آنالژزی داخل وریدی کنترل شده توسط بیمار (IVPCA ؛intravenous patient‐controlled analgesia) با اپیوئیدها و آنالژزی اپیدورال (EA ؛epidural analgesia) با استفاده از تکنیکهای تجویز اپیدورال پیوسته (CEA ؛continuous epidural administration) یا کنترل شده توسط بیمار (PCEA) روشهای متداول برای کاهش درد پس از جراحی داخل شکمی هستند. علیرغم تلاشهای مختلف برای مقایسه خطرات و منافع، شکل مطلوب آنالژزی برای این پروسیجرها موضوع مورد بحث باقی مانده است.
هدف از این مرور، بهروزرسانی و شرح مفصل مرور منتشر شده قبلی کاکرین در IVPCA در مقابل CEA برای درد پس از عمل جراحی داخل شکمی با افزودن مقایسه کننده PCEA بود. ما هر دو شکل EA را با IVPCA مقایسه کردهایم. در جایی که مناسب بود، ما تجزیهوتحلیل زیرگروه را برای CEA در مقابل PCEA انجام دادهایم.
ما پایگاههای اطلاعاتی الکترونیکی زیر را برای یافتن مطالعات مربوطه جستوجو کردیم: پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL ؛Cochrane Central Register of Controlled Trials) (شماره 8، 2017)؛ MEDLINE (OvidSP) (از 1966 تا سپتامبر 2017)؛ Embase (OvidSP) (از 1988 تا سپتامبر 2017) با استفاده از ترکیب MeSH و کلمات متن. ما در سپتامبر 2017 پایگاههای ثبت کارآزمایی زیر را جستوجو کردیم: Australian New Zealand Clinical Trials Registry؛ ClinicalTrials.gov و the EU Clinical Trials Register همراه با کنترل منابع و جستوجوی استنادها برای شناسایی مطالعات بیشتر.
ما فقط کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده را انتخاب کردیم و محدودیت زبانی اعمال نکردیم.
ما تمام کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترل شده (RCTs ؛randomised controlled trails) موازی و متقاطع را انتخاب کردیم که به مقایسه CEA یا PCEA (یا هر دو) با IVPCA برای تسکین درد پس از عمل در بزرگسالان پس از عمل جراحی داخل شکمی پرداختند.
دو نویسنده مرور (JS و EY) بهطور مستقل از هم مطالعات مناسب را شناسایی کرده و استخراج دادهها را با استفاده از فرم استخراج اطلاعات انجام دادند. در صورت بروز اختلاف (سه مورد) با نویسنده سوم مرور (MB) مشورت شد. همانطور که در بخش 8.5 کتابچه راهنمای کاکرین برای مرورهای ساختارمند مداخلات مشخص شده، ما هر کدام از این مطالعات انتخاب شده را برای تخمین خطر سوگیری (bias) ارزیابی کردیم. ما از سیستم GRADE (نظام درجهبندی کیفیت شواهد و قدرت توصیهها) برای ارزیابی کیفیت شواهد استفاده کردیم.
ما 32 مطالعه (1716 شرکتکننده) را در مرور خود گنجاندیم. 10 مطالعه در صف انتظار طبقهبندی و یک مطالعه در حال انجام وجود دارد. در مجموع 869 شرکتکننده (51%) EA و 847 شرکتکننده (49%) IVPCA را دریافت کردند. کارآزماییهای مربوط به EA شامل 16 کارآزمایی با CEA (418 شرکتکننده) و 16 کارآزمایی با PCEA (451 شرکتکننده) بودند. این مطالعات شامل طیف گستردهای از روشهای جراحی (از جمله هیسترکتومی، پروستاتکتومی رادیکال، عمل سزارین، جراحیهای کولورکتال و دستگاه گوارش فوقانی)، طیف وسیعی از سنین بزرگسالان بوده و در چندین کشور مختلف انجام شدند.
