reuters Web of Science). ما همچنین منابع تخصصی مطالعات مروری و مطالعات انجام شده درباره دقت آزمونهای تشخیصی را جستوجو کردیم: MEDION (دانشگاه ماستریخت (Maastricht) و لون (Leuven)؛ www.mediondatabase.nl)؛ DARE (پایگاه اطلاعاتی حلاصههای مرور اثرات (Database of Abstracts of Reviews of Effects)؛ از طریق کتابخانه کاکرین (The Cochrane Library)؛ پایگاه اطلاعاتی HTA (پایگاه اطلاعاتی ارزیابی فناوری سلامت، از طریق کتابخانه کاکرین و ARIF (دانشگاه بیرمنگام، بریتانیا، www.arif.bham.ac.uk). ما تلاش کردیم دادههای احتمالا مرتبط اما منتشر نشده را از طریق تماس با محققان در این زمینه، بازیابی کنیم. ابتدا جستوجو را در نوامبر 2012 انجام دادیم و سپس در ماه می 2014 یک بهروزرسانی کامل انجام دادیم. هیچگونه محدودیتی بر زبان یا تاریخ در جستوجوهای الکترونیکی قرار ندادیم، و به طور کلی از هیچگونه فیلتر روششناسی بهعنوان روشی برای محدود کردن جستوجوها استفاده نکردیم.
ما مطالعاتی را انتخاب کردیم که آزمون 11 آیتمی (حداکثر نمره 30) MMSE (در هر نقطه برشی) را در افرادی که قبلا تحت آزمایش قرار نگرفته بودند، در مقابل یک مرجع بالینی استاندارد پذیرفته شده برای تمام علل و انواع دمانس (بیماری دمانس آلزایمر، دمانس اجسام لوی (Lewy)، دمانس عروقی، دمانس پیشانی-گیجگاهی) مقایسه کرده باشند. تشخیص بالینی شامل تمام علل دمانس (طبقهبندی نشده) بود که در هر نسخهای از راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM؛ Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders)، طبقهبندی بینالمللی بیماریها (ICD) و درجهبندی بالینی دمانس تعریف شده است.
حداقل سه نویسنده، تمام استنادها را غربالگری کردند. دو نویسنده استخراج دادهها و ارزیابی کیفیت مطالعات را انجام دادند. ما با استفاده از روش منحنیهای مشخصه عملکرد خلاصه سلسله مراتبی (HSROC) و روش دو متغیره، متاآنالیز (meta-analysis) انجام دادیم.
ما تعداد 24310 استناد را پس از حذف موارد تکراری، بازیابی کردیم، متن کامل 317 مقاله دارای متن کامل را مرور کردیم و سرانجام 70 رکورد مربوط به 48 مطالعه را برای استفاده در ترکیبها انتخاب نمودیم. ما قادر به انجام متاآنالیز بر اساس 28 مطالعه انجام شده در محیط جامعه (44 مقاله) و 6 مطالعه انجام شده در مراقبتهای اولیه (8 مقاله) بودیم. اما برای 14 مطالعه باقی مانده مربوط به اجتماع، قادر به استخراج دادهها به صورت جداول 2 × 2 که قابل استفاده باشند، نبودیم، درنتیجه آنها را در متاآنالیزها به کار نگرفتیم. تمام مطالعات در جامعه در افراد بدون علامت انجام شده بودند، در حالی که دو مورد از شش مطالعه مربوط به مراقبتهای اولیه، در افرادی که علائم دمانس احتمالی داشتند، انجام شد. قضاوت ما بر این بود که دو مطالعه در معرض خطر بالای سوگیری (Bias) در حوزه انتخاب بیمار، سه مطالعه در معرض خطر بالای سوگیری در حوزه آزمون شاخص و نه مطالعه در معرض خطر سوگیری در مورد جریان (flow) و زمان هستند. اغلب مطالعات برای پاسخ به سوال مطالعه مروری، قابل کاربرد بودند، هر چند که نگرانیهایی در مورد انتخاب شرکتکنندگان در شش مطالعه و شرایط هدف در یک مطالعه وجود داشت.
دقت MMSE برای تشخیص دمانس در 18 نقطه برش در جامعه (امتیاز MMSE: 10، شامل 30-14) و 10 نقطه برش در مراقبتهای اولیه (امتیاز MMSE شامل 26-17) گزارش شد. تعداد کل شرکت کنندگان در مطالعات موجود در متاآنالیز در بازه 37 تا 2727 با میانه 314 قرار داشت (دامنه میان چارکی (IQR)؛ 160 تا 647). در جامعه، دقت ترکیب شده در نقطه برش 24 (15 مطالعه) دارای حساسیت 0.85 (95% فاصله اطمینان (CI)؛ 0.74 تا 0.92) و ویژگی 0.90 (95% فاصله اطمینان (CI)؛ 0.82 تا 0.95)، بود. در نقطه برش 25 (10 مطالعه)، حساسیت 0.87 (95% فاصله اطمینان (CI)؛ 0.78 تا 0.93) و ویژگی 0.82 (95% فاصله اطمینان (CI)؛ 0.65 تا 0.92) بود و در هفت مطالعه که برآوردهای دقت برای سطح تحصیلات، تعدیل شده بود، حساسیت 0.97 (95% فاصله اطمینان (CI)؛0.78 تا 0.93) و ویژگی 0.70 (95% فاصله اطمینان (CI)؛0.50 تا 0.85) بود. اطلاعات کافی برای ارزیابی دقت MMSE برای تشخیص نوع دمانس وجود نداشت. امکان برآورد خلاصه دقت تشخیصی در مراقبتهای اولیه با توجه به دادههای ناکافی وجود نداشت.
MMSE در تشخیص دمانس، در شرایطی که شیوع آن کم است، نقش دارد. اما نباید برای جداسازی برای تایید یا رد بیماری استفاده شود. توصیه میکنیم که مطالعات آینده، دقت تشخیصی آزمون را در زمینه مسیر تشخیصی تجربه شده توسط بیمار ارزیابی کنند و این که محققان چگونگی تغییر پیامدهای مرتبط را با بیمار توسط MMSE گزارش دهند.