این مطالعه مروری، یک نسخه بهروزرسانی شده از مطالعه مروری منتشرشده در کتابخانه کاکرین است (2012، شماره 4). تخمین زده شده که 20% تا 40% از افراد مبتلا به سرطان، در حین دوره بیماری خود دچار متاستازهای مغزی میشوند. بار متاستازهای مغزی، کیفیت و طول بقا را تحت تأثیر قرار میدهد.
ارزیابی اثربخشی و عوارض جانبی پرتودرمانی تمام مغز (WBRT) انجامشده بهتنهایی یا در ترکیب با سایر درمانها برای بزرگسالان مبتلا به متاستازهای متعدد مغزی تازه تشخیص دادهشده.
ما در پایگاه ثبت مرکزی کارآزماییهای کنترل شده کاکرین (CENTRAL ؛Cochrane Central Register of Controlled Trails)؛ MEDLINE و Embase تا می 2017 و Data Query پزشکان مؤسسه ملی سرطان برای کارآزماییهای در حال انجام جستوجو کردیم.
ما کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده (RCTs ؛randomised controlled trails) فاز III مربوط به مقایسه WBRT را در مقابل درمانهای دیگر برای بزرگسالان مبتلا به متاستازهای متعدد مغزی تازه تشخیص دادهشده، انتخاب کردیم.
دو نویسنده این مطالعه مروری بهطور مستقل کیفیت کارآزمایی را ارزیابی و اطلاعات را مطابق با روشهای کاکرین خلاصه کردند.
ما 10 RCT را به این مرور بهروزرسانیشده افزودیم. اکنون این مطالعه مروری شامل 54 کارآزمایی منتشرشده (45 گزارش منتشرشده کامل، چهار چکیده و پنج زیرمجموعه از دادهها از RCTهای منتشرشده در گذشته) با 11898 شرکتکننده است.
دوزهای بیولوژیکی کمتر WBRT در مقابل کنترل
نسبت خطر (HR) برای بقای کلی (OS) با دوزهای بیولوژیکی کمتر WBRT در مقایسه با کنترل (3000 cGy در 10 کسر روزانه): 1.21 (95% فاصله اطمینان (CI): 1.04 تا 1.40؛ P = 0.01؛ شواهد با قطعیت متوسط) به نفع کنترل بود. HR برای بهبود عملکرد عصبی (NFI): 1.74( 95% فاصله اطمینان (CI): 1.06 تا 2.84؛ P = 0.03؛ شواهد با قطعیت متوسط) به نفع تقسیمبندی کنترل بود.
دوزهای بیولوژیکی بیشتر WBRT در مقابل کنترل
HR برای OS با دوزهای بیولوژیکی بیشتر WBRT در مقایسه با کنترل (3000 cGy در 10 کسر روزانه)، 0.97 بود (95% فاصله اطمینان (CI): 0.83 تا 1.12؛ P = 0.65؛ شواهد با کیفیت متوسط). HR برای NFI؛ 1.14 بود (95% فاصله اطمینان (CI): 0.92 تا 1.42؛ P = 0.2؛ شواهد با کیفیت متوسط).
WBRT و حساسکنندههای پرتوی (radiosensitisers)
افزودن حساسکنندههای پرتوی به WBRT، منفعت اضافی برای OS (HR: 1.05؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.99 تا 1.12؛ P = 0.12؛ شواهد با کیفیت متوسط) یا نرخهای پاسخ تومورهای مغزی نداشت (نسبت شانس (OR): 0.84؛ 95% فاصله اطمینان (CI): 0.63 تا 1.11؛ P = 0.22؛ شواهد با کیفیت بالا).
پرتوجراحی (Radiosurgery) و WBRT در مقابل WBRT بهتنهایی
HR برای OS با استفاده از WBRT و کمک پرتوجراحی در قیاس با WBRT بهتنهایی برای شرکتکنندگان منتخب، 0.61 بود (95% فاصله اطمینان (CI): 0.27 تا 1.39؛ P = 0.24؛ شواهد با کیفیت متوسط). HR برای کنترل مغزی کلی در یک سال، 0.39 (95% فاصله اطمینان (CI): 0.25 تا 0.60؛ P < 0.00001؛ شواهد با کیفیت بالا) به نفع گروه WBRT و کمک پرتوجراحی بود.
پرتوجراحی بهتنهایی در برابر پرتوجراحی و WBRT
HR برای کنترل مغزی موضعی: 2.73 (95% فاصله اطمینان (CI): 1.87 تا 3.99؛ P < 0.00001؛ شواهد با کیفیت بالا) به سود افزودن WBRT به پرتوجراحی بود. HR برای کنترل مغزی دور(distant): 2.34 (95% فاصله اطمینان (CI): 1.87 تا 3.18؛ P < 0.00001؛ شواهد با کیفیت بالا) به نفع WBRT و پرتوجراحی بود. HR برای OS: 1.00
(95% فاصله اطمینان (CI): 0.80 تا 1.25؛ P = 0.99؛ شواهد با کیفیت متوسط) بود. دو کارآزمایی در هنگام افزودن WBRT به پرتوجراحی، پیامدهای عصبیشناختی بدتر و یک کارآزمایی، پیامدهای کیفیت زندگی بدتر را گزارش کرده بودند.
ما نتوانستیم دادهها را از کارآزماییهای مرتبط با شیمیدرمانی، مراقبت حمایتی بهینه (OSC)، عوامل هدفمند مولکولی، عوامل حفاظتی عصبی شناختی و WBRT با حفاظت از هیپوکامپ (hippocampal sparing) ترکیب کنیم. با این حال، یک کارآزمایی هیچ تفاوتی را در سالهای زندگی تعدیلشده بر حسب کیفیت برای شرکتکنندگان منتخب مبتلا به متاستازهای مغزی ناشی از سرطان ریه غیرسلول کوچک (non-small-cell) تصادفی شده به OSC و WBRT در برابر OSC بهتنهایی گزارش نکرده بود.
هیچکدام از کارآزماییها با طرحهای تقطیع دوز (dose-fractionation) بیولوژیکی بالاتر WBRT تغییریافته، منفعتی را برای OS،NFI یا کنترل علائم در مقایسه با مراقبت استاندارد گزارش نکرده بودند. با این وجود OS و NFI برای طرحهای تقطیع دوز بیولوژیکی پایینتر WBRT نسبت به طرحهای دوز استاندارد، بدتر بود.
افزودن WBRT به پرتوجراحی، کنترل مغزی موضعی و دور را در افراد منتخب مبتلا به متاستازهای مغزی بهبود میدهد؛ اما دادهها نشاندهنده پیامدهای عصبی شناختی بدتر و عدم تفاوت در OS است.
ممکن است افراد منتخب دچار متاستازهای مغزی متعدد ناشی از سرطان ریه غیرسلول کوچک، اختلافی را از نظر OS در هنگام دریافت OSC و حذف WBRT نشان ندهند.
استفاده از حساسکنندههای پرتوی، شیمیدرمانی یا عوامل هدفمند مولکولی همراه با WBRT، آزمایشی باقیمانده است.
نیاز به کارآزماییهای بیشتری برای ارزیابی استفاده از عوامل حفاظتی عصبی شناختی و محافظت از هیپوکامپ با WBRT وجود دارد. همچنین کارآزماییهای آینده باید شرکتکنندگان همگن مبتلا به متاستازهای مغزی را با تمرکز بر ویژگیهای پروگنوستیک (prognostic) و مارکرهای مولکولی بررسی کنند.