هدف این مطالعه مروری چیست؟
هدف از این مرور کاکرین این بود که بدانیم فوتوکوآگولاسیون لیزری برای درمان ادم ماکولار دیابتیک مفید است یا خیر. محققان کاکرین تمام مطالعات مرتبط به پاسخ این سوال را گردآوری و تجزیهوتحلیل کردند و 24 مطالعه را یافتند.
پیامهای کلیدی
این مرور نشان داد که فوتوکوآگولاسیون لیزری میتواند احتمال از دست دادن بینایی را کاهش دهد. انواع جدیدتر (سبکتر) فوتوکوآگولاسیون لیزری ممکن است بهتر از لیزر استاندارد عمل کند. مطالعات مرتبط به انواع جدیدتر لیزر در حال انجام هستند.
در این مرور چه موضوعی بررسی شد؟
دیابت یک بیماری است که در آن قند خون فرد بیش از حد بالا است. بعضی از افراد مبتلا به آن ممکن است به علت رتینوپاتی دیابتیک دچار مشکلاتی در رابطه با چشمانشان شوند. این مشکلات به این دلیل است که دیابت، رگهای خونی کوچک واقع در پشت چشم (شبکیه چشم) را تحت تاثیر قرار میدهد. افراد مبتلا به رتینوپاتی دیابتیک ممکن است در قسمت مرکزی پشت چشم مبتلا به تورم شوند: این تورم، ادم ماکولار دیابتیک (diabetic macular oedema) نامیده میشود. درمان ادم ماکولار دیابتیک مهم است زیرا ممکن است منجر به از دست دادن بینایی شود.
چشمپزشکان میتوانند ناحیه پشت چشم را با استفاده از ایجاد سوختگیهای کوچک به کمک یک لیزر، با هدف کاهش احتمال از دست دادن بینایی ناشی از ادم ماکولار دیابتیک، درمان کنند. این کار، فوتوکوآگولاسیون لیزری نامیده میشود. در انواع جدیدتر فوتوکوآگولاسیون لیزری، به نام تحت آستانه (subthreshold)، سوختگی به کمک لیزر با استفاده از انرژی کمتری صورت میگیرد و بهطور بالقوه باعث آسیب کمتری میشود. انواع مختلفی را از لیزر میتوان مورد استفاده قرار داد. انواع اصلی لیزر، لیزر آرگون یا دیود (diode) هستند.
نتایج اصلی این مرور چه هستند؟
محققان کاکرین 24 مطالعه مرتبط را یافتند. نه مورد از این مطالعات از اروپا، هفت مورد از ایالات متحده آمریکا و چهار مورد از آسیا بودند. بقیه مطالعات از آفریقا، استرالیا، آمریکای جنوبی بودند، و یک مطالعه در اروپا و آسیا صورت گرفته بود. برخی از این مطالعات فوتوکوآگولاسیون لیزری را با عدم استفاده از فوتوکوآگولاسیون برای افراد مبتلا به ادم ماکولار دیابتیک مقایسه کردند. مطالعات دیگر شدتهای مختلف لیزر را مقایسه کردند، به عنوان مثال، به مقایسه لیزر تحت آستانه با لیزر استاندارد پرداختند. مطالعات دیگر انواع مختلف لیزر را مقایسه کردند (عمدتا آرگون و دیود).
محققان کاکرین، میزان قطعیت شواهد مرتبط به هر یافته مرور را ارزیابی کردند. آنها به دنبال عواملی بودند که میتوانستند قطعیت شواهد را کم کنند، از جمله این عوامل میتوان مشکلات مربو به روش انجام مطالعات، مطالعات بسیار کوچک و یافتههای متناقض را در سراسر مطالعات نام برد. آنها همچنین عواملی را از جمله تاثیرات بسیار بزرگ بررسی کردند که میتوانستند قطعیت شواهد را بالاتر ببرند. آنها هر یافته را دارای قطعیت بسیار پائین، پائین، متوسط‐ یا بالا درجهبندی کردند.
این مرور نشان داد:
• افراد مبتلا به ادم ماکولار دیابتیک که لیزر دریافت کردند در مقایسه با افرادی که لیزر دریافت نکردند، کمتر احتمال داشت که بینایی خود را در طول یک تا سه سال از دست بدهند (شواهد با قطعیت متوسط). همچنین بیشتر احتمال داشت در علائم ادم ماکولار دیابتیک در ناحیه پشت چشم بهبودی داشته باشند؛
• شواهدی با قطعیت پائین نشان دادند که لیزر تحت آستانه ممکن است مشابه، یا احتمالا بهتر از لیزر استاندارد، باشد. مطالعات انجام شده در مورد لیزر تحت آستانه در حال حاضر در حال انجام هستند؛
• شواهد روشنی از تفاوت بین انواع مختلف لیزر (به ویژه آرگون و دیود) وجود نداشت؛
• عوارض جانبی مهمی پس از درمان با لیزر وجود نداشت.
این مرور تا چه زمانی بهروز است؟
محققان کاکرین به جستوجوی مطالعاتی پرداختند که تا 24 جولای 2018 منتشر شده بودند.