سوال مطالعه مروری
برای افراد مبتلا به سرطانهای توپُر (solid) پرسیدیم که ترکیب پرتودرمانی (radiotherapy) و تنفس اکسیژن پُرفشار (hyperbaric oxygenation; HBO)، میتواند مرگومیر و احتمال انتشار سرطان را در مقایسه با پرتودرمانی بهتنهایی یا پرتودرمانی و یک رویکرد جایگزین برای کاهش مرگومیر و انتشار سرطان، کاهش دهد یا خیر.
پیشینه
سرطان تهاجمی، یک مشکل عمده سلامت است و سالانه منجر به مرگ میلیونها بیمار میشود. بسیاری از سرطانهای توپُر، اکسیژن کمی (هیپوکسی) دارند، به این معنا که به تاثیر درمان با پرتودرمانی مقاوم هستند. به این دلیل پیشنهاد شده که افزایش میزان اکسیژن در تومورها از طریق تجویز تنفس HBO میتواند درمان را با پرتودرمانی اثربخشتر سازد.
ویژگیهای مطالعه
ما 19 کارآزمایی تصادفیسازی شده را یافتیم که در مجموع 2286 شرکتکننده را گردآوری کردند. دوز اکسیژن به ازای هر جلسه درمانی در بازوی HBO، بهطور قابل توجهی یکسان بود، همه کارآزماییها به جز یکی درمان را با رادیاسیون اشعه خارجی (external beam) در فشار 3 اتمسفر مطلق (atmospheres absolute; ATA) تجویز کردند. با این وجود، تعداد درمانهای استفاده شده بسیار متفاوت بودند، از فقط دو جلسه با فاصله دو هفته تا 40 جلسه در طول هشت هفته، عموما دوز کلی رادیاسیون به دلیل کاهش عوارض جانبی، در شرکتکنندگان HBO کاهش یافت. دوره پیگیری میان کارآزماییها متفاوت بود، از شش ماه تا 10 سال، گرچه اغلب مطالعات شرکتکنندگان را به مدت بین دو و پنج سال پیگیری کردند.
نتایج کلیدی
افزودن HBO به درمان سرطانهای سر و گردن، مرگومیر را در یک سال و پنج سال پس از درمان کاهش داد. احتمال عود تومور موضعی نیز با HBO طی یک سال و پنج سال در سرطان سر و گردن کمتر بود. هرچند این مزایا به قیمت برخی عوارض جانبی حاصل شد. افزایش چشمگیری در نرخ آسیب بافتی شدید ناشی از رادیاسیون و شانس تشنج حین درمان با HBO وجود داشت.
کیفیت شواهد
به خاطر توافق نزدیک بین کارآزماییهای مختلف، کیفیت شواهد عموما در سطح بالا بود. بهطور مشابه، شواهدی با کیفیت بالا از افزایش خطر ابتلا به واکنش شدید به رادیاسیون موقع تنفس HBO وجود داشت. شواهد برای افزایش خطر تشنج در طول درمان هنگام استفاده از HBO، عمدتا به علت تعداد اندک تشنجهای مشاهده شده در مطالعات وارد شده، دارای کیفیت متوسط بود.
نتیجهگیریها
بعضی شواهد وجود دارد که تنفس اکسیژن با فشار بالا در سرطانهای سر و گردن میتواند مرگومیر را بهبود بخشیده و رشد مجدد تومور را کاهش دهد، اما به قیمت افزایش عوارض جانبی.