سوال مطالعه مروری
آیا در افراد مبتلا به اسکیزوفرنی (schizophrenia) که به درمان پاسخ ندادهاند، افزایش دوز آنتیسایکوتیک ایمن و اثربخش است؟
پیشینه
بسیاری از افراد مبتلا به بیماری روانی جدی اسکیزوفرنی به دوز درمانی استاندارد داروی اولیه تجویز شده بهطور کامل پاسخ نمیدهند (یعنی نشانههایی مانند توهمات و هذیانها همچنان باقی میمانند). در چنین مواردی متخصصان بالینی برای افزایش اثربخشی آنتیسایکوتیک میتوانند دوز دارو را بیش از آستانه معمول افزایش دهند یا اینکه دارو را به آنتیسایکوتیک دیگری تغییر کنند. شواهد پیرامون استراتژی بهینه در این زمینه بسیار اندک است.
جستوجو برای شواهد
متخصص اطلاعات گروه اسکیزوفرنی در کاکرین یک جستوجوی الکترونیکی (تا 30 مارچ 2017) در پایگاههای ثبت تخصصی برای یافتن کارآزماییهایی با این ویژگی انجام داد: کارآزماییهایی درباره افراد تصادفیسازی شده مبتلا به اسکیزوفرنی که به درمان با داروی آنتیسایکوتیک اولیه پاسخ ندادهاند و به طور تصادفی به دو گروه تقسیم شدهاند، در یک گروه دوز همان دارو افزایش داده شده و در گروه دیگر همان دوز قبلی ادامه پیدا کرده بود. در این جستوجو 1919 رکورد پیدا شد که واجد شرایط بودن آنها برای ورود به این مرور توسط نویسندگان مرور بررسی شد.
شواهد یافته شده
دادههای ده کارآزمایی قابل استفاده بوده و با شرایط ورود به این مرور مطابقت داشتند. هیچ تفاوت آشکاری بین افزایش دوز داروی آنتیسایکوتیک و ادامه درمان با همان دوز قبلی از نظر پیامدهای اثربخشی (پاسخ بالینی) یا ایمنی (بروز عوارض جانبی) مشاهده نشد. شواهد موجود محدود بودند و کیفیت پائین یا بسیار پائینی داشتند. خصوصا مطالعات بسیار اندکی عوارض جانبی را بهطور مکفی گزارش کرده بودند.
نتیجهگیریها
نتایج مرور حاضر نشان میدهد شواهد با کیفیت مطلوبی وجود ندارد تا فرضیه افزایش دوز آنتیسایکوتیک را برای بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی که به درمان اولیه پاسخ ندادهاند نسبت به ادامه همان دوز قبلی حمایت یا ابطال کند. شواهد آشکاری درباره ایمنی موجود نیست. بنابراین نمیتوان نتیجهگیریهای محکم و قوی اتخاذ کرد. کارآزماییهای بزرگتر و با طراحی خوب نیاز است.