موضوع چیست؟
اکسیتوسین (oxytocin) یک هورمون طبیعی است که موجب میشود رحم انقباضات دردناک و منظمی داشته و زایمان آغاز شود. این دارو به صورت تزریق داخل وریدی (به داخل یک ورید (intravenous;IV)) موجود است و اگر پزشک یا ماماها احساس کنند که لازم است زایمان نوزاد را تسریع کنند، یا اگر مادر آن را درخواست کند، به آرامی تزریق میشود تا زایمان را به صورت مصنوعی تحریک کند. در کشورهای غربی، حدود یک چهارم زنان باردار زایمان القا شده دارند، معمولا با داروهای پروستاگلاندین (prostaglandin)، به تنهایی یا در ترکیب با اکسیتوسین.
خطرات مرتبط با استفاده از اکسیتوسین داخل وریدی برای تحریک انقباضات رحمی شامل زنانی میشود که انقباضهای خیلی بلند یا خیلی زیاد دارند (تحریک بیش از حد رحم)، که میتواند منجر به تغییراتی در ضربان قلب نوزاد و نیاز به عمل سزارین اورژانسی شود. این مرور بررسی میکند که توقف اکسیتوسین داخل وریدی زمانی که زایمان به خوبی تثبیت شده (یعنی دهانه رحم بیشتر از نصف دیلاته شده است) خطرات مرتبط را برای مادر و نوزاد در مقایسه با ادامه دادن اکسیتوسین، کاهش میدهد.
چرا این موضوع مهم است؟
متوقف کردن اینفیوژن اکسیتوسین زمانی که زایمان فعال آغاز میشود، میتواند منجر به موارد بیشتری از زایمان طبیعی شود، به خصوص اگر خطر تحریک بیش از حد رحم و نیاز به زایمان سزارین اورژانسی کاهش یابد. همچنین در کل دوز کلی اکسیتوسین که مادر دریافت میکند کاهش مییابد، که میتواند منجر به عوارض جانبی کمتری (به عنوان مثال تهوع، استفراغ و سردرد مادران یا تغییر در نرخ ضربان قلب) شود.
ما چه شواهدی را یافتیم؟
ما به جستوجوی شواهد پرداختیم (ژانویه 2018) و 10 مطالعه تصادفیسازی و کنترل شده (1888 زن و نوزادان آنها) را یافتیم که در فاصله فوریه 1998 و ژانویه 2016 در بیمارستانهایی در دانمارک، یونان، ترکیه، اسرائیل، ایران، آمریکا، بنگلادش، هند و تایلند انجام شده بودند. به دلیل محدودیتهای طراحی مطالعه و چگونگی گزارش یافتهها، ما نمیتوانیم به نتایج اطمینان داشته باشیم.
قطع مصرف اکسیتوسین داخل وریدی در طول زایمان فعال، ممکن است تعداد زنانی را که زایمان سزارین داشتهاند، کاهش دهد (نه کارآزمایی؛ 1784 زن). با این حال، هنگامی که یک تجزیهوتحلیل دیگر را با حضور فقط زنانی که در واقع در فاز فعال زایمان بودند، انجام دادیم تفاوتی اندک یا عدم تفاوت میان دو گروه به دست آوردیم (چهار کارآزمایی؛ 787 زن).
قطع مصرف این دارو به احتمال زیاد خطر انقباضهایی که بسیار طولانی یا بسیار قوی هستند و منجر به تغییراتی در ضربان قلب کودک (سه کارآزمایی؛ 486 زن) میشود را کاهش میدهد. در مورد اینکه توقف یا عدم توقف اکسیتوسین داخل وریدی خطر عفونت باکتریایی پردهها یا کیسه درون رحم را تحت تاثیر قرار میدهد، نامطمئن هستیم (یک کارآزمایی؛ 252 زن). توقف آن طی زایمان ممکن است تاثیری اندک تا عدم تاثیر بر استفاده زنان از ضد‐دردها و اپیدورال روی زنان، در مقایسه با زنانی که به دریافت اکسیتوسین ادامه دادند، داشته باشد (سه کارآزمایی و 556 زن).
احتمالا نوزادان کمتری در گروه توقف با نتایج غیر‐عادی کاردیوتوکوگرافی (cardiotocography) (یک روش الکترونیکی برای اندازهگیری هم انقباضات زنان و هم ضربان قلب کودک) در مقایسه با زنانی که به دریافت درمان ادامه دادند (هفت کارآزمایی؛ 1390 زن)، وجود داشتند.
در مقایسه با ادامه مصرف دارو، قطع مصرف به احتمال زیاد دارای تاثیری اندک یا عدم تاثیر روی تعداد کودکان با یک تست استاندارد بهزیستی (well‐being) پائین برای نوزادان تازه متولد شده (آپگار (Apgar))، پنج دقیقه پس از تولد (چهار کارآزمایی؛ 893 زن)، یا یک معیار دیگر از سلامت نوزاد شامل تجزیهوتحلیل خون گرفته شده از بند ناف است (چهار کارآزمایی؛ 873 زن).
کارآزماییهای وارد شده بسیاری از این پیامدهای این مرور را، از جمله مرگومیر مادر یا فرزندش، گزارش نکردند.
این یافتهها چه معنایی دارد؟
توقف اکسیتوسین پس از شروع مرحله فعال زایمان، ممکن است تعداد زنان را با انقباضهای خیلی طولانی یا خیلی قوی که منجر به تغییراتی در ضربان قلب کودک و خطر داشتن سزارین میشود، کاهش دهد. با این حال، کاهش احتمالی در خطر سزارین ممکن است نتیجهای از طراحی ضعیف مطالعه باشد.
کارآزماییهایی با کیفیت بهتر مورد نیاز است. اینها میتوانند شامل تجزیهوتحلیل زنانی باشند که به مرحله فعال زایمان نمیرسند چرا که نوزادشان پیش از این با سزارین به دنیا آورده شده و آنهایی که زایمان آنها به قدری سریع بود که اکسیتوسین نمیتواند به موقع متوقف شود، یعنی تجزیهوتحلیل باید بر اساس «قصد درمان (intention‐to‐treat)» انجام شود.
مطالعات آینده میتواند شامل پیامدهای فهرست شده در این مرور، از جمله رضایت زنان باشد.