موضوع چیست؟
این مرور کاکرین بررسی کرد که ماساژ، رفلکسولوژی و دیگر درمانهای دستی به کاهش درد و بهبود تجربیات زایمان در زنان کمک خواهند کرد. تمام کارآزماییهای مرتبط را جمعآوری و تجزیهوتحلیل کردیم تا به این پرسش پاسخ دهیم (تاریخ جستوجو: 30 جون 2017).
چرا این موضوع مهم است؟
درد زایمان میتواند شدید باشد، و تنش، اضطراب و ترس آن را بدتر میکند. بسیاری از زنان دوست دارند بدون استفاده از داروها مثل نارکوتیکها یا اپیدورالها زایمان کنند و به درمانهای تکمیلی علاقهمند هستند تا به آنها در مدیریت درد زایمان کمک کنند.
در این مرور به بررسی این مساله میپردازیم که ماساژ، رفلکسولوژی و دیگر روشهای دستی موثر هستند یا خیر. دیگر درمانهای تکمیلی مانند طب سوزنی، تکنیکهای ذهن‐بدن (mind‐body)، هیپنوتیزم و آروماتراپی (aromatherapy) در مرورهای دیگر کاکرین مورد مطالعه قرار گرفتهاند. ماساژ شامل دستکاری بافتهای نرم بدن است و میتواند توسط ماما یا همسر انجام شود. این کار به زنان کمک میکند که آرام شوند و به همین دلیل تنش را کاهش میدهد که بهنوبهخود موجب کاهش درد زایمان میشود. رفلکسولوژی (reflexology) دستکاری ملایم یا فشار آوردن روی قسمتهای معینی از پا است تا در جای دیگری از بدن تاثیر بگذارد. روشهای دستی دیگر شامل کیسههای گرم، اوستئوپاتی (osteopathy)، شیاتسو (shiatsu) و بالانس صفر هستند. بررسی این موضوع مهم است که این درمانها کار میکنند و آنقدر ایمن هستند تا زنان بتوانند تصمیمات آگاهانهای در مورد مراقبت خود بگیرند یا خیر.
ما چه شواهدی را یافتیم؟
این مرور بهروز شده اکنون شامل 14 کارآزمایی میشود. ما توانستیم از دادههای 10 کارآزمایی استفاده کنیم که شامل جمعا 1055 زن است. هیچ کارآزمایی را در مورد رفلکسولوژی، اوستئوپاتی، شیاتسو و بالانس صفر پیدا نکردیم.
در کارآزماییهای مختلف وارد شده، ماساژ توسط همراه زایمان زن، یک دانشجوی مامایی، یک فیزیوتراپیست یا درمانگر انجام شد (اگرچه برخی از کارآزماییها گزارش نمیدادند که چه کسی ماساژ را انجام داده است). سه کارآزمایی شامل یک دوره آموزشی دو تا سه ساعته پیش از زایمان با حضور زنان و همسران آنها و توسط یک پزشک واجد شرایط انجام شد. در سه کارآزمایی، مداخله توسط یک متخصص سلامت واجد شرایط (ماساژ درمانگر، فیزیوتراپیست یا پرستار/محقق با شرایط نامشخص) انجام شد. پرستاران در یک کارآزمایی به همسران در بخش زایمان آموزش دادند. گزارش ناکافی از صلاحیت ماساژ درمانی پزشک وجود داشت.
ما دریافتیم که ماساژ و کیسههای گرمایی در مقایسه با مراقبت معمول یا موسیقی، ممکن است به زنان کمک کند تا در طول مرحله اول زایمان که دهانه رحم باز میشود، شدت درد زایمان را کنترل کنند. با این حال، کیفیت این شواهد بسیار پائین بود. تاثیرات ماساژ بر زایمان واژینال با ابزار کمکی، نرخ زایمان سزارین، طول زایمان و استفاده از داروها برای تسکین درد کمتر واضح بود و کیفیت شواهد نیز بسیار پائین بود. دو کارآزمایی کوچک حاکی از رضایت بیشتر مادر از زایمان و احساس کنترل بیشتری برای زنانی بود که ماساژ دریافت میکردند.
کیسههای گرمایی با کاهش درد در مرحله اول زایمان و کاهش طول زایمان همراه بودند (شواهد با کیفیت بسیار پائین).
این یافتهها چه معنایی دارد؟
ماساژ میتواند به زنان کمک کند تا با درد زایمان مقابله کنند و ممکن است تجربه زایمان بهتری داشته باشند و کیسههای گرمایی و روشهای حرارتی ممکن است به کاهش درد کمک کنند. با این حال، کیفیت شواهد به طور کلی پائین یا بسیار پائین بود، تا حدی به دلیل کوچک بودن مطالعات و عدم حضور تعداد کافی از زنان شرکتکننده. این یافتهها، نیاز به پژوهش بیشتر در مورد این موضوع را نشان میدهند.