تجزیهوتحلیلهای متمرکز ما با توجه به نمرات درد (با استفاده از یک مقیاس آنالوگ بصری بین 0 تا 100)، منفعتی را به نفع روشهای EA در حالت استراحت نشان دادند. میانگین کاهش درد در حالت استراحت از لحظه بیداری تا شش ساعت پس از عمل 5.7 نقطه بود (95% فاصله اطمینان (CI): 1.9 تا 9.5؛ 7 کارآزمایی؛ 384 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت متوسط). از 7 تا 24 ساعت، میانگین کاهش درد 9.0 نقطه بود (95% فاصله اطمینان (CI): 4.6 تا 13.4؛ 11 کارآزمایی؛ 558 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت متوسط). از 24 ساعت، میانگین کاهش درد 5.1 نقطه بود (95% فاصله اطمینان (CI): 0.9 تا 9.4؛ 7 کارآزمایی؛ 393 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت متوسط). با توجه به ناهمگونی آماری بالا، امکان انجام تجزیهوتحلیل متمرکز برای برآورد درد حین حرکت در هر زمان وجود نداشت. دو مطالعه واحد (یک مطالعه با استفاده از CEA و یک مطالعه با استفاده از PCEA) نمرات درد پایینتری را با EA در مقایسه با IVPCA در 0 تا 6 ساعت و 7 تا 24 ساعت گزارش کردند. در بیش از 24 ساعت نتایج حاصل از 2 مطالعه (هر دو CEA) متناقض بودند.
ما هیچ تفاوتی را از نظر مرگومیر بین EA و IVPCA نیافتیم، هر چند تنها مرگومیر گزارش شده در گروه EA بود (287/5، 1.7%). خطر نسبی (RR) مرگ با EA در مقایسه با استفاده از IVPCA، 3.37 بود (95% فاصله اطمینان (CI): 0.72 تا 15.88؛ 9 کارآزمایی؛ 560 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت پایین).
یک مطالعه واحد نشان داد که استفاده از EA با RR برابر با 0.47 ممکن است منجر به اپیزودهای کمتری از دپرسیون تنفسی شود (95% فاصله اطمینان (CI): 0.04 تا 5.69؛ 1 کارآزمایی؛ شواهد با کیفیت پایین). کارگذاری موفق یک کاتتر اپیدورال میتواند از لحاظ فنی چالشبرانگیز باشد. بهبود در نمرات بالای درد با افزایش خطر شکست تکنیک آنالژزی با EA (RR: 2.48؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.13 تا 5.45؛ 10 کارآزمایی، 678 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت متوسط)؛ بروز خارش (RR: 2.36؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 1.67 تا 3.35؛ 8 کارآزمایی؛ 492 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت متوسط) و اپیزودهای هیپوتانسیون نیازمند مداخله (RR: 7.13؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 2.87 تا 17.75؛ 6 کارآزمایی؛ 479 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت متوسط) همراه بود.
شواهد روشنی درباره مزایای یک تکنیک نسبت به تکنیک دیگر برای اثرات جانبی دیگر در این مرور وجود نداشت (ترومبوآمبولی وریدی با EA (RR: 0.32؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.03 تا 2.95؛ 2 کارآزمایی؛ 101 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت پایین)؛ تهوع و استفراغ (RR: 0.94؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.69 تا 1.27؛ 10 کارآزمایی؛ 645 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت متوسط)؛ سداتاسیون نیازمند مداخله (RR: 0.87؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.40 تا 1.87؛ 4 کارآزمایی؛ 223 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت متوسط)؛ یا اپیزودهایی از کاهش اشباع اکسیژن کمتر از 90% (RR: 1.29؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.71 تا 2.37؛ 5 کارآزمایی؛ 328 شرکتکننده؛ شواهد با کیفیت متوسط).
کاهش بیشتر درد هنگام استراحت با استفاده از EA به جای IVPCA متوسط است و بعید است که از لحاظ بالینی مهم باشد. برآوردهای تک کارآزمایی شواهدی را با کیفیت پایین ارائه میدهد که نشان میدهد ممکن است کاهش بیشتر درد هنگام حرکت وجود داشته باشد، که از لحاظ بالینی مهم است. هر بهبودی باید با درک این نکته همراه باشد که استفاده از EA نیز با افزایش احتمال شکست در موفقیت آنالژزی اصلی و افزایش احتمالی اپیزودهای هیپوتانسیون نیازمند مداخله و خارش همراه است. با توجه به محدودیتهای مطالعه، ما کیفیت شواهد را در بیشتر مطالعات انجام شده متوسط رتبهبندی کردیم. RCTهای بزرگ بیشتری برای تعیین روش ایدهآل آنالژزی مورد نیاز است. 10 مطالعه در انتظار طبقهبندی ممکن است نتیجهگیری این مرور را که یک بار مورد ارزیابی قرار گرفته، تغییر دهد